Van Boerderij en Organisatie
640
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
WALCHEREN.
13 oktober.
Het percentage suikerbieten, dat met
de hand wordt gerooid, wordt van jaar
tot jaar lager. Steeds meer kopschot-
fels en kopapparaten worden er ge
bruikt voor het koppen der suikerbieten.
Maar vooral het zwaarste werk, het
lichten der bieten, gebeurt steeds ge
makkelijker en beter met de machine.
Dit jaar werken er in Walcheren reeds
meerdere grote bietenrooimachines, in
hoofdzaak bij de loonwerkers. Hierdoor
is het voor vele bedrijven met arbeids-
moeilijkheden.toch mogelijk om de bie
ten op tijd te rooien, of eventueel zelfs
wat meer bieten te telen.
Op onze gemengde bedrijven vertegen
woordigt het bietenloof een grote voe
der waarde. Daarom zal men juist op
deze bedrijven een methode van werken
zoeken, waarbij het bietenloof schoon
en onbeschadigd kan blijven.
De beste methode om schoon loof te
winnen, is wel het koppen met de kop-
schoffel of met een ander kopapparaat,
en daarna eerst het loof afvoeren al
vorens de bieten te lichten. Vanzelf
sprekend levert deze methode ook wel
enkele bezwaren op; bijv. het bezwaar
van het transport van het verse loof,
dat veel arbeid vraagt, en ook de kans
op veel regen vóórdat de bieten gelicht
zijn. Op de kleine bedrijven is het voor
al de Weka-lichter, die algemeen waar
dering vindt, zowel voor gekopte als
voor ongekopte bieten. Verder spee t
de methode van werken bij elke machi
ne een belangrijke rol.
De gemengde bedrijven op Walche
ren hebben vorige week allen een cir
culaire ontvangen over het nut van de
veevoeding-voorlichting. Iedereen zal
het beamen, dat de wins£ op het vee in
hoofdzaak wordt bepaald door de voe-
derkosten. "Het maakt een groot ver
schil uit of men op elke liter melk 2
cent of 4 cent per liter verdient. Naast
andere factoren bepaalt een juiste voe
ding in hoofdzaak de kostprijs per liter
op uw bedrijf.
Het stemt daarom tot tevredenheid,
dat er thans een weg is gevonden, dat
deze veevoeding-voorlichting belangrijk
kan worden uitgebreid.
Tegenover de grote voordelen, welke
men hiermee kan bereiken, vallen de
geringe kosten van 10 per bedrijf be
slist in het niet.
Geeft U zich daarom direkt op en vul
het strookje van de circulaire even in.
Opgave voor deelneming is mogelijk
tot 22 oktober a.s. bij de heer W. Janse,
Dorpsstraat 10 te Biggekerke, secreta
ris van de Werkcommissie voor Vee
voeding op Walcheren.
Deze Werkcommissie werkt nauw sa
men met de Vereniging voor Bedrijfs
voorlichting.
THOLEX EN ST. PHILIPSLAXD.
15 oktober.
De bietencampagne is in volle gang en
nog steeds zijn de aardappelen niet aan
de kant. Toch achten wij de tijd geko
men, dat dit produkt van onze akkers
verwijderd dient te zijn. Tekorten aan
arbeiders spelen hier echter' de voor
naamste rol. Gelukkig maar dat de
mechanisatie bij het bietenrooien sterk
toeneemt, zodat hier weinig of geen ar-
beidsspanningen optreden.
Toen we in de afgelopen week een
toertje door ons mistige eiland maak
ten, zagen we hier en daar een bieten-
lichter aan het werk en ook nog 2 vol
automatische Stoll bietenrooiers. Enkele
loonbedrijven hebben een Stoll bieten
rooier gekocht, zodat ook de kleine bie-
tentelende bedrijven in staat zijn om
hun bieten, zo dit nodig is, mechanisch
te rooien.
De bietenvelden gaan hun mooie groe
ne kleur verliezen, mede als gevolg van
het optreden van de derde generatie van
de bietenvlieg.
De opbrengst valt, zoals de verwach
ting was, tegen, zowel wat het wortel
gewicht als het suikergehalte betreft.
Enkele gehalten hoorden wij noemen,
welke alle zo'n beetje in de buurt van
15 lagen.
De uienoogst is ook nog niet geborgen
Vooral de uien, die iets laat zijn afge-
rftpt, liggen nog op de akkers. Het weer
werkt de laatste weken ook een spoe
dig droog worden ten zeerste tegen.
Wellicht zullen deze partijen veel kans
hebben om aangetast te worden door
de schimmel, die de gevreesde kop- en
bodemrot doet ontstaan. Des te langer
de uien op het land liggen, des te gro
ter is de kans, dat de schimmel zich
via de hals of via de schijf een weg
zoekt naar het binnenste gedeelte van
de ui.
De prijs van de uien is behoorlijk goed
en daarom menen wij, dat het aanbe
veling verdient om deze late partijen
maar zo gauw mogelijk af te zetten.
Op onze rondrit zagen we ook tarwe
zaaien. Welk ras zal men het meeste
gaan verbouwen? Momenteel is er geen
enkel tarweras uitgesproken favoriet. In
het afgelopen jaar viel de opbrengst
van de Heines VII nogal mee, mede
dank zij het feit, dat het ras beter door
de winter heen kwam. De roestaantas-
ting nam nergens onrustbarende vor
men aan, tenminste hier niet... maar
hoe zal de roest zich in het nu komen
de seizoen ontwikkelen? Een feit :s,
dat dit najaar, met veel nat en weinig
zon, veel ongunstiger is voor de roest
dan de herfst van 1955. Toen zijn veel
roestsporen opgeruimd, maar nu??
Meerderen komen toch weer terug op
Alba en Staring. Jammer, dat ze iets
minder wintervast zijn. Alba heeft ver
der het voordeel, dat de korrel stijf in
het stro zit, zodat deze tarwe zich goed
leent voor de maaidorser. Met de ge
ringe arbeidsbezetting op onze bedrij
ven kan ook dit bij de keuze van de te
zaaien wintertarwe een rol spelen.
WEST ZEEUWS-VLAANDEREN.
15 oktober.
De laatste jaren was het op de kade
te Breskens bij het bietentransport tij
dens het lange wachten, zaak om het
hoofd koel en de voeten warm te hou
den. Nu de gezamenlijke ontvangst een
feit is geworden loopt de verwerking
beter.
De chaotische situatie op de haven zo
als die meermalen voorkwam, wanneer
van alle kanten trekkers met wagens
aankwamen, zonder enige orde van op
stellen, is, voor zover de ruimte en de
capaciteit op de haven dat toelaten,
veranderd in een geleide route, welke
overzichtelijk en gunstig werkt.
Bij de bietenoogst, welke door 't slech
te weer en de moeite om de andere ge
wassen geborgen te krijgen, reeds laat
is, wordt steeds meer gebruik gemaakt
van de verschillende automatische ma
chines.
In de komende jaren zal dit nog sterk
toenemen, want de oppervlakte bieten,
welke met de eigen kern aan de kant
gedaan kan worden, vergroot daarmee
aanmerkelijk.
Enkele percelen wintertarwe zijn in
gezaaid. Geen enkel ras is favoriet, zo
dat een veelheid van rassen uitgezaaid
zal worden.
Het is goed om geregeld kiemproeven
aan te leggen, maar dit jaar is het wei
noodzakelijk, omdat vele partijen zaai
graan veel geleden hebben.
Om volgend jaar een goede tarwe
oogst te krijgen, is een te dunne op
komst wel een heel slecht begin.
SCHOUWEN EN DUTVELAND.
15 oktober.
We zijn inmiddels begonnen om ook
ons laatste produkt, de bieten, te oog
sten. De bietenwagens rijden af en aan,
terwijl de arbeiders in het veld, hier en
daar nog geassisteerd door een vrouw,
zwoegen om de bieten uit de grond en
gekopt te krijgen.
Op verschillende bedrijven wordt het
zware werk van het steken weggeno
men door het lichten met de bietenlich-
ter. Vooral in de wat lichtere grond
werkt deze goed en kan dit bij droog
weer het werk heel wat veraangena
men, hetgeen een grotere arbeidspres
tatie tengevolge heeft. Toch zijn er al
tijd nog heel wat arbeidsuren nodig om
één ha bieten gerooid en gekopt te
krijgen.
Tengevolge van de schaarse en dure
arbeidskrachten ziet men dan ook steeds
meer vol-automatische bietenrooiers in
het veld verschijnen, die dit werk over
nemen. Deze machines kunnen goed
werk leveren. Of dit echter gebeurt,
hangt zeer veel af van de grondsoort,
de ligging van het perceel en de weers
gesteldheid. Een moeilijkheid is vaak
het grote percentage tarra. Jammer is
ook, dat de capaciteit van zo'n machine
gering is. Dit in vergelijking met een
graanmaaier of een combine. Daardoor
blijven de kosten per ha ongeveer ge
lijk met handwerk, wat bij de laatstge
noemde machines niet het geval is.
Ondanks dat, blijft het echter een uit
komst, dat we, ingeval van een tekort
aan arbeiders, de beschikking over deze
machines hebben.
Van belang is ook, dat het bietenblad
zeer schoon gewonnen kan worden. Dit
is voor veehouders, die het produkt gaan
inkuilen, zeker een winstpuntje.
Nu de tijd van zaaien is aangebroken,
blijkt dat er niet veel wintertarwe
wordt uitgezaaid. De structuur van de
grond, de uitvoering van de herverka
veling en de resultaten van het afgelo
pen jaar zijn daarvan zeker de oorzaak.
Overigens is het, onder normale om
standigheden nog wel verantwoord om
wintertarwe in plaats van zomertarwe
te zaaien.
De aardappels, die aan de put liggen,
vertonen nogal wat zieke knollen, het
geen resulteert in een moeilijke ver
koop en veel werk. Vooral op de ge-
inundeerde grond zijn in de Bintjes
veel „kwade" knqllen aanwezig.
Een waarschuwing tegen het verbou
wen van Bintjes op zieke grond is hier
zeker op zijn plaats. Laat ons dit voor
de toekomst een les zijn en liever Koop-
mans blauwe of Furore verbouwen;
deze rassen zijn daar veel sterker tegen.
ZUID-BEVELAND.
16 oktober.
Dank zij het rustige droge herfstweer
is het mogelijk om veel werk te verzet
ten. De achterstand die er was is nu
vrijwel ingehaald. Sporadisch ziet men
nog aardappelen in de grond en ook
met de bietenoogst verloopt het tot nu
toe vlot.
Om de uien droog in de ren te bren
gen gaat echter moeilijk. Daarvaar zou
wat meer wind en zon nodig zijn. Even
eens voor de stambonen die op de rui
ter staan en die we liefst van de ruiter
zouden dorsen.
Met het op winter- en zaailand ploe
gen is een begin gemaakt. Naar het
zich laat aanzien zal het in veel geval
len niet zo erg moeilijk zijn een goed
zaaibed te maken. Reeds zagen we
zaaimachines in het land.
De karwij staat er veel beter voor
dan vorig jaar. De wortels zijn nu on
geveer een potlood dik, hetgeen wel als
een voorwaarde genoemd wordt, om in
het oogstjaar zekerheid te hebben dat
genoeg planten doorschieten. n
De stoppelklaver, vooral die in vlas
ingezaaid zijn, geven meest een flinke
massa. Hiermede kunnen we verschil
lende kanten uit.
Zo is er de mogelijkheid om het ge
was te verkopen voor de groenvoeder-
drogerij. Het blijkt wel, dat hier veel
animo voor bestaat, daar de enige dro
gerij in ons gebied nog voor enkele
weken werk heeft en de onderneming
geen gelegenheid heeft om er klaver-
meel van te maken voor versterking
van de voederpositie van het eigen be
drijf.
We kunnen ons afvragen of we niet
beter zouden doen de groene massa
onder te ploegen, daar op veel percelen
de humustoestand wel eens wat te wen
sen overlaat. Wanneer we rekenen,
dat, zoals wel aangenomen wordt, 2/3
van de organische stof in de grond ach
terblijft, dan lijkt het bezwaar niet zo
erg groot wanneer we tot maaien over
gaan. Anders wordt het wanneer het
gewas onder natte omstandigheden ge
maaid en van het land gehaald moet
worden. Dan lijkt het verstandiger die
waarde van enkele tientjes maar onder
te ploegen.
Een andere mogelijkheid is er' hooi
van trachten te winnen. Is de veevoe
derpositie wat hooi betreft niet zo gun
stig, dan is het te proberen. Kan men
het droog op de ruiter krijgen dan is
er al veel gewonnen. Dan kan het zo
nodig wel tot de Kerstdagen op de rui
ter blijven staan, terwijl dan onder
tussen zoveel als nodig is vervoederd
wordt. Ligt het perceel niet te ver van
het erf, dan kunnen de ruiters met hooi
met behulp van een ruiterdrager op het
hofweidje geplaatst worden.
Tenslotte kan stoppelklaver ook in
gekuild worden. Dit moet plaats heb
ben met behulp van een conserverings
middel. Zuur, melasse, voederbieten,
pulp en suikerbietenkoppen en -blad
komen hiervoor in aanmerking. Voor
de meeste hiervan is een silo onont
beerlijk. Een zeer innige vermenging is
noodzakelijk daar we anders de risico
lopen dat niet alleen de klaver maar
ook het conserveringsmiddel waarde
loos wordt. Dunne laagjes tussen pulp
kan een zeer goed resultaat geven.
Een stoppelgewas kap een waarde
volle bijdrage leveren om de veevoeder
positie zonder veel kosten te verster
ken. Een eerste eis is en blijft echter,
dat er met zorg gehandeld wordt.
NOORD-BEVELAND. 16 oktober.
Gisteren door de radio gehoord, hoe
van alle landbouwprodukten bijkans de
opbrengsten lager liggen dan vorig
jaar. Alleen de uien zouden zich kra
nig hebben gehouden.
Elk gewas heeft wel een gevoelige
tik van deze zomer gehad, de aard
appels wel de zwaarste. Eerst heeft de
storm van 29 juli haast alle groei uit
de aardappels geteisterd en de tweede
klap was de phythophthora, die vooral
in de zwaardere polders gevoelig door
sloeg. Voeg daarbij nog de prijs en de
winst zo die er is zal klein zijn.
Als we de kosten van 1 ha aardappe
len eens stellen op 2200, dan is bij een
prijs van 8 ct een opbrengst van 28.000
kg per ha nodig, willen we er zonder
kleerscheuren afkomen; 28.000 kg per
ha staat gelijk met 160 mud per gemet;
heel veel bedrijven zullen deze lever
bare opbrengst niet of nauwelijks halen.
Dit jaar bewijst weer eens, dat er
maar een heel vage betrekking bestaat
tussen de mate van kwaad in het loof
en kwaad in de knol. Het hoeft bijv.
niet zó te zijn, dat veel phythophtora in
het loof resulteert in een hoog percen
tage kwade knollen. Zo zijn er jaren
bekend, waarin het blad het zwaar had
te verduren, vaak in een luttel aantal
dagen tijds totaal was vernietigd, maar
dat het met de kwade knollen nog wel
meeviel.
Dit jaar bewijst het tegenovergestel
de; hoe dus bij matige loof-phythoph-
tora betrekkelijk veel knol-phythoph-
tora zich openbaart.
Toch lijkt de oplossing hiervan voor
de hand te liggen. De aardappelen
hoewel bladarm tengevolge van de
storm hebben dagenlang gesukkeld
aan phythophtora; het was te veel om
gezond te zijn en te weinig om er door
af te sterven. Gedurende een vrij lang
tijdsbestek had dus produktie van spo
ren plaats; anders dus als in een jaar
met veel blad-phythophtora, waarbij de
uitstoot van sporen binnen een korte
periode verloopt.
Een tweede omstandigheid is de her
haalde regenval geweest, die door blad-
armoede van het gewas (storm) de
grond had doen verslempen, ineenslaan,
waardoor gunstige kiemingsmogelijk-
heden voor de sporen waren geschapen.
De schrale troost van deze phythoph-
tora-débacle zou een wat oplopende
prijs kunnen zijn. Wat graag hadden
we het anders gezien, want kwaad
brengt veel bijkomstige narigheid met
zich mee.
Het bietenrooien is in volle gang en
de eerste suikergehalten zijn thuis: niet
best. Gelukkig had het I. R. S. ons
hierop reeds voorbereid, zodat deze
tegenvaller eerder een chronisch dan
een acuut karakter draagt.
In „De Veldpost" van 16 november
1892 lazen we nog een interessant be
richtje: „Op Noord-Beveland, waar de
verbouw van suikerbeetwortelen zeer
groot is, is de oogst dit jaar zeer rijk.
Per gemet wordt 8.000 tot 24.000 kg
geoogst".
En op een andere plaats lazen we,
hoe de afvoer van bieten op talloze
moeilijkheden stuitte in verband met
de beschikbare scheepsruimte (dus toen
ook al), dat het ras Klein Wanzlebener
veel werd verbouwd en dat het suiker
gehalte toen hooguit 12 was.
Interessant om te weten!