321
TUINBOUW
Fruit- en Groentenomzetcijfers
per provincie
DINGEN VAN DE WEEK
De financiële bedrijfsuitkomsten
van een aantal fruitteeltbedrijven
ZATERDAG 18 ARP1L 1959
J\E publikatie van de omzetcijfers van de bij het
Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen
aangesloten veilingen over de jaren 1956, 1957 en
1958 in „Groenten en Fruit" van 12 februari j.l.
was de aanleiding om deze cijfers in percentages
per provincie uit te drukken.
De verkregen gegevens hebben wij op een ande
re wijze gegroepeerd, waardoor een inzicht wordt
verkregen in de spreiding van de verschillende
sectoren van dé „eetbare" tuinbouw over ons land.
Voor een juiste beoordeling van onderstaande
overzichten geldt enig voorbehoud:
niet alle produkten van de „eetbare" tuinbouw
worden afgezet via een veiling;
niet alle veilingen zijn aangesloten bij het
Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen;
niet alle produkten in een bepaalde provincie
geteeld, worden aangevoerd bij een veiling in
dezelfde provincie.
I.
Fruit
Groenten
Aardappelen
Totaal
en Diversen
1956
1957
1958
1956
1957
1958
1956
1957
1958
1956
1957
1958
Groningen
1,1
1,6
1,2
2,6
2,6
2,4
1,85
1,7
1,6
2,1
2.2
2,0
Friesland
0,8
1,05
0,9
1,2
1,1
0,9
3,7
2,8
3,2
1.2
1,2
1.0
Drente
0,05
0,1
0,5
0,6
0,5
0,4
0,4
0,4
Overijssel
1,2
1,1
1,1
1,5
1,5
1,5
3,0
2^0
1,9
1,5
1,4
1,4
Gelderland
24,7
21,5
25,0
2,5
2,8
2,8
4,8
3,6
4,8
9.0
8,9
9.4
Utrecht
11,1
9,8
9,1
2.4
2,3
2,2
4,5
3,4
3,5
5,1
4,8
4,3
Noordholland
7,3
9,2
7,4
13,6
9,6
10,0
51.7
54,3
54,0
13,7
12,3
11,8
Zuidholland
20,6
21,1
21,6
62.4
64,3
65.4
14,1
14,1
14,0
47,8
47,3
49,7
Zeeland
10,7
14,2
10,7
1,2
1,1
0,9
9.7
9,9
9,3
4,4
5,8
4,2
Noordbrabant
15,5
14,6
16,6
4,1
4,6
4,2
4,8
6,2
6,1
7,5
I-9
7,9
Limburg
7,0
5,8
6,3
8,0
9,5
9,2
1,85
2,0
1,6
7,3
7,8
7,9
11.
1956
1957
1958
Groenten
65,7
61,6
65,2
Fruit
29,2
32,2
29,0
Aardappelen
4,0
4,8
4,5
Diversen
1,1
1,4
1,3
100,0
100,0
100,0
2.
100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
nachtvorst. (Vooral voor Zeeland is dat wel
erg belangrijk. Red.)
Voor de groenteteelt onder glas is het gro
ter percentage zonneschijn (10%) in het
deltagebied van groot belang.
Wijzigingen in de levenswijze en de voe
dingsgewoonten.
Wijzigingen in de afzetmogelijkheden op
langere termijn gezien (Euromarkt, vrij
handelszone, etc.).
3. de juistheid van het standpunt, gehuldigd door
het merendeel van de fruit- en groentetelers,
dat zoals het een ondernemer van het goede
hout gesneden betaamt
aanpassing aan de gewijzigde omstandig
heden de enige mogelijkheid is om. een rol
in de maatschappij te kunnen blijven spelen.
Deze aanpassing houdt voornamelijk in een
intensivering en specialisatie, beide in de
ruimste zin van het woord.
De bewijzen liggen té duidelijk op tafel,
dat, waar men zich wilde en kón aanpassen
de resultaten niet zijn uitgebleven.
Omgekeerd is het evenmin te verstaan,
welke de gevolgen zijn van het niét willen
of kunnen aanpassen aan de veranderde
omstandigheden. De „last" van de traditie
en van een roemrijk verleden en een voor
het huidige tijdsgewricht onverantwoorde
gehechtheid aan de bodem zijn in het laat
ste geval veelal de oorzaken van het be
palen van deze houding.
Wij huldigen de mening, dat het onder 2e ge
noemde tempo in de ontwikkeling van de fruit
en groenteteelt gelijk loopt, echter naar verhouding
van het karakter van de teelten.
De geschetste ontwikkeling in de fruitteelt
strekt zich reeds over een groter aantal jaren uit
en verloopt mede daardoor geruislozer dan in de
groenteteelt. Een groot verschil in intensiteit van
deze ontwikkeling is o.i. niet aanwezig.
C. G. T.
Bij een onderlinge vergelijking van groenten,
fruit, aardappelen en diversen aangevoerd in de
jaren 1956, 1957 en 1958 (II) blaken de totaalper
centages van 1956 en 1958 weinig uiteen te lopen.
Het jaar 1957 vertoont een verschuiving in de
richting van groenten naar fruit. De oorzaak hier
van ligt in het abnormale verloop van de fruit
oogst in 1957. Een gedeeltelijke mislukking van de
oogst in West-Europa, met uitzondering van de
kustgebieden, had een zeer hoog prijspeil ten ge
volge.
De Nederlandse kustgebieden hebben daarvan
dermate geprofiteerd, dat de vermindering van de
omzet in de overige gebieden ruimschoots werd
goedgemaakt.
Het kan nuttig zijn, het overigens bekende cijfer
materiaal eens op deze wijze te groeperen om een
duidelijk inzicht te verkrijgen in;
1. de interne verhouding in de spreiding van de
„eetbare" tuinbouw in ons land.
het ontwikkelingsproces in de fruit- en groen
teteelt, zoals dit zich de laatste jaren afspeelt
onder invloed van voor beide cultures dezelfde
factoren en in een voor beide ongeveer gelijk
tempo.
Wij noemen enige factoren:
Door hogere eisen aan het produkt gesteld
mede door stijging van de algemene
levensstandaard zijn de produktie-
omstandigheden een grotere rol gaan spe
len. Van deze omstandigheden vragen wij
speciaal aandacht voor het klimaat. Voor
de fruitteelt zijn de kustprovincies aanmer
kelijk gunstiger i.v.m. minder optreden van
UORIGE week zijn we wel zeer erg opgeschrikt,
toen we vernamen dat de heer Jac. Vogelaar
te Krabbendijke plotseling was heengegaan. Nog
maar een jaar geleden stonden we aan het graf van
zijn vader die een zo grote plaats als fruitkweker
en als mens in ons hart innam. Nu moesten we er
getuige van zijn hoe zijn zoon, de opvolger van zijn,
vader, reeds op zo jeugdige leeftijd en ook zo plot
seling uit het leven werd weggenomen. Wij werden
ook hier weer bepaald by de broosheid van het
leven. Niet ieder is een lang leven beschoren. Wij
gedenken ook deze familie die zo zwaar werd be
proefd. De Heer zg hen nabij en trooste hen fn
hun groot verdriet.
In het nummer van vorige week hebt u kunnen
dezen over een nota van de afdeling Tuinbouw van
het Landbouwschap. Daarin werd uiteengezet het
standpunt dat garantieregelingen geen gezond
tuinbouwbedrijf kunnen opbouwen. Dat was het
standpunt van het Landbouwschap en dat is ook
ons standpunt. Naast de twee hulpmaatregelen zul
len we moeten trachten zelf ons bedrijf in een rich
ting te sturen die het rendabel maakt. Als we zon
der meer zouden vasthouden aan produkten of ras
sen die niet meer „gaan" dan moet en mag men de
regering daar niet verantwoordelijk voor stellen,
en steun gaan vragen. De tuinbouw kan zich alleen
ontwikkelen in vrijheid. Die vrijheid brengt echter
ook verantwoordelijkheid mee. Het Centraal Bu
reau van de Tuinbouwveilingen is een machtig
apparaat om in deze regelend op te treden. Hebt
vertrouwen in datgene wat u zelf hebt opgebouw d.
Let op uw zaak. Let op de tijd. Let op wat de
consument vraagt.
Aansluitend op het artikel van vorige week kunt
u in dit nummer lezen over de bedryfsuitkoimsten
van verschillende tuinbouwbedrijven. Bij een goede
bedrijfsvoering hoort een goede boekhouding. We
zijn er van overtuigd dat niemand het kan doen
zonder een goede boekhouding. De fiscale regelin
gen zijn van dien aard geworden dat een gewoon
mens zijn biljetten niet meer kan invullen. We
dienen de beste man of de beste zaak die er is, te
zoeken om dat invullen te doen plaats vinden. Nog
vele kleine zelfstandige fruit- en groentetelers
proberen zelf hun biljet in te vullen, dan met be
hulp van een „raadsman" of iemand die denkt dat
hij het wel kan omdat hij toch ook „boekhoud
kundig" is onderlegd. Toch zou ik alle leden, ook
de kleine zelfstandigen, willen adviseren: Gaat in
uw eigen belang met uw boekhoudproblemen naar
uw eigen organisatie. Het Boekhoudbureau van de
Z. L. M. is voor alle leden der Z. L. M. Ook voor
de mensen van het kleine bedrijfje, voor de be-
ginnenden. Men beschikt daar over een staf vail
deskundig personeel en u betaalt alleen de werke
lijke onkosten. Het boekhoudbureau is geen winst
object, maar een service die uw organisatie u
biedt.
HET L. E. L heeft in nota Nr 115 gedateerd
december 1958, de bedrijfsuitkomsten van een
aantal fruitteeltbedrijven in Zeeland, de Betuwe
en het zandgebied van Noord-Brabant en Noord-
Limburg opgesteld, welke gegevens pas onlangs
voor publicatie vrijgegeven zijn.
Aan deze nota ontlenen wij enkele van de voor
Zeeland belangrijkste gegevens.
Vooropgesteld dient te worden, dat de resultaten
over de jaren '52 t/m '56 betrekking hebben op
een aantal goed geleide, in hoofdzaak gespeciali
seerde fruitteeltbedrijven.
In het algemeen kan gesteld worden, dat deze
bedrijven boven het gemiddelde peil van de Neder
landse fruitteelt liggen, zodat de uitkomsten met
grote voorzichtigheid gehanteerd dienen te wor
den.
RESULTATENBEREKENING.
BIJ de resultatenrekening werd, behalve met
de normale kostenfactoren, rekening gehou
den met:
1° rente en afschrijving duurzame produktie-
middelen;
2° arbeid van de ondernemer en gezinsleden;
3° waardestijging van jonge fruitaanplantingen;
4° renteberekening van 4 over het in het be
drijf geïnvesteerde vermogen, onverschillig
of dit eigen of vreemd vermogen was.
Voor de waardering van de handenarbeid van
de ondernemer en zijn gezinsleden is uitgegaan
van de lonen volgens de toen geldende C. A. O.
en de bijbehorende sociale lasten, die aan vreemde
arbeidskrachten van overeenkomstige leeftijd en
bekwaamheid bij normale arbeidstijden, gouden
betaald moeten worden, vermeerderd met even
tuele toeslagen.
(Zie verder pag. 323)
IJ kunt de resultaten volgen welke u behaalt op
uw bedrijf. Wanneer de financiële resultaten niet
voldoen aan de verwachtingen kunt u misschien
maatregelen treffen. We hebben weer een keer
kunnen zien dat Zeeland niet slecht uit de bus is
gekomen, in vergelijking met andere provincies.
Dat is verblijdend. Laat ons echter oppassen en
niet indommelen. Een goede bedrijfsvoering en een
goede boekhouding zijn de hoofdpijlers van ons be
staan. Zijn er onder de tuinbouwleden van onze
Z. L. M. nog mensen die zo maar een beetje „schar
relen"? Ik raad hen aan: Gaat naar het boekhoud
bureau in de Wijngaardstraat en u zult er geen
spijt van hebben.
De weg zal u worden gewezen voor een goede
en eerlijke boekhouding die uw geweten niet zal
bezwaren en u zult ook het rustige gevóel kunnen
hebben dat u niet teveel belasting betaalt.
Verder zult u er inzicht in krijgen of uw bedrijf
economisch wordt geleid of niet. Ik hoop dat vele
kleine zelfstandigen deze raad ter harte zullen ne
men. Voor de nueesten van ons is boekhouden een
verschrikking. Het kan ons hoofdpijn bezorgen.
Het hoort er echter bij. Denkt u er nog eens over?
Tot de volgende week.
