AARDAPPELSORTERING
iiu van het grootste belang
Acht bestuursleden traden af
ZATERDAG 4 JANUARI 1958
21
Tl ET sorteren van de aardappelen dringt in deze
weken steeds meer. In de oogst 1957 valt er
immers veel te werken. En hoe eerder begonnen,
hoe beter. Behalve dat, zoals dit bij normale jaren
het ;geval is, gesorteerd moet worden op zieke en
rotte knollen, spéélt nu het glas in de aardappelen
mee. Extra zorg vraagt dus de sortering. En extra
zorg betekent extra werk. Stel daarom niet uit,
wat heden gedaan kan worden. Wanneer straks
de voorjaarswerkzaamheden beginnen en er moe
ten bovendien nog aardappelen gesorteerd worden,
dan geeft dit een grote opeenhoping van werk.
Vandaar het advies, geef uw aardappelen een vóór
sortering. Het produkt vraagt er om en bij latere
aflevering zult u dap veel vlotter kunnen werken.
„Redden wat er nog te redden valt", waren de
woorden die ons te binnen schoten, toen wij enkele
dagen geleden met de heer F. de Groen in de Wil
helminapolder een gesprek hadden over het sor
teren van de aardappels op glazigheid. Aanleiding
tot dit gesprek was de eenvoudige en goedkope
wijze waarop men daar de erg glazige aardappelen
uit de partijen tracht te sorteren. Reeds eerder
heeft men gezocht naar een vlotte, goedkope
methode. Men zag immers al aankomen, dat het
afleveren van partijen veel werk zou vergen.
Veel werk in de le plaats omdat de voorraad op
de bedrijven groot is. Toen wij één dezer dagen
door de Zak van Zuid-Beveland reden viel ons het
grote aantal aardappelkuilen op. Slechts bij enkele
van die honderden kuilen zagen wij mensen aan
het werk. Maar al deze kuilen moeten geruimd
wonden. Rekent men daarbij dat ook de koelcellen
oog gevuld zijn met voor sortering in aanmerking
komende aardappelen, dan mag men gerust stellen
dat nog veel werk ligt te wachten. Werk, dat nu
het beste gebeuren kan.
Maar niet alleen de grootte van de voorraad,
ook de sorteercapaciteit maakt dat het werk lang
duriger zal zijn dan in normale jaren. De sorteer
capaciteit mag men dit jaar wel op 50 van die
in een normaal jaar stellen. Dit wil dus zeggen
dat men maar half zo snel opschiet. En ook dit
pleit om zo snel mogelijk te beginnen met voor
sorteren.
Voor dit voorsorteren en dus ook om zo goed
mogelijk de meeste glazige knollen er uit te halen,
moet men de aardappelen naar huis halen. Bij het
voorsorteren kan men dan de rotte en zieke knol
len uitzoeken. Bij de tweede sortering kan dan op
glazigheid worden gesorteerd. Geeft het opslaan
van de aardappelen bij huis moeilijkheden, dan kan
deze tweede sortering later piaats vinden. Het
voorsorteren zal echter de werkzaamheden in de
aardappelen van het voorjaar aanzienlijk verlich
ten.
ONDANKS GERINGE EXPORT
(~)NDANKS de geringe export zal men er toch
goed aan doen, reeds nu zoveel mogelijk aard
appelen voor de handel klaar te maken. Weliswaar
zijn öe exporteisen aanzienlijk soepeler toegepast,
maar vrijwel tegelijkertijd werd slechts uitvoer
van 25.000 ton toegestaan, zodat nog geen massale
uitvoer kon plaats vinden. Maar juist omdat de
export maar langzaam op gang kan komen zijn
er nog vele partijen in het zuid-westelijk zeekleige
bied die op bewerking wachten. Het is dan ook wel
begrijpelijk dat men, komende door de Zak van
Zuid Beveland, nog vele hopen ziet. Men zal zich
echter wel moeten afvragen of men er goed aan
doet' dit nog langer zo te laten.
ONTDEK DE GLAZIGE AARDAPPEL
A ANLEIDING tot ons bezoek aan het bedrijf in
de Wilhelminapolder was de wijze waarop men
daar de glazige aardappels uitsorteert. Het prin
cipe van de werkwijze is heel eenvoudig. Het is
ook gemakkelijk door een ieder uit te voeren. Men
heeft namelijk ongeveer één meter voor het eind
van de leesband waarop men de aardappelen sor
teert. een hokje van zakken opgebouwd. Dit hok
je, waar het einde van de leesband in verdwijnt, is
ongeveer een meter hoog. Het geraamte van deze
„doos" kan bestaan uit een paar latten. De muren
bestaan dan uit de zakken. Onder de leesband die
door het hokje loopt, heeft men overdwars twee
T. L. buizen. Maar het witte licht van de T. L. bui-
men dus door de „tralies" van de aardappelhor de
T. L. buizen. Maar het wittelicht van de T. L. bui
zen is te schel. Daarom heeft men boven de buizen
twee glasplaten met groen transparant papier
aangebracht. Dit enigszins gedempte licht valt dus
door de tralies van de hor.
De aardappelen die nu hoog op de sorteerband
zijn voorgesorteerd, zoals wij dit in de schuren van
het bedrijf in de Wilhelminapolder zagen gebeuren,
rollen langzaam naar beneden en rollen de donke
re jutekamer binnen. Naarmate zij dichter bij de
lichtbron komen, worden zij feller beschenen. Lig
gen de aardappelen boven de T. L.-verlichting, dan
ziet men de glazige knollen duidelijk. Zij schijnen
namelijk meer licht door en zijn, van bovenaf ge
zien mat-geel. Het verwijderen van deze knollen
is dan nog maar een koud kunstje waarbij men
natuurlijk wel even de nodige ervaring op moet
doen. Een kunstje bovendien met geringe kosten.
Het is echter voor de vlotte werkwijze wel van be
lang, dat het hokje goed afgesloten is van het dag
licht. Naarmate het in het hokje donkerder is kan
men de glazige aardappelen beter onderscheiden.
De gehele aanschaf van deze installatie schatte
de heer F. de Groene desgevraagd op zijn hoogst
op 100,Een aardappelhor mag wel op ieder
bedrijf waar aardappelen verbouwd worden aan
wezig worden verondersteld. De lichtbak met T. L.
buizen kan door iedere installateur zonder veel
moeite worden aangebracht. Het donkere kamer
tje kan men gemakkelijk zelf maken. Men moet
het echter wel zo maken, dat men gemakkelijk
tussen de zakken van de muur door kan schuiven.
De sorteerder moet immers met hoofd en handen
in het donkere hokje staan. In de Wilhelminapolder
sorteert men op het verwijderen van de zwaar
glazige knollen. Het praktisch vrijmaken van gla
zigheid is bij deze „licht methode" weliswaar mo
gelijk, maar niet uitvoerbaar wegens de zeer ge
ringe capaciteit die men dan haalt. Het praktisch
Schematische doorsnede aardappelhor
met T.L. buizenverlichting.
1) kastje met T.L. buizen
2) donkere kamer
3) aardappelhor
4) voorgesorteerde aardappelen
5) op glas gesorteerde aardappelen.
vrijmaken van glas kan beter via een zoutwaterbad,
maar deze bewerking vraagt zo'n investering dat
dit alleen centraal kan plaats vinden.
GOEDKOPE WERKWIJZE
EN eenvoudig rekensommetje leert, dat het op
-*-J bovenomschreven wijze uitsorteren van aard
appelen niet duur is. Rekent men dat een arbeider
de aardappelen op de hor gooit, twee arbeiders
sorteren en één arbeider opzakt, dan bedraagt de
capaciteit ongeveer 1000 kg per uur. Uiteraard is
deze snelheid van werken afhankelijk van de mate
van glas die in de aardappelen voorkomt.
Werken deze vier man per dag 8 uur, dan be
tekent dit in totaal 32 uur aardappelwerk per dag.
Plet gemiddelde loon kan men daarbij stellen op
ƒ1,75 per uur (inclusief sociale lasten). Per dag
dus ƒ56,aan kosten. Stel dat voor deze 56, -
ongeveer 8000 kg - aardappelen gesorteerd wordt,
dan betekent dit dat de sorteerkosten zeventiende
cent per kg bedragen.
De heer F. de Groene deelde ons tenslotte nog
mede, dat belangstellenden woensdagnamiddag 15
januari deze werkwijze kunnen komen volgen. Wij
raden onze lezers ten sterkste aan, te overwegen,
of het sorteren niet reeds nu alle aandacht ver
dient. Sorteren op bovenomschreven wijze kan,
wanneer de exportmogelijkheden groter worden,
op belangrijke wijze haar vruchten afwerpen. De
werkwijze, zoals in de Wilhelminapolder in prak-
tijk wordt gebracht, verdient naar onze mening
navolging. Zij blijkt in de praktijk te voldoen.
N. S.
KONINKLIJKE VERENIGING „HET NEDER-
LANDS!'HE TREKPAARD", AFD. ZEELAND.
o
KEURINGEN VOOR OPNAME IN IIET
KEURSTAMBOEK EN HET HULPBOEK.
Gezien het gunstige resultaat, dat in 1957 met
het keuren van merries voor opname in het Keur-
stamboek en in het Hulpboek op de bedrijven werd
bereikt, zullen deze keuringen behalve op Walche
ren, ook dit jaar weer door de Hoofdinspecteur aan
huis worden verricht. De keuring te Middelburg
blijft als centrale keuringsplaats gehandhaafd.
Voor een goede gang van zaken is het nodig,
dat deze keuringen zoveel mogelijk vóór het begin
van de voorjaars-akkerwerkzaamheden zijn afge
lopen. De paarden staan dan nog op stal, fokkers
of personeel zijn op de bedrijven aanwezig, de
kachels branden nog voor het gloeien van he:
brandijzer, alle factoren, die een gunstige invloed
hebben op het zozeer nodige vlotte verloop der
keuringswei kzaamheden.
Belanghebbende fokkers worden verzocht zoveel
mogelijk mede te willen werken, door reeds nu,
maar in elk geval vóór het eind van deze maand, de
merries op te geven welke men voor opname in
het Keurstamboek of het Hulpboek wil laten keu
ren. Dit geldt ook voor de Walcherse fokkers voor
de keuring te Middelburg. Bij opgave voor -t Keur
stamboek vooral het stamboeknummer vermelden.
De aangifte dient te geschieden per brief kaait
aan hot volgende adres: Koninklijke Veren ig-iiig-
„Het Nederlandsche Trekpaard", Koninginnegracht
43, 's-Gravenhage.
LIJST VAN VEEVOEDERS.
Het Rijkslandbouwproefstation
deelt mede:
te Maastricht
Door de Commissie van Deskundigen inzake de
Lijst van Veevoeders is ingaande 1 januari 1958
aan de Lijst 4e druk, uitgave 1957 het pro
dukt aardappeleiwit toegevoegd, onder de volgende)
omschrijving en gehalteeisen:
Aardappeleiwit is het door verhitting gecoagu-
leerde, gedroogde en gemalen produkt, afgeschei
den uit het eiwithoudende water (z.g. vruchtwater)
dat bij de bereiding van aardappelmeel wordt ver
kregen, gehalte aan vocht ten hoogste 15 ge
halte aan ruw eiwit tenminste 80 in de droge
stof.
(Vervolg van pag. 19.)
ging Krabbendijke en was hij Afde
lingsvoorzitter van de N.F.O. Beide
functies blijft de heer Van de Berge
uitoefenen.
T)E heer P. Krepel uit Bruinisse
die namens de Kring Schouwen
en Duiveland zitting had in het
Hoofdbestuur sedert 27 augustus
1945, herinnerde ons vooral aan de
hoogtijdagen die hij met de Z.L.M.
had meegemaakt. Hoogtijdagen wa
ren dan niet alleen Hoofdbestuurs
vergaderingen in het voorjaar met
de daarop aansluitende Algemene
Vergaderingen en de tentoonstel-
lingsdagen maar ook de winterver
gaderingen en de daarop aanslui
tende besprekingen. „Het is altijd
een strijd geweest en het zal ook
altijd een strijd voor de landbouw
blijven", zo vertelde de heer Krepel
ons. Aangesteld voor het behartigen
van de werkgeversbelangen een
wel uiterst ondankbaar werk
viel het resultaat wel eens tegen.
Want nog steeds blijken vraag en
aanbod de hoogte van het loon te
bepalen en daarbij speelt uiteraard
ook wat de buurman aan zijn ar
beiders betaalt een rol. En ook met
deze organisator, die reeds vanaf het
begin dat hij boer werd in 1921 ac
tief deelnam aan het organisatiele
ven, verliet een bekwaam bestuur
der het Hoofdbestuur van de Z.L.M.
Dit wil echter niet zeggen dat daar
mee hun werkzaamheid verdwenen
is. De heer Krepel blijft voorzitter
van de Afdeling Bruinisse en
lid van het Kringbestuur. En zoals
zovelen zal ook hij, op een andere
plaats, daadwerkelijk blijven mee
werken om de belangen van de
Zeeuwse landbouwende bevolking
in de breedst mogelijke zin te blij
ven behartigen.
De statuten van de Z.L.M. zijn.,
enige jaren geleden zodanig gewij-'
zigd, dat er een regelmatige door
stroming in het Hoofdbestuur zal
plaats vinden. Dit heeft het voor
deel, dat meer leden in staat wor
den gesteld, het werk van de Z.L.M.
van nabij te leren kennen en de be
langen van de boeren te behartigen.
Daartegenover staat natuurlijk,
dat men nu afscheid moet nemen
van zeer gewaardeerde afgevaardig
den. Het is dit jaar voor de eerste
maal, dat deze maatregel doorwerkt.
Een woord van grote dank voor
alles, wat de nu afgetredenen voor
de Z.L.M. hebben gedaan is hier
zeker op zijn plaats.
RED.
