Onderling Boerenverzekerings - Fonds
De Thoolse
veilingen
uw vertrouu/enszaak
voor levensverzekering
Zaterdag 15 november 1958
ZESTIG BEVELANDSE POLDERS
WERDEN EEN
PERSCONFERENTIE K. N. L. C.
AARDAPPELEN IN WEST-EUROPA
ECONOMISCHE MASSAMOORD
Maandagmiddag- besloten de Provinciale Staten
van Zeeland tot samenvoeging van de ruim zestig
polders en waterschappen van Zuid-Beveland tot
één groot waterschap. De veiligheid van Zuid-Be
veland is daarmede vergroot. Het is goed dat voor
de algemene gezamenlijke veiligheid een nieuwe
regeling is gekomen. Een vraag blijft nog wat er
In de algemene bijdragenwet wordt vastgelegd.
Het valt te hopen dat de Kamerleden die deze wet
moeten goedkeuren, goed de moeilijkheden van de
polders voor ogen hebben. Daartegenover staat
dat men ook van binnen uit belangstelling moet
hebben voor de districtsvergaderingen. Er is een
algemeen belang mee gemoeid.
Het Koninklijk Nederlands Landbouw Comité
belegde maandag 10 november jl. een persconfe
rentie in Utrecht. By monde van de voorzitter, ir.
C. S. Knottnerus, werden verschillende landbouw
problemen met de Pers behandeld. De heer Knott
nerus schetste de geschiedenis van de garantie
prijzen en benadrukte dat de met veel tam tam
aangekondigde nieuwigheid dat de boer in het
marktrisico moet delen, helemaal niets neuws is.
Waar het om gaat is, dat de Begering de basis van
de gegarandeerde produkten langs bepaalde we
gen tracht te drukken om zo doende aan gemaakte
afspraken te ontkomen. Dat de landbouw genegen
Is de Regering tegemoet te treden bewyst de
ƒ40,min die het Landbouwschap toezegde door
limitering van de hoeveelheid melk tot 5 miljard
kg. Voorpagina-nieuws is uit deze persconferentie
niet gekomen. Dat is ook niet nodig. Zeker is dat
de discussies, zowel in vergadering als met de voor
mannen in een persoonlijk gesprek, verhelderend
hebben gewerkt en een weg aanduiden om tot een
verder uitdragen van de boerenmening te komen.
We hebben alle waardering voor dit initiatief van
onze landelijke organisatie.
Hoewel definitieve oogstcijfers nog ontbreken
staat toch reeds vast dat de West-Europese aard
appeloogst ver beneden die van 1957 blyft. Enkele
cijfers: West-Duitsland 3 miljoen ton minder, in
Groot-Brittannië, Zweden en Denemarken een
oogst die 10 tot 20 kleiner is, in Noorwegen,
Nederland, België, Oostenrijk en Italië ongeveer
dezelfde hoeveelheden als vorig jaar. Alleen Zwit
serland heeft een zeer goede oogst. In Engeland
en Frankryk klaagt men bovendien over zieke
aardappels. Frankrijk heeft op dit moment al aard
appels nodig, leveringen uit België en Zwitserland.
Engeland tracht Canadese aardappels te betrek
ken, maar het vervoer per schip maakt ze weer
duur en het resultaat schijnt dus twijfelachtig.
Zweden importeert al enige tijd consumptie-aard
appels terwijl Italië datzelfde doet uit Zwitserland
en Oostenrijk. „Ernahungsdienst" concludeert uit
de huidige gang van zaken dat het door importen
uit West-Europa, nauwelijks meer hogelijk is het
West-Duitse prijspeil te doen zakken. Wellicht
leert men in Bonn en in andere regeringscentra
dat men niet ongestraft de landbouw naar eigen
hand kan zetten, wanneer men dat belieft.
Bitter teleurgesteld toont „De Vlasbode" zich
over een brief van minister Vondeling aan de
Federatie van Vlassersverenigingen. In deze brief
zegt de minister dan men eerst zal afwachten
alvorens een regeling voor oogst 1959 in te stellen,
maar een hogere steun dan de 160,/ha als voor
1958 wordt niet overwogen. Afgewacht zal worden
wat internationaal overleg oplevert en wat de
bedrijfstak zelf wil doen voor gezondmaking van
de vlasserij. A priori wordt dus maar weer gesteld
dat de bedrijfstak „ongezond" is. Zeker zal er nog
wel een en ander te verbeteren zijn, maar gezien
in het licht van de Russische en Rood-Chinese
dumpings-staathandel, de Franse steun
ƒ500,/ha) en de Belgische subsidie ƒ325,
ha) komt de kwalificatie „ongezond", pertinent
onrechtvaardig voor. De „Vlasbode" noemt het
afwachten „economische massamoord". Onzes in
ziens is een steun aan de vlasteler naast een steun
aan de vlassers het enige middel is om de vlas
teelt in ons land op een aanvaardbaar peil te hou
den
OP Tholen treffen we vier coöperatieve veilingen aan. Stavenisse
en Tholen behoorden tot de eersten. Ze werden opgericht in 1916.
Pas in de dertiger jaren ontstonden de veilingen in Sint Annaland
en Sint Maartensdijk. Ook in Scherpenisse richtte men een veilings
vereniging op, maar deze heeft geen veilbevoegdheid en werkt tot
nu toe nauw samen met de veiling Sint Annaland. Elke vereniging
kende in de loop der tijden haar eigen moeilijkheden, de ene in
grotere mate dan de andere. Toch groeide het veilingswezen in dit
gebied en als derde bouwt Sint Annaland dit jaar een geheel nieuwe
veiling even buiten de dorpskern.
Vroege aardappelen,
uien, groenten en fruit.
A L spoedig na het begin van de
eerste wereldoorlog groeiden
uit de telersvereniging op Tholen
de eerste veilingen. Het doel was
de verkoop van vroege aardappe
len, uien, groenten en fruit te be
vorderen. De teelt van groenten
en fruit is eigenlijk pas op gang
gekomen vóór de tweede wereld
oorlog en nu betekenen deze pro
dukten nog niet veel voor de vei
lingen. Behalve dan voor de vei
ling Tholen, die het vorig jaar, in
samenwerking en met medewer
king van de veiling Krabbendijke,
begonnen is het fruit zelf te sor
teren en te Krabbendijke te vei
len. Vanaf het begin waren de
vroege aardappelen en uien de
belangrijkste produkten, die ge
veild werden. In de eerste wereld
oorlog groeide de veiling Tholen
uit, mede door de veildwang, tot
de centrale veiling op het eiland.
Behalve de telers rond Stavenis
se, die hun produkten daar veil
den, passeerden in die tijd alle
produkten de veiling Tholen. Tij
dens deze periode kon die vereni
ging een ruime reserve kweken,
maar in de twintiger jaren, toen
de verkoop via de veiling vermin-,
derde, smolt deze voor het groot
ste gedeelte weg. In 1933 stelde
de overheid opnieuw de veiling
plicht in en daarmee steeg de
omzet.
Vóór die tijd, n.I. in 1930, sor
teerden en verkochten de uien-
verbouwers rond Sint Annaland,
in samen werking met de vei
lingsvereniging Tholen, de uien
zelf. Een jaar later bleek het met
de verkoop van voorgekiemde
vroege eigenheimers niet goed te
lopen.
De aardappelhandel drong aan
op een betere behandeling van
het produkt en dit kon mede be
reikt worden door de aardappe
len in kisten te vervoeren. Fust
eiste, en nog, een grote investe
ring, die praktisch door een en
keling niet kan worden gedaan.
Op 5 juni 1931 werd dan ook
het besluit genomen over te gaan
tot de oprichting van de veilings
vereniging Sint Annaland. Door
de aankoop van kisten kon de
nieuwe vereniging de leden een
goede service verlenen. Zo werd
in het eerste jaar reeds een om
zet bereikt van 1,6 miljoen kg
aardappelen en 0,8 miljoen kg
uien. Nauwelijks drie jaren later,
in 1934, werd te Sint Maartens
dijk de vierde Thoolse veiling op
gericht. Reeds bij de oprichting
meldden ongeveer 80 telers zich
als lid. Vóórdien brachten velen
hun produkten naar Sint Anna
land en Tholen, maar omdat de
uien uit Sint Maartensdijk" een
betere prijs maakten, bleek het
voordeliger door middel van een
eigen veiling zelf het produkt te
sorteren en te verkopen.
De eerste jaren waren niet ge
makkelijk. Een geschikt gebouw
stond niet ter beschikking en een
maal is zelfs een huurgebouw af
gebrand. Het ledental steeg ech
ter in de loop der jaren en 16
jaar na de oprichting, in 1950,
werd een modern eigen veilings
gebouw neergezet.
De opzet van de Thoolse veilin
gen kwam, zoals we elders wèl
zien, niet tot stand door de veil
dwang. Vooral de teelt van de
vroege aardappelen leidde er toe
het vraagstuk van de gezamen
lijke afzet te ontwikkelen. Dat
dit geslaagd is, kan men zien aan
de groei van de verenigingen.
Drie veilingen, met name die van
Tholen, Sint Maartensdijk en
Sint Annaland, beschikken over
zeer moderne veilingsgebouwen.
Sint Maartensdijk bouwde, zoals
vermeld, reeds in 1950. Daarna,
in 1957, nam de veilingsvereni
ging Tholen het besluit een eigen
gebouw te bouwen, en als laatste
hoopt de veilingsvereniging Sint
Annaland dit jaar het nieuwe ge
bouw te betrekken. In Stavenisse
is men nog niet zo ver en voor
lopig bestaan er geen plannen in
die richting.
Maar niet in de eerste plaats
zijn het de veilingen geweest, die
baat hadden bij deze gunstige
ontwikkeling. De telers zelf voel
den het belang en sinds de op
richting van de veilingen zijn er
enkele miljoenen guldens ten
bate van de leden-aanvoerders
verdiend. Immers, de centrale
verkoop en de betere behandeling
van de produkten maakten het
voor de groothandelaren en ex
porteurs mogelijk grote hoeveel
heden van eenzelfde en goede
kwaliteit op een eenvoudige ma
nier te kopen en te verladen.
Produkten van het eiland.
LI ET eiland Tholen heeft een
-LA tuinbouwareaal, voorname
lijk grove tuinbouw, van rond de
1500 ha. Hiervan werden in 1957
ongeveer 370 ha zaai-uien ver
bouwd, 175 ha zilver-uien, ruim
170 ha vroege aardappelen en
600 ha andere tuinbouwgewas-
sen, o.a. groentezaden. Daarnaast
vindt men een kleine 200 ha
fruitteelt. Dit laatste is belang
rijk voor de veiling Tholen, om
dat het grootste gedeelte van het
fruit daar verhandeld wordt. De
andere veilingen, die uitsluitend
vroege aardappelen, uien en wei
nig groente aantrekken, denken
er vooreerst niet aan met het
veilen van fruit te beginnen.
Met de uitbreiding van het fruit-
areaal zal deze veiling dan ook
Tot besluit van de serie reporta
ges over de Zeeuwse veilingen,
die wij in ons blad publiceerden,
volgt hier een overzicht van de
Thoolse veilingsverenigingen. Op
de foto de veiling te Tholen.
een fruitveiling kunnen worden,
waar de mogelijkheid bestaat van
een redelijk grote aanvoer en
waar het voor de commissionairs
en handelaren in fruit zin heeft
te komen en te kopen.
Tellen we de totale omzet in
1957 van de Thoolse veilingen op,
dan komen we aan een kleine
25.000 ton, waarvan 15.000 ton
vroege en late aardappelen, 8.500
ton uien en 1.500 ton diversen.
De waarde van deze produkten
bedroeg in dat jaar 3,8 miljoen.
Direkt valt dan op, dat de ge
middelde prijs slechts ruim 15
cent per kg bedraagt. Deze pro
dukten vertegenwoordigen dus
geen grote waarde per kg. Dit in
tegenstelling met andere Zeeuw
se veilingen, waar de gemiddelde
kg-prijs veel hoger ligt. Daardoor
komt het, dat de inkomsten van
de Thoolse veilingen minder zijn.
Vandaar, dat ze eenvoudig van
opzet zijn en dat de besturen
altijd gewaakt hebben voor een
te grote investatie. Mede door
het steeds verder stijgen van
lonen en sociale voorzieningen en
in verband met de onmogelijk
heid om in het seizoen voldoende
geschikt personeel aan te trek
ken, is een doelmatige inrichting
van de gebouwen van het groot
ste belang. In deze geest werden
de nieuwe gebouwen neergezet.
Overigens wordt de modernise
ring eerst van alle kanten be
keken. Zo werd nog maar korte
lings te Sint Maartensdijk de
alom bekende veilingsklok aange
kocht, een noodzakelijk apparaat
in deze tijd.
Vooral het verschil van inzicht
bij de behandeling van de produk
ten, daarbij de financiële facto
ren en het verschil in kwaliteit
van de plaatselijk op de voor
grond tredende produkten, waren
de oorzaak, dat de verenigingen
plaatselijk ontstonden en verder
uitgroeiden.
Onmisbaar.
13 ET veilingswezen op Tholen
heeft in de loop der tijden
wel het bewijs geleverd zeer nut
tig te zijn. Niet alleen de leden,
maar ook voor de exporteur, de
groothandelaar en de kleinhande
laar is een veiling-apparaat on
misbaar geworden.
Van de ongeveer 1.500 boeren
bedrijven, die op Tholen geves
tigd zijn, kan men zeggen, dat
ruim 90 aangesloten is bij de
veilingen. Deze cijfers spreken
voor zichzelf. De initiatiefnemers
en de oprichters hebben zich niet
voor niets beijverd voor het ver
krijgen van gezonde veilingen,
waarvan de samenwerking zijn
beslag vindt in het Centraal Bu
reau van tuinbouwveilingen te
Den Haag, waarbij alle Thoolse
veilingen zijn aangesloten.
(Advertentie;
