de <:^Orouw
cUoor
^CinderUleding
Zeeuwse plattelandsvrouwen in Goes bijeen
756
V A N HET PLATTELAND
Optreden tapijtkever niet
onrustbarend
Het Zeeuwse volkssieraad en het gezinsleven in Nederland
vroeg de aandacht
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
n LS ik mijzelf terug zie als een kind van beneden de tien jaar, droeg ik toen waarschijnlijk de meest
ingewikkelde kleren van mijn leven. Datgene wat we nu op onze oude dag dragen, is er in ver
houding heel simpel bij. Omstreeks 1910 was er eigenlijk nog geen echte kindermode. Kinderen m mode
bladen waren heertjes en dametjes in de dop. Onze dorpsnaaister, die werkelijk heel goed naaide,
maakte met bijzondere voorliefde deze ingewikkelde voorbeelden na en zo was ik als kind getooid met
opstaande kantstofboordjes, die met baleintjes werden opgehouden. Ook kwam er altijd veel schuinge-
knipte zijde voor ceintuur en strikken aan te pas. Dit schoon, maar zeer onkinderlijk geheel werd be
kroond met een hoed, overdadig versierd met strikken en bloemen.
'yo herinner ik mij een hoed met vergeet-mij-
nieten en kransen getooid. Dat hoedje zal ik
nooit vergeten omdat onze geit erop af kwam
en de hele voorzijde van de krans probeerde op te
eten, hetgeen een huilbui van meer dan gewone
omvang ten gevolge had. Zo'n zomerse creatie werd
dan in werkelijkheid teruggebracht door hoge zwart
leren knooplaarzen en zwarte wollen kousen. Het
natuurlijk gevolg van dit alles was, dat mijn kin
deren er altijd heel eenvoudig en efficiënt gekleed
hebben bijgelopen, met belangrijk minder onder
goed aan. Ook hebben ze beter en lichter schoeisel
gedragen dan onze degelijke maatschoenenmaker
mij in mijn prille jeugd verschafte.
HLS ik nu als grootmoeder eens rondkijk wat
sommige kinderen in de tweede helft van
onze verlichte, 20ste eeuw dragen, dan dringen
mijn jeugdherinneringen weer naar voren. Want,
de stijfselpot mag er dan niet meer zo aan te pas
komen, de rokjes staan nu net zo uit of meer nog
dan vroeger. De nylon jurken minstens zo on
kinderlijk als onze mousselinen en genopte netel
doekjurkjes maken dezelfde opgedofte indruk. Ze
mogen gemakkelijker zijn in de was, onkinderlijk
zijn ze in hoge mate door het harde materiaal en
de vaak te volwassen afwerking. En ik vraag mij
vaak af: „Is één petty coat niet voldoende Er lopen
hier lieve meiskes rond, die er uit zien of ze elk
moment in een circus door een hoepel willen sprin
gen. In mijn jeugd hadden de moeders waarschijn
lijk geen keus, maar op mijn speurtocht door de
Nederlandse textielindustrie om kleren bij elkaar
te zoeken voor de nationale rundveetentoonstelling
in Den Bosch, waar „Uw leven vroeger en nu"
werd vertoond, viel het mij op hoe groot en veel
zijdig de keus van de tegenwoordige moeders wel
is.
TE7AT de kinderkleren betreft leven we in een
gelukkige periode. Enkele jaren geleden
waren er nog veel kunstzijde en samengestelde stof
fen aan de markt. Nu is het wat zomer- en sport-
kleren betreft al katoen wat de klok slaat. Alle
kleuren yeans (een stof zoals we vroeger kenden
voor matrozenpakken), worden gebruikt voor broe
ken, kort, lang of halflang, voor blouses en jacken.
Er zijn heel goede poplins te koop en als men zelf
handig met de naald is, zijn deze kleurechte en
bijna onverslijtbare kledingstukken niet eens duur.
Eenvoudige bestrijdingswijze
T"\E Plantenziektenkundige Dienst te Wageningen
deelt mede, dat er geen reden tot ongerust
heid behoeft te zijn over het optreden van de zgn.
tapijtkever. Dit insekt komt ook in normale jaren
overal in huizen voor. Wellicht is door de warme
zomer de ontwikkeling van de tapijtkever enigszins
bevorderd. Een ander gevolg van de warme zomer
is echter het geringe gebruik dat gemaakt is van
wollen kleding, waardoor deze iets meer is aange
tast dan in andere jaren.
"TER bestrijding van de tapijtkever wordt aange-
raden de wollen kledingstukken uit te kloppen,
enige tijd in de zon te leggen en vervolgens in te
pakken in plastic zakken. In elke zak dient enig
paradichloorbenzol gevoegd te worden. Deze stof
is bij alle drogisterijen verkrijgbaar. Op deze wijze
ingepakte kleren worden in een goed sluitende
klerenkast opgeborgen. Men dient niet in de damp
van paradichloorbenzol te gaan slapen Het in
wendige van klerenkast en laden kan, nadat de
kleren er uit zijn genomen, worden bespoten met
een gewoon huishoud insektenbestrijdingsmiddel.
Ze kunnen zonder bezwaar door een jongere broer
of zuster worden geërfd. De textielindustrie begint
al rekening te houden met een werkweek van 5
dagen, die 2 dagen geeft voor ontspanning en op-
knapwerkjes. Het is te zien aan de collecties voor
a.s. winter en volgende zomer. De moeders kun-
/"%NDER de vele bezoekers waren ook schoolkin-
deren, die in groepsverband de tentoonstelling
bezochten. Wij waren wel benieuwd hoe zij zou
den reageren. De meisjes zouden het wel mooi
vinden, maar de jongens Zouden de dames steeds
gespannen moeten opletten of ze nergens aan
zaten
Het viel allemaal erg mee. Van het begin tot
het einde waren ze vol belangstelling en ze vroegen
honderd uit.
Dit was een heel prettige ervaring. Wij lezen
immers zoveel over de negatief ingestelde jeugd en
de ontredderde gezinnen waar ze uit voortkomen,
dat je je afvraagt of er geen andere meer zijn.
IIET GEZINSLEVEN IN NEDERLAND
Heel toevallig las ik kort daarna in „Ons Ge
zin" een artikel over een proefschrift, getiteld:
„Family life in the Netherlands" (Gezinsleven in
Nederland). Het is geschreven door de heer
Ishwaran, die hierop in Leiden promoveerde tot
doctor in de letteren en wijsbegeerte. Eerst stu
deerde hij in zijn vaderland India en later in Ox
ford sociologie. Tijdens zijn studie in India had
hij de indruk gekregen, dat huwelijk en gezin in
de Westerse landen geen werkelijke waarde meer
bezaten. Om dit te onderzoeken heeft hij onder
ruim 400 jongens en meisjes, studenten van de
Leidse universiteit, een enquette gehouden. Er is
een groot aantal vragen gesteld over alle moge
lijke facetten van het gezin waarin zij opgroeiden
en hoe zij zich hun toekomst in dit opzicht dachten.
LTOEWEL deze jongelui uit verschillend millieu
kwamen, heeft hij ook nog steekproeven in
andere groepen jongeren gehouden, waardoor on
geveer dezelfde antwoorden gegeven werden.
Het zou te ver voeren hier diep op in te gaan,
maar enkele conclusies wil ik u toch geven.
1. De moeder speelt een belangrijke rol in het ge
zin. Zij heeft vaak een belangrijke invloed op
de gang van zaken.
2. Het gezin beslist zelf, het is haast „almachtig",
in tegenstelling tot de Oosterse landen, waar de
familie beslist.
3. Het meest gewenste aantal kinderen is 3 a 4.
Men staat positief tegenover geboorteregeling.
4. 28,4 kreeg sexuele voorlichting van de ouders
en 23,1 van ouders en door lectuur. Blijkt dat
vele ouders op dit punt nog te kort schieten.
5. Bij het kiezen van een huwelijkspartner blijkt
nen er blij mee zijn. Wat nieuw voor de zondag oï
voor gelegenheden kan dienen, mag gerust naar
school worden afgedragen door kinderen, die doods
benauwd zijn om er bespottelijk uit te zien als ze
wat anders dragen dan de klassegenoten. Ook in
deze moderne sportieve alledagskieding zit stijl.
Eigenlijk weerspiegelt deze sportieve kleding beter
de stijl van onze actieve tijd dan de nylonjurk met
pettycoat, die eigenlijk een laatste echo is van het
vroegere neteldoekje.
lUTAAR ondanks onze zomerse herfst gaan we
toch de winter tegemoet en dan is katoen,
hoe sterk en praktisch ook, niet warm genoeg. Ge
lukkig zijn er voor het koude seizoen nog de warme,
wollen stoffen. Voor joppers en jacks de zware
duffels en ratiné's, al of niet met Schotse ruiten
gevoerd en al of niet met capuchon. De laatste is
heerlijk op de fiets, maar moeder moet wel even
nagaan of ze goed om het hoofd sluit. Het is ge
lukkig niet meer nodig om echte mantels voor
kinderen te kopen. De joppers staan veel aardiger
en geen kind wenst er nog opgeprikt uit te zien.
De J.
niet de liefde in de eerste plaats de doorslag te
geven, maar er wordt evenzeer gelet op be
kwaamheid, maatschappelijke rang en klasse.
6. Het ouderlijk gezag wordt niet meer als van
zelfsprekend aanvaard, maar er wordt verwacht
dat er „gepraat, overlegd en geluisterd" wordt.
Desondanks verwachten zij toch van hun ouders
richting en leiding te ontvangen.
"TR was een vraag over de verloving, maar in
latere gesprekken bleek deze niet altijd oprecht
beantwoord te zijn.
Verder werd hun mening gevraagd over de ver
houding man-vrouw in het huwelijk, het uitoefe
nen van een beroep door een vrouw, over gods
dienst, gemengde huwelijken, opvoeding enz.
Dr. Ishwaran komt tot de slotconclusie, dat men
in zijn land (India) beslist niet goed ingelicht is
omtrent de juiste waarde van het Westerse gezin.
Hij schrift: „Het na-oorlogse Nederlandse gezin
is nog vitaal en kerngezond. Het blijkt in staat te
zjjn geweest zich aan te passen bij de veranderde
omstandigheden; in wezen bleef het onaangetast en
het heeft trouw zijn wezenlijke kenmerken be
waard."
Kijken wij om ons heen dan kunnen wij, de uit
zonderingen daargelaten, hier volkomen mee in
stemmen.
Laten wij trachten door een positieve levens
instelling onze kinderen in alle opzichten goed voor
te bereiden op hun toekomstige taak als man of
vrouw, vader of moeder. Wij dienen daarmee hun
geluk en het welzijn van het Nederlandse gezin.
DE VERGADERING
NADAT in de morgenuren verder de huishoude
lijke zaken waren afgedaan en een gunstig
verslag van de tentoonstelling „Het Zeeuwse volks
sieraad" was gegeven, volgde na de lunchpauze
„de ballade van het varken". Deze werd ten tonele
gevoerd door eigen leden met medewerking van
Mevr. C. Hiemstra-Schreier. Hierna werden spe
culaasvarkens verkocht ten bate van de actie:
„Ons eigen huis", van de Bond van Plattelands
vrouwen.
Tot slot van deze zeer geslaagde najaarsverga
dering trad mevr. Hiemstra-Schreier op met „Het
volkslied als gids op reis". Zij begeleidde zichzelf
op de guitaar en oogstte groot succes.
Mevr. v. Veen-van Loghem dankte haar harte
lijk voor de medewerking en wenste de honderden
leden een „wel thuis".
QP dinsdag 20 oktober hield de afdeling Zeeland van de Nederlandse Bond van Plattelansvrouwen haar
algemene najaarsvergadering. Nadat de presidente, mevr. W. van Veen-van Lochem de aanwezigen,
waaronder mevr. S. C. de Casembroot-Baronesse v. d. Felz en de algemene secretaresse mej. Constandse,
had verwelkomd, sprak zij ongeveer als volgt:
£^P onze bondsreizen laten wij onze gasten zoveel mogelijk datgene zien, wat niet in reisgidsen ver-
meld staat en vaak ook niet voor gewone toeristen toegankelijk is. Ditzelfde ondervonden wij ook
in Wales, en de voorzitster van één van de ontvangende afdelingen vergeleek deze manier van reizen
met „een kijkje men in de kast van de gastvrouw. Wij laten de inhoud van onze kasten immers alleen
in zeer bijzondere gevallen aan de buitenstaanders zien.
Op onze tentoonstelling „het Zeeuwse Volkssieraad" hebben duizenden iets kunnen zien van wat in
de kasten onzer leden aanwezig is. Deze hebben ze hiervoor royaal geopend en zij haalden datgene wat
zij zo lang en zurgvuldig bewaarden, omdat het zo mooi en dierbaar was, tevoorschijn.