blïlïlf twCaq
RATIONALISATIEKERNEN Door Dr. Ir. C. W. C. VAN BEEKOM
No. 2314. Frankering bij abonnement: Terneuzen ZATERDAG 18 FEBRUARI 1956.
44e Jaargang;
ZEEUWS LANDBOUWBLAD
waarin opgenomen
HET NOORD-BRABANTS
LANDBOUWBLAD
Officieel Orgaan van de
ZEEUWSE LANDBOUW MAATSCHAPPIJ
de Noord-Brabantse Mij van Landbouw
en andere Verenigingen
van de vergadering van het Dagelijks Bestuur der Z. L. M.9
gehouden op maandag 13 februari 1956
De Voorzitter, Ir. M. A. Geuze, heet
de aanwezigen van harte welkom en
opent de vergadering.
Mededelingen.
Het L. E. I. is nog steeds niet klaar
met de kostprijsberekening voor de
tarwe en voor de suikerbieten. Dit is
het gevolg van de nieuwe bereke
ningsmethode die is toegepast. Wan
neer dit instituut de bedoelde bereke
ningen gereed heeft, moeten deze nog
getoetst worden door de Toetsings
commissie.
Als het vaststellen van de prijzen
voor de _tarwe en de suiker van de
oogst 1956 moet wachten op dit ge
hele proces, zou het veel te laat wor
den, daar dan de zaaitijd reeds achter
de rug :.ou zijn. Vandaar dat door de
georganiseerde landbouw bij de Mi
nister van Landbouw ten sterkste is
aangedrongen op een spoedige vast
stelling van de prijzen voor genoem
de producten, waarbij dan als basis
genomen zal dienen te worden de
kostprijsberekening van verleden jaar
met een correctie ten opzichte van de
hogere kosten, zoals de loonsverho
gingen. Er bestaat een gerede kans
dat aan deze wens zal worden tege
moet gekomen.
KostprijsversehÜlen.
Het vraagstuk van de vrij grote
kostorijsverschillen die er voor vele
landoouwprodukten in verschillende
streken van ons land bestaan, wordt
wordt steeds dringender. Dit pro
bleem heeft zich vooral toegespitst bij
het vaststellen van de melkprijs door
de Regering. Het speelt echter ook
bij proaukten als suikerbieten een rol.
Aangezien dit vraagstuk de mogelijk
heid inhoudt van onderlinge verdeeld
heid in de boerenstand, acht de ver
gadering het ten zeerste gewenst, dat
in het komende jaar hiervan een diep
gaande studie wordt gemaakt, ten
einde de moeilijkheden die er uit
voortvloeien zo bevredigend mogelijk
op te lossen in de toekomst.
In ieder geval zal gezocht dienen te
worden naar een gemeenschappelijk
standpunt dat door de gehele boeren
stand gedeeld kan worden.
Consumptie-aardappelen.
Zoals wel reeds bekend zal zijn
wordt er gezocht naar een regeling
dié beoogt het prijspeil van de con
sumptieaardappelen op een redelijke
hoogte te houden en die meer bevre
diging zal dienen te schenken dan de
regeling die tot nu toe gegolden heeft
en die gebaseerd was op het ingrij
pen van het consumptie-egalisatie-
fonds bij een overschot. Er is een
plan ontwikkeld waarbij de Overheid
de consumptie-aardappelen zou erken
nen als basisprodukt en hiervoor een
prijs zou garanderen van 75 van
de kale kostprijs. Besprekingen over
dit voorstel zijn nog gaande, waarbij
tevens aan de orde wordt gesteld of
het consumptie-egalisatiefonds zou
dienen te blijven bestaan, indien ge
noemd plan door de Overheid zou wor
den aanvaard.
Of één en ander kans van slagen
heeft, valt nog niet te bezien.
Vlas.
Er worden door de georganiseerde
landbouw nog pogingen aangewend
om de maatregelen van de Minister,
volgens welke al het ongekeurde vlas
ongerepeld naar België mag worden
uitgevoerd, veranderd te krijgen. Men
acht het n.l. billijk, dat ook het ge
keurde vlas ongerepeld zou mogen
worden uitgevoerd, echter dan als on
gekeurd.
Medegedeeld wordt, dat de Nevlex
een regeling heeft getroffen voor de
betaling, hetgeen de vergadering van
groot belang acht. De lijst van ex
porteurs, die aan deze betalingsrege
ling meewerken, zal in dit blad wor
den gepubliceerd.
Provinciaal Landbouwschap.
In de vergadering van de bestuurs
commissie van het Landbouwschap in
Zeéland werd besloten een nader on
derzoek in te stellen naar de moge
lijkheid van coördinatie van het werk
van de Commissie Waterbeheersing
en Ontzilting, Gewestelijke Raad voor
de Landbouwvoorlichting en de Com
missie Grondgebruik van de Gewes
telijke Raad van het Landbouwschap.
Aan de Gewestelijke Raad zal tevens
worden voorgesteld in de loop van dit
jaar een secretaris te benoemen. Er
zullen besprekingen plaatsvinden tus
sen de organisaties om te komen tot
een verdeling van de zetels in de in
te stellen plaatselijke Commissies
van het Landbouwschap.
Tuinbouw.
De vergadering besprak de situatie,
die ontstaan is door de beslissing van
het bestuur van het Landbouwschap
om de leden van de Z. L. M. en van
de N. F. O. een aftrek te geven op de
heffingen van het Landbouwschap.
De vergadering bleef bij haar
mening, dat een zo nauw mogelijke
samenwerking tussen beide organisa
ties in de toekomst noodzakelijk blijft,
waarbij de belangen van de Zeeuwse
fruitteler steeds voorop dienen te
staan. De Algemeen Voorzitter der
Z. L. M. zal in deze geest verdere be
sprekingen met het bestuur van de
N. F. O. blijven voeren.
Medegedeeld wordt nog, dat de Tuin-
bouwmiddag van de Z. L. M. thans
zal worden gehouden op woensdag 29
februari a.s.
Werkgeversaangelegenheden.
De heer W. Koster brengt verslag
uit van de vergadering van de afde
ling werkgevers van hot K. N. L. C.,
waarin uitvoerig de verschillende as
pecten van het loonvraagstuk, zoals
dat op het ogenblik in Nederland ligt,
aan de orde kwamen.
De vergadering heeft sterk de in
druk, dat bij het conflict, dat is ont
staan in de Stichting van de Arbeid
tussen de werkgevers- en de werkne
mersvertegenwoordigers inzake uit
keringen ineens, verhoogde vakantie
toeslag en het toepassen van een zeke
re differentiatie in de lonen, van
werkgeverszijde geen gebrek aan so
ciale bereidheid valt op te merken.
Veeleer heeft de economische nood
zaak, waarbij vooral de wens van de
regering om prijsverhogingen te voor
komen, een belangrijke rol gespeeld
en de werkgévers in de Stichting van
de Arbeid gedwongen hun standpunt
te bepalen.
De lonen in de landbouw zij.n thans
met 5 cent voor de vaste en 3Y2 cent
voor de losse arbeiders per uur ver
hoogd. Hierbij is bepaald, dat de
lonen voor het nieuwe contract jaar,
dat zal lopen van 1 mei 19561 mei
1957, niet opnieuw verhoogd zullen
worden. Over de tarieven in onze pro
vincie is nog geen accoord bereikt
tussen werkgevers- en werknemers
vertegenwoordigers.
De vergadering is algemeen van
mening, dat deze tarieven reeds aan
de hoge kant liggen, zodat met even
tuele verhogingen de uiterste voor
zichtigheid betracht zal dienen te wor
den.
(Zie verder volgende pagina.)
Rijkslandbouwconsulent te Goes
/Geïnspireerd door de successen van de voorbeelddorpen, heeft zich b;j de
landbouwvoorlichting een methodiek ontwikkeld, waarbij de aandacht
wordt geconcentreerd on groepen van bedrijven. Door een intensieve voor
lichting gecombineerd met een premieverlening voor verbeteringen wordt
verwacht dat dergelijke groepen of kernen van bedrijven een st.mulans zullen
vermen om de bedrijfsvoering in een geheel gebied op hoger plan te brengen.
In het spraakgebruik van de landbouwvoorlichting worden dergelijke kernen
van een aantal bedrijven, die gemeenschappelijk streven naar een doelmatiger
of rationeler bedrijfsvoering kortweg „rationalisatiekernen" genoemd.
Van voorbeeldbedrijf tot
rationalisatiekern.
Er is bij de landbouwvoorlichting
een duidelijke ontwikkeling waar ie
nemen, waarbij eensdeels de voorlich
ting op onderdelen heeft plaats ge
maakt voor een voorlichting, waarbij
het hele bedrijf betrokken is en an
derdeels ijverig is gezocht om de be
tekenis van deze bedrijfsvoorlichting
aan de hand van praktijkvoorbeelden
te tonen en over te dragen. Er kwa
men voorbeeldbedrijven, waarvan hoe
nuttig zij ook zijn, toch maar een be
perkte invloed op de omgeving bleek
uit te gaan. De voorbee'tddorpen, die
op zekere hoogte gezien kunnen wor
den als een aantal in elkanders on
middellijke omgeving gelegen voor
beeldbedrijven leerden evenwel, dat
werken in groepsverband opvallende
voordelen bood. Vooral bestonden de
voordelen hierin, dat bij een groep be
drijven er de mogelijkheid is tot het
gesprek tussen de deelnemers onder
ling, waardoor het inzicht wordt ver
diept en de stimulans verkregen om
metterdaad verbeteringen in de be
drijfsvoering aan te brengen. Boven
dien is gebleken, dat de invloed op
de omgeving van een groep van 10
of meer bedrijven, die gemeenschap
pelijk verbetering van de bedrijfsvoe
ring beogen, die van een enkel be
drijf, dat de praktijk al gauw geneigd
is te zien als een uitzonderingsgeval,
vele malen overtreft.
Wat er in Zeeland gebeurt.
Ook in onze provincie bevinden zich
thans een aantal rationalisatiebedrij-
ven, deels verenigd in kernen. Voor
zoveel de eilanden betreft zijn er ker
nen te 's-Heer Abtskerke (13 bedrij
ven), Koudekerke (10 bedrijven) en
de onlangs tot stand gekomen kern
van 12 bedrijven te Scherpenisse. Wil
zo'n rationalisatiekern tot leven
komen, dan dient zij ook geleid te
worden. De ervaring heeft geleerd,
dat de leiding het best uit kan gaan
van de deelnemers zelf, die daartoe
een kleine bestuurscommissie uit hun
midden aanwijzen. Ontbreekt een der
gelijke commissie, dan blijft de kern
inactief, hoeveel moeite zich de land
bouwvoorlichting ook geeft. Belang
rijk is, dat de kern vooral in de moei
lijke beginperiode regelmatig verga
dert, uiteraard onder leiding van de
bestuurscommissie. Daarbij kunnen
dan naast wat wij zouden kunnen
noemen nuishoudelijke zaken, land-
bouwtechnische onderwerpen na een
korte inleiding door een deskundige,
in bespreking komen. Het beste laat
zich de gang van zaken ook hier illu
streren aan een praktijkvoorbeeld,
waarvoor wij gaarne zouden kiezen.
de „rationalisatiekern" te 's-Heer
Abtskerke.
Deze kern omvat 13 bedrijven. Er
is een bestuurscommissie, waarvan
de heer P. Minnaard, Sinoutskerke 2
('s-Heer Abtskerke) voorzitter is. De
rayonassistent in het gebied waar
van sprake, is secretaris van de com
missie. Hij richt zich voor alle zaken,
de kern betreffende tot de commis
sie. De commissie beslist na overleg
met de overige deelnemers omtrent
de te volgen gedragslijn. Welbewust
is een grote verantwoordelijkheid ge
legd bij de deelnemers zelf om hun
zelfwerkzaamheid te stimuleren en
vooral niet de indruk te geven iets1
op te dringen. De kern vergadert op
onregelmatige tijden, 's winters vrij
vaak, in de zomer uiteraard minder.
Iedere deelnemer is uiteraard vrij, die
bedrijfsverbeteringen aan te brengen,
die hij nuttig en nodig acht. Niet
temin, waar mogelijk en wenselijk
sluit dit gemeenschappelijke activi
teiten niet uit, zoals de aankoop van
palen en draad voor weideafrastering,
waarbij gezien het kwantum nog een
aantrekkelijke korting bedongen
werd. Bezien wij nu
de prestaties van de kern,
dan mogen deze toch wel aanleiding
tot voldoening schenken. Vooral
wanneer wij bedenken, dat nog maar
1 jaar is gewerkt.
Het totaal geïnvesteerde bedrag in
1955 op de 13 bedrijven van de „ra
tionalisatiekern" te 's-Heer Abtskerke
bedroeg rond 19.000,Hierop werd
30 in de vorm van premie ver
strekt. Op 1 bedrijf werd de stal-
ruimte, op een ander de ruimte voor
bewaring van landbouwprodukten
verbeterd. Vijf bedrijven werden
voorzien van automatische drink-
waterbakjes voor het vee.
Voor 3 kalf vaarzen kon bij de aan
koop een premie worden toegezegd.
(Zie verder volgende pagina.).
