B1ETEN00GST DEMONSTRATIES
IIET UITSPLITSEN VAN DE KOSTEN
636
Het platteland leest
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
LANDELIJKE DEMONSTRATIE.
JN ZEEUWS-VLA AN DEREN.
Bij de mechanisatie van de bieten oogst gaat het
er niet alleen om, dat de bieten machinaal worden
gerooid, maar ook dat de daarna volgende werk
zaamheden, zoals 't laden en het transport, zo goed
mogelijk aan de machinale rooimethode aan pas
sen. De werkzaamheden moeten zo goed mogelijk
op elkaar worden afgestemd om uiteindelijk zo ra
tioneel mogelijk te kunen werken. Hierbij moet
voorop staan, dat de risicofactor van het niet tijdig
klaarkomen met de werkzaamheden zoveel moge
lijk moet worden vermeden. De totale kosten spe
len hierbij natuurlijk ook een grote rol.
De opzet van de landelijke demonstratie in
Zeeuws-Vlaanderen, die gehouden zal worden op
woensdag 30 oktober, is er op gericht om te tonen
op welke manieren het oogsten kan worden geme
chaniseerd. Hierbij zal tegelijkertijd aandacht aan
de machines worden geschonken.
Op een perceel van ongeveer 8 ha (30 32
afslibbaar) zullen met 8 rooimachines. vier oogst-
methoden worden gedemonstreerd, nl.:
•fa Het rooien van dwarszwaden, waarna de bieten
met een laadapparaat op de aanhangwagens
worden geladen.
ic Het rooien op de langszwaden, waarna het op
laden geschiedt met behulp van een langszwad-
lader.
if Het direkt rooien op een meerijdende aanhang
wagen.
if Het rooien in een bunker, die op de trekker is
gemonteerd. Hierbij worden de bieten op de
wendakker op een aanhangwagen gestort.
Per oogstmethode zullen twee machines demon
streren. On dit Derceel zal tevens het overladen
worden gedemonstreerd van de bieten van de aan
hangwagens op ae vracntauio s door middel van
een hijsinstallatie.
Op een apart perceel zullen enkele pennenlichters
en een vleugellichter worden gedemonstreerd in on-
gekopte bieten.
Op een perceel van 42 44 afslibbaar zullen
de machines afzonderlijk werken. Hierbij zal voor
al de kwaliteit van het rooien kunnen worden be
zien. Tot nu toe waren er reeds 9 machines voor
deelname aangemeld. De gerooide bieten zullen
door twee-wielige aanhangwagens worden afge
voerd. Vanaf de aanhangwagens worden de bieten
door middel van een stationnaire bietentranspor
teur op vradntauto's geladen.
Op een verhard terrein zullen 1012 dagen vóór
de demonstratie bieten op een hoop worden gestort.
Deze bieten zullen op de demonstratiedag worden
geladen. Tevens zal dit met vers gerooide bieten
worden gedemonstreerd.
Hetzelfde zal worden gedemonstreerd op een
niet-verharde ondergrond en wel op hetzelfde per
ceel waar de oogstmethoden op worden gedemon
streerd. Het doel van dit gedeelte van de demon
stratie is niet alleen om na te gaan, hoe de appara
ten de bieten verwerken, maar ook om de reini
gende werking te demqnstreren en om zoveel moge-
JIOEWEL het voor velen in deze drukke
li tijd niet doenlijk zal zijn om de ver
schillende demonstraties hij te wonen, wil
len wij er toch melding van maken omdat
ook hieruit blijkt, dat de mechanisatie voort
gang vindt.
In een volgend nummer hopen wXj nader
S op de demonstraties vooral waar het de
machines voor kleinere bedrijven betreft
in te gaan.
RED.
lijk grond en andere verontreinigingen kwijt te ra
ken.
Voor de beoordeling van de verschillende werk
methoden, machines en laadapparaten zal een groot
aantal monsters worden genomen.
De demonstratie wordt gehouden op woensdag 30
oktober van 10.00 tot 16.00 uur op de bedrijven van
de heren Lievens en Van Oers te IJzendijke, gele
gen aan de weg OostburgIJzendijke. Om 12.30
uur zal door de heer Ir. P. W. Bakker Arkema,
Rijkslandbouwconsulent voor landbouwwerktuigen,
een korte beschouwing worden gehouden over de
beoordeling van de machines. Hierna geeft de heer
Ir. J. Jorritsma van het Instituut voor Rationele
Suikerproduktie te Bergen op Zoom zijn visie op de
verwachten ontwikkeling van de bietenoogstmetho-
den.
Bezoekers voor de demonstratie komende uit de
richting Bergen op Zoom kunnen zowel oversteken
met het veer KruiningenPerkpolder als met het
veer VlissingenBreskens. Men kan ook de route
via AntwerpenHulstAxelPhilippineIJzendij
ke nemen.
Vanaf de belangrijkste toegangswegen zijn richt-
tingsborden geplaatst.
Mocht de demonstratie door slechte weersom
standigheden geen doorgang kunnen vinden, dan
zal dit op 30 oktober via het Agrarisch Radiobulle
tin om 5.40 uur en 6.45 uur worden bekend ge
maakt. In twijfelgevallen kan men bellen K. 1155-—
633.
Deze demonstratie wordt georganiseerd door de
Landbouwstudieclubs in Zeeuws-Vlaanderen, de
Werktuigencommissie West Zeeuws-Vlaanderen, de
Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst, het Instituut
voor Rationele Suikerproduktie, het Instituut voor
Landbouwtechniek en Rationalisatie en het Land
bouwschap.
DEMONSTRATIE TE BAARLAND.
Oudelande Door de Streekverbeteringscommissie
voor de Zak van Zuid-Beveland en de Rijksland-
bouwvoorlichtingsdienst te Goes zal op 23 oktober
1957 om 13.30 uur, op het bedrijf van de heer M.
Rijk „Parelvisserij" te Baarland, een demonstratie
met bietenoogstmachines worden georganiseerd.
De volgende werktuigen zullen in het werk te
zien zijn:
Volautomatische bietenrooimaehine „Stoll". Der_
gelijke machines, die veel arbeidsbesparing geven,
passen in hoofdzaak op de grotere bedrijven en
voor de loonwerkers.
Meerrij-ige pennenlichter, bevestigd aan de hefin-
richting van een trekker. Hoewel deze lichter min
der arbeidsbesparing geeft dan de eerstgenoemde
machine, is hij voor de middelgrote bedrijven zeer
geschikt. Door de bieten 8 a 10 dagen vóór het kop
pen uit te rijden, kan een belangrijke stijging van
het suikergehalte verkregen worden. Tevens biedt
deze lichter mogelijkheden om tot toolbar en culti
vator te worden omgebouwd.
Weha-lichter gecombineerd met kopapparaat. Ook
hier een belangrijke arbeidsbesparing in de bieten-
oogst. Bij deze lichter komt evenals bij alle andere
lichters het zware werk te vervallen. Deze methode
is vooral geschikt voor die bedrijven, die niet over
motortractie beschikken.
Weha-lichter gecombineerd met kopschoffel. Even
als de vorige combinatie is deze het meest geschikt
voor de kleinere bedrijven. Hierbij moet niet uit het
oog worden verloren, dat de winning van de koppen
en het *blad zindelijk is. Dit is vooral van belang
voor de winning van zuiver kuilvoer. Na het kop
pen moeten de bieten om het verlies aan suiker te
beperken direct gelicht worden.
Deze demonstratie is bedoeld om aan te tonen,
dat zowel op het kleine als het grote bedrijf door
doelmatige arbeidsmethoden een aanmerkelijke ar
beidsbesparing en verlichting van het werk verkre
gen kan worden.
De Assistent A. bij de R. L. V. D.
Ph. J. v. d. WEELE.
Dat op het platteland wel degelijk wordt gele
zen blijkt uit de cijfers die de heer A. van Uxem
te Zwolle gaf tijdens zijn radiopraatje op maan
dag 14 oktober. De vraag of het platteland leest
beantwoordde spreker door een vergelijking te
trekken tussen het aantal in Amsterdam uitge
leende boeken en het aantal in de provincie
Overijssel door de Centrale Plattelandsbibliotheek
uitgeleende boeken.
De Openbare Leeszaal te Amsterdam stond in
1956 ten dienste aan ongeveer 870.000 Amsterdam
mers en leende hieraan 1.060.040 boeken uit. Dit
is per 100 inwoners 122 boeken. De Centrale Plat
telandsbibliotheek voor Overijssel met een werk
gebied van 320.000 plattelandsbewoners leende in
dat jaar 374.094 boeken uit. Dit is per 100 platte
landers 117 boeken. De percentages studieboeken,
jeugdboeken en romans waren in Amsterdam
resp. 31 32 en 37 in Overijssel resp. 14
51 en 35
Vooral de jeugd op het platteland blijkt dus
graag te lezen. Niet in alle delen van ons land
heeft men echter de gelegenheid om lectuur in
handen te krijgen omdat de afstand naar de ste
den te groot is en plaatselijke bibliotheken ont
breken.
BEDRIJFSECONOMIE (LI)
Kosten
DE VASTE EN VARIABELE KOSTEN (c)
ALS we op het totaal van de kosten letten, blijkt
er een groot verschil te bestaan in de mate
waarin zij op veranderingen in de bedrijfsdrukte
reageren. Sommige kosten schijnen vrijwel onge
voelig voor de omvang van de produktie, andere
houden er ongeveer gelijke tred mee. Dit verschil
drukken we uit door de eerste groep met de naam
vaste of constante kosten aan te geven, de tweede
groep met veranderlijke of variabele kosten. Dit
kan de schijn wekken alsof d?? eerste groep onge
voelig zou zijn voor de produktieomvang, terwijl de
tweede groep er volkomen afhankelijk van zou zijn.
Dit is evenwel geen werkelijkheid.
Wij willen beginnen met op te merken dat er wel
verschil tussen beide kostengroepen bestaat, maar
dat dit geen principieel, maar slechts een gradueel
verschil is.
De benaming constante kosten is mede schuldig
fian de misvatting als zou bij deze groep de produk
tie-omvang geen rol spelen. Constante kosten in
die strakke zin bestaan niet. Immers indien dit
kwantitatief al mogelijk zou zijn en b.v. steeds pre
cies eenzelfde hoeveelheid grondstof voor een be
paald produkt worden gebruikt, dan nog zouden de
prijsverschillen een beletsel vormen voor constant
zijn in absolute zin. Deze kosten zijn niet ongevoe
lig voor de produktie-omvang en bedrijfsdrukte
maar minder gevoelig.
Binnen bepaalde grenzen heeft de omvang der
produktie op deze kosten geen invloed, terwijl de
variabele kosten hierop onmiddellijk reageren. Een
eenvoudig voorbeeld zal dit nog nader toelichten.
Als de produktie wordt uitgebreid van 100 tot
200 eenheden zullen de benodigde grondstoffen, als
®lle andere omstandigheden gelijk blijven, ook ver
dubbelen. Deze grondstoffenkosien zijn dus varia
bel (veranderlijk). Het is evenwel zeer goed moge
lijk dat het loon voor toezicht in het geheel niet
verandert. De kostenfactor loon is in dit geval dus
constant (vast).
Zou nu evenwel de produktie stijgen tot 300 een
heden en dus weer toenemen met 50 dan stijgen
de variabele kosten ook weer met 50 maar het
is zeer wel mogelijk dat nu een tweede persoon met
het toezicht moet worden belast en dus deze
tweede produktieverhoging van 50 een stijging
van 100 voor het loon van toezichthoudend perso
neel meebrengt.
In een dergelijk geval blijkt dus, dat deze kosten
ook niet constant zijn, maar eveneens veranderen.
Vaktermologisch zegt men wel dat de variabele
kosten continu (doorlopend) veranderen en de con
stante kosten discontinu (sprongsgewijze).
In onderstaande figuur is dit kostenverloop gra
fisch uitgebeeld.
De variabele kosten zijn aangegeven door de rech
te lijn lopende van O. tot A„ de vaste kosten door
de trapsgewijze curve van O. tot A.
Terwijl dus bij een variatie in de produktie tussen
b.v. 30 en 40 eenheden de variabele kosten recht
evenredig stijgen, maken de constante kosten al
leen een sprong naar boven, telkens als de produk-
tiestijging 10 eenheden bedraagt.
De situatie als uitgebeeld in deze figuur is zui
ver theoretisch. In de praktijk zullen veelal afwij
kingen voorkomen en zal de rechte lijn, niet zo
recht en de curve niet zo regelmatig zijn. Hierop
zullen wij bij de bespreking van de andere kosten-
indelingen nog volop gelegenheid hebben terug te
komen.
Als wij tot slot van deze schets voor beide kosten
soorten een definitie geven kunnen we zeggen
10
9
8
7
6
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Hoeveelheden
De grafische voorstelling van het verloop van
de vaste en variabele kosten. Horizontaal zijn de
kostenhoeveelheden, verticaal de kostenbedragen
weergegeven.
a. variabele kosten zijn die kosten die variëren
met de omvang van de produktie;
b. constante kosten zijn die kosten die bij veran
dering van de produktie-omvang tijdelijk onver
anderd blijven om bij een bepaald punt sprongs
gewijze te veranderen.
Deze kostenindeling is voor het bedrijf van zeer
groot belang en een scherpe waarneming van deze
kostensoorten durven we gerust onmisbaar noe-
men* B. MEIJERS,
Directeur Boekhoudbureau Z. L. M.
