Trekkeraanbouw werk tuigen te Ouwerkerk
505
DEMONSTRATIE MET
ZATERDAG 26 JULI 1958
T7EN zo rationeel mogelijke bedrijfsvoering is een noodzaak die de laatste jaren steeds dringen-
der wordt. Een onderdeel van deze rationalisatie is wel het uitbuiten van de mogelijkheden
die in een trekker aanwezig zijn door het gebruik van aan de trekker aangepaste werktuigen. Ge
noemde demonstratie had tot doel dit onderdeel naar voren te brengen en het publiek er mee in
kennis te stellen.
De zeer grote belangstelling toonde wel aan dat deze demonstratie volkomen aan haar doel
heeft beantwoord.
De vertoonde werktuigen werden beurtelings bij het publiek voorgereden en door middel van
een korte bespreking aan haar voorgesteld.
Daar vanzelfsprekend maar met weinig werktuigen gewerkt kon worden, kan hier eigenlijk
evengoed van een show dan van een demonstratie gesproken worden. Deze manier deed echter geen
afbreuk aan het geheel, integendeel, het schiep een gezellige sfeer die door de toeschouwers zeer
op prijs werd gesteld.
Al naar hun aard kunnen de werktuigen in
verschillende groepen worden ingedeeld:
GRONDBEWERKINGS WERKTUIGEN.
a. Ploegen ingezonden door:
Fa. Akkerdaas te Noordgouwe.
Fa. Anker te Zierikzee.
Ned. Heide Mij. te Zierikzee (spitploeg).
"pLOEGEN zijn er vele merken en nog meer
-*• typen. Het gebruik van de hydraulische hef-
installatie (de lift) is vrij algemeen geworden.
Het heffen en keren met de lift is toch eenvoudi
ger en lichter dan met de hand. Het gebruik van
een paardenploeg achter de trekker kan zeker
niet tot een rationele bedrijfsvoering worden ge
rekend.
De spitploeg bleek wel de grote attractie van
deze demonstratie te zijn, maar misschien ook
wel een teleurstelling. Er werd gewerkt op gras
land waarvan de grond zeer hard was. Goed werk
mocht daarop dan ook niet verwacht worden. Het
was enkel de bedoeling het systeem van de
machine te laten zien. Het niet goede werk van
de spitploeg mag hier dan ook niet als een maat
staf bij de beoordeling genomen worden. Onder
normale omstandigheden kan dit werktuig goed
werk verrichten, terwijl er bovendien nog naar
stig aan verbetering van dit prototype wordt
gewerkt.
b. Eggen en frezen.
I~YE door de hydraulische lift hefbare egge van
de heer P. Kesteloo te Oosterland biedt een
goede mogelijkheid om op de wendakkers een
zware egge nog de baas te blijven met een lich
tere trekker. De constructie was -zeer eenvoudig.
Een overlangse buis met op het eind kruislings
twee buizen naar de hoeken van de eendelige
egge. De bevestiging geschiedde door kettingen
die tijdens het werk slap moeten blijven hangen.
Constructies voor meerdere eggen komen even
eens voor.
De door de lift hefbare en de aftakas aange
dreven freesmachine van de heer C. J. Kuijper te
Ouwerkerk komt steeds meer in de belangstelling
van de praktijk te staan. Geschikt voor het scheu
ren van grasland, het bewerken van percelen
waar b.v. klaver is uitgevroren, ontginningsobjec
ten e.d. blijft het m.i. een werktuig dat speciaal
bij de loonwerker thuis hoort en niet gauw op een
gewoon landbouwbedrijf rendabel kan worden ge
maakt.
WIEDINSTALLATIES.
W/TEDBALK voorop de trekker van de Fa. Ak-
kerdaas te Noordgouwe.
Wiedbalk onder de trekker en rijenwiedmachine
bietendunmachineachter de treker van de
heren H. J. Boot en F. Koopman te Kapelle bij
Zierikzee.
Van paarden tot trekker omgebouwde wied-
machine achter de trekker van de heer A. W. van
der Have te Nieuwerkerk.
De vraag of een wiedbalk onder de trekker te
verkiezen valt boven de wiedbalk voorop de trek
ker of andersom, is, naar in de praktijk is ge
bleken, niet erg belangrijk. Beiden zijn goed te
gebruiken. Bovendien is de keus afhankelijk van
het type van de trekker.
Het voordeel van beide typen is, dat zij door
één man bediend kunnen worden, zulks in tegen
stelling met een wiedinstallatie achter de trekker
die een tweemans bediening vraagt. Het voordeel
van deze laatste is echter dat er wat sneller mee
gereden kan worden.
Op kleinere bedrijven, waar bij aankoop van
een trekker een nog goede paardenwiedmachine
aanwezig is, speelt deze tweede man in verband
met het geringe aantal wieduren geen grote rol
en kan een combinatie als deze zeer goed op haar
plaats zijn.
De bietendun- en rijendunmachines nemen de
laatste paar jaren snel in aantal toe en bieden
in diverse gewassen vrij grote mogelijkheden.
Behalve als dunmachine is zij ais rijenwied
machine zeer belangrijk. De getoonde machine
was het getrokken model van het systeem Vicon
Steketee, aangedreven door de aftakas. Daar
naast is ook het op de lift gemonteerde door de
aftakas aangedreven systeem Sieling veelvuldig
in gebruik.
CULTIVATOR MET EGALISEERSCHOP.
TYE cultivator, die apart werd vertoond, was van
het type met verend bevestigde tanden, Een
werktuig, dat vooral voor de stoppelbewerking en
op geen enkele boerderij, waar een trekker aan
wezig is, mag ontbreken.
De egaliseerschop werkte als apart werktuig.
Op diverse bedrijven waar veel grondwerk aan
wezig is, zal zij wel op haar plaats zijn. Zij is
echter duur en daar waar egalisatiewerkzaam
heden in geringere mate aanwezig zijn, kan dan
ook een goedkopere oplossing gevonden worden
door tegen de achterste rij cultivatortanden een
rondgebogen plaat te bevestigen.
KOOI- EN ANTISLIPWIELEN.
UEN trekker op kooiwielen zonder luchtbanden
Aj werd ingezonden door de heer G. van der
Sluis te Zierikzee. De hoekvormige opgelaste
dwarsstaven die enigszins schuin verliepen, ge
ven in het algemeen aanleiding tot het mee
nemen van grond en stuiven.
De gbruiker verzekerde echter daar geen last
mee te hebben. Enkel kooiwielen worden o.a. in
de Haarlemmermeer veel gebruikt. Het voordeel
is dat de sporen van de luchtbanden worden
voorkomen. Het kooiwiel is wat breder uitge
voerd dan normaal. Uiteraard moet het land
wel bij elkaar en liefst ook bij de boerderij lig
gen, omdat transport over de weg erg lastig is.
De antislipwielen van de heer J. van der Stol-
pe te Ouwerkerk waren van het H.V.S. De ele
menten kunnen naast en over de band gemon
teerd worden. Zij raken daarbij de banden niet.
De werking is zeer goed, maar het gevaar is
enigszins aanwezig dat zij te vast in de grond
grijpen waardoor mogelijk de trekker van voren
zou kunnen lichten. Het gevaar van achterover
slaan van de trekker is vooral ook aanwezig bij
het eggen. In verband daarmede werd een be
veiligingsketting getoond. Door deze voor-onder
de trekker te bevestigen en onderdoor de ach
teras naar de egge te laten lopen, wordt het ge
vaar van achteroverslaan sterk verminderd. Tij
dens het werk moet de ketting iets slap hangen.
TRANSPORT EN LAADINSTALLATIES.
EN eenvoudige transportinstallatie voorop de
-Lj trekker van de heer T. A. Dalebout te Nieu
werkerk toonde de mogelijkheden van het trans
port van melkbussen, enkele zakken kunstmest
e.d. Het platvorm voorop de trekker was met en
kele moeren en bouten snel te de- en monteren.
De trekker van de heer J. Smits te Ouwerkerk
had een hooischuif ruiter schelvendrager
achter op de trekker en die van de heer J. P. W.
C. Stols te Nieuwerkerk had er één voorop en
één achterop.
Deze werktuigen, hetzij enkel of dubbel, bie
den op vele bedrijven ook op de kleinere veel
mogelijkheden voor het transport van ruiters en
eventuele andere kleine vrachten. Over een af
stand van 500 m biedt het gebruik van deze dra
gers nog voordelen boven het eerst opladen op
een wagen. Deze werktuigen i niet duur en
kunnen door een smid gemakkelijk worden ver
vaardigd.
De zakkenhefjers van de heren J. Smits te
Ouwerkerk, P. Remeus te Ouwerkerk, Fa. Akker
daas te Noordgouwe en de heer Joh. van der Bijl
te Zonnemaire, berusten vrijwel alle op hetzelfda
principe.
Zij waren vol- of bijna volautomatisch. De
heffer voorop de trekker van de heer Van der
Bijl biedt daarbij het voordeel dat zij nooit in
de weg zit bij het transport van wagens wat
toch wel een belangrijk punt is. De constructies
behoeven niet duur te zijn; de eenvoudigste kost
45,en kunnen vooral ook weer op de klei
nere bedrijven een belangrijk hulpmiddel zijn bij
het laden van zakgoed.
AARDAPPELPOOTMACHINES.
U* EN nieuw model, achter op de trekker ge-
•Lj monteerde aardappelpootlorrie van de heer
J. van Nieuwenhuijzen te Brouwershaven, ver
toonde zeer veel overeenkomst met het vroegere
type pootmachine met het vertikaal draaiend
rad. Echter was alles eenvoudiger van construc
tie. Een eenrijïge machine met achterop de zit
plaats voor de inlegger en voor en naast deze
een op een staander gemonteerde voorraadbak.
Door middel van de lift kon de machine in en
uit het werk gesteld worden. De aandrijving ge
schiedde door middel van een loopwiel.
De volautomatische pootmachine achterop de
trekker van de heer P. Hendrikse te Nieuwerkerk
was 3-rijïg. Voor vlot werk vraagt zij een twee
mans bediening. Bij een goede afstelling kan
hiemee zeer goed werk en een grote capaciteit
worden verkregen.
DIVERSE MACHINES.
TV E centrifug aalstrooier achter op de trekker
van de heer D. Kloet te Zierikzee was van
het type met een aanvoerschotel met daarachter
een strooischijf. Korrelmeststoffen kunnen er
goed mee verstrooid worden; kali niet. Het zijn
eenvoudige, goedkope werktuigen met een grote
capaciteit. Op jalons rijden, overstrooien tot en
met het vorige spoor en rekening houden met
richting en kracht van de wind is noodzakelijk
om het op banen strooien te voorkomen.
Opmerkelijk is, dat dit type strooier op Schou-
wen-Duiveland nog weinig in gebruik is in tegen
stelling met sommige andere gebieden in onze
provincie.
De zaaimachine met een gestandaardiseerde
rijafstand van de heer C. J. Kuijper te Ouwer
kerk had tot doel de standaardisatie van de
rijenafstand naar voren te brengen. De arbeids
besparing die hierdoor verkregen wordt, doordat
geen zaaipijpen of spoorbreedten van de trekker
meer versteld behoeven te worden, zowel bij het
zaaien als het wieden, is zeer belangrijk.
Het systeem Ramondt zoals dit op de trekker
van de heer C. W. Romeijn te Ouwerkerk voor
kwam, mag als voldoende besproken en beschre
ven worden geacht. Velen gaan er echter nog
niet of slechts aarzelend toe over.
Momenteel is het echter nog de enige moge
lijkheid om op, onze gronden tot een gemakke
lijker op voorraad- of eventueel in de zak rooien
van de aardappelen te komen. Bij een goede
toepassing zijn in vele gevallen de resultaten
opmerkelijk goed.
De grasmaaibalk met erwtenmaaigarnituren
naast de trekker en een Vicon Lely harkkeerder
er voorop van de heer L. J. H. Koopman te Zie
rikzee geven een uitstekende combinatie voor
het erwtenmaaien.
De zwaden worden opzij gelegd, zodat een
breed pad voor de trekker wordt gelegd. Niet
alleen bij het erwten- maar ook bij het gras- of
klaversmaaien kan men met een maaibalk naast
of achter de trekker in verband met de aftakas-
aandrijving zich beter aan de toestand van het
gewas aanpassen.
De hydraulisch kipbare wagen van de heer G.
Flikweert te Nieuwerkerk biedt op die bedrijven
waar voldoende werk, waarbij gekipt kan wor
den, aanwezig is, goede mogelijkheden. Uiteraard
is het aantal werkzaamheden waarbij dit toege
past kan worden op verschillende bedrijven nog
beperkt.
ENKELE HULPSTUKKEN.
f)E verfspuit-bandenpomp aangedreven door de
*-* aftakas van de Fa. Akkerdaas te Noordgouwe
is een werktuig dat op vele bedrijven zeker op
zijn plaats zou zijn. Het ontbreekt helaas dik
wijls. Een regelmatige contróle van de banden-
spannng zowel van de wagen- als trekkerbanden
zou een aanzienlijke besparing aan slijtage ge
ven.
Het gebruik van de verfspuit bij het onder
houd van de werktuigen is zeker geen overbodige
luxe. De «investering van ƒ200,kan op een
inventaris van enige omvang toch zeker wel zijn
rente opbrengen.
De opduwinrichting voorop de trekker van de
heer B. Kloet te Zierikzee is eigenlijk een on
misbaar hulpstuk bij het binnenrijden van wa
gens of iets dergelijks. Het is een eenvoudig
werktuig dat zonder in de weg te zitten aan de
trekker gemonteerd kan blijven.
De aanschaffingskosten behoeven zeker niet
hoog te zijn en menigmaal zullen ongelukken of
moeilijk werken voorkomen kunnen worden.
Het uittrekken van palen met behulp van een
ketting aan de lift werd gedemonstreerd door de
Fa. Anker te Zierikzee. Een eenvoudig werk waar
niets voor aangeschaft behoeft te worden met
als resultaat sneller en lichter werken.
De volautomatische hefcrick aan de Ferguson-
trekker van de Fa. Akkerdaas te Noordgouwe
liet zien hoe in enkele tellen deze trekker met
alle vier de wielen van de grond gelicht kan
worden. Wanneer meerdere malen van spoor
breedte veranderd moet worden, zal ook dit
werktuig, waar slijtage eigenlijk niet bij voor
kan komen, vrij gauw zijn rente opleveren.
Terecht roemde de Rijkslandbouwconsulent
voor de Zeeuwse eilanden de heer dr. ir. C. W. C.
van Beekom de medewerking die van de zijde
van de eigenaar van het perceel de heer Vijver
berg en de genoemde eigenaren van de machi
nes werd verkregen. Een medewerking die even
veel een samenwerking is met de organisatoren,
de Rationalisatiekern te Ouwerkerk, de Bedrijf s-
studiegroep Schouwen en Duiveland, het Pro
vinciaal Onderzoekcentrum voor de Landbouw in
Zeeland en de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst.
Door de zeer vlotte afwerking van het pro
gramma en een aantal bezoekers van 250 300,
kunnen zij op een welgeslaagde demonstratie
terug zien.
De Hoofdassistent v. d. Werktuigen
bij de R.L.V.D.,
J. G. VAN LIERE.
