MARKTBERICHTEN
VRAAGPUNTEN
860
CURSUSSEN
ADSPIRANT-EMIGRANTEN
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD
De twee hieronder volgende vraagpunten met
toolichting zijn aan de Afdelingen verzonden.
Vraagpunt: De splitsing van landbouwbedrijven.
1. a. Hoe denkt U over de splitsing van grotere
landbouwbedrijven?
Tot welke grootte acht U deze splitsing aan
vaardbaar im.a.w. wat acht U een aanvaard
bare minimum-grootte voor het grotere be
drijf)
b. In welke mate komt de hier bedoelde split
sing in uw omgeving voor?
c. Aan welke oorzaken en omstandigheden
schrijft U de in uw streek voorkomende split
sing van grote bedrijven toe?
d. Acht U maatregelen tegen splitsing van grote
bedrijven gewenst?
2. a. Hoe denkt U over splitsing van kleinere be
drijven?
b. Bent U van mening, dat voor kleine bedrijven
mogelijkheid tot tijdeijke vergroting of ver
kleining mogelijk moet blijven in verband
met het wisselende arbeidsaanbod (door wijzi
ging van gezinssamenstelling etc.) Of meent
U, dat het niet bezwaarlijk zou zijn wanneer
door wettelijke maatregelen de omvang van
de kleine bedrijven „bevroren" zou worden?
c. Hoe denkt U over de vorming van nieuwe
kleine bedrijfjes? B.v. in deze vorm, dat een
landarbeider zich geleidelijk weet op te
wer e*..
3. a. Acht maatregelen gewenst tegen splitsing
oi veiKieining van kleine bedrijven en, zo ja,
welke?
b. Acht U maatregelen gewenst tegen vorming
van nieuwe te kleine bedrijfjes en, zo ja,
welke?
c. Verwacht U dat, wanneer het werk in de her-
verkavelingsgebieden is afgelopen en er niet
wettelijk ingegrepen wordt, de splitsingen nog
zullen doorgaan? Of denkt U, dat men vrij
willig niet meer zal splitsen en, zo ja, tot
welke minimum grootte verwacht U dan deze
vrijwillige beperking?
Toelichting
De splitsing van landbouwbedrijven heeft reeds
dikwijls in het middelpunt der belangstelling ge
staan. De sanering van kleine bedrijven in het
kader van de herverkaveling van Walcheren,
Schouwen-Duiveland, Tholen, Waarde en de Zak
van Zuid-Beveland heeft nog eens opnieuw de aan
dacht op deze splitsing gevestigd; waarbij tevens
de vraag naar voren gekomen is of er geen maat
regelen tegen de splitsing genomen moeten worden,
omdat de splitsing immers de sanering van de be
drijven teniet kan doen.
Bij het probleem van de splitsing van bedrijven
moet onderscheid gemaakt worden tussen de split
sing van grote bedrijven (in 't algemeen de bedrij
ven boven 1520 ha) en van kleinere bedrijven
(in 't algemeen de bedrijven beneden 1520 ha).
Een andere indeling is: „loonbedrijven", waar in
hoofdzaak met /reemde arbeidskrachten wordt ge
werkt en „gezinsbedrijven", waar in hoofdzaak met
gezins- of familie-arbeidskracht wordt gewerkt.
Vraag 1 handelt over de bedrijven boven 1520 ha.
Vraag 2 handelt over de „gezinsbedrijven". Bij de
beantwoording van vraag 2 zal men bij voor
keur het antwoord moeten laten opstellen
door landbouwers met een bedrijf beneden
15 ha.
Wil men een sanering in stand houden, dan
zal niet alleen
a. een splitsing van de bedrijven moeten wor
den voorkomen, men zal ook
b. een „verkleining" van de bedrijven door
verpachting van grond, verlies van pacht
grond, verkoop van grond etc. moeten
tegengaan, terwijl in de derde plaats
c. de vorming van nieuwe te kleine bedrijf
jes tegengegaan zou. moeten worden.
Over deze drie punten a, b en c worden vra
gen gesteld in vraag 2, ook onder a, b en c.
Vraag 3 handelt over eventuële maatregelen tegen
splitsing of verkleining van kleine bedrijven
en tegen nieuw vorming van te kleine be
drijven
Maat gelen tegen splitsing of verkleining
van kle.ne bedrijven of maatregelen tegen
vorming van nieuwe kleine bedrijven, kun.
nen in hoofdzaak gedacht worden op de vol
gende wijze:
a. Verscherping van de landbouwkundige
toetsing bij overdracht én bij verpachting
.n grond, b.v. op de wijze als thans uit
gevoerd bij de beoordeling van over-
f dracht- en pachtovereenkomsten door de
Herverkavelingscommissie, waar grote
bedrijven er in het algemeen geen grond
bij kunnen krijgen, of op deze wijze, dat
een „gebruikskarel" niet gesplitst mag
worden, zodat een deel van die „gebruiks-
kavel" bij een ander bedrijf in gebruik
zou komen.
b. Maatregelen t.a.v. de vererving van land
bouwgronden, b.v.
1. In die vorm, dat iedere erfgenaam de
rechter kan verzoeken om gedeeltelijke
toewijzing van een bedrijf, als dit een eco
nomische eenheid vormt;
2. in die vorm, dat iedere splitsing door
een instantie moet worden beoordeeld en
toegestaan, zoals dit b.v. plaats vond in
de bezettingstijd,
c. Door het stellen van vestigingseisen t.a.v.
de bedrijfsgrootte. Geen landgebruiker
zou meer een bedrijf kunnen beginnen,
wanneer hij niet over een bedrijf van een
zekere minimum-omvang zou beschikken.
Deze maatregel lijkt zeer eenvoudig, doch
in de praktij k zullen anderen de grond
kunnen explo'teren dan diegene, die de
vestigingsvergunning heeft verkregen.
Verschillende andere maatregelen zijn ook
denkbaar. Uw zienswijze over eventuële
maatregelen op dit gebied wordt gevraagd
in vraag 3.
Vraagpunt: De organisatie van verpleging, oogst
en aflevering van suikerbieten
1. Acht U het gewenst, dat alle werkzaamheden,
verbonden aan het verplegen, oogsten en afleve
ren van suikerbieten door de vaste kern worden
gedaan of geeft U de voorkeur aan het aantrek
ken van seizoenarbeiders?
2. Welke mogelijkheden zijn er naar uw mening
door het invoeren van nieuwe werkmethoden,
zowel met 02 hand als door het aanschaffen van
machines, besparing van arbeidsuren en daar
door ook van kosten te verkrijgen?
3. In hoeverre kan het verplegen van de suiker
bieten nog verbeterd worden uit een oogpunt
van het verkrijgen van een hogere suikerop
brengst per ha?
4. Wat zijn naar uw mening de mogelijkheden en
moeilijkheden verbonden aan het sterker mecha
niseren van de suikerbietenoogst?
5. Wat zijn naar uw mening de mogelijkheden om
verbetering aan te brengen in de aflevering van
suikerbieten door de teler, zonder dat hierdoor
hogere kosten gemaakt moeten worden?
Toelichting
Daar de arbeidsvoorziening in de landbouw steeds
moeilijker wordt en de hiermede samenhangende
kosten steeds hoger worden, is een goede organi
satie van het werk aan een arbeidsintensieve teelt,
zoals die van de suikerbieten, van het grootste be
lang.
Bekend is, dat juist voor de suikerbietenteelt,
zowel in de tijd van de verpleging, als tijdens het
rooien, dikwijls veel seizoenarbeiders moeten wor
den aangetrokken, wat met hoge kosten gepaard
gaat, terwijl de arbeidsreserve steeds kleiner wordt.
Gelukkig is er de laatste jaren veel aandacht be
steed aan het verbeteren van de werkmethoden
en het invoeren van nieuwe machines, zowel voor
de verpleging als voor de oogst. Hierbij is gebleken,
da. er nog grote moeilijkheden zijn vvat betreft
arbeidsbesparing en kostenverlaging. Voor de be
studering van de mogelijkheden, die er voor elke
streek afzonderlijk zijn, zou bij de beantwoording
van cte vragen als leidraad de enige tijd geleden
verschenen publicatie van het Instituut voor Land
bouwtechniek en Rationalisatie te Wageningen
„Nieuwe werkmethoden in de Suikerbietenoogst"
door Ir. A. Moens, gebruikt kunnen worden. De
Afdelingen, die hierop prijs stellen, kunnen deze
publicatie bestellen op het Secretariaat van de
Z. L. M. De prijs hiervan bedraagt 3,per exem
plaar.
Verder komen er bij de aflevering van ue ge
rooide bieten dikwijls vele moeilijkheden voor, hoe
wel hierbij direct opgemerkt kan worden, dat ver
schillende van deze moeilijkheden in verband staan
met omstandigheden, waaraan niet direct iets te
veranderen is, zoals b.v. de verwerkingscapaciteit
van de fabriek en de beschikbare scheepsruimte
voor het vervoer naar de fabri ik. De belangen van
de fabriek en de telers zullen hierbij natuurlijk
tegen elkaar afgewogen moeten worden. Niettemin
kan het zijn, dat door een betere organisatie veel
verliezen aan wachturen kunnen worden voor
komen.
In dit verband is het verder nog wel van belang
te wijzen op de grote suiker\erliezen, die kunnen
optreden bij stapeling van de gerooide bieten gedu-
_nde lange 'e tijd op een laadplaats of ontvangst-
terrein.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De binnenlandse graanmarkt was in de week van
19 tot en met 24 December goed prijshoudend, doch
gelijk elk jaar in de weken vóór Kerstmis kwamen
ook nu weinig zaken tot stand.
Inlandse rogge ondervond een goede belangstelling.
Naast de bestaande consumptievraag kwam er enige
dekkingsvraag voor export, hetgeen mede door een
gering aanbod, een vaste markt tot gevolg had.
Inlandse zomergerst bleef een gevraagd artikel. Het
geringe aanbod werd dan ook vlot opgenomen tegen
oplopende prijzen.
Brouwgerst ondervond op de Westeuropese markt
minder belangstelling, hetgeen voor Denemarken aan
leiding was haar prijzen met 1 per 100 kg te verla
gen. Het Centraal Brouwerij kantoor bleef op de Ne
derlandse markt koper tegen onveranderde prijzen.
De havermarkt bleef goed prijshoudend. Naast een
goede vraag voor de maler i bleef ook de industrie
voor dit artikel geïnteresseerd. Voor directe kippen-
haver bleef een goede belangstelling bestaan. Op la-
Reeds enige jaren bestaat voor adspirant-emi-
granten, die geen of weinig kennis van landbouw
of veeteelt hebben, de gelegenheid door het volgen
van een practische zowel als theoretische scholing,
zoveel ervaring op te doen, dat zij in het immi
gratieland zich een toekomst in de landbouw kun
nen opbouwen.
Deze landbouwvormingscursussen worden in ver
schillende centra in ons land gegeven. Uit de prak
tijk is gebleken, dat deze opleiding voor de oud-leer
lingen, die in Canada, Australië en Nieuw-Zeeland
in de landbouw tewerk werden gesteld, tot een suc
ces heeft geleid.
Thans is de aanmelding van gegadigden, die zich
willen voorbereiden op emigratie naar Australië
en Nieuw-Zeeland, het gehele jaar door opengesteld.
Slechts voor cursisten, die mettertijd naar Canada
willen emigreren, geldt dat zij alleen gedurende de
maanden Januari tot September kunnen worden
geplaatst. Dit houdt verband met de wenselijkheid
dat zij daar vroeg in het voorjaar aankomen.
Zoals bekend is, zijn de beperkende bepalingen
inzake leeftijd en beroep, die vroeger voor emigra
tie naar Nieuw-Zeeland golden, thans vervallen.
Dit houdt o.a. in, dat iedere ongehuwde adspirant-
emigrant voor Nieuw-Zeeland, die nog niet eerder
in een agrarisch beroep werkzaam was, op de cur
sus kan worden geplaatst. Voor deze categorie geldt
de leeftijdsgrens van 35 jaar.
Ook voor boerenzoons, die in verband met hun
emigratieplar.nen meerdere ervaring willen opdoen
met machinaal melken en het gebruik van land
bouwmachines e.d., is de mogelijkheid tot het vol
gen van de cursus geopend.
De aanmelding dient te geschieden bij de kanto
ren van de particuliere emigratie-organisaties en
de Gewestelijke Arbeidsbureaux.
tere levering ondervond uit ariikel zelf meer atten
tie, hetgeen hogere prijzen tengevolge had.
Als geheel sloot de markt in een rustige stemming.
Afgelopen week kwamen er in groene erwten wei
nig zaken tot stand. De prijs kon zich echter goed
handhaven. Ook het buitenland toonde meer interes
se. Schokkers waren zeer gezocht. Dit komt echter
door dekkingsvraag uit het buitenland. Het buiten
land nam een afwachtende houding aan. Bruine bo
nen bleven onveranderd prijshoudend met zeer weinig
zaken. In capucijners en rozijnerwten gaat nog steeds
zeer weinig om. Karwij- en blauwmaanzaad blijven
goed prijshoudend gestemd.
STOPRIJZEN, MARKT GOES (27—12—
Zeer kalm met weinig omzet, maar toch wel onge
veer gelijke prijzen als vorige week.
Prijs per ton af boerderij voor stro van tarwe ƒ50:
gerst 47; haver 40 a 42; groene erwten 60;
schokkers 56 en bruine bonen 48.
STROVLAS.
Er gebeuren op de strovlasmarkt practisch geen
zaken meer, daar zowel kopers als verkopers eerst
de verdere ontwikkeling van de markt wensen af te
wachten.
Indien er geen verbetering op de vlaslintmarkt
komt zal de rest van het strovlas wel aan sterk ver
minderde prijzen moeten worden afgezet.
Goede kwaliteit gerepeld vlas 2228 ct; ongerepeld
1520 ct; afwijkende partijen: gerepeld 1522 ct,
ongerepeld 1015 ct.
AAKDAFPELBEURS GOES (27—12—'55).
Vanwege de tijd van het jaar en de geringe export
is er weinig te doen in de aardappelhandel.
De prijzen zijn als volgt:
Bintje van dt klei, veldgewas 10 a ƒ10,25; Bintje
35 mm opw. gesorteerd ƒ11; Alpha's, veldgewas 9
a ƒ9,25; Alpha's, 35 mm opw. gesorteerd 10.
Alles per 100 kg geleverd aan het pakhuis van de
handelaar. Gewone handelsvoorwaarden.
VEEMARKT ROTTERDAM.
Dinsdag 27 December.
Aangevoerd werden 3907 stuks vee, nl. 1714 vette
koeien en gcbruiksvee, w.o. 625 t.b.c.-vrij; 171 vette
kalveren en graskalveren, w.o. 126 t.b.c.-vrij; 837
nuchtere kalveren; 557 varkens; 164 biggen; 52 paar
den; 8 veulens; 384 schanen of lammeren en 20 bok
ken of geiten.
De prijzen waren als voi*,,.
Vette koeien ƒ2,30ƒ3,04; vette kalveren (levend
gew.) ƒ2,10ƒ3,00'; varkens (levend gew.) ƒ1,78-
1,82; slachtpaarden ƒ1,802,20. Alles per kg.
Kalf- en melkkoeien 725ƒ1120; vare koeien
ƒ595—ƒ795; vaarzen ƒ580780; pinken ƒ350
ƒ480; graskalveren 250ƒ450; nuchtere kalveren
ƒ48ƒ68; biggen 38ƒ52; schapen ƒ90130;
lammeren 90120. Alles per stuk.
