nieuwe t^cicktwet
Zitdagen-
Boekhoud-
bureau
No. 2389 Frankering bij abonnement: Terneuzen ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1957
45e Jaargang»
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
waarin opgenomen
DE BOERENJEUGD
T~)E TWEEDE KAMER heeft de nieuwe pachtwet aangenomen en het is te verwachten dat de
Eerste Kamer hierin zal volgen.
Het Pachtbesluit, produkt van bezettingswetgeving, zal daarmee eindelijk worden vervangen door
een op de normale wijze tot stand gekomen wet. Een omvangrijke en degelijke arbeid, in 1947 aan
gevangen, vindt in de nieuwe wet zijn bekroning.
De inhoud van de pachtwetgeving moet van zeer
groot belang geacht worden. Het leven op het
platteland wordt er op allerlei wijze in sterke mate
door beïnvloed. De mate van zekerheid waarin de
pachter over zijn bedrijf of gronden kan beschik
ken, de verhoudingen waarin verpachter en pach
ter tot elkaar^ staan, de pacht prestatie welke de
pachter voor het gepachte moet opbrengen, al
deze zaken worden vergaand door de wet geregeld.
Toch mag het onder deze omstandigheden wel
eens opgemerkt worden, dat een goede persoon
lijke verhouding tussen pachter en verpachter al
tijd van grote (ideële èn materiële) waarde zal
biijven. Zo zullen allerlei regelingen als bijv. het
onderhoud van de gebouwen, het aanbrengen van
wijzigingen of verbeteringen in het gepachte, het
wijzigen van de pachtvoorwaarden enz., doorgaans
voor beide partijen op gemakkelijker en gunstiger
wijze tot stand zijn te brengen bij wederzijds begrip
in onderling overleg dan via Pachtkamer of Grond
kamer.
Dit alles neemt echter niet weg dat in de prak
tijk behoefte blijkt te bestaan aan allerlei rege
lingen. En het zal moeilijk ontkend kunnen wor
den, dat de nieuwe wet hierbij de rechten en plich
ten van pachter en verpachter zeer zorgvuldig
tegenover elkaar heeft afgewogen en nauwkeurig
vastgesteld. Naast de verdienste van de wet dat
vele regelingen verbeterd zijn, zal wellicht als
nog groter verdienste gezien moeten worden de
gunstige invloed die de wet zal uitoefenen op de
gelukkig nog steeds overgrote meerderheid van
door partijen zelf getroffen regelingen.
Bij de behandeling van de wet door de Tweede
Kamer was het opmerkelijk dat er naar verhou
ding weinig aandacht werd besteed aan de regeling
van de rechtsverhouding tussen pachter en ver
pachter, waarover vroeger juist zoveel strijd is ge
leverd, maar zoveel te meer aan die regelingen
welke het algemeen belang, in het bijzonder het
algemeen landbouwbelang zullen moeten beharti
gen. We doelen hier op de landbouwkundige toet
sing, een meer of minder belangrijk instrument
van de agrarische grondpolitiek en op de pacht
prijsvorming, een belangrijk vraagstuk in verband
met het gehele landbouwprijsbeleid.
Achtereenvolgens zullen we deze drie zaken
de rechtsverhouding tussen pachter en verpachter,
de pachtprijsvorming en de landbouwkundige toet
sing kort behandelen.
WIJZIGINGEN IN DE RECHTSVERHOUDING
PACHTER VERPACHTER.
Het uitgangspunt bij de regeling van deze ver
houding. is hetzelfde gebleven: de grondschaarste,
de wanverhouding tussen vraag en aanbod van
land, zou de pachter tot een te zwakke partij maken
wanneer de wet geen bescherming bood. De wet
heeft dan ook de strekking de positie van de pach
ter te versterken. De tijd is voorbij dat de pacht
wetgeving beschouwd werd als een eenzijdige be
voorrechting van de pachter.
WI$SENKERKE: Woensdag 14 aug. in hotel „De
1 Kroon".
OOüÉTBURG: Woensdag 14 aug. in café „De Windt".
TEiIneUZEN: Woensdag 14 aug. in hotel „Des
Pays Bas".
ZIERIKZEE: Donderdag 15 aug. in hotel „Huis
van Nassau".
MIDDELBURG: Donderdag 15 aug. in oafé „De
Eendracht".
Immers de grote vraag naar land is voor een
belangrijk deel het gevolg van het gevoerde land
bouwbeleid. De versterking van de positie van de
pachter in de verhouding pachterverpachter moet
in grote lijn dan ook gezien worden als een nood
zakelijk uitvloeisel van het gevoerde landbouw
beleid.
De belangrijkste wijzigingen in de rechtsverhou
ding pachterverpachter zijn:
1. De verlenging van de pachtovereenkomst
van rechtswege.
Het zogenaamde continuatierecht is in wezen
nauwelijks gewijzigd; de wijziging betreft feitelijk
slechts de praktische uitvoering, maar moet toch
als zeer belangrijk beschouwd worden. In tegen
stelling tot de huidige regeling waarbij de pachter
een verzoek tot verlenging moet indienen, bij ge
breke waarvan hij zijn rechten verliest, zal voort
aan de verlenging van rechtswege plaats vinden.
De automatische verlengingstermijn is 6 jaar. Wil
de verpachter (of de pachter) geen verlenging, dan
moet hij daarvan binnen een bepaalde termijn
kennisgeven aan de andere partij, waarop deze
aan de Pachtkamer kan verzoeken de overeen
komst te verlengen. Hierbij worden de belangen
afgewogen naar vrijwel dezelfde maatstaven
als welke thans gelden. Ook van contracten
voor kortere termijn kan verlenging gevraagd wor
den, echter niet van contracten voor één jaar of
korter.
2. Verscherping van de sancties tegen monde
linge pachtovereenkomsten.
Volgens de huidige regeline moet de pachtover
eenkomst schriftelijk worden aangegaan; zolang
dit niet is gebeurd, behoeft de pachter de pacht
prijs niet te voldoen en kan hij terugvorderen wat
hij (onverschuldigd) heeft voldaan. Bovendien is
het accepteren van pacht zonder goedgekeurd con
tract een economisch deliet. De feiten hebben ech
ter uitgewezen, dat dit alles niet voldoende was
om tot schriftelijke overeenkomsten te geraken.
De nieuwe wet schrijft nu voor, dat indien een
overeenkomst niet binnen twee maanden nadat
deze is aangegaan, bij de Grondkamer ter goedkeu
ring is ingezonden, de overeenkomst voor onbepaal
de tijd geldt en niet kan worden opgezegd, terwijl
de verpachter geen betaling van de pachtprijs kan
vorderen.
3. Pachtovememing.
Een geheel nieuwe rechtsfiguur is die van de
pachtovememing. De pachter die de leeftijd van
65 jaar heeft bereikt of door ziekte of invaliditeit
niet meer in staat is het gepachte behoorlijk te ex
ploiteren, kan straks aan de Pachtkamer verzoe
ken zijn echtgenoot of een of meer van zijn bloed
of aanverwanten in de rechte lijn, van zijn pleeg
kinderen of medepachters in zijn plaats als pachter
te stellen. Vanzelfsprekend heeft hierbij de ver
pachter ook zekere rechten, terwijl er ook nog
enige landbouwkundige toesing moet worden toe
gepast.
4. Het doen goedkeuren van ontwerp-overeen-
komsten.
De Grondkamer behoudt de bevoegdheid binden
de wijzigingen aan te brengen in de ter goedkeu
ring ingezonden pachtovereenkomsten. Deze be
voegdheid kan betekenen dat de pachtovereen
komst na wijziging door de Grondkamer er geheel
anders kan uitzien dan de overeenkomst zoals ver
pachter en pachter die hadden aangegaan. In som
mige gevallen zou de overeenkomst zelfs niet tot
stand zijn gekomen wanneer men te voren met de
door de Grondkamer aan te brengen wijzigingen
Officieel Orgaan van de
ZEEUWSE LANDBOUW MAATSCHAPPIJ
de LANDBOUW JONGEREN GEMEENSCHAP
ZEELAND
Hoewel de nieuwe Pachtwet de Eerste Ka
mer nog moet passeren, hebben wij gemeend,
aan deze voor het platteland van uitermate
groot belang zijnde materie, reeds nu de no
dige aandacht te moeten besteden.
We hebben dr. ir. W. H. Ubbink, consu
lent voor Grond- en Pachtzaken, bereid ge
vonden in een tweetal artikelen de inhoud
van deze wet voor onze leden toe te lichten.
RED.
op de hoogte was geweest. Om aan dit bezwaar
tegemoet te komen heeft de wet de mogelijkheid
geopend een ontwerp overeenkomst bij de Grond
kamer ter goedkeuring in te zenden. De Grond
kamer beoordeelt deze ontwerp overeenkomst op
gelijke wijze als een definitieve overeenkomst. Is
de ontwerpovereenkomst (eventueel na wijzigin
gen) goedgekeurd dan zijn de belanghebbenden er
zeker van dat hun definitieve overeenkomst ook
wordt goedgekeurd, wanneer deze gelijk is aan de
goedgekeurde ontwerp overeenkomst en binnen
twee maanden na de goedkeuring van het ontwerp
wordt ingezonden.
DE PACHTPRIJSVORMING.
Een vrije pachtprijsvorming het in volledige
vrijheid overeenkomen van een pachtprijs tussen
verpachter en pachter zonder dat deze prijs goed
gekeurd moet worden bestaat al sinds 1941 niet
meer. Zelfs was deze vrijheid reeds sinds 1932 bij
de crisispachtwet gedeeltelijk aan banden gelegd.
De nieuwe pachtwet heeft echter de ontwikkeling
die er op dit terrein gaande was verder gevolgd
en als het ware het noodgebouw van een aanvan
kelijk als tijdelijk bedoelde en zeer incidenteel ge
regelde pachtprijsbeheersing vervangen door een
degelijk bouwwerk met een kunstmatige pachtprijs
vorming waarbij tot in details is getracht met vele
belangen en niet alleen die van pachter en ver
pachter rekening te houden.
Het systeem dat de overeengekomen pachtprij
zen worden getoetst aan een stelsel van normen
is nu verder uitgebouwd. Dit stelsel van pacht
normen moet strekken tot „bevordering van pacht
prijzen welke in een redelijke verhouding staan tot
de bed lijfsuitkomsten bij een behoorlijke bedrijfs
voering met dien verstande dat bij de vaststelling'
van deze normen de redelijke belangen van de ver
pachter mede In acht worden genomen."
Bij de wet is tevens ingesteld een commissie van
advies voor het grond- en pachtprijspeil, die zich
voor vele en moeilijke vragen geplaatst zal zien.
Naarmate het systeem van pachtnormen langer
en met meer effect heeft doorgewerkt en daarmee
grotere bekendheid bij de belanghebbenden ver
krijgt en naarmate deze pachtnormen verder ge
detailleerd worden, zal de pachtprijsvorming in
groter mate door dit systeem worden bepaald. De
enorme belangen die op het spel staan bij de vast
stelling van de pachtnormen zijn het best toe te
lichten met een enkel voorbeeld.
Wanneer de pachtnormen bijv. zó worden vastge
steld dat de hoogsttoelaatbare pachtprijzen gemid
deld 10,per ha hoger gesteld zouden kunnen
worden, betekent dit een verschil in de jaarlijkse
vergoeding voor het gebruik van de produktie-
factor grond van 24 miljoen. De betekenis
van deze normen voor de waarde van het land
blijkt daarbij tegelijk. Dat de betekenis van de
pachtnormen zoveel groter is geworden blijkt ook
hieruit dat de totstandkoming er van met steeds
jmeer moeilijkheden gepaard gaat. De door de wet
geformuleerde strekking van de pachtnormen: het
bevorderen van pachtprijzen die in een redelijke
verhouding staan tot de bedrijfsuitkomsten waarbij
ook de redelijke belangen van de verpachter in
acht worden genomen, zal het juiste uitgangspunt
vormen om tot de meest rechtvaardige pachtnor
men te komen.
Het is te hopen dat op dit punt de verschillende
belangengroepen niet te zeer tegenover elkaar
komen te staan.
(Slot volgt.X
