ZOMERLONEN
K.N.L.C. Hoofdbestuur vergaderde
DOF) vertrouM/enszaak
/JW voor levensverzekering
Onderling Boerenverzekerings - Fonds
Loonregeling C.A.O. voor de Akker-, Weidebouw en Veehouderij
VLASVERWERKING
in nieuwe banen?
ASPECTEN VAN HET VLAS
N. S.
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1959
157
1 maart 1959 tot en met 30 november 1959
MET ingang van 1 maart 1959 gelden wederom de zomerlonen, zoals die in de C. A. O. voor
de Akker- en Weidebouw en de Veehouderij 1958-1960 zijn vastgelegd.
Voor knechten en trekkerschauffeurs geldt vanaf 1 maart t/m 30 november een werkweek
van 53% uur, terwijl door de overige arbeiders in dezelfde periode 50 uur per week gewerkt
dient te worden.
C. A. O.'s Landbouw 1958-1960 zijn on het secretariaat der Z. L. M. Grote Markt 28 Goes
verkrijgbaar. Heeft U er nog geen in Uw bezit, schrijft een briefkaartje en voor toezending
zal zorg gedragen worden.
De volgende C. A. O. lonen gelden voor bedoeld tijdvak. In deze lonen is de huurcompen-
satie van ƒ2.10 per week nog niet begrepen.
Mannelijke arbeiders
WEEKLONEN
UURLONEN
LEEFTIJD
Vaste
vakarb.
A
Vaste
vakarb.
B
vast
los
Vaste
vakarb.
A
Vaste
vakarb. B
nimmer in
accoord
Vaste
vakarb. B
ook in
accoord
Losse
vakarb.
A
Losse
vakarb.
B
Seizoen
arbeider
Onge
schoolden
17 jaar
ƒ4801
45.98
ƒ0.85
ƒ0,84
0,81^
ƒ0.83J*
ƒ0,80
/0,74J/2
ƒ0.64
18 jaar
ƒ54.75
ƒ52,44
0.97
ƒ0.95H
0.93
0.95
0.91 H
ƒ0,85
0.73
19 jaar
ƒ63.17
60,50
ƒ1.12
fUOH
/1.07H
1.10
1.05H
/0.9 8J*
0.84H
20 jaar
ƒ69,91
66,96
ƒ1.23 H
f 1.22
1.18H
1.21H
1.16H
f l.OSM
ƒ0.931*
21 jaar i
ƒ75.81
ƒ72,60
1.34
/1.32H
1.28J o
1.32
1.26H
1.18
ƒ1.011*
22 jaar
80,02
ƒ76,64
80,67
1.41H
1.39H
ƒ1,36
1.39
1.33 H
1.24K
ƒ1.07
23-65 jaar
84,23
ƒ1.49
ƒ1,47
ƒ1.43
1.46H
MOJ -2
ƒ1.31
ƒ1.121*
65 jaar en ouder
ƒ77,00
ƒ73,68
1.36
ƒ1,34
ƒ1.30
1.28J*
ƒ1.23
l.HH
0.98
TOEN men enkele jaren geleden de ongunstige
toekomst voor de afzet van linnen en dus van
de vlasindustrie en vlasteelt begon in te zien, heb
ben telers, vlassers, handel en industrie een kapi
taal van ruim een miljoen gulden bijeengebracht
en hiermede een proeffabriek, de N.V. Novivlas,
opgericht.
Het doel van deze fabriek was om het door het
Vezelinstituut T. N. O. te Delft ontwikkelde nieuwe
procédé voor de vlasverwerking op meer uitge
breide schaal te beproeven. Dit procédé verloopt in
een continu proces van strovlas tot garens, waar
door de bewerkingskosten zeker 25 lager zijn
geworden. Men hoopt de produktiekosten nog ver
der omlaag te brengen. De verkregen linnen ga
rens bezitten bovendien veel betere eigenschappen
voor het weven van het linnen eindprodukt. Voorts
tracht men het linnen thans kreukherstellend,
krimpvrij en beter verfbaar te maken.
De Algemene Kunstzijde Unie heeft zich bereid
verklaard een bedrag van maximaal een miljoen
gulden te verstrekken om het onderzoek af te.slui
ten. De A. K. U. krijgt hiermede het recht alle
licentierechten van het nieuwe procédé onder be
paalde voorwaarden over te nemen. Deze monopo
liepositie brengt ver strekkende consequenties met
zich, die nog niet geheel zijn te overzien.
De oude vlasbedrijven zullen geleidelijk op de
nieuwe verwerkingsmethode moeten omschakelen.
Hiervoor stelt men een overgangsperiode van 10
tot 15 jaar. De prijs van een daarbij vereiste nieuwe
onthoudingsmachine incl. kammachine wordt op
ca ƒ200.000,tot ƒ250.000,per „unit" geschat,
excl. gebouwen. De capaciteit bedraagt 400 kg stro
per uur en die van de kammachine 100 kg vezels
per uur; voor bediening zijn twee arbeiders nodig.
De prijs van een installatie volgens de oude me
thode bedraagt thans 150.000,maar de bedie
ning eist een arbeidsbezetting van ongeveer 16
man. De nieuwe methode zal dus een aanzienlijke
arbeidsbesparing geven.
De vlasser zal in de toekomst vlaslont gaan ma
ken en als toeleveringsbedrijf voor de A. K. U. wer
ken, die dit vlaslont onder nader te bepalen voor
waarden zal opkopen. Wellicht zal in de toekomst
hierbij eenzelfde systeem ontstaan als bij de sui
kerfabrieken, waar de telers de bieten op contract
afleveren. De vlasser zal, gebruik makend van zijn
ervaring in het inkopen van strovlas, moeten trach
ten van zo goedkoop mogelijk stro zo goed moge
lijk vlaslont te maken. Men schat, dat er tien
„units" nodig zijn voor de voeding van één spin
nerij.
Men kan zich afvragen, of deze nieuwe toe
leveringsbedrijven niet beter in de teeltgebieaen
kunnen worden opgericht, waardoor men gemid
deld 3 cent per kg stro aan transportkosten uit
spaart.
~yr OORTS is het te verwachten, dat verschillende
boerencoöperaties belangstelling hebben, deze
toeleveringsbedrijven in coöperatief verband op te
richten. Tenslotte moet de A. K. U. nog overleg
plegen met de vlassersorganisaties over de oprich
ting van deze toeleveringsbedrijven. De A. K. U.
kan het vlaslont ook zelf gaan produceren in eigen
bedrijf. Volgens zeer voorlopige plannen beoogt
men de oprichting van één spinnerij met een pro-
duktie van 1,5 miljoen kg garen, waarvoor een
oppervlakte van 1.500 ha vlas (5 van het vlas
areaal in 1956) nodig is.
Verwacht wordt, dat in de toekomst door een
verdere verbetering van de spintechniek de afzet
mogelijkheden voor strovlas nog zullen toenemen,
daar de gehele verwerking tot linnen garens in ons
land kan plaatsvinden.
Tenslotte verwacht men, dat door een verdere
evolutie in de technische ontwikkeling het linnen
in de toekomst de prijs van katoen zal benaderen.
Dit te meer, omdat naar men mag veronderstellen
ook in Noord-Ierland en Frankrijk meer aandacht
zal worden besteed aan de verdere verbeteringen
in de spinindustrie. In hoeverre al deze verwach
tingen bewaarheid zullen worden, valt thans nog
moeilijk te voorspellen. Zeker is, dat bij een sla
gen van deze nieuwe verwerkingsmethode de vlas
industrie een revolutionaire ontwikkeling zal door
maken, waardoor het linnen weer een concurre
rende positie op de textielmarkt zal kunnen in
nemen.
(Advertentie.)
DE nu bestaande en de in de nabije toekomst te
verwachten politieke situatie in Nederland doet
naar het oordeel van het hoofdbestuur het wen
selijk voorkomen, dat van de zijde van de ge
organiseerde landbouw een aantal wensen en
verlangens kenbaar wordt gemaakt. Weliswaar
zullen door het Landbouwschap nog wel bepaal
de stappen worden ondernomen. Niettemin meen
de het hoofdbestuur dat het opstellen en publice
ren van een programma door 't K.N.L.C. aanbeve
ling verdiende; het gaf opdracht deze gedachte
nader uit te werken.
Het hoofdbestuur maakt ernstig bezwaar tegen
de starre benedengrens van 15 ha, die in het
kader van de nieuwe subsidieregeling voor de
boerderijbouw in ruilverkavelingen en ontgin
ningscomplexen zal worden gehanteerd. Het
meent, dat alsnog moet worden vastgesteld, dat
het mogelijk is om alnaargelang de streek en het
bedrijfstype een lagere minimale oppervlakte-
grens te gebruiken.
Naar de mening van het hoofdbestuur moet zo
spoedig mogelijk een ontwerp van wet op de elek
triciteitsvoorziening op het platteland worden in
gediend. Evenzeer is het ter verbetering van de
werk- en woonomstandigheden ten plattelande
volgens het hoofdbestuur gewenst om spoed te
betrachten met het opstellen van een plan voor
de aansluiting van de z.g. superonrendabele ge
bieden op de waterleiding, welk plan als een
noodzakelijke aanvulling op het thans in uit
voering zijnde 10-jaren plan moet worden be
schouwd.
Beraad over de gang van zaken op de termijn-
markt voor consumptie- en pootaardappelen
heeft het hoofdbestuur tot de conclusie gebracht,
dat de telers weinig of geen reden tot kritiek
op de werking van de termijnmarkt kunnen heb
ben. Om weloverwogen een oordeel te kunnen
vellen zal enkele jaren ervaring moeten worden
opgedaan.
Ten aanzien van de z.g. pluimveeregeling
die bepaalde maxima stelt met betrekking
tot het aantal op boerenbdrijven te houden
volwassen hennen, heeft het hoofdbestuur
zonder zich uit te spreken over de hoogte
van deze maxima geconcludeerd, dat het vooral
in verband met de EEG gewenst lijkt de regeling
voort te zetten.
Het hoofdbestuur betreurt dat de belangstel
ling van de overheid voor de z.g. boerenwerken
steeds verder blijkt te verminderen. Omdat deze
werken de produktiviteit in de landbouw verho
gen en een gunstig effect hebben op de agrarische
werkgelegenheid vindt het hoofdbestuur het
noodzakelijk, dat de mogelijkheden voor de uit
voering van deze werken worden verruimd.
(Vervolg van pag. .1550
OOIJZAKEN VAN DE CRISIS
Ï\E crisis in het vlas is veroorzaakt door verscnil-
V lende omstandigheden. In de eerste plaats
moeten genoemd worden de overvloedige oogst
van 1955. Er was toen een record aantal ha uitge
zaaid en de oogst was optimaal met een record aan
vezelgehalte, waardoor, al met al, de produktie
zeker 25 groter was dan normaal.
In de tweede plaats werd de industrie en in het
bijzonder de textiel-industrie door de teruggang in
de economische activiteiten getroffen. En tenslotte
de Russische vlasleveringen die een zeer ongun
stige invloed op de markt uitoefenden.
Maar al zijn de omstandigheden op het moment
moeilijk, zodat in Frankrijk de vlasuitzaai beneden
de 38.000 ha van 1958 zal blijven en deze in België
ook kleiner zal zijn dan de 23.000 ha die er vorig
jaar werd uitgezaaid, toch meende de heer Rodts,
dat een vakkundig landbouwer met grond die voor
de vlasteelt geschikt is, deze teelt moet blijven be
oefenen.
Na een uitvoerige discussie, waarin o.a. naar
voren kwam dat Rusland een gedeelte van zijn
oogst verkoopt aan Polen en Tsjecho-Slowakije
werd een verloting gehouden van verschillende
lijnwaadprodukten.
Eerste prijswinnaar van deze verloting was de
heer mr. J. I. M. Reuser, burgemeester van Sint
Jansteen, die een mooi tafelkleed mee naar huis
kon nemen. Verdere winnaars waren de heren
Mortier uit Sint Jansteen, A. de Kraker uit Bosch-
kapelle, Fr. Vaal uit Hulst en de heer P. de Nijs.
In totaal werden 23 prijzen uitgereikt door de
heer Rodts waarna deze zeer geslaagde verga
dering van de Kring Hulst der Z. L. M. door de
heer Scheele werd gesloten.
