VRUCHTBARE EN MINDER
VRUCHTBARE HENGSTEN
EINDLES
LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL
HAAMSTEDE
LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL
THOLEN.
CURSUS
„KENNIS VAN TRACTOREN".
470
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
Alle paardenfokkers, maar de hengsthouders
zelf in het bijzonder, weten uit ervaring dat de
ene hengst vruchtbaarder is dan de andere.
Om een indruk te geven van de verschillen
welke er in dit opzicht bij de hengsten in ons land
bestaan, volgen hier een aantal gegevens ontleend
aan mijn proefschrift.
In totaal waren 192 hengsten in het onderzoek
betrokken. Hieronder volgt de verdeling over de
rassen en wel telkens gesplitst in een groep zeer
vruchtbare, middelmatig vruchtbare en minder
vruchtbare dieren.
Onder zeer vruchtbaar worden hier hengsten
verstaan waarbij de merriën na eerste dekking voor
50 of meer drachtig zijn.
Als middelmatig vruchtbaar worden hier die
hengsten aangemerkt waarvan 3050 der mer
riën na één dekking drachtig zijn.
Minder vruchtbaar worden hengsten genoemd
•waarvan 030 van de merriën welke één keer
gedekt zijn, werkelijk drachtig worden.
Bij het onderzoek is overigens gebleken dat bij
de verschillende rassen nog 20 a 30 van de mer
riën, welke na eerste dekking niet meer „terug
komen", toch later gust blijken te zijn.
Aantal zeer middelm. minder
hengsten vruchtb. vruchtb. vruchtb.
Type Trekp. 85 22 37 26
Gronings type 80 41 30 9
Gelders type 27 12 13 2
Hieruit zien we duidelijk dat het aantal minder
vruchtbare hengsten bij de koudbloedfokkerij het
grootst is. Bij het Gronings type is het aantal
minus-varianten minder en bij de Gelderse hengsten
waren er slechts twee die beneden de middelmaat
bleven.
Het spreekt vanzelf, dat we onmiddellijk een be
langrijke stijging van de vruchtbaarheid en dus
van het aantal veulens mogen verwachten wanneer
we ongeacht de oorzaak van de verminderde
vruchtbaarheid, de hengsten van de laatste kolom
uit de fokkerij zouden verwijderen.
Ik acht het voor de paardenfokkerij dringend
gewenst, dat jaarlijks de gegevens over vrucht
baarheid van de hengsten op verantwoorde wijze
worden verzameld, maar met deze cijfers in de
hand mag niet zonder meer selectie op vruchtbaar
heid worden bedreven. We moeten goed beseffen,
dat bepaalde foktechnisch minder belangrijke oor
zaken hun invloed op het bevruchtingspercentage
kunnen doen gelden. t
In de eerste plaats speelt het toeval soms een
merkwaardig grote rol en moeten we dit dus in
alle redelijkheid kunnen uitsluiten, opdat niet „toe
vallig" een prima fokdier door een onverantwoor
de selectie bij de slager terecht komt. Gegevens,
welke een groot aantal gedekte merriën betreffen
en welke over meerdere dekseizoenen zijn verza
meld, zijn uiteraard minder aan het toeval onder
hevig. Van een goedvruchtbare hengst, welke
slechts 10 merriën dekte kan in een ander geval,
mogelijk geen enkele merrie na eerste dekking
drachtig zijn.
Laten we aannemen dat het dekseizoen in het
einde van maart voor die hengst begon en dat hij
in hoofdzaak nog maar enkele minder vruchtbare
en gust gebleven merriën van het vorig jaar kreeg
aangeboden en dat toen door ongeval of ziekte het
dekseizoen gestaakt moest worden. Op deze wijze
kan later 0 drachtig toch nog betrekking heb
ben op een goed vruchtbare hengst.
Een andere factor die reeds genoemd werd, het
seizoen, is van min of meer doorslaggevende be
tekenis voor de vruchtbaarheid. Ook is het wel
zeker, dat de voeding een belangrijke tot zeer grote
rol speelt, hoewel de meningen hierover ten aan
zien van de paardenfokkerij enigszins uiteenlopen
en helaas nog onvoldoende kunnen steunen op on
derzoek.
In dit verband moeten we steeds óók rekening
houden met de soms grote streekverschillen welke
er bestaan in vruchtbaarheid. Immers bleek dat
de koudbloedpaarden in Drente even vruchtbaar
waren als de warmbloeds in dezelfde provincie.
We moeten verder aannemen, dat de ene hengst
uit een vruchtbaardere familie komt of hoe dan
ook, over een grotere geërfde en weer overerven-
de vruchtbaarheid beschikt dan de andere.
Foktechnisch gezien is dit punt uiteraard als
invloedrijke factor belangrijker dan het seizoen en
het toeval enz. Deze ingeboren natuurlijke grotere
vruchtbaarheid zouden we in onze fokdieren moe
ten kunnen meten en daar dan rekening mede
houden. Helaas is dit niet mogelijk.
Toch bestaan er uitstekende mogelijkheden om
©p practisch verantwoorde wijze door selectie de
paardenfokkerij aanmerkelijk en in korte tijd
meer rendabel te maken.
De gegevens en de selectie-maatregelen zullen
echter met veel tact gehanteerd dienen te worden.
Dr. G. GROOTENHUIS.
Voor de woensdagmiddag in het Geref. Jeugdge-
bouw gehouden einales van de Prot. Chr. Huishoud
school, bestond een flinke belangstelling, vooral
van de zijde der moeders van de leerlingen.
De voorzitter van het bestuur, Ds. F. v. d. Grift,
opende deze middag met een korte Schriftlezing,
waarna hij in gebed voorging.
Hierna sprak hij woorden van welkom tot de
aanwezige leden van het bestuur, en de dames van
de Commissie van Toezicht, de heer B. H. G. ter
Haar Romeny, burgemeester van Wolfaartsdijk,
als voorzitter Van de Commissie voor het Land-
bouwhuishoudonderwijs van de Z. L. M., mej. A.
v. d. Leeden, consulente voor het Landbouwhuis-
houdonderwijs van de Z. L. M., wethouder M. den
Boer, de leerlingen en de moeders en verdere be-
belangstellenden.
Hij wees er op, dat in de tegenwoordige tijd vrij
wel niets bereikt kan worden zonder een diploma,
doch het is niet alleen dit diploma, dat waarde
heeft, doch de kennis, die dit diploma vertegen
woordigt, moet de bezitter ervan tot gelding bren
gen. Een huishoudschool is een even belangrijke
school, als iedere andere inrichting van onderwijs,
waarom het de plicht van de leerlingen is, deze
school hoog te houden.
Hierna verleende hij het woord aan de heer Ter
Haar Romeny, die de voorzitter dankte voor de
gelegenheid hem geboden hier het woord te mo
gen voeren namens de Z. L. M. In een zeer toepas
selijk gedichtje wees hij op de waarde van het huis-
houdonderwijs, waarna hij, zeer in het kort, de
organisatie van het huishoudonderwijs in ons land,
uiteen zette. Voor dit onderwijs heeft de Z. L. M.
zeer veel belangstelling, wat wel blijkt uit het feit,
dat deze 8 huishoudscholen beheert, terwijl per 1
sept, in Oostkapelle een negende school gaat be
ginnen.
Hij bracht dank aan de directrice, mej. M. G. J.
Nieuwhoff, en de andere leerkrachten van de
school voor het gegeven onderwijs, aan de Com
missie van Toezicht en aan de ouders, die hun
dochters aan de school hebben toevertrouwd.
Hierna reikte hij, met voor iedere leerling een
toepasselijk woord, de diploma's uit aan de vol
gende leerlingen:
Assistenten huishouding:
Ria Pleune, Jannie de Jonge, Dini Bom, Adri v.
d. Wekken, Adri Wandel, Ria Saman, Krina de
Meij, Willy' Steenland, Willy Jonker, Greetje van
Oord.
Tweejarige primaire cursus:
Greetje Bolkenbaas, Willy Jansen, Maatje Mali-
paard, Elly van Dijke, Magda Kramer, Corrie de
Feiter, Jannie v. d. Berge, Adri Geluk, Adri Wan
del, Rietje Wandel, Ineke de Jonge, Greet Kosten,
Adri Oosterling, Marie Viergever, Jannie Kosten,
Jannie Manni.
Tweejarige cursus Costuumnaaien
Dirkje de Feiter, Neeltje Bouwman, Riet Eer-
land, Corrie de Feiter.
De voorzitter dankte de heer Ter Haar Romeny
voor het uitreiken van de diploma's en verleende
het woord aan wethouder M. den Boer, die de leer
lingen en ook de ouders namens het gemeentebe
stuur geluk wenste met het behaalde diploma,
waarna hij aanhaakte aan het door de heer Ter
Haar Romeny geciteerde gedicht en er op wees,
dat dit diploma wel waarde heeft, doch alleen wan
neer de verworven kennis op de juiste wijze wordt
uitgebreid, want deze meisjes staan toch eigenlijk
nog maar aan het begin van hetgeen zij later, voor
een eventueel gezin, nodig zullen hebben.
Hij sprak de hoop uit, dat er over enige jaren
een nieuwe school gebouwd zal kunnen worden,
omdat het bestaansrecht van een school in Haam
stede bewezen is, gezien het aantal leerlingen, dat
deze school bezoekt.
Hierna was het woord aan de directrice van de
school, mej. Nieuhoff, die dank betuigde voor al
datgene, wat gedurende het afgelopen jaar in zo
ruime mate aan de school is geschonken en waar
op aan het eind van een schooljaar met genoegen
kan worden teruggezien.
Zij dankte in het bijzonder de leerkrachten voor
de prettige samenwerking, alsmede het bestuur
der Stichting, waarmee ook op prettige wijze is
samengewerkt. Ook het Bestuur van de Z. L. M.
en in het bijzonder mej. v. d. Leeden, de consulen
te, die zo vaak waardevolle aanwijzingen gaf, werd
dank gezegd.
Na met een kort woord afscheid te hebben geno
men van de leerkrachten, die de school gaan ver
laten, n.l. mej. A. de Vos en de heer Groenewegen,
richtte zij zich tot de geslaagde leerlingen, die zij
namens alle leerkrachten geluk wenste. In het bij
zonder noemde zij de 2e klasse, omdat dit een klas
se was met een prettige sfeer, waardoor het wer
ken in deze klasse erg prettig was.
Ook zij wees erop, dat in hun latere leven, wan
neer zij eenmaal een gezin zullen hébben gesticht,
dit onderwijs van grote betekenis kan zijn, zodat
zij dan in vreugde en dankbaarheid aan dit'onder
wijs zullen terugdenken, waarna zij de hoop uit
sprak, dat God hen in alle levensomstandigheden
wijsheid, kracht en zachtmoedigheid zal schenken.
Na de pauze, waarin thee met eigen gebak werd
rondgediend, werd nog programma van zang en
voordracht, onder leiding van mej. Hildering en de
heer Groenewegen, afgewerkt, waarna Ds. v. d.
Grift na een kort slotwoord deze middag met gebed
sloot.
NAMEN VAN GESLAAGDE LEERLINGEN.
Primaire Opleiding.
Nelly Baay, Leni Bijl, Gerda van Driel, Tiny
Goedhart, Ineke Kesteloo, Alie de Kok, Adrie Kop-
penhol, Lies de Korte, Adrie Oudesluis, Adrie
Overbeke, Willy van Poppel, Adrie Praat, Maatje
Hout, Willy Kasander, Corrie Koopman, Jo Koop
man', Corrie Lindhout, Jannie Lindhout, Adri Moer
land, Gretha Noordijke, Leni Polderman, Maria
Potappel, Nelly de Rijke, Coba Stoutjesdijk, Margi
van Daalen, Matie Deurloo, Jans Dijkema, Plonie
den Engelsman, Marie Guiljam, Nelly Kaashoek,
Jannie Keur, Mina Ridderhof, Bet Snoep, Maatje
Suurland, Ria Suurland, Corrie Vroegop en Corrie
de Witte.
Eén leerlinge heeft door ziekte de eindproef nog
niet voltooid.
Assistente in de Huishouding Opleiding.
Stiny van Dijk, Adrie Hage, Jeanne van 't Slot,
Maatje van Gorsel, Nelly Hendrikse, Willy van
Zetten, Jannie de Groen en Ria Jansen.
Uitgesteld diploma: Alie Heezen.
1-jarige Beginners Naaicursus.
C. E. Ridderhof, F. Saarloos, B. Bolier, S. Geuze
en D. C. Scherpenisse.
1-jarige Vervolg Naaicursus.
P. J. van Dalalen, P. M. van Driel, L. T. Hartog,
A. S. Kesteloo, C. H. Koopman, J. Koopman, M.
Moerland, M. E. Rijnberg, M. C. Suurland, J. J.
Uyl en A. J. Voshol.
1-jarige Naaicursus.
J. G. Overbeeke, J. J. Bazen, L. P. Deurlo, A.
Schot, S. S. Sakko en W M. Zwagemaker.
2'/2-jarige Naaicursus.
L. M. Duine, J. van Dijk, D. M. van Dijke, E. A.
Geuze, S. P. Schot en W. C. Wagemakers.
Lijst van geslaagden, die hebben deelgenomen
aan de examens voor „Smecoma" cursisten
aan de praktijkschool voor landbouw-mechani-
satie te Slootdorp.
In de week van 1 t/m 6 juli 1957 werd wederom
een praktijkweek gehouden met aansluitend
examen „Kennis van Tractoren".
Hiervoor slaagden: H. C. Tromper te Zierikzee,
A. L. Hage te Nieuwerkerk, J. Buitenkamp te
Bant, T. J. H. A. Immink te Silvolde en H. W. ter
Hogt te Almen.
In 3Vt jaar tijd hebben nu reeds meer dan 3000
kursisten een praktijkweek op de P.S.L. meege
maakt.
Enige tijd geleden is de uitbreiding der lokalen
voltooid, zodat nu 30 kursisten per week geplaatst
kunnen worden.
Het lesprogramma is grondig herzien, en vol
doet aan de eisen, die de moderne landbouwme
chanisatie aan de gebruikers van landbouwwerk
tuigen, landbouwmotoren en trekkers stelt.
Hoewel reeds verschillende weken in de 2e helft
van 1957 zijn volgeboekt, kunnen er eind augustus
en midden september nog kursisten worden ge
plaatst.
Voor hen, die reeds eerder een praktijkweek
hebben meegemaakt, bestaat nu gelegenheid om
een kursus voor „gevorderden" te volgen.
Aanmeldingen en inlichtingen bij de directeur
van de P.S.L., Nieuwesluizerweg 42a te SlootdorD.