Hulpmiddelen bij trekkers
in verband met het transport
Ir. ELEMA begon zijn inleiding met iets te vertellen over trekkers in het algemeen.
Het transport kan in drie groepen worden ingedeeld nl.
154
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
T^antrd? inleiding gehouden tijdens de alweer enige weken geleden transportdag te Goes, door
Ir. H. M. ELEMA, Rijkslandbouwconsulent voor landbouwwerktuigen te Wageningen, ontlenen
wij het volgende:
Ie op het land I
r. extern transport
2e op de weg
3e op het erf en in de schuur intern transport
IIET transport op het land omvat een grote
verscheidenheid van werkzaamheden, ech
ter brengen al deze werkzaamheden met zich
mee dat er veel gestart en gestopt moet worden.
Vooral bij het bietenrijden heeft men vaak te
maken met zeer moeilijke omstandigheden. Over
het algemeen behoeven op het land geen grote
afstanden afgelegd te worden, is daarom geen
hoge snelheid nodig, en veelal ook niet mogelijk.
Wel wordt soms veel last van wielslip en het
maken van sporen ondervonden.
SNELHEID
ALS normale snelheid is die in de le, 2e of 3e
versnelling net goed, waardoor met een tempo
van 25 km per uur wordt gereden. Hiervoor
zijn geen speciale voorzieningen nodig.
STOPPEN EN STARTEN
TOT voor kort was het noodzakelijk dat de
chauffeur steeds moest op- en afstappen.
Thans is reeds op enkele merken de afstands
bediening aangebracht «Porsche Hydrostop).
Deze oplossing is zeer handig mits men daarbij
achter of naast de trekker kan lopen en de trek
ker stopt als men de handel loslaat. Dit laatste
is nodig met het oog op de veiligheid.
WIELSLIP EN SPOREN
DIJ de bietenoogst zijn de omstandigheden
veelal zodanig, dat de transportmogelijkhe
den eerder uitvallen dan de machines. Het land
wordt dan ook onder deze omstandigheden vaak
stuk gereden.
De beste oplossing voor deze moeilijkheden
dient gezocht te worden in het gebruik van twee
wielige wagens en royale bandenmaat. Opmer
kelijk is dat veel trekkers ten opzichte van hun
vermogen van te kleine bandenmaat zijn voor
zien. Vooral bij het transport wreekt zich dat.
Voor een 20 pk trekker zijn bandenmaat 828
of 832 veel beter dan de gebruikelijke 924.
Voor een 30 pk trekker is eigenlijk minstens de
9—36 maat nodig, maar beter nog de 9—38 of
942 bandenmaat. De 4050 pk trekker vraagt
11—36 of beter nog 11—38. Daarnaast geven de
H.V.S. of de Vam wielen zeer gunstig resultaat.
WEGTRANSPORT
UET wegtransport stelt in wezen geheel an-
dere eisen dan transport over het land. De
weg geeft vaste ondergrond zodat geen hoge
trekkracht noodzakelijk is. Daarentegen is wel
snelheid gewenst. Wettelijk toegestaan is maxi
maal 16 km per uur, hetgeen voldoende geacht
kan worden. Voor hogere snelheden zijn trou
wens vele wagens te licht gebouwd. Voor trans
port op de weg zouden banden met een gesloten
profiel het beste zijn omdat het open profiel ster
ker slijt. Dit profiel is echter niet bruikbaar voor
het normale landwerk, zodat bij combinatie van
werkzaamheden open profiel voor de banden
noodzakelijk is.
Bij gebruik op de weg zijn goede remmen op
trekker en wagens noodzakelijk. Slechte wagen-
remmen zijn levensgevaarlijk, daar het gevaar
van dubbelslaan van de trein bij plotseling rem
men zeker niet denkbeeldig is. Een oplooprem,
mits op de juiste wijze onderhouden, kan goed
zijn. Het onderhoud laat echter veelal te wensen
over en beantwoordt dan niet aan het gestelde
doel. Veelal zijn de toegepaste wagenremmen te
klein van uitvoering om goed te kunnen werken.
De beste en 'n betaalbare oplossing geeft de Gor
ter vacuumrem. Op petroleumtrekkers is op een
voudige wijze aansluiting op de inlaat mogelijk,
terwijl op dieseltrekkers plaatsing van een aparte
vacuumpomp mogelijk is. In Zweden begint de
elektrische rem ingang te vinden.
DIJ verschillende trekkers is een aparte pe-
u daal voor het remmen op de weg aange
bracht. In principe is dit eefi goede oplossing.
Echter is er tot nu toe nog geen uitvoering op
de markt, waarbij alle pedalen goed bereikbaar
zijn, waardoor dê situatie inplaats van beter, ver
slechterd wordt. Een andere oplossing van het
remprobleem geeft de remhefboom met een soort
verbeterde bowdenkabel. Dit systeem, mits goed
onderhouden, blijkt te voldoen.
Drie mogelijkheden aan één trekker, nl. hydraulisch gelichte eggen,
bevestiging kooiwiel en antisli)} elementen en verfspuit aangesloten
aan een van de cylinders.
Indien bij het wegtransport van een kabine op
de trekker gebruik wordt gemaakt, is een mecha
nische ruitenwisser vereist. Een handwisser is bij
transport op de weg niet toegestaan. In de kabi
ne dient voor een goede ventilatie te worden ge
zorgd. Op enkele trekkers is een soort eenvou
dige verwarming reeds aanwezig, wat zeker aan
beveling verdient.
TRANSPORT OP ERF EN IN SCHUUR
AOK hier is de snelheid weer gering. Van veel*
belang is dat de te gebruiken trekker goed
manoeuvreerbaar is. Dus soepele koppeling, goed
zicht en zo mogelijk staand sturen van groot be
lang. Voor het opduwen van de wagens is een
du woog voorop de trekker aan te bevelen. Het
werken met een losse duwboom is levensgevaar
lijk. Voor het werken in de schuur is een von-
kenvanger noodzakelijk.
liet voorgaande betreft in vogelvlucht enkele
punten aangaande het transport op de ver
schillende plaatsen. Betreffende de hulpmidde
len bij het transport van de diverse produkten
nog het volgende
TRANSPORT MET VIERWIELIGE WAGENS
HE op de meeste Duitse en op sommige Fran-
se trekkers aparte wagentrekhaak is te
hoog geplaatst hetgeen in prinqipe o.a. met het
oog op achteroverslaan van de trekker niet juist
is. In Amerika hebben de wagens een laag ge
plaatste trekboom, die aan een normale trekhaak
past. Soms probeert men de wieldruk te vergro
ten door de hefinrichting onder de trekboom
door te laten gaan en op deze wijze iets te hef
fen. Dit kan echter zeer gevaarlijk zijn en deze
methode moet niet zonder steigerbegrenzer wor
den toegepast.
TRANSPORT MET TWEEWIELIGE WAGENS
UOOR het trekkerbedrijf is de twee-wielige
wagen de oplossing. Er behoort ecljter een
automatische koppelhaak bij, die niet duur is en
door de Engelse trekkerfabrieken wordt geleverd.
Deze automatische koppelhaak kan gemakkelijk
aan elke trekker met hefinrichting worden ge
maakt. Ook bestaat deze mogelijkheid voor trek
kers zonder hefinrichting, zoals bij de Massey-
Ferguson-trekkers is toegepast, namelijk met
schroef spindel, hefboom en ketting met oog voor
zekering. Men zou dit mechanisme ook aan een
tweewielige sulky kunnen maken om gemengde
tractie mogelijk te maken. Op deze wijze zijn de
voordelen voor het gebruik van twee- en vierwie
lige wagens aardig gecombineerd.
TRANSPORT MET LAADBAKJE
AAN DE TREKKER
V»-
VOOR klein transport is een laadbakje aan de
hefinrichting een goede oplossing. Het ma
ximaal toelaatbaar gewicht daarvan is afhanke
lijk van de gebruikte trekker, maar is meestal
toch niet meer dan ca 300 kg. Het laadbakje is
heel goedkoop te maken en is voor bedrijven
zonder paarden een handige oplossing voor klein
transport.
TRANSPORT MET SCHELVENDRAGER
UET gebruik van schelven dragers is een zee?
rationele methode over afstanden tot een
1000 m en mits het grote schelvendragers zijn
vóór en achter op de trekker. In dat geval kun-,
nen 46 schelven in één keer meegenomen wor
den.
Het toepassen van de schelvendragers vereist
een sterke hefinrichting en de mogelijkheid om
apart voor en achter te heffen, met vastzetting'
in hoogste stand. Over het algemeen is dit alleen
mogelijk bij betrekkelijk zware trekkers. Voor de
lichtere trekkers dient gebruik gemaakt te wor
den van kleinere schelvendragers die dan 2 3
schelven over een afstand van ca. 200 m kunnen
transporteren.
Het verdient aanbeve
ling de voorste schelven-
drager zó te ontwerpen,
dat hij aan de driepunts
heffing past, daar er dan
meer universeel werk mee
verricht kan worden.
LADEN met VOORLADER
OF ACHTERLADER
IIET gebruik van voor-
of achterlader geeft
zeer grote arbeidsbespa
ring. Om vlot te kunnen
werken is het nodig dat
deze apart aangedreven
wordt door een hefpomp
met een grote pompcapa-
citeit. Hoewel nu nóg*
veelal het voorladen ge
bruikelijk is, zou in wezen
achter-op-laden beter zijn
mits de chauffeur an
dersom op de trekker kan
zitten. Door het achte?
laden heeft men een kor
tere draa.icirkel nodig en
minder last van wielslip.
Wel moet men er attent
op wezen dat de trekker
niet gaat kantelen.
Bij het gebruik van de hefinrichting dient men
niet alleen te ietten op de hefkracht van de ar
men maar verdient het aanbeveling te rekeneil
met kg-m. hefvermogen. Hiermede kan worden
berekend of een bepaald gewicht nog kan woJh
den opgetild of dat dit te zwaar is.
Bijv.Hefkracht aan armen 400 kg. Dan is het
hefvermogen van de lader als de vracht er twee
maal zo ver achter ligt, slechts 200 kg. Men moet
de afstand meten van draaipunten hefarmen tot
zwaartepunt (veelal het midden) van de last.
Deze afstand in nieters gedeeld oj» kg-m. geeft
maximaal te heffen gewiciht.
Speciaal bij voorladerswerk is stuurbekrachti»
ging ideaal, terwijl deze bekrachtiging ook bij
andere uit te voeren werkzaamheden zeer pret>
tig werkt.
AGRARISCH NEDERLAND NAAR de
GROTE FRANSE
LANDBOUWTENTOONSTELLING
Met collectieve inzending
IN het raam van de .,Week van de Landbouw
1960" wordt van 17 maart a.s. te Parijs de
grote Franse Landbouwtentoonstelling gehou
den, bekend als het „Concours Général Agricole'^
ditmaal voor de negen en zestigste maal. Agra
risch Nederland zal op deze tentoonstelling ver
tegenwoordigd zijn met een collectieve inzending*
die onder auspiciën van het ministerie van Land
bouw en Visserij tot stand is gekomen in samen
werking met de „Werkgroep Export Propaganda
Agrarisch Reproduktiemateriaal" en andere or
ganen van het bedrijfsleven. De overheid ver
leent ook financiële medewerking aan de deel
neming aan de tentoonstelling te Parijs in de
vorm van een belangrijke bijdrage in de kosten,
welke gelden worden geput uit fondsen voor de
agrarische exportbevordering.
Op een oppervlakte van duizend vierkante
meter zal met Nederlandse agrarische produkten
worden gedemonstreerd: broedeieren en een-
dagskuikens, zaaizaden en pootgoed, fokvee en
schapen, kaas en andere zuivelprodukten, en
verder voortbrengselen van de voedings- en ge
notsmiddelenindustrie. Drie machtige fokstieren
zullen het centrale element van de Nederlandse
inzending vormen die, naar verwachting, een
geconcentreerde belangstelling voor de Neder
landse inzending zullen wekken.
