680
Wat kost het veevoeder
en wat is het waard
OROJEKALENDER1959
PRO JUVENTUTE
£eu kostelijk bezit
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
veevoeding
HOOI (per ton),
Lucernehooi:
goede kwaliteit
Klaverhooi:
goede kwaliteit
Weidehooi
goede kwaliteit
matige kwaliteit
93,80 ƒ100,— 6,20
122,90
90,— 32,—
EEN PRIJSVERGELIJKING
DE vraag, boven dit artikel gesteld, is de moeite
waard om zich er in te verdiepen. Een alles
zins bevredigend antwoord daarop is evenwel niet
te geven. We kunnen nl. heel goed de prijzen van
de verschillende voedermiddelen met elkander ver
gelijken, maar het is zeer moeilijk de gevonden
prijsverschillen te beoordelen. Willen we de prij
zen van voedermiddelen onderling vergelijken, dan
is het duidelijk dat we daarin allereerst de voeder-
waarde van de voedermiddelen moeten betrekken.
We kunnen het zó stellen, dat de waarde van elk
voedermiddel wordt bepaald door 4 factoren, n.l.:
1. de totale voederwaar de, die in de voedingsleer
gewoonlijk wordt uitgedrukt in de zetmeel'
waarde (ZW);
2. het eiwit in het voer draagt ook hij tot de ZW.
Daar het eiwit echter in vergelijking tot de
andere organische voedingsstoffen een zeer
specifieke rol vervult en gewoonlijk duurder
is moet voor het eiwit een extra toeslag be
rekend worden. De wijze van berekening daar
voor is aangegeven door Ir. J. Dammers van
het Instituut voor Veevoedingsonderzoek te
Hoorn;
3. de concentratie aan ZW en eiwit. Hoe hoger
de gehalten zijn, des té waardevoller wordt het
voeder;
4. de overige eigenschappen van het voeder. Deze
kunnen gunstig zijn en hebben dan gewoon
lijk een waardeverhogende invloed. In het om
gekeerde geval hebben ze een waardeverlagen-
de invloedHierbij spelen een rol: het water
gehalte, de bewaarbaarheid, de gehalten aan
mineralen, sporen-elementen en vitamines, de
smaak, de invloed op smaak en reuk van de
m$lk, de invloed op de groei, op het slacht-
produkt, e.d.
WIJZE VAN BEREKENING
EEN prijs- en waarde-vergelijking van voeder
middelen brengt heel wat gecijfer mee. Al die
cijfers in een artikeltje bestemd voor de praktijk
te vermelden maakt het moeilijk leesbaar. Wij
zullen U daarmee niet vermoeien. De gang van
zaken is in het kort als volgt. Uit twee voedermid
delen met ongeveer gelijke ZW, doch verschillend
in eiwitgehalte (vre), wordt de prijs per kg ZW en
de toeslag per kg vre berekend. Deze vergelijking
met 2 onbekenden kan voor verschillende voeder
middelen-paren of voor verschillende groepen van
voedermiddelen worden uitgevoerd. Wanneer we
dit met een aantal voedermiddelen doen, dan blijkt
dat weinig geconcentreerde voedermiddelen zoals
kaf, stro en hooi belangrijk goedkoper zijn dan de
meer geconcentreerde krachtvoeders. Zo vinden
we als benadering van de waarde, dat voeder dat
een lage voederwaarde heeft per kg ZW ca 20,
maar voer met een hoge voederwaarde ca 40 ct
per kg ZW kost. De toeslag voor het vre blijkt
een verloop te hebben van ruim 20 ct per kg eiwit
bij eiwitarme veeevoeders tot ruim 30 ct bij eiwit
rijke veevoedermiddelen.
Met behulp van de gevonden prijzen per kg ZW
en de toeslag per kg eiwit kunnen we nu de
theoretische voederwaarde van elk voedermiddel,
waarvan we de samenstelling kennen, berekenen.
Vergelijken we deze berekende voederwaarde met
de handelsprijs, dan blijkt dat een aantal voeder
middelen een lagere handelsprijs bezitten. Dat zijn
dus de goedkope voeders. Andere hebben een hoge
re handelsprijs en zijn dure voedermiddelen. Ge
woonlijk kan wel een reden aangegeven worden
waarom een veevoeder goedkoop is, maar altijd is
dat toch niet het geval. Ook de mate waarin een
voeder goedkoop of duur is kan worden afgelezen.
DE RESULTATEN
VV7E zullen van enkele groepen voedermiddelen
w de berekende voederwaarde en de handels
prijs per 100 kg naast elkaar zetten. In de laatste
koiom het prijsverschil met een minteken er
voor als het voer goedkoper is dan de voederwaarde
en met een plus er voor als het duurder is.
Granen, peulvruchten
en droge pulp:
Havermeel
Gerstemeel
Paardebonenmeel
Roggemeel
Maismeel
Droge pulp
Roggemeel en vooral maismeel zijn dus in deze
groep van eiwitarme voedermiddelen goedkoop.
De overigen zijn duur tot zeer duur. De handels
prijs is gesteld franco bedrijf. Uiteraard kan die
uiteenlopen en is ook onderhevig aan de markt
fluctuaties. Het is echter geen bezwaar als men
zelf de handelsprijs waarvoor men op een moment
voeder
handels
verschil
waarde
prijs
of
prijs
23,79
30,30
6,69
29,14
29,80
0,64
30,68
31,—
0,32
28,34
26,70
1,64
34,35
29,20
5,15
20,48
24,50
4,02
kan kopen vergelijkt met de genoemde voeder-
waardeprijs. Zo ligt van zelf geteelde produkten
de prijs af boerderij 4- maalloon doorgaans lager
dan de hier vermelde handelsprijzen franco be
drijf. Een bezwaar van prijsvergelijking is, dat
wanneer we, zoals hier, vinden, dat mais goedkoop
is, hieruit niet de conclusie kan worden getrokken
dat we nu maar mais moeten voederen en omge
keerd mogen we de haver niet verwaarlozen om
dat dit produkt duur is. Het hangt er nl. geheel
van af welk gebruik we van het betrokken voer
kunnen maken.
„103,20 90,— 13,20
85,90 80,— 5,90
De betere kwaliteiten hooi zijn goedkoper dan de
minder goede. Klaverhooi is goedkoper dan lucer
nehooi.
DE KOEKSOORTEN
Cocoskoekenmeel
Zonnebloemzaad-
koekenmeel
Lijnkoekenmeel
Soyaschroot
Katoenzaadkoekenmeel
32,92 ƒ36,10 3,18
33,18
34.87
38,03
33,56
34,80
36,10
36,70
31,60
1,62
1.23
1.33
1,96
26,67
30,10
+.3,43
34,69
35,70
+.1,01
27,68
29,—
+.1,32
31,03
31,30
+.0,27
Ook hier zien we belangrijke prijsverschillen.
Soyaschroot is wel is waar goedkoop, maar we
moeten bedenken dat het arm is aan vet. Katoen
zaadkoekenmeel laat te wensen over in smakelijk
heid en mag slechts beperkt worden aangewend.
MEELMENGSELS
Rundveemeel A
14,5 vre)
Rundveemeel E
33,vre)
Varkensmeel eiwitarm
9 vre)
Varkensmeel volledig
13 vre)
Hier zien we dat de eiwitarme mengsels naar
verhouding duurder zijn dan de eiwitrijkere, niet
tegenstaande de prijs per 100 kg van de laatste
toch aanzienlijk hoger is. Ondanks de goede samen
stelling en het extra toevoegen van mineralen en
vitamines, zijn deze voedermiddelen naar verhou
ding niet duur.
KUNSTMATIG GEDROOGD GROENVOER (per
100 kg)
Lucernemeel:
goede kwaliteit ƒ17,27 28,— +.10,73
matige kwaliteit 9,86 „25,— „+.15,14
Grasmeel:
goede kwaliteit 20,23 28,7,77
matige kwaliteit „16,85 „25,8,15
Deze produkten zijn zeer duur, vooral als de
kwaliteit niet te best is.
STRO EN KAF (per ton)
Erwtenstro 45,50,5,
Bolkaf „60,50 ƒ50,— 10,50
Tarwekaf 29,30,— 1,
Haverstro 36,80 35,1,80
Gerstestro „39,40 „40,— 0,60
Stro en kaf zijn goedkoop, maar gezien de ge
ringe voederwaarde slechts beperkt bruikbaar.
Van erwtenstro gaat de handelswaarde reeds spoe
dig uit boven de voederwaarde. Verkopen is dan
voordelig!
SAPPIG VOER (per ton)
Voederbieten (gemidd.
samenstelling)
V oeraardappelen
(half kriel)
Verse bietenkoppen
Vers bietenloof
Kuilpulp
Kuil bietenloof met
koppen
Kuilgras (koude
methode)
Kuilgras (warme
methode)
TNE voederwaarde van de sappige voeders is in
vergelijking met de overige voedermiddelen
hoog. De handelsprijs voor zover van deze pro
dukten van een handelsprijs sprake is ligt veel
lager.
Deze voeders, die op het bedrijf zelf gewonnen
worden, zijn dus uitermate goedkoop. We moeten
hierbij echter bedenken dat bewaringsverliezen,
hoge transport- en bewaringskosten door groot
volume en de beperkte aanwendingsmogelijkheid
het begrijpelijk maken dat deze voeders goedkoper
zijn. Niettemin is het zeer aantrekkelijk van dit
zelfgewonnen voeder een zo groot mogelijk ge
bruik te maken. Bij aankoop van deze voeder
middelen ligt de prijs franco bedrijf aanzienlijk
hoger. Het is de vraag of het gebruik van dit voer
dan nog aantrekkelijk is.
Hoewel een goed inzicht in de waarde- en prijs
verhoudingen van de voedermiddelen ongetwijfeld
kan bijdragen tot een rationele veevoeding, is het
doelmatig samenstellen van de rantsoenen en
door middel van wegen daarop controle uit te
oefenen nog belangrijker.
C. DEN ENGELSEN,
Hoofd-Ass. b/d R. V. - en Z. V. D.
32,—
16,—
ƒ-
16,—
67,30
48,60
32,20
2o,
30,-
25,—
9
9
37,30
23,60
9
29,60
9
9
46,50
9
9
38,90
9
9
van
TAECZE foto van H. K. H.
Prinses Irene is één van
de twaalf charmante zwart
wit foto's van alle leden van
ons Koninklijk Gezin, die deze
waarlijk nationale kalender
tot een kostelijk bezit maken.
Nieuw en, wat meer zegt,
bijzonder mooi is de reproduk-
tie van een prachtige kleuren
foto van de Prinsessen Bea
trix en Irene op het titelblad.
Ook bevat de kalender ver
scheidene onbekende foto's en
enkele uit particulier bezit,
die ons Vorstenpaar speciaal
voor Pro Juventute's Oranje
kalender 1959 heeft willen be
stemmen.
Ofschoon dit alles reeds ge
noeg is cm de kalender te
bestellen, is er nog klemmen
der reden om daartoe te be
sluiten.
Pro Juventute probeert kin
deren, die het buiten hun
schuld heel moeilijk heb
ben, te helpen in samenwer
king met de ouders en met
eerbiediging van hun levens
overtuiging. De middelen om
dit werk te kunnen doen wor
den door „Pro Juventute"
voor een belangrijk deel ver
kregen uit de opbrengst van
de Oranje-kalender, die als
vanouds slechts 2,75 kost.
U kunt de Oranje-kalender
bestellen bij alle Verenigingen
en Afdelingen „Pro Juventu
te", of waar niet verkrijg
baar franco per post door
storting van 2,75 op post
giro 51.74.00 (of per postwis
sel) ten name van de
KALENDERACTIE „PRO JUVENTUTE"
Postbus 7101 Amsterdam-Z. II
