C
j
TERMIJNMARKT VOOR AARDAPPELEN
GEOPEND
ABORTUS BANG-BESTRIJDING
BUITENLAND
ZATERDAG 19 APRIL 1958
269
TER gelegenheid van de opening van de ter
mijnmarkt voor aardappelen in de Koop
mansbeurs te Amsterdam op 10 april 195S hield
ir. J. A. P. Franke, directeur-generaal van de
voedselvoorziening, een toespraak.
Verheugd over het initiatief tot instelling van
de termijnmarkt, vervulde het hem met trots,
dat het de Nederlandse aardappelhandel is ge
weest, die deze eerste Europese termijnmarkt in
aardappelen tot stand heeft weten te brengen.
Wij verkeren wederom evenals in de der
tiger jaren in een periode, waarin voor vele
landbouwartikelen geen normale afzet in het
buitenland is te verkrijgen. De Nederlandse land
bouw kwam hierdoor de laatste jaren voor de
keuze te staan de produktie in te krimpen tot
die hoeveelheden die nog zonder moeilijkheden
kunnen worden afgezet of hulp van de overheid
te vragen om een in normale omstandigheden
economisch verantwoord produktiepatroon te
handhaven.
In een wereld, waarin eigenlijk nog grote be
hoefte aan agrarische voortbrengselen bestaat,
zou een dergelijke produktie-inkrimping, die
enerzijds prijsverhogend werkt en anderzijds be
slist onjuist is zolang de Nederlandse landbouw
zich er op kan beroepen op efficiënte wijze land-
bouwprodukten van prima kwaliteit te produce
ren, in het algemeen weinig verstandig zijn. Ten
minste weinig verstandig, zo lang men mag ho
pen dat de huidige situatie tijdelijk is, dan wel
met vergrote activiteit van ons bedrijfsleven ge
leidelijk is te overbruggen. Zolang we daarom
mogen verwachten dat weer meer normale tij
den zullen aanbreken, zolang we mogen hopen
dat onze agrarische produktie in de toekomst in
vrije concurrentie zich zal kunnen handhaven,
is het verstandig voor onze gehele nationale eco
nomie overheidshulp aan onze boeren te geven,
aldus ir. Franke.
E'EN van de grootste bezwaren, aan dat over-
J-J heidsinrijpen verbonden is, zo vervolgde
spreker, zeker gelegen in het feit dat de produ
cent door garantieprijzen, die een zeker mi
nimum inkomen garanderen zich in mindere
mate bezighoudt met de vraag waar het produkt
is af te zetten en welke prijs het opbrengt. Dit
kan weer veroorzaken dat de activiteiten om
voor de agrarische produktie een lonende markt
te vinden, worden verminderd en dat vooral het
vooruitzien naar afzetmogelijkheden in de ver
dere toekomst en vooruitzien dat geld, energie
en durf vraagt in de verdrukking komt.
Het is juist de grote taak voor onze handel in
agrarische produkten om in deze omstandighe
den te blijven streven naar het vinden van afzet
en het verder ontwikkelen van alle verkoop
mogelijkheden die nu en in de verdere toekomst
kunnen worden verkregen.
Onverbrekelijke band.
/ANZE landbouw, onze agrarische industrie en
onze handel zijn onverbrekelijk met elkaar
verbonden. De zwakste van deze drie schakels
bepaalt de positie van het gehele agrarische be
drijfsleven in onze nationale economie. Ieder
blijk van kracht, van durf en ondernemingsgeest
verdient derhalve alle belangstelling, waardering
en steun. De aardappelhandel heeft thans weer
een stap vooruit gedaan; een stap. gedaan zon
der overheidssteun en op eigen initiatief. De ter
mijnmarkt voor aardappelen is niet alleen van
nationaal belang. Zij is niet alleen een belang
voor de Nederlandse handelaren, wier prijsrisi-
co's worden verminderd, zij is ook van betekenis
voor de Nederlandse producenten, zowel als voor
de buitenlandse kopers, die o.m. door de grotere
openbaarheid van de prijsontwikkeling op lagere
termijn naar ons land zullen worden getrokken.
Grootste aardappelexporteur.
I N het algemeen is Nederland de grootste aard-
A appelexporteur. In 1954 en 1955 nam Neder
land resp. 20 en 27 van de werelduitvoer voor
zijn rekening, terwijl Nederland in 1956 met een
export van bijna 700.000 ton poot- en consump
tieaardappelen samen zelfs 30 van de wereld
export verzorgde. Beziet men daarbij dat in dat
zelfde jaar 1956 onze partnerlanden in de Euro
pese Economische Gemeenschap meer dan 600.000
ton aardappelen importeerden; dat bovendien
Engeland in dat jaar een totale invoer van ruim
500.000 ton had, dan wordt het wel duidelijk dat
Nederland als exportgebied van poot- en con
sumptieaardappelen een strategisch belangrijke
plaats inneemt temidden van veleEuropese lan
den die niet zelden grote importbehoeften heb
ben.
Vooral op het terrein van consumptieaardap
pelen zitten wij evenwel met het probleem dat de
invoerbehoefte van de Europese landen zeer
sterk varieert door de wisselende oogsten. Het
feit blijft evenwel dat onze landbouw, naast een
regelmatig voorzienende taak, voor pootaardap-
pelen niet zelden de leverancier is voor de be
langrijke tekorten die veelvuldig om ons heen
optreden in de voorziening met consumptieaard
appelen.
Teneinde deze positie als aardappelexporterend
land te behouden, is een voortdurend vooruitzien
naar de ontwikkelingen en mogelijkheden van
essentieel belang. De instelling van een termijn
markt kan daarbij van grote betekenis zijn.
Het is bij de ontwikkeling van een agrarische
politiek in de E.E.G. te hopen, dat men zich
daarbij zoveel mogelijk op gezonde economische
principes baseert. Het zou fnuikend voor onze
landbouw zijn, indien overdreven protectionisme
en een te sterk streven naar autarkie ons isoleer
de van de rest van de wereld. Onze agrarische be
langen zijn beslist niet begrensd door de grenzen
van de Gemeenschappelijke Markt. Meer dan
55 van de uitvoer van landbouw- en voedsel-
voorzieningsprodukten gaat immers naar landen
buiten de E.E.G. Wij, als agrarisch exportland,
hebben dus vele belangen in andere delen van
Europa en van de wereld. Ons streven moet der
halve gericht zijn op een landbouwpolitiek, zo
wel als een algehele in- en uitvoerpolitiek, die
naar een zo breed mogelijk afzetgebied voor onze
voortbrengselen streeft. Het is daarom onver
standig uitsluitend te blijven denken aan de
ontwikkeling van de Europese Economische Ge
meenschap. Onze blik dient zich steeds te blij
ven richten naar een wereld, waarin het han
delsverkeer zo vrij mogelijk is. Zouden wij door
een nog betrekkelijk kleine gemeenschap andere
economische banden verslappen, dan zullen wij,
omdat wij voor zeer vele produkten op afzet over
de gehele wereld ingesteld zijn, onszelf beslist
geen dienst bewijzen.
Vrijhandelszone.
"P EN totstandkomen van een vrijhandelszóne
J-J moet daarom in principe worden toegejuicht.
Het kan niet anders of op de lange duur zal dit
betekenen dat normale economische krachten
weer wat beter zullen gaan werken en dat daar
door reëlere verhoudingen tussen produktie en
afzet tot stand komen. De Nederlandse landbouw
zal dan de toekomst met vertrouwen tegemoet
kunnen zien.
Bij dat alles is ongetwijfeld een blijvende grote
activiteit van onze handel noodzakelijk. Juist in
dit licht kan het niet anders of de totstandko-
ming van deze termijnmarkt zal een bijdrage
tot een grotere afzet van aardappelen, ook naar
het buitenland, betekenen.
Met het uitspreken van de wens, dat de ter
mijnmarkt voor aardappelen een verdere bij
drage tot een goede en minder riskante afzet
van aardappelen zal gaan leveren en dat zij zal
uitgroeien tot een instituut van internationale
betekenis, verklaarde ir. Franke de termijnmarkt
voor poot- en consumptieaardappelen voor ge
opend.
De Sociaal-Economische Raad heeft zoals be
kend kortgeleden zijn goedkeuring gehecht aan
de Heffingsverordening van het Landbouwschap
ter bestrijding van de abortus Bang. Deze ver
ordening wordt op 1 mei 1958 van kracht.
DOEL
T> EEDS gedurende een aantal jaren hebben de
■*-*- veehouders grote aandacht besteed aan de be
strijding van de door hen zo gevreesde ziekte,
abortus Bang, onder hun runderen. Nog meer dan
bij het beteugelen van de tuberculose het geval
was, is bij de bestrijding van abortus Bang in de
allereerste plaats de medewerking van de veehou
ders zelf nodig. Door een zeer groot deel van de
Nederlandse veehouders wordt deze medewerking
reeds op grote schaal verleend.
Uit de monsters melk, die de gezondheidsdien
sten in de provincies ieder kwartaal onderzoeken
blijkt, dat bij niet minder dan 75 van de rund
veebeslagen in Nederland de abortus Bang niet of
bijna niet meer voorkomt. Dit percentage verschilt
evenwel van gewest tot gewest.
Aangezien abortus Bang evenals tuberculose
een besmettelijke ziekte is, kan van een succes-
volle bestrijding van deze ziekte alleen sprake zijn,
als alle veehouders hun medewerking verlenen.
Door een betrekkelijk klein aantal veehouders
die hun medewerking niet zouden verlenen,
zou grote schade kunnen worden veroorzaakt
bij de andere veehouders. Bovendien eisen
de belangen ten aanzien van de export dat
de Nederlandse rundveestapel, evenals de Deense,
zo snel mogelijk vrij van abortus Bang wordt ge
maakt. Overwogen is langs welke wegen dat doel
zal kunnen worden bereikt.
Na ruim overleg met de besturen van de gezond
heidsdiensten voor dieren en na advies te hebben
ingewonnen bij de standsorganisaties, heeft het
Landbouwschao een plan tot bestrijding van abor
tus Bang opgesteld.
Dit plan is sarrengevat in de Heffingsverorde
ning bestrnd?r.g abortus Bang, die hierboven reeds
werd genoemd.
INHOUD VAN DE VERORDENING
f)E verordening houdt in dat iedere veehouder,
J-/ die runderen houdt 2,50 per rund aan het
Landbouwschap is verschuldigd over ieder kwar
taal, waarin zijn rundveebesl-' g niet abortusvrij is.
Over de periode van 1 mei 1958 tot en met 30 april
1959 zijn van de heffing ook vrijgesteld de vee
houders van wie de rundveebeslagen nog slechts
A. B. R.-vrij zijn.
Bij de t. .b. c.-bestrijding werd, zoals men zich
zal herinneren, de heffing van 55 cent per 100 kg
melk terugbetaald als het beslag binnen een be
paalde periode t. b. c.-vrij was gemaakt. Een soort
gelijke regeling is nu ook getroffen voor de be
strijding van de abortus Bang. Als de veehouders
hun rundveestapel vóór 1 mei 1981 aborlusvrij zul
len hebben gemaakt, zullen deze gelden worden
teruggegeven.
Onder de veehouders van wie het rundveebeslag
met abortus Bang is besmet, komen er veel voor
aan wie het weinig moeite zal kosten om hun rund
veebeslag op tijd vrij verklaard te krijgen. Dit ligt
uiteraard geheel anders bij de veehouders, van
wie een groot deel van hun runderen is besmet.
Hen zal het in veel gevallen alleen met veel geld
kostende maatregelen gelukken hun beslagen vóór
I mei 1961 abortusvrij verklaard te krijgen.
In deze moeilijkheden is voorzien. De veehou
ders, die vermoeden dat zij niet in de gelegenheid
zijn hun rundveebeslagen in drie jaren abortusvrij
te krijgen, kunnen zich tot de gezondheidsdienst
voor dieren in hun provincie wenden met het ver
zoek voor hen de datum van 1 mei 1961 te wijzigen
in 1 mei 1963. Deze verzoeken zullen kunnen wor
den ingewilligd als de veehouder zich verplicht
jaarlijks van al zijn runderen boven de leeftijd van
18 maanden het bloed te doen onderzoeken; en
voor zover deze runderen melkgevend zijn ook de
melk van elk rund afzonderlijk. Als hij zulk een
verklaring tekent wordt voor hem de heffing van
2,50 teruggebracht tot 1,25 per rund per kwar
taal.
De kosten van het nemen van de bloedmonsters
zijn voor rekennig van de veehouder.
LIET kan natuurlijk gebeuren dat een als abor-
II tusvrij aangemerkt rundveebeslag besmet
raakt. Ook in dat geval is de veehouder heffing
verschuldigd zolang het beslag besmet blijft. Ook
deze heffing zal worden terugbetaald als de vee
houder aan enkele voorwaarden heeft voldaan. Als
eerste voorwaarde geldt, dat hij gedurende de pe
riode dat zijn rundveebeslag abortusvrij was er
geen runderen aan heeft toegevoegd die niet wa
ren voorzien van een verklaring van een gezond
heidsdienst met een abortusstempel.
De tweede voorwaarde is, dat het beslag binnen
drie jaar abortusvrij moet zijn verklaard. Acht de
veehouder deze periode tekort dan kan hij de ge
zondheidsdienst verzoeken deze termijn te stellen
op vijf jaren. In dit geval moet hij zich verplichten
ieder jaar het bloed en de melk van elk afzonderlijk
rund boven 18 maanden te doen onderzoeken. De
heffing bedraagt dan 1,25 per kwartaal per rund.
VER. STATEN
De prijs die de Amerikaanse boer voor zijn ver
schillende produkten maakt steeg in de periode
januari—midden februari met 2 Tot midden
maart zette deze stijging zich voort liefst met
4 de hoogste stijging sedert januari 195L
Deze ontwikkeling is te danken aan het prijsver
loop van die produkten waarvoor de regering geen
maatregelen genomen heeft. De graan- en zuivel-
prijzen waren lager dan die van een jaar geleden,
aldus de Neue Zürcher Zeitung.
SOWJET-UNIE
Tussen de Sowjet-Unie en de Verenigde Arabi
sche Republiek is een handelsovereenkomst ge
sloten die voorziet in de levering van Russisch
graan tegen Egyptische katoen. De waarde van de
overeenkomst zou 10 miljoen pond sterling bedra
gen.
