60 JAAR CENTRAAL BUREAU
COÖPERATIE: SAMENGAAN OM ZELF STERK TE STAAN!
Wat doet de Ring Goes van het Centraal Bureau?
761
90.000 boeren en tuinders in het C. B. verenigd Grootste importeur van voedergranen en veekoeken
Jaaromzet van 427 miljoen Grootste groothandelaar in binnenlandse granen
Circa 40 van de totale binnenlandse omzet in meststoffen Sterke positie in brouwgerst, zaaizaden en pootgoed
IYE motieven die destijds tot landbouwcoöperatie hebben geleid, gelden nu niet meer of althans in
veel mindere mate. Slechte waar en afhankelijkheid van leverancier, het zijn zaken die wel
licht nog slechts sporadisch voorkomen. De boer, samen met zijn collega opgaande in zijn coöpera
tieve organisatie, heeft zich allengs weten te bevrijden van werkelijk onhoudbare toestanden. Een
niet te onderschatten creditpost op de coöperatieve balans. Tegelijkertijd konden zij middels hun
coöperatie invloed uitoefenen op de prijs van de door hen benodigde produkten. De hier bedoel
de prijscorrectie heeft in tegenstelling met de zo even genoemde factoren in deze dagen nog niets
van zijn actualiteit verloren.
MEN hoeft geen fantast te zijn om te kunnen be-
vroeden wat er zou gebeuren als de coöpera
ties eens inactief werden.
De middelen die men in de loop der jaren heeft
toegepast om tot verwezenlijking van prijscorrec
tie te komen zijn vele en velerlei. Denken wij hier
slechts aan bundeling van de orders bij de aan
koop (meststoffen, veevoeder), aan inrichting van
bedrijven (veevoederfabrieken, opslag- en bewer-
kingsbedrijven voor granen, zaden en peulvruch
ten) en gezamenlijke, dus coöperatieve, afzet van
het boerenprodukt.
BOEREN GOED IN BOERENHAND.
WA 60 jaar evenwel spreken wij niet meer van
prijscorrectie, maar over het hebben of ver
krijgen van invloed op de markt. Waarmee dan
eigenlijk hetzelfde wordt bedoeld.
Een variatie op een bekend gezegde is: boeren-
goed in boerenhand. Dit gezegde zullen wij in de
praktijk moeten zien te verwezenlijken, opdat
steeds minder boerenprodukt speelbal zij in han
den van personen en instellingen, wier directe be
langen niet evenwijdig lopen met de directe boe-
renbelangen.
TENEINDE dit nu te bevorderen hebben wij
onze coöperaties nodig. Hebben wij 'nodig de
plaatselijk of regionaal werkende vereniging, zoals
wij deze ook hier in Zeeland kennen en hebben
deze verenigingen op hun beurt het Centraal Bu
reau nodig. Het mag bekend worden verondersteld,
dat de vereniging opgebouwd is uit leden/boeren,
eventueel op leden/plaatselijke vereniging van boe
ren en het Centraal Bureau op leden/verenigingen.
Zo hebben de verenigingen die lid zijn van het Cen
traal Bureau met elkaar ongeveer 90.000 boeren/
leden en heeft het Centraal Bureau ruim 400 leden/
verenigingen.
Een lid van het Centraal Bureau is beslist geen
afdeling of filiaal. Integendeel, de vereniging is
volstrekt zelfstandig, leidt organisatorisch een vol
komen zelfstandig leven. Zij kunnen elkander ech
ter niet missen, wanneer zij hun doel gaan nastre
ven. En dat doel is bij beide organisaties, het be
hartigen van het Nederlandse boerenbelang, welk
doel in beider statuten vastligt.
Een vereniging geen lid van een centrale zijnde
is als een paalfundering zonder opbouw, terwijl
het C. B. eenvoudig ondenkbaar is zonder leden/
verenigingen.
IEDER ZIJN EIGEN SPECIFIEKE FUNKTIE.
TONDER dat dat nu met zoveel woorden om-
schreven is, heeft ieder zijn eigen taak. De
De heer P. J. Bom te Colijnsplaat, schrijver
van dit artikel, vervult in de coöperatie vele
functies. Wij willen hiervan wat betreft de
aan- en verkoop-sektor in het bijzonder
noemen: Bestuurslid Centraal-Bureau, Voor
zitter Landbouw Vereniging Noord-Beve
land, Voorzitter C. P. C. en Voorzitter Silo-
Vereniging Middelburg.
plaatselijke vereniging onderhoudt de relatie met
de boeren/leden en maakt gebruik van vele mid
delen om de diensten die zij aan haar gebied kan
leveren te vermenigvuldigen. Opdat de vereniging
zal groeien en als gevolg daarvan nog meer werk
zaam kan zijn ten behoeve van de boeren/leden.
Zjj tracht dit onder meer te bereiken door een
goede, efficiënte en verantwoorde bedrijfsinrich
ting en bedrijfsvoering, het juist toepassen van een
aan- en verkooppolitiek, een goede service ver
lening naar binnen en buiten en het verkrijgen van
de gezonde financiële basis.
Het Centraal Bureau heeft, omdat haar leden/
verenigingen zich praktisch over het gehele land
bevinden, een landelijk werkgebied. Zij voert de
opdrachten afkomstig van haar leden uit. Veelal
zijn dit aan- en verkoopopdrachten. Dientengevolge
treedt zij naar voren op de binnenlandse en bui
tenlandse markten. Heeft zij daardoor een uitzicht
op het handelsgebeuren over de gehele wereld.
Deze aan- en verkooptaak van het Centraal Bureau
is verreweg de belangrijkste activiteit. Waarmee
niet gezegd wil zijn, dat haar andere werkzaam
heden verricht door Technische Dienst, Juridische
Dienst, afd. Organisatie, relatief niet even belang
rijk zouden zijn. Door het uitoefenen van een lan
delijke functie is het Centraal Bureau het aange
wezen lichaam om sommige niet-handelstaken voor
haar rekening te nemen. Te denken valt hier aan
b.v. de Schothorst, veredelingsbedrijven, opleiding
assistent-directeuren, centrale accountantsdienst
enz.
FNSLOTTE zij nog gewezen op een belangrijke
taak van het Centraal Bureau met betrek
king tot het deelnemen in of het oprichten van be
drijven welke grondstoffen verwerken of grond
stoffen produceren voor het boerenbedrijf (Delta-
Chemie).
Zo ziet men, dat ieder zijn eigen specifieke func-
tie vervult doch samen streeft, dag in dag uit, naar
het dienen van het belang van de Nederlandse boer.
60 JAREN SAMENWERKING.
|\IT proces is nu zestig jaar aan de gang. Wat is
er in die zestig jaar bereikt? Wat is het ge
middelde rendement voor de boer? Vragen die zich
niet in kort bestek en concreet laten beantwoor
den. Vast staat intussen dat zestig jaar samenwer
king de Nederlandse boer heeft gegeven een mach
tig instrument in eigen hand. En het is juist die
eigen hand die ons voor de toekomst hoopvol stemt
en vertrouwen geeft. Even stilstaan en omkijken,
bij het zestig-jarig jubileum van het Centraal Bu
reau en dankbaar zijn voor hetgeen zovelen heb
ben gedaan om te bereiken dat wat we nu hebben.
En bij die gelegenheid bieden wij elkaar een ge
schenk aan, een geschenk in de vorm van een be
lofte, vanaf nu meer te zullen gaan doen dan voor
heen aan het versterken van ons gemeenschappe
lijk coöperatief eigendom.
In ons welbegrepen eigenbelang en daarom zul
len wij elke dag zeggen:
Coöperatie is samengaan om ZELF STERK TE
STAAN.
P. J. BOM te Colijnsplaat.
Samenwerking tussen telers en coöperaties door poolvorming
HE ring Goes vormt met de andere 17 ringen een administratief onderdeel van het Centraal
Bureau. Hij heeft als zodanig ten doel een goede functionering te bevorderen van de orga
nisatie van het C. B. en staat binnen de grenzen van die organisatie de belangen van zijn leden
voor. Ziedaar de taak die aan de ring is opgelegd en die zijn werkzaamheden bepaalt.
Een tweeledige taak dus die zich echter niet scherp laat scheiden.
De ring Goes heeft de provincie Zeeland als werkgebied en leden van de ring zijn alle leden
van het C. B. in dit gebied, t.w. de acht coöperatieve aan- en verkoopverenigingen te Wemeldinge,
Terneuzen, Breskens, Zierikzee, Middelburg, Kortgene, St. Annaland en St. Philipsland. De ring
is opgericht in 1928, bij de reorganisatie van het C. B. tegelijk met de ring Zierikzee. In 1937 is
de laatstgenoemde ring opgeheven en is Schouwen-Duiveland bij de ring Goes opgenomen.
De leden benoemen een ringbestuur uit hun midden op zodanige wijze dat elk lid bij toerbeurt
voor een bestuurszetel in aanmerking komt. De algemene vergadering bestaat uit dit bestuur
en de afgevaardigden van de leden en zij benoemt jaarlijks twee afgevaardigden naar de centrale
rmgvergad'ering.
Trekkercontröle op het bedrijf van de heer P. J. Bom te Colijnsplaat.
T\E centrale ringvergadering
is een der bestuursorga
nen van het C. B., die jaarlijks
de agenda voor de algemene
vergadering van het C. B. op
maakt en de aanbevelingen
voor de verkiezingen van leden
van het bestuur en raad van
toezicht definitief vaststelt.
De algemene vergadering
van de ring geeft, wat deze
aanbevelingen betreft, man
daat mee. De kandidaten voor,
door de ring in genoemde col
leges te vervullen vacatures,
worden door de leden naar
voren gebracht. Het essen
tiële van deze gang van zaken
is, dat de keuze van de leden
van de hoogste colleges van
het C. B. blijft toebedeeld aan
de leden. De verenigingen,
zelf weer bestaande uit plaat
selijke coöperaties of afdelin
gen, kunnen de vacatures al
daar bespreken en alzo tot
een goede meningsvorming
De heer Jac. P. Lindenbergh, onder meer
voorzitter van de Ring Goes van het C. B. en
secretaris van C. Z. A. V. te Wemeldinge,
schrijft niet alleen over het werk van de
Ring, maar geeft tevens zijn visie als teler
op de poolvorming.
geraken. De benoeming „uit en door de leden"
komt zodoende volledig tot zijn recht en voor de
volle verantwoordelijkheid van de leden.
Een tweede belangrijke organisatorische functie
van de ring is, dat in zijn algemene vergadering
het bestuur en de direktie van het C. B. persoon
lijk verslag uitbrengen over het afgelopen boek
jaar en daarover rekening en verantwoording
doen.
De voorzitter, de heer H. D. Louwes, en een
der direkteuren maken hiervoor jaarlijks een rond
gang langs de 18 ringen. De gevoerde discussies
over deze punten doen volledig recht wedervaren
aan het zogenaamde „glazen huis" waarin de
coöperaties leven. Met naar voren gebrachte sug
gesties en klachten wordt steeds rekening gehou
den.
Zie verder volgende pagina.