Het particulier onderhoud van cvateren.
VER LI ES
N WINST
Zitdagen
Boekhoud-
Bureau.
Gras- en
Klaverzaden
Gebrs De Jongli - Goes
DE BOERENJEUGD X IL en de LANDBOUW JONGEREN GEMEENSCHAP
No. 2341. Frankering bij abonnement: Terneuzen ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1956.
44e Jaargang
Moet met het onderhoud in natura gebroken worden
TIE verplichtingen, welke op ingelanden jegens een waterschap rusten,
beperken zich meestal niet tot omslagbetaling, doch omvatten dikwijls
ook die tot onderhoud in natura van bepaalde objecten, veelal waterkeringen
en wateren.
Deze spreiding van het onderhoud over particulieren, bij water zijn het
doorgaans aangelanden, is een erfenis van het verleden, welke in de water
schapsinrichting diep wortel heeft geschoten en over het algemeen zich tot
op heden heeft gehandhaafd. Verschillende algemene waterschapsreglemen
ten sanctioneren het versnipperd onderhoud. Enkele dier reglementen
openen intussen ook de mogelijkheid, dat het waterschap het onderhoud van
particulieren overneemt, waarbij meestal tegenover de bevrijding van onder
houdsplicht de betaling van een afkoopbare jaarlijkse bijdrage aan het water
schap zal staan.
Waterkeringen thans verder buiten beschouwing latende, acht ik het ge
wenst in het kort te onderzoeken, of besteding van het particuliere onder
houd van wateren juist en verantwoord is. De wateren, waarvoor dit onder
houd geldt, kunnen zowel watergangen van zeker formaat als kleinere wate
ren, sloten e.d., zijn. In beide gevallen betekent onderhoud door aangelanden,
dat het water ter halver breedte door de aangeland, voor zover zijn eigendom
langs het water strekt, moet worden gediept en schoongehouden. Een water,
waarlangs ter ener zijde bijvoorbeeld 75 percelen, ter andere zijde 50 percelen
zijn gelegen, moet als gevolg van dit onderhoudssysteem door 125 verschillen
de particulieren in 125 moten worden behandeld. Het behoeft nauwelijks be
toog, dat een dergelijk stelsel uitermate primitief is. tot tal van moeilijkheden
kan leiden en pleegt te leiden en voor het waterschap, dat met de schouw-
voering is belast, veel werk meebrengt.
Tenzij alle aangelanden eendrachtig
samenwerken en uit dien hoofde te
zamen en gelijktijdig hun verplichting
nakomen, moet het niet-gelijktijdig
uitvoeren van het particulier onder
houdswerk reeds leiden tot voor de
hand liggende verwikkelingen, welke
in het tegenwoordig streven naar een
voud en efficiency niet passen. Bedoel
de samenwerking is intussen niet zel
den ver te zoeken.
Ook economisch gezien voor
critiek vatbaar.
Afgezien van de onaangename ver
wikkelingen, welke met het versnip
perd onderhoud samenhangen, is ook
economisch gezien deze wijze van on
derhoud in natura voor kritiek vat
baar. De mechanisatie schrijdt ook
voort op het gebied van onderhoud
van wateren. Slootbagger- en reini
gingsmachines komen meer en meer
op de markt. Gebruik daarvan zal
nooit een zaak zijn voor één particu
lier aangeland, doch wel voor het com
plex van aangelanden, die ieder pro
parte onderhoudsplicht hebben. Dit
complex zal, gelijk gezegd, echter zel
den een werkbare eenheid uitmaken.
Het gespreid onderhoud doet aldus de
kans derven, het onderhoud van wate
ren op de meest economische wijze te
bewerkstelligen.
Gelet op de omstandigheid, dat ener
zijds handhaving van de wateren
in goede onderhoudsstaat een steeds
meer naar voren tredend algemeen
waterschapsbelang is, anderzijds ge
spreid onderhoud over aangelanden
Door Mr Dr Th. F. J. A. DOLK
èn practisch èn economisch, getoetst
ook aan de moderne ontwikkeling van
de •nderhoudstechniek voor wateren,
verouderd en inefficient moet worden
geacht, wil het mij voorkomen, dat de
vraag meer en meer actueel wordt, of
niet geleidelijk gebroken moet worden
met het onderhoud in natura van wa
teren door particulieren en dit stelsel,
zowel in grote als in kleine water
schappen niet ware te vervangen door
onderhoud in één hand, welke hand
dan die van het waterschap zou moe
ten zijn.
Waterschap bevrijd van admini
stratie en controle.
Het waterschap zou aldus bevrijd
geraken van op zichzelf allerlei kosten
vergende rompslomp van administra
tie en controle. De behoorlijke staat
der wateren zou beter worden veilig
gesteld. Het onderhoud door het wa
terschap zou de mogelijkheid van aan
besteding van de uitdieping en het
schoonmaken van min of meer uitge
breide watercomplexen openen, bij
Gelukkig is dit beeld in Zeeland niet overbekend. Bedrijven aan de rand van
Terneuzen moeten plaats maken voor de groeiende stad, die woningen,
fabrieken en wegen vraagt. Maar ook sportvelden, om te komen tot een
verantwoorde besteding van de vrije tijd. Voor de boeren is dat een harde zaak.
De laatste 5 jaar werd in Nederland 21.000 ha cultuurgrond gewonnen, doch
werd ook weer 20.000 ha cultuurgrond aan de landbouw onttrokken. De balans
dreigt steeds ongunstiger te worden, want in 1955 werd een verlies geleden
van 4800 ha terwijl slechts 2500 ha werd aangewonnen.
Zeeland kwam er het laatste jaar goed ai met 398 ha verlies en 1047 ha
winst, vooral als men dit vergelijkt met een provincie als Zuid-Holland, waar
een verlies van 3406 ha staat tegenover de schamele winst van 414 ha.
De landaanwinningsmogelijkheden zijn in Nederland beperkt. Daarom zal
de landbouwsector het Nederlandse volk steeds meer moeten doordringen van
de noodzaak bij de keuze rekening te houden met de kwaliteit van de grond
en met deze bestaansibron verder ook zo zuinig mogelijk om te springen.
welke aanbesteding, naar de praktijk
uitwijst, aannemers, loonwerkers of
cultuurmaatschappijen, die over ge
schikte slootbagger- en reinigingsma
chines beschikken, veelal uitermate
voordelige inschrijvingen inzenden
met als gevolg, dat op het onderhoud,
omdat het in één hand is gekomen, be
langrijke bedragen kunnen worden be
spaard. Ook de niet zelden netelige
kwestie van de specieberging lossen
ervaren aannemers doorgaans gemak
kelijker op, omdat zij veelal voor de
specie een, de aangeland niet hinde
rende, bestemming weten en hebben.
Het is uiteraard ook mogelijk, dat
grote waterschappen zelf de techni-
'iÉOiv! 217
sche apparatuur aanschaffen en in
eigen beheer exploiteren.
De particuliere onderhoudsplichti
gen zelf zullen tenslotte ook welvaren
bij de onderhoudsbevrijding; de oplos
sing van het probleem der specieber
ging noemde ik reeds; de steeds moei
lijker wordende aantrekking van ge
schikte arbeidskrachten valt voor hen
ook als probleem weg en de afkoop
van het onderhoud zal doorgaans een
éénmalig offer blijken, dat bij de
voortschrijdende opvoering van lonen
en prijzen, in de gegeven omstandig
heden geen onvoordelige transactie
zal blijken.
Samenvattende komt het mij voor,
dat.verschillende redenen tot aanprij
zing van de geleidelijke afschaffing
van particulier onderhoud van wate
ren kunnen worden genoemd. Alvo
rens tot die afschaffing over te gaan,
zullen de provinciale reglementen,
voorzover nodig, aan deze onderhouds-
overgang zijn aan te passen. Daairaan
ligt het initiatief in handen van elk
betrokken waterschap.
(Advertentie).
TERNEUZEN: Woensdag 29 aug. in
Hotel „Des Paijs-l?as".
OOSTBURG: Woensdag 29 aug. in
Café „De Windt".
ZIERIKZEE: Donderdag 30 aug. in
Hotel „Huis van Nassau".
MIDDELBURG: Donderdag 30 aug.
in Café „De Eendracht".
KORTGENE: Donderdag 30 aug. in
Hotel „De Korenbeurs".
SEROOSKERKE: Vrijdag 31 aug. in
Café „Huijsse" van 9.00 1.30 uur.
In de Braakman worden momenteel weer 4 bedrijfsgebouwen opgetrokken,
waardoor de gewonnen grond (beter voor uitgifte geschikt wordt.
Voor Uw benodigde
INLANDSE EN IMPORT
naar
Import - Export
POSTBUS 35
„Zaait „VICTORIA" zaden"
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
"^7 IM#' Officieel Orgaan van de
waarin opgenomen ZEEUWSE LANDBOUW MAATSCHAPPIJ
7 ZEELAND
