Van Boerderij en Organisatie
36
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
TIIOLEN EN ST. PHILIPSLAND.
11 januari.
We zitten thans in het hartje van de
winter en de boer heeft nu de tijd om
rustig bij de haard gezeten, de plannen
voor het komende oogstjaar te maken.
Reeds in het afgelopen najaar is hij
daarmee begonnen om daar bij het
tarwe zaaien en het ploegen rekening
mee te houden. Voor enkele overjarige
gewassen heeft hij deze beslissing reeds
vroeger genomen. Dit alles gaat hij
overwegen om te trachten op deze wijze
het maximale rendement uit zijn be
drijf te halen.
Terwijl wij dit alles zo overdenken,
en wij bezien daarbij de taak die de
boer in een geheel jaar moet volbren
gen, dan moeten we toch eigenlijk wel
verbaasd zijn over onze eigen belang
rijkheid en over het vele dat er dagelijks
van onze capaciteiten wordt gevergd.
Van de boer immers worden dagelijks
beslissingen gevraagd in velerlei zaken.
Iedere dag moeten wij het werk op de
boerderij regelen en wel zo efficiënt
mogelijk. We moeten besluiten nemen
over voederrantsoenen voor het vee, de
voederwinning voor deze dieren, beslis
singen over de te telen produkten, over
de rassenkeuze, de bewerking van het
land, de bemesting, de ziektebestrijding,
de oogstmethode, de wijze van opslag,
de manier 'van verkopen, het tijdstip
van verkopen en nog vele dingen meer.
Van de boer wordt een degelijke vak
kennis, organisatievermogen, hande
laarscapaciteiten, mensenkennis, en ad
ministratieve kennis gevraagd, om de
allervoornaamste nu maar eens met
name te noemen. Beschikt men over
dit alles dan nog is men niet klaar,
want dan heeft men nog financiën no
dig. en niet te weinig, want de inven
taris van onze bedrijven vraagt een
hele hoop geld.
Met al deze capaciteiten moet de boer
werken wanneer hij zijn bedrijfsplan
voor 1958 definitief samenstelt. Als on
derdelen van dit bedrijfsplan willen we
noemen, het bouwplan, het beweidings
plan. het voederingsplan en het bemes
tingsplan. Bij het opstellen van deze
plannen moeten we rekening houden
met het aantal beschikbare vaste en
eventueel losse arbeidskrachten, de be
schikbare bedrijfsuitrusting en de vee
bezetting.
Het is verstandig om zijn plannen op
papier uit te werken, en wel op zoda
nige wijze, dat het één goed op het
andere is afgestemd, terwijl de aanwe
zige mogelijkheden om een gunstig re
sultaat te bereiken zo goed als het
enigszins kan, worden uitgebuit.
Vanzelfsprekend kan riet alles pre
cies volgens de plannen worden uitge
voerd, maar dat; is ook niet erg wan
neer men de grote lijnen maar niet uit
het oog verliest.
Het bedrijfsplan i§ een belangrijke
zo niet de belangrijkste schakel in het
boerenbedrijf, want een goed opgesteld
bouwplan kan er aan meewerken, dat
het bedrijf in zijn geheel en in onder
delen doelmatig produceert en dat de
boer de arbeid van zichzelf en zijn ge
zinsleden alsmede zijn kapitaal, zo nut
tig mogelijk aanwendt. Dan kan hij
daaruit de beste financiële resultaten
halen, zodat zijn welstand niet achter
blijft bij die van zijn collega's en in
groter verband gezien brj die van
andere leden van de maatschappij.
Onder de tegenwoordige omstandig
heden betekent dit een zeer zware op
gave. Daarvoor zal nodig zijn een ge
degen positief landbouwbeleid, waarop
de boer individueel weinig invloed kan
uitoefenen, maar via de organisatie kan
«lit wel. Daarom wordt van u belang
stelling verwacht voor de plaatselijke
afdelingen.
SCHOUWEN EN DUIVELAND.
12 januari.
Hoewel de kalender ons zegt, dat we
midden in de winter zitten, zijn we tot
nu toe voor sneeuw en strenge vorst
gespaard.
Voor de meeste percelen zouden we
•ehter meer gebaat zijn met wat vorst
dan met de regen van de laatste weken.
We kunnen nu eehter de werkzaam
heden die vorig najaar bleven liggen,
ongestoord uitvoeren.
Een eerste vereiste blijft in deze tijd,
dat we het schadelijke opperwater jo
veel mogelijk zien te verwijderen.
Hoe natter immers het land van het
voorjaar is, hoe langer de plantjes
staan te kwijnen.
Het gevolg is elk jaar, dat we een
zwak gewas krijgen met een onvoldoen
de ontwikkeld worstelstelsel.
Dergelijke plekken geven in de zomer
de grootste opbrengstderving en zijn
mede oorzaak van een slecht financieel
resultaat.
Er zijn verschillende collega's die
nog in het bezit zijn van wintertarwe,
dat, soms duur gekocht, bestemd was
voor uitzaai in het najaar 1957.
Het zijn vaak rassen die geschikt zijn
voor late zaai en de vraag komt soms
op of de maand januari nog voor uit
zaai in aanmerking zou komen. De
praktijk leert echter, dat in januari ge
zaaide tarwe vaak onvoldoende ont
wikkelt en dat men met vroeg gezaaide
zomertarwe net zo ver of verder komt.
Mits goed bewaard, kan men dit na
jaar een monster laten onderzoeken op
kiemkracht van de nog voorhanden
zijnde wintertarwe om het dan even
tueel nog te bestemmen voor uitzaai.
De betrekkelijk rustige winteravon
den zijn zeer geschikt voor het opstel
len van een bouwplan, een weide, en
voederplan en bemestingsplan. Het op
stellen van deze plannen is niet zo maar
even gebeurd en eist onder de tegen
woordige omstandigheden behoorlijk
wat. kennis en inzicht van de boer.
Vandaar dat het bezoeken van verga
deringen in do winter zo belangrijk 's
en men hier juist vaak de nodige be
langrijke dingen opdoet, die leiden
naa*- een gezonde en verantwoorde be-
d-iifsvoering.
Het praten over vergadermoe zijn, is
volkomen nonsens en laat dit voor ons
allemaal dan ook geen reden zijn om
op deze nuttige avonden verstek te
laten gaan.
WEST ZEEUWS-VLAANDEREN.
13 januari.
Even wenselijk als het is om een
bouwplan, een bemestingsplan en een
veevoederplan te hebben is ook de
aanwezigheid van een onderhoudsplan
voor de werktuigen.
Na een bepaalde periode hebben alle
machines dan naast de jaarlijkse glo
bale beurt ook een grondige beurt ge
kregen, waarbij dan de verfkwast ge
bruikt wordt.
Er zijn ook machines zoals trekker(s),
combine en sproeimachine welke jaar
lijks goed nagezien moeten worden om
dat de verwaarlozing hiervan te duur
komt.
Steeds belangrijker wordt het. dat de
meesl voorkomende werkzaamheden op
het bedrijf zelf gedaan kunnen worden.
Diegene die de machines bedient en
tevens repareert, zal er door en door
mee vertrouwd raken, zal meer inte
resse in de machines krijgen en bovenal
ook worden de exploitatiekosten door
eigen reparatie sterk gedrukt.
De kosten, welke de inrichting van een
eenvoudige werkplaats met zich mee
brengt. mogen geen reden zijn om ook
met de meest eenvoudige reparaties
naar de garage of de smid te gaan.
Dat ook hier ergens een grens ligt
zal duidelijk zijn. Het is daarom zo be
langrijk dat op de diverse landbouw
scholen aan het vak handvaardigheid
steeds meer aandacht wordt besteed,
wa*»t naast de machines komen op een
bedrijf legio andere karweitjes voor,
zoals timmer- en metselwerk, welke
zelf gedaan kunnen worden.
Werd er andere jaren nogal wat cul
tuurtechnisch werk uitgevoerd, waarop
subsidie verleend werd, speciaal om de
vaste kern te kunnen handhaven, nu
«leze subsidie niet meer bestaat, maar
de vaste kern nog wel, kan ook meer
aandacht aan de diverse onderhouds
werkzaamheden besteed worden.
Het is juist van die bedrijven, welke
zelf veel reparatie verrichten, dat ook
nieuwe werkwijzen en nieuwe ideeën
afkomen, want hier wordt gezocht naar
vereenvoudiging en normalisatie van
de gehele manier van weiken
WALCHEREN.
14 januari.
Voor Walcheren was 23 december
een historische dag, omdat op die
datum door het passeren van de akte
de nieuwe indeling van ons eiland zijn
juridische basis kreeg.
Op zeer openhartige wijze heeft de
voorzitter van de Herverkavelingscom
missie Walcheren in zijn unieke rede
gewezen op de mogelijkheden maar ook
op de moeilijkheden van dit grote werk,
dat thans werd afgesloten. Diep heeft
het ingegrepen en soms moest het per
soonlijk belang wijken voor het ge
meenschappelijk belang.
De belangrijke rede van onze Minister
van Landbouw, die wees op de struc
tuurproblemen van onze Jpndbouw en
de noodzaak om bij te blijven vond zijn
hoogtepunt in het uitreiken van de
talrijke onderscheidingen. Wij wensen
hen allen van harte geluk met deze
grote eer welke hun te beurt viel.
Op de receptie in het stadhuis van
Middelburg heerste een gezellige sfeer.
Speciaal de opmerking van onze Com
missaris der Koningin, dat een proef
konijn gratis geopereerd wordt, vond
algemeen bijval. Wat de financiële af
wikkeling betreft blijft het voorlopig
nog even afwachten, en de uitkomst
zien wij terecht met spanning tege
moet.
Eigenlijk kunnen wij ons niet goed
meer voorstellen hoe Walcheren pre
cies geweest is, mede omdat de ver
beteringen maar langzaam aan tot
stand kwamen en wij spoedig vergeten
hoe het alles geweest is.
Toch zullen er zeer weinigen zijn die
het oude terugwensen. Met recht kun
nen we vaststellen dat er in Walcheren
een goede basis werd gelegd voor meer
welvaart en geluk in de toekomst.
De maand januari is altijd druk be
zet met tal van vergaderingen en bij
eenkomsten.
Naast de vergaderingen van onze or
ganisatie zijn er in deze maand ook de
jaarlijkse praatavonden van de R.L.V.D.
Op deze praatavonden zijn de onder
werpen voor deze winter de Contract
teelt en de Rassenkeuze, beide onder
werpen die beslist dringend zijn en
onze aandacht zeker waard.
Verder is er deze maand volop tijd
om de veevoeding op onze bedrijven
nader te bezien en de rantsoenen eens
na te wegen. Bovendien moet het
bouwplan na rijp beraad en veel wik
ken en wegen worden opgesteld, maar
hierover een volgende maal.
NOORD-BEVELAND.
14 januari.
Zo omstreeks Kerstmis en tegen het
nieuwe jaar mag de boer nog eens
graag over het voorbije jaar met al zijn
boerenvreugde en boerenzorgen medi
teren. Maar zodra is het nieuwe jaar
in het land gekomen of men heeft
hiervan genoeg gekregen en gaat de
blik weer vooruit richten, ziet men het
nieuwe produktiejaar weer aan de hori
zon dagen en gaat men plannen maken.
Zo stelt men het bouwplan vast, is men
bezig met het bemestingplan en doet
men een keuze aangaande de rassen,
daarbij geleid door de rassenberiehten,
zoals deze elke winter in de landbouw
bladen verschenen.
Wie ernst maakt met het opstellen
van een goed bouwplan, weet uit erva
ring, dat dit niet altijd even gemakke
lijk gaat, omdat er met talloos veel
factoren moet worden rekening gehou
den.
Een bouwplan behoort in harmonie
te zijn niet de verschillende omstandig
heden op het bedrijf. Allereerst moet
het passen in het patroon van een goede
vrucht opvolging Maar ook kan men
een bouwplan niet los denken van de
aard van de aanwezige inventaris.
Op een bedrijf, waar een maaidors-
machine aanwezig is, kan men immers
do graanteelt minder ongestraft inkrim
pen, dan waar men op de loondörser is
aangewezen en zo heeft men zich daar
de aanschaffing van een hietenrool-
machine vaster verklonken met de bie
tenteelt en beeft men zich bij het laten
bouwen van een luchtgekoelde aard
appelbewaarplaats gecontracteerd met
tenminste een minimum oppervlaKte
aardappelen.
Ook is vanzelfsprekend een bouwplan
niet los te denken van de axbeidsbezet
ting en de na te streven arbeidsver
deling.
Ook de grondsoort speelt een grote
rol. Zo zal men in de zwaardere buiten-
polders eerder ongestraft de bietenteelt
ten koste van die van aardappelen kun
nen uitbreiden dan in de lichtex-e bin-
nenpolders, vooropgesteld dat de har
monie tussen arbeiderbezetting en
bouwplan niet wordt teniet gedaan.
Het is in dit verband goed, dat de
Voorlichtingsdienst in samenwerking
met de Vereniging voor Bedrijfsvoor
lichting een serie praatmiddagen heeft
georganiseerd, waar verschillende on
derwerpen van bedrijfseconomische
aard kunnen worden aangesneden. Er
maar wat tnulitioneel op los boeren
kan goed gaan, maar kost vaker geld.
Het is daarom beslist noodzakelijk, dat
de boer potlood- en papier-minded
wordt, zo hij dit nog niet is. Daartoe
kunnen bovengenoemde praatmiddagen
bijdragen, lijkt ons.
ZUID-BEVELAND.
14 januari.
Nadat het er enkele keren op ge
leken heeft dat een vorstperiode zou
inzetten is het de laatste weken geen
vorst maar regen die hét buitenwerk
doet stagneren.
Op veel bedrijven is men bezig met
het uitsorteren van zieke en glazige
knollen uit de in de kuil of bewaar
plaats opgeslagen aardappelen. Vooral
wanneer dit aan de kuil moet plaats
hebben is dit geen plezierig werk.
Bovendien zijn de knollen lang niet al
tijd voldoende opgedroogd om er een
leverbaar produkt van te maken, zodat
de teler voor de vraag komt ie staan
wat hij er mee moet aanvangen.
Intussen is de handel op gang geko
men. De exporteisen zijn nu zodanig,
dat met behulp van „doorlichten" op
de leesband het mogelijk is veel par
tijen klaar te maken voor aflevering.
De prezen zijn nu ook wat aangetrok
ken. Het gaat er naar uitzien, dat de
met veel moeite en zorg bij elkaar ge
brachte aardappelen uiteindelijk nog
een redelijke prijs zullen opbrengen.
Over het algemeen zal echter van een
lonende teelt geen sprake zijn, al zijn
ook hier nog uitzonderingen op.
Door verschillende zaadfirma's wordt
meer dan in voorgaande jaren getracht
contracten af te sluiten voor graszaad
teelt. In de laatste jaren heeft deze
teelt in verschillende gebieden van ons
land als in de N.O.P., maar ook op
Walcheren een vaste plaats in het
bouwplan verkregen. In ons gebied is
dit in veel beperkter mate het geval.
De onbekendheid van de teelt en het
huiverig staan tegenover contractteeït
zijn hiervoor wel de voornaamste oor
zaken.
Zonder langs deze weg propaganda
voor de teelt van graszaad te willen
maken mag er op gewezen worden, dat
met deze teelt de laatste jaren een be
hoorlijk financieel resultaat bereikt is
Bovendien past deze teelt over het al
gemeen goed in de werkverdeling daar
de meeste soorten begin juli worden
geoogst.
Door de onbekendheid van de teelt
is een goede voorlichting van de zijde
van contracterende firma noodzakelijk.
Zowel voor wat betreft keuze van
soort als teeltwijze is dit een eerste eis.
We leven weer in de vergadermaan
den. Naast de vergaderingen van
afdeling van onze organisatie, mogen
w|j zeker het bezoeken van de „suiker
bietendag" op 24 januari a.5. te Goei
niet nalaten.