1
verzicfit
Zitdagen-
Boekhoud-
bureau
Bericht
autobezitters
Schouwen-Duiveland
5 juli a.s. zal worden gehouden, begin
nen op het Landbouwhuis binnen te
stromen en het ziet er naar uit, dat op
deze dag een grote stoet de uitgestip
pelde route zal rijden.
No. 2377 Frankering bij abonnement: Terneuzen
ZATERDAG 18 MEI 1957
45e Jaargang
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
waarin ooeenomen "T&k Am
waarin opgenomen
DE BOERENJEUGD
ZEEUWSE LANDBOUW MAATSCHAPPII
en de LANDBOUW JONGEREN GEMEENSCHAP
ZEELAND
Wij kunnen jammer genoeg niet zeggen, dat de
landbouw erg gelukkig is geweest gedurende de
laatste jaren met de
FONDSVORMING DOOR PUBLIEK
RECHTELIJKE LICHAMEN.
Na het, wat de uitkomsten betreft, zeer slechte
aardappeljaar 1948, is, zoals men zich zal herinne
ren, na lang beraad besloten tot het instellen van
een consumptie-aardappelfonds. Aanvankelijk werd
hiervoor van alle aardappeltelers 30,per ha
geheven, welk bedrag later werd verhoogd tot
50,De bedoeling van dit fonds was natuurlijk
om in jaren, waarin de afzet van onze aardappel
oogst geen moeilijkheden opleverde, gelden bijeen
te brengen, waarmede verliezen, geleden in jaren,
waarin overschotten slechts tegen te lage prijzen
waren af te zetten, geheel of gedeeltelijk dienden
te worden opgevangen.
Zonder hier verder op de gehele loop van zaken
betreffende dit fonds in te willen gaan, kan toch
geconstateerd worden, dat het verleden jaar als
het ware kalm en zacht overleden is omdat het in
wezen niet fcan zijn doel heeft beantwoord. Het
heeft namelijk vele telers niet voor behoorlijke
verliezen kunnen behoeden, waardoor de animo
om deel te nemen uiterst gering werd. Toch heeft
het fonds onzes inziens wel voor een bodem in de
markt gezorgd, al was die bodem zo laag onder de
waterspiegel, dat men op zijn tenen staande net
met de mond boven de oppervlakte kwam. Maar
voor verdrinken zijn de telers wel behoed.
Hoe dit ook zij, vastgesteld kan worden, dat het
consumptie-aardappelfonds van het toneel ver
dwenen is. Een der redenen hiervoor menen wij
zeker ook in de bestuurlijke sfeer te mogen zoe
ken. Bestuurlijk was het een zwakke zaak, waar
van weinig uitging en als er wat gebeurde was het
veelal te laat. Van enig vertrouwen van de aard
appeltelers in het beleid, dat gevoerd werd, was
weinig sprake. Toch is dit juist, als men met geld
van anderen omgaat een belangrijk punt.
VLASHEFFING.
Wij hebben in dezelfde publiekrechtelijke sfeer
ook een eenmalige heffing van ƒ20,per ha vlas
gehad. Ofsohoon het hier niet direct een fondsvor
ming betrof om de prijs van het vlas op een be.
paald peil te houden, had deze heffing met de af
zetmogelijkheden in de toekomst en dus indirect
ook met de prijsvorming wel degelijk te maken.
Het op deze manier bijeengebrachte geld werd
gebruikt om mede-aandeelhouder te worden in een
proeffabriek te Delft, die nieuwe methoden van
bewerking zou gaan beproeven. Zoals de vlasteler
aan den lijve ondervindt, loopt de afzet van onze
vlasoogst niet op rolletjes. Er is hiervoor natuur
lijk meer dan één: oorzaak aan te wijzen. Een be
langrijke factor vormt echter het steeds meer in
zwang komen van alle mogelijke kunstmatige
vezels, die het voordeel hebben goedkoper geleverd
WISSENKERKE: Woensdag 22 mei in Hotel „De
Kroon".
OOSTBURG: Woensdag 22 mei in Café „De
Windt".
TERNEUZEN: Woensdag 22 mei in Hotel „Des
Pays-Bas".
ZIERIKZEE: Donderdag 23 mei in Hotel „Huis
van Nassau".
MIDDELBURG: Donderdag 23 mei in Café „De
Eendracht".
IJZENDIJKE: Zaterdag 25 mei in Hotel Lie-
yense".
te kunnen worden. Het vlaslint is duurder, mede
doordat de bewerkingskosten hoog liggen.
Het is dus voor de telers van het mooie gewas
vlas- en welke boer is dit in Z. W. Nederland
niet van groot belang, dat er onderzoekingen
plaats vinden om het bewerkingsproces goedkoper
te maken. Vandaar ook, dat men hier wel 20,—
per ha indertijd voor over had, nadat men hier
door de landbouworganisaties en de landbouwbla
den over was voorgelicht. Een vergroting van de
afzetmogelijkheid van vlas heeft zeker invloed op
de prijsvorming.
Wat echter opvalt is, dat over de vorderingen'en
de resultaten van deze te Delft opgerichte proef
fabriek weinig tot de landbouw doordruppelt. Wel
hoort men zo nu en dan, dat de vorderingen niet
onbevredigend zijn, maar deze term is te vergelij
ken met de „voortdurende aandacht" die Ministers
aan sommige zaken plegen te besteden.
Nu de boeren vlastelers indertijd hun heffing
hebben betaald, zou wat meer voorlichting over de
besteding van dit geld en de kansen op rentabili
teit op zijn plaats zijn. Evenals bij het consumptie
aardappelfonds dienen zij, die in de publiekrechte
lijke sfeer leven, te bedenken, dat als men niet
tekst en uitleg geeft van de heffingen, die men
oplegt en resultaten te zien geeft van deze heffin
gen, zij spoedig even onpopulair zullen zijn als de
belastingen, opgelegd door het Rijk.
FOOT AARDAPPELEGALISATIEFONDS.
Er is nog een fonds in de landbouwsector, dat
door de telers zelve wordt bijeengebracht, teneinde
prijsinzakknig te voorkomen. Het is het pootaard-
appelfonds, waarvoor de tc-ers van goeugekeurd
pootgoed jaarlijks 90,per ha betalen.
Dit fonds, dat reeds een aantal jaren vrij goed
heeft gewerkt, dreigt thans in ernstige moeilijk
heden te geraken en als men niet oppast, zal het
zeker een dezer jaren de weg opgaan van het
consumptie-aardappelfonds. Het is natuurlijk het
vervelende van dit soort fondsen, dat alles er goed
mee gaat, zolang het geld van de heffingen binnen-
vloeit en er slechts incidenteel en op kleine schaal
geholpen moet worden. Het saldo van het fonds
groeit dan en de som, die men bijeen heeft, lijkt
heel wat.
De beproeving of een fonds aan zijn doel beant
woordt, komt echter, wanneer op grote schaal over
schotten ontstaan in een zeker jaar en nog ern
stiger wordt de situatie, wanneer dergelijke over
schotten meerdere jaren voorkomen.
Een prijzenfonds immers is als een zeedijk, de
overschotten als de door storm opgezweepte, woe
dende zee.
Een dergelijke toestand doet zich thans bij de
pootaardapelen voor en het mooie, bijeengebrachte
saldo is als sneeuw voor de zon verdwenen. Be.
zweek het consumptie-aardappelfonds bij de eerste
grote aanval, het heeft er veel van of het poot-
aardappelfonds nog een manmoedige poging zal
doen de opkomende vloed te keren, maar hierbij
zal veel afhangen van het vertrouwen, dat de te
lers er in stellen.
Allereerst is besloten een korting van 10 toe te
passen op de voor oogst 1956 gegarandeerde prij
zen. Op zichzelve voor de telers geen pleizierige
maatregel.
In de tweede plaats beraadt men zich over de
areaalheffing en de overnameregeling van oogst
1957. Het saldo van het fonds na de aderlating, die
voor overname oogst 1956 ondergaan werd, is
slechts gering. Hoe men het keert of wendt, de
areaalheffing zal zeker op ƒ150,per ha moeten
komen, wil men een effectieve bodem in de markt
leggen en tevens de kans hebben wat reserve te
vormen. De overnameprijzen kunnen dan nog
slechts gelijk blijven aan die voor oogst 1956, on
gezien de kostprijsverhogingen die inmiddels heb
ben plaats gevonden.
Wij zijn van mening, dat ook deze gehele gang
van zaken enkele minder bevredigende punten be
vat. In de eerste plaats is gebleken, dat het fonds
niet aan de gestelde verwachtingen heeft kunnen
voldoen. Voorts komt het bepalen van de heffing
voor de
van
De opgaven voor de rijtoer door
Schouwen-Duiveland, welke op vrijdag
Wij behoeven, met name voor de
bewoners van Schouwen-Duiveland,
niet nader uiteen te zetten, dat de rij
toer op hun eiland bijzondere pro
blemen met zich brengt. De betrekke
lijk geringe capaciteit van de veren
maakt het noodzakelijk, dat op Schou
wen-Duiveland zelf voldoende plaats
ruimte in bussen en auto's zal moeten
worden geboden voor de deelnemers
aan de rijtoer.
Het is met het oog hierop, dat wij
namens het bestuur van de Kring een
dringend beroep op de autobezitters
van Schouwen-Duiveland" doen de
plaatsruimte in hun auto voor deel
nemers uit overig Zeeland beschik
baar te stellen.
Voor de manier, waarop zij dit moe
ten doen, mogen wij naar de publica
tie over de rijtoer, welke elders in dit
blad is opgenomen, verwijzen.
voor 1957 rijkelijk laat. Te laat, ons inziens. Ten
slotte kan de teler zich met recht afvragen welke
zekerheid deze hoge heffing nu biedt.
Al met al is het bovenstaande niet in staat het
vertrouwen in de fondsvorming in de landbouw,
die in de publiekrechtelijke sfeer is getrokken, te
vergroten. Hier wreekt zich weer 't weinig contact
van boer en Landbouwschap. Juist het vertrouwen
moet bij fondsvorming een der steunpilaren zijn.
In dit opzicht is de tuinbouwsector de akker
bouw verre vooruit. Elke tuinder heeft wel con
tact met de eigen veilingbesturen. Welke pootaard.
appelteler kent Bestuur van STOPA of de leden
van de Pootgoedcommissie van het Landbouw,
schap.
Wil men werkelijk fondsvorming effectief toe-
passen, dan zal men deze uit de publiekrechtelijke
sfeer moeten brengen in de privaatrechtelijke, al
zal men de P. B. O. nodig hebben, om de verorde
ning uit te vaardigen, waarbij heffingen, die nu
eenmaal nodig zijn voor fondsvorming, worden
ingesteld. Komen er dan moeilijkheden en moeten
er dan offers gebracht worden door de telers, dan
is er het vertrouwen in het beleid van het eigen
gekozen Bestuur en daardoor de offerbereidheid.
VESTIGINGSEISEN IN DE LANDBOUW.
Een geheel andere kwestie willen wij hier deze
week nog even aansnijden en wel de vraag of het
wenselijk is eisen tot vestiging in de landbouw in
te voeren.
In het kader van dit „Overzicht" is het niet mo
gelijk dit omvangrijke probleem uitputtend te be
handelen. Want er zitten aan deze vraag zovele
kanten, dat men er minstens een boek over zou
kunnen schrijven. Maar wel is het goed, dat een
