ZWERVEND OVER THOLEN
Rijtoer Z.L.M. Tentoonstelling
vrijdag 20 juni 1958
stannalawo
ioüo-vosstmc
stmaartensouk
poortvue'
scherpemsst
'holen
TVJ ANNEER men od het eiland Tholen wil komen
kan men over de Thoolse brug gaan, die na
het bouwjaar liefst tweemaal werd opgeblazen. In
1940 door het Nederlandse leger in twee stukken.
Teen kon zij opgeheven worden en ter plaatse her
steld. Maar de Duitsers vernielden haar in 1944
nog wat grondiger, n.l. in drie stukken. Na veel
getob en gesjouw was de tiid van voorheen, weer
teruggekomen, n.l. met trekpont en roeiboot voor
personenvervoer. Er wertïen bovendien planken
over de resten van de brug gelegd; m.aar zonder
leuning. Het is voorgekomen, dat mensen zioh er
on waagden, die middenin echter niet meer vóór
of achteruit durfden, zodat er afgedragen moes
ten worden.
Dit behoort gelukkig al weer tot een ver verle
den. Nu rijden wij gelukkig weer over een tolvrije
brug, wat voor ons eiland een groot voorrecht is.
"17" AN hieruit rijdt men over de beroemde rondweg
naar de oude postweg, die nog door Napoleon
aangelegd moet zijn. Sindsdien zal deze wel eens
opgeknapt ziin, maar plaatselijk is deze niettemin
behoorlijk slecht. Vandaar naar de zeer m-ooie
rondweg Poortvliet, waar de rijtoer opgesteld zal
worden, met alle gewaardeerde medewerking van
het Gemeentebestuur van Poortvliet. Aan deze weg
wonen de Burgemeester van Poortvliet en de Oud-
Burgemeester in een mooie oude villa met een
goudvisvijver erom. Van hieruit gaat men over de
Poortvlietse dijk naar Soherpenisse met aan de
rechterzijde de gebouwen van de Coöperatieve
Grasdroging het eardappelkoelhuis en de water
toren voor het eiland. Men rijdt helemaal door
Soherpenisse richting Sint Maartensdijk, langs de
Pluimpot, die vorig jaar werd afgesloten zodat
van Scherpenisse en Sint Maartensdijk de haven
is afgesloten. Sint Maartensdijk rijden we langs
over de rondweg met aan de linkerzijde de zeer
mooie nieuwe technische school. Even verderop
aan dezelfde zijde - vergane glorie de restanten
van het slot van Jacoba van Beieren. Hier moet zij
nog met Frans van Borsselen gewoond hebben. Aan
de rechterzijde de barakken van de herverkaveling
met iets verder de mooie veiling. Nu rijden wij ver
der in de richting van Stavenisse met aan de lin
kerzijde de typische boerderij, genaamd Reigers-
burgh. De ovale ramen stellen volgens zeggen
reigereieren voor. De ouderen onder ons weten
viog goed dat er vroeger in de bomen op deze hof
stede een grote reigerkolonie huisde en broedde.
Reigersburgh werd gebouwd in de 17e of 18e
eeuw en wordt sinds plus minus 1800 bewoond
door de familie Hage,
Even hier voorbij rijden wij linksaf de zoge
naamde 2e diik op die nog in de oude toestand ver
keerd en niet best is. Recht voor ons zien wij in
aanbouw het nieuwe electrische gemaal. Dit zal
vermoedelijk ongeveer in september a.s. gaan
draaien. Het gemaal zal het water wegmaten, van
Sint Maartensdijk. Stavenisse en Sint Annaland
met een gezamenlijke oppervlakte van ongeveer
4500 ha. Op het eind van deze dijk slaan wij rechts
af een nieuwe weg op (door de Noord) de diik over
?n de polder Stavenisse in. De herverkaveling in
deze polder is helemaal klaar. Dan recht door naar
de nieuwe zware zeedijk die in 1953 weggeslagen
werd. Onder langs deze dijk de andere nieuwe weg
terug naar Stavenisse Kort onder de diik vinden
wij het voorbeeldbedrijf, bewoond door de familie
Dorst. Verder zijn aan beide wegen nog enkele
nieuwe bedrijven geplaatst, die vroeger in de kom
van de Gemeente stonden.
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
IV U komt men in het dorp Stavenisse dat na de
-1-" ramp voor een groot gedeelte vernieuwd is en
ruim en mooi werd opgebouwd. Stavenisse is het
enigste dorp op het eiland, dat een rioolwaterzui
veringsinstallatie heeft. Hopelijk volgt de rest
spoedig!
Stavenisse heeft bovendien nog 'n hertenparkje;
dat vooral voor de jeugd aantrekkelijk is. Verder
rijdt men langs de grote kerk over de markt en
langs de haven, (die dit jaar vermoedelijk ook wel
afgesloten zal worden). Over de Stoof dijk gaat
het recht door de z.g.n. Buurtseweg in, die men
halverwege rechts afslaat naar de hoofdweg Sta
venisseSint Annaland. Aan de rechterzijde van
deze weg kan men zien, hoe intensief de Sint-
Annalanders toeren. De ruggen met grond van de
aanleg van de nieuwe weg worden al een paar jaar
netjes bebouwd met allerlei vruchten.
Nu rijdt men verder Sint Annaland door het
aan de haven de gebouwen van de Coöperatieve
Aankoop Vereniging „Eiland Tholen" en verderop
nog een groot Coöperatief Aardappelkoelhuis.
CINT ANNALAND is een zeer bedrijvig dorp
met veel handel en een behoorlijk drukke ha
ven. Dit zal in de toekomst nog wel toenemen, wan
neer de nieuwe haven er is, die thans is aanbe
steed. De Sint Annalander aardappel is in het ge
hele land bekend en gevraagd. Er is ook veel zaad
teelt. Verder gaat de tocht over de zogenaamde
Hoenderweg, richting Poortvliet. Aan de linker
zijde de in aanbouw zijnde nieuwe veiling, verder
over de nieuwe weg Sint AnnalandPoortvliet.
Hier kan men goed het verschil zien tussen vóór
en na de verkaveling. Aan de linkerzijde is de ver
kaveling klaar met enkele nieuwe saneerbedrijven
die nog in aanbouw zijn. Aan de rechterzijde van
de weg de oude toestand, zoals de zogenaamde
weihoek vroeger was.
Plaatselijk is de nieuwe weg door de slappe on
dergrond lelijk verzakt. In Poortvliet slaan we
weer rechtsaf over de rondweg en vervolgens
linksaf, de zandweg in. Aan de linkerzijde staat
het bedrijf van onze Algemeen Voorzitter, de Zand-
hoeve.
Verderop gaan we de dijk over en de Polder
Strijen, in met het gehucht Strijenham en de ha
ven van Poortvliet. De dijk over rijden we de Pol
der Schakerloo in, die helemaal klaar is met de
herverkaveling. De oude toestand hiervan kan men
zich niet meer voorstellen. Langs het gehucht
Oude Land en de Mosselhoek door gaat het naar
de zeedijk waar het nieuwe electrische gemaal
staat dat sedert september 1957 in bedrijf is. Dit
gemaal slaat het water uit van de Polders onder
Tholen o.a. het Waterschap de Vrije Polders onder
Tholen, het Waterschap Oud-Vossemeer, Broek en,
Rooland en een groot gedeelte van het Waterschap
Poortvliet. Samen ongeveer 4800 ha groot. Dan
komt men op de rondweg van Tholen met links het
mooie gebouw huize Ten Anker en rechts het stad
je Tholen met zijn mooie beplante singels, grachten
en nauwe straatjes. Het geheel ziet er zeer aardig
uit. Jammer dat de Oudelandse en Vosmeerse poort
verdwenen zijn.
'THOLEN is een mooie gerestaureerde kerk en
en kundig hersteld stadhuis rijk. De plaats is
ook bekend om zijn mosselen, bot, oesters en kreef
ten. Nu rijdt men in de richting Oud-Vossemeer
met even buiten Tholen de mooie gebouwen van
de nieuwe Veiling Tholen en Omatreken. Verder
Langs het nieuwste gemaal van het eiland Tho
len voert de rijtoer die op vrijdag 20 juni om
negen uur aanvangt.
Foto J. C. Kooijman.
gaat het over de mooie dijk met zijn zware olmen,
die jammer genoeg binnen afzienbare tijd wel ge
rooid zullen zijn. Dan komen we door Oud-Vosse
meer, een lang uitgebreid dorp, met een pontver
binding met Nieuw Vosmeer. Men neemt aan dat
de voorvaderen van wijlen President Roosevelt
nog in Oud-Vossemeer gewoond hebben. De naam
Roosevelt komt nog voor in de zeesluis aan de
Karnemelkspot en ook het wapen met naam in het
Ambachtshuis herinnert eraan. Enkele jaren ge
leden bezocht mevrouw E. Roosevelt, de vrouw
van de vroegere Amerikaanse president, Oud-Vos-
semeer. Over de Hikse dijk die nog in de oude toe
stand verkeert en niet te best is, maar inmiddels
is aanbesteed, gaat het over de provinciale weg
weer terug naar Oud-Vossemeer. Over de mooie
nieuwe A-weg weer naar Poortvliet en vervolgens
rechtsaf, weer richting Scherpenisse. Bij de zoge
naamde Kruitenburgsedijk gaan we de Soherpenis-
sepolder in. Deze polder kwam het eerst onder het
mes van de herverkaveling. De nieuwe toestand is
totaal anders dan die van voorheen. Tenslotte be
reiken we het tentoonstellingsterrein, het eindpunt.
Er zal precies om 9 uur worden gestart. De rond
rit zal een kleine 2 uur in beslag nemen en is onge
veer 65 km land. Men rijdt ongeveer de vorm van
een acht door het eiland. Dit is mogelijk omdat de
binnenwegen reeds nagenoeg allen verbeterd zijn.
Wij spreken de hoop uit dat de rijtoer goed mag
slagen en dat men, begunstigd door mooi weer.
met een goede indruk van het eiland Tholen eni de
tentoonstelling huiswaarts mag keren.
H. VAN GORSEL.
