ER BLIJVEN NOG PROBLEMEN
Landelijke bietenrooidemonstratie te IJzendijke
V
Zie verder volgende pagina
VOORUITLOPENDE op het
later verschijnend officieel
verslag geven wij hierbij de in
drukken weer van de heer J. G.
van Liere over de op woensdag
30 oktober te IJzendijke gehou
den landelijke bietenrooidemon-
stratie. Tussen de dag van be
oordeling en de demonstratiedag
viel enige regen. De prestaties
van sommige machines kwamen
daardoor iets anders te liggen,
zodat het niet uitgesloten is, dat
bepaalde, hier naar voren ge
brachte meningen af zullen wij
ken van die van de beoordelings
commissie.
VOOR de tweede maal dit jaar werd in Zeeuwsch-
Vlaanderen een landelijke demonstratie gehou
den met machines voor de bietencultuur. Na de
deze zomer uitstekend geslaagde demonstratie met
bietendunmachines, volgde afgelopen woensdag een
niet minder goed geslaagde demonstratie onder gun
stige weersomstandigheden. De grondige vooi±>erei-
ding en de uitstekende organisatie hebben ook een
belangrijk aandeel in het welslagen van deze de
monstratie gehad. En zoals altijd trof ook nu weer
de bijzondere medewerking van de zijde van de
boeren en handelaren. Immers, het beschikbaar stel
len van het materiaal in de vorm van de vele trek
kers, wagens en mensen vraagt altijd wel, maar in
dit zeer moeilijke najaar toch zeker, vooral van de
boeren een extra offer.
Het aantal deelnemende machines was, evenals
de belangstelling, groot. Vooral het laatste wijst erop,
dat het probleem van de bietenoogst nog niet is
opgelost. En dat is 't ook door deze demonstratie nog
niet. Maar wel heeft men kunnen constateren dat
er, vooral in vergelijking met enkele jaren terug,
een belangrijke vooruitgang valt op te merken. Niet
alleen doordat het aantal grote rooimachines groter
is geworden, maar vooral doordat de toen reeds
voorkomende machines op verschillende punten be
langrijke verbeteringen hebben ondergaan. Daarbij
speelt de opgedane ervaring van de mensen die de
machines moeten bedienen ook een belangrijke rol.
En dat alles bij elkaar is toch hoopgevend voor de
toekomst, in die zin, dat nog meer vorderingen wor
den gemaakt, waardoor het bietenoogst-probleem
steeds minder dringend zal worden.
.Verschillende bewerkingen.
\J ANAF de normale biet in de grond tot op de
verlaadstations naar de fabriek moet de biet
verschillende bewerkingen ondergaan, nl. gekopt,
gerooid, gereinigd en vertransporteerd.
Na het handwerk is het lichten wel de een
voudigste manier. Voor paardentractie doet de een-
rijige scharenlichter nog steeds het meeste opgeld.
Bij trekkerlichters is de pennenlichter verreweg fa
voriet, waarbij zelfs al een 6-rijige lichter op de
demonstratie te zien was. Het koppen, reinigen en
vervoeren moet echter na het lichten nog plaats
vinden.
De rooimachines doen het koppen, rooien en rei
nigen in één werkgang. Toch moet men deze hande
lingen apart blijven bezien.
Bij het koppen kan de diepte van koppen wel
voldoende naar ieders wens worden afgesteld. Moei
lijker en belangrijker is de snelheid en reactie van
de taster bij het aftasten van hoge naar lage bieten
en ook omgekeerd. Vooral bij grotere snelheden
geeft dit nog wel eens moeilijkheden. Daarbij wordt
bij bieten van onregelmatige grootte veel van het
materiaal gevergd.
Vooral in gebieden waar het loof als veevoer
wordt gebruikt, is het van groot belang dat het
loof schoon wordt gewonnen. Te dikwijls wordt dit
nog over het hoofd gezien. De opmerking dat aan de
voederwaarde van het loof niet al te veel waarde
moet worden gehecht, is zeker niet op zijn plaats
en zal de veehouders dan ook vreemd in de oren
hebben geklonken.
Voor het rooien worden pennen-, scharen- of
vleugellichters gebruikt. Van belang is hierbij dat
de grond zo weinig mogelijk wordt losgemaakt, op
dat zo min mogelijk grond met de bieten in de ma
chine terecht komt. Uit hoofde daarvan komen
pennenlichters bij de grotere machines weinig voor.
Hoofdzakelijk worden scharenlichters gebruikt. De
vraag doet zich voor of de vrij zware trekkers, die
voor de machines nodig zijn, niet door lichtere
kunnen worden vervangen. Wanneer het zware licht
werk zou kunnen worden vervangen door lichter,
zou dat misschien mogelijk zijn. Misschien kunnen
in de toekomst bewegende, dus draaiende lichtpen
nen hier een oplossing brengen.
Het reinigen is eveneens een probleem op ziqh-
zelf. Goed reinigen zonder te veel beschadigen is
uitermate moeilijk. Dit blijkt ook wel uit het feit
dat op diverse manieren getracht wordt een goede
reiniging te verkrijgen. De ene machine is uitgerust
met een draaiende korf, de andere met een centri
fugaal reiniger en weer andere met kettingen.
Theoretisch zijn alle problemen wel opgelost
en kunnen alle machines prima werk leveren. In
de praktijk komt het er echter op neer dat vele
andere factoren daarby een grote rol spelen.
Grondsoort, weersomstandigheden, het bietenras,
regelmaat van stand, regelmatige grootte, afstand
tussen de ryen, trekkerbandenmaat, vakkundige
afstelling enz. enz. zijn factoren die men lang niet
allemaal in de hand heeft.
Het transport van de bieten nadat ze de reiniging
zijn gepasseerd is zeer verschillend. Langs- of
dwarszwaden, transport in een bunker of direct op
een wagen zijn mogelijkheden die alle haar voor-
en nadelen hebben. We hopen in een volgend artikel
hierop terug te komen.
Rooiers en lichters.
OLSTAAN zal hier worden met enkele opmer
kingen over de volgende machines:
DE BILLIAERT ET DE BRUYNE van de Fa.
Billiaert et de Bruyne te Bergues (Frankrijk). Deze
machine, die in ons land niet te koop is, kopt en
rooit dezelfde rij. Het loof gaat verloren. Het kop-
werk was goed. Door een rijenpoetser werd na het
koppen de te rooien rij schoongepoetst. De machine
is uitgerust met vleugellichters, die zelfzoekend zijn
aangebracht. Zij zoeken over een breedte van 5 tot
7 cm de bieten op. De grond werd vrij diep los
gemaakt. Het tarra-% was redelijk tot goed, dank
zij de centrifugaal reiniger, die door de gebruiker
op de machine is gemonteerd.
De machine is op de trekker gebouwd en wordt
door 1 man bediend. Boven de trekker is een bunker
gebouwd, waarin de bieten worden verzameld. Het
kippen van de bunker boven de wagen gaat hy
draulisch. Dat ging gemakkelijk, vlug en goed. Het
zicht op het werk is door de bunker minder goed.
Het geheel vormt een goed bruikbare machine.
DE STOLL BRS2K van de Fa. H. J. Hoegen
Dijkhof te Doetinchem.
Het loof en de bieten werden bij deze machine
in langszwaden op het land gebracht. Het kopwerk
De „Kleine" van het
Centraal Bureau
kopt en rooit dezelf
de rij. De trekker
rijdt daarbij buiten
de bietenrijen.
(Foto R.L.V.D. Axel)
Belangstelling voor de Billiaert et de Bruyne-machl-
ne met centrifugaal reiniging. Eén man kan met
deze machine de oogst doen.
(Foto R.L.V.D. Axel)
was behoorlijk goed. Via transporteurs wordt het
loof afgevoerd.
In het algemeen kan gezegd worden dat bij
langszwaden de kwaliteit van het loof belangrijk
achteruit gaat. Worden bovendien de bieten op een
meerijdende wagen gedeponeerd, dan kan het loof
voor veevoer als waardeloos worden beschouwd. De
dubbele rijenpoetser voldoet zeer goed. Door de
vleugellichters wordt de grond weinig losgemaakt.
Het punt verlies was niet hoog. Geholpen door een
draaiend rad komen de bieten in een draaiende
reinigingskorf en via de achterzijde hiervan op een
transportketting die ze verder afvoert. Er was een
matige beschadiging.
Deze machine, die in de praktijk vrij veel in
gebruik is, voldoet onder de gegeven omstandig
heden redelijk tot goed.
Hetzelfde kan gezegd worden van de twee andere
Stoll rooiers "van dezelfde firma, nl. de
STOLL BRS2L en de
STOLL BItS2N.
Bij de eerste is een draaibare zij afvoer trans
porteur aangebracht die 6 rijen bieten op 1 langs-
zwad op het land deponeert. Ook was maar een
enkele poetser aanwezig.
De tweede machine is de in de praktijk bekende
machine die de bieten en het loof in dwarszwaden
op het land brengt.
DE SALMON van de Fa. van Driel en Van
Dorsten te Hoofddorp.
Het kopwerk van deze rooier was matig. Het
loof werd in langszwaden afgevoerd en door de
meerijdende wagen kapotgereden. De rijenpoetser
was goed. De reiniging tussen kettingen was zeer
intensief. De bieten werden door een vlakliggende
transporteur goed op de wagen gebracht. De ma
chine is compact gebouwd en van enigszins afwij
kend en eenvoudiger type dan de meeste anderen.
Zij leverde redelijk goed werk.
DE KEMLI van J. J. de Lignie te Herkingen.
Van deze machine van Nederlands fabrikaat is, na
nogal wat rumoer in de laatste jaren, de eerste
serie in gebruik genomen. De kopper was te dun
afgesteld, terwijl de poetser minder goed werk le
verde. Dit is belangrijk omdat toch wel gebleken is
dat een goede rijenpoetser de minder goed gekopte
bieten toch nog aardig schoon kan vegen. De afvoer
van het loof was vrij goed. Een enkele keer kwam
een verstopping voor. De lichtscharen zijn zelf
zoekend aangebracht, doch hadden wat beter af
gesteld kunnen zijn.
De reinigingsinstallatie bestaat uit een draaiende
korf met daar tegenin draaiende spiraal. De korf
(Foto R.L.V.D. Axel)
De „Kemli", een Ne
derlandse machine,
die haar weg wel zal
vinden.
