Een en ander over effecten
Grenzen tussen landbouw en tuinbouw vervagen.
Neem de juiste fokvarkens.
Over mechanisatiey
376
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD
DOOR B. MEYERS,
DIRECTEUR BOEKHOUDBUREAU DER Z. L. M.
II.
In aansluiting op ons vorig artikel thans nog
iets over de wat minder bekende effectensoorten.
g. Onder-aandelen
Indien de aandelen van b.v. f 1000,vooral bij
hoge koersen, voor velen te duur zijn, gaat de
onderneming, teneinde de markt te verruimen, wel
tot splitsing der aandelen over. Een aandeel van
f 1000,wordt dan gesplitst in 10 onder-aandelen
van f 100,Bij de Kon. Olie komt dit o.a. voor.
h. Verzamelaandelen
Dit is het tegengestelde geval. Door afstempe
ling der aandelen bij reorganisatie worden deze
te klein en nu worden verzamelaandelen uitge
geven, die een veelvoud vormen van de statutaire
aandelen.
Een aantal jaren geleden is dit o.a. voorge
komen bij de Verenigde Touwfabrieken.
i. Certificaten van aandelen
Deze komen vooral voor bij de Amerikaanse
aandelen (shares). De Amerikaanse aandelen
staan op naam en de dividendbetaling heeft als
regel per cheque aan de aandeelhouder plaats. Elke
nieuwe aandeelhouder dient er nu voor te zorgen
dat hij als zodanig in de boeken der onderneming
wordt ingeschreven.
Voor aandelen in het Buitenland, b.v. in ons
land, is dit een bezwaar. Om i it op te lossen zijn
z.g. administratiekantoren voor Amerikaanse waar
den in het leven geroepen. Deze kantoren kopen
de originele Amerikaanse aandelen waarvoor ze
per cheque het dividend ontvangen.
Hiertegenover geven ze dan certificaten van
aandelen (c.v.a.) af, welke niet op naam, maar
aan toonder luiden. Zulk een c.v.a. is veelal gelijk
aan 10 shares (z.g. tientjes) maar er komen ook
c.v.a. in andere veelvouden voor. Bekende Ameri
kaanse shares en c.v.a. zijn: Gen. Mot. Corp., Beth.
Steel, Cities Service, Gen. Electr., enz. enz.
j. Bonus aandelen
In ons land verstaan we hieronder een gratis
aan de aandeelhouders uitgereikt aandeel. Dit
gebeurt vaak als een in de onderneming aanwezige
reserve aan het statutaire kapitaal wordt toege
voegd.
k. Stock-dividend
Hieronder verstaan we een dividend-uitkering
in aandelen. Dit komt in Amerika veel voor. Het
is ongeveer te vergelijken met de onder j. ge
noemde bonusaandelen. Een voordeel voor de on
derneming is, dat de dividenduitkering niet in geld
behoeft plaats te hebben.
Wil de aandeelhouder toch contanten hebben,
dan moet hij zijn stock-dividend verkopen.
1. Claims
De claim is een goede bekende in de effecten
wereld. Als „ding an sich" is een claim een di
videndbewijs met een speciale bestemming.
Het claimrecht is een voorkeursrecht dat een
rol speelt bij de uitgifte van nieuwe aandelen.
Deze nieuwe aandelen worden voor de oude aan
deelhouders (geheel of voor een gedeelte) beschik-
baar gesteld tegen een voordelige koers. Men
moet dan als oud-aandeelhouder bewijzen dat men
dit inderdaad is en daartoe wordt nu overlegging
geëist van een dividendbewijs, b.v. No. 17. Om
dat men met dit dividendbewijs, deze claim, voor
deliger een nieuw aandeel verkrijgen kan, heeft
deze claim waarde.
Stel voor:
Het oude kapitaal is groot f 1.000.000,Het
nieuwe kapitaal is groot f 500.000,wat geheel
beschikbaar is voor de oude aandeelhouders tegen
de koers 100. De oude aandelen hadden een
waarde van f 2000,Elke oude aandeelhouder
die 2 aandelen heeft, heeft dus ook 2 claims (im
mers 2 div.-bewijzen no. 17). Uit deze gegevens
kan worden berekend dat de claim een waarde
heeft van f 333,33. Dit is een theoretische waarde
en het hangt van vraag en aanbod ter beurze af,
voor welk bedrag de claims verhandeld worden.
II. Obligaties
a. Gewone obligaties
Dit zijn schuldbekentenissen van een bepaald
lichaam welke een vaste rente geven. Deze rente
wordt uitbetaald op z.g. coupons, welke meestal
per halfjaar, maar soms ook per jaar of per kwar
taal betaalbaar zijn.
b. Hypothecaire obligaties
Dit zijn eveneens gewone obligaties, maar ter
meerdere waarborg voor de betaling van hoofd
som en rente zijn bepaalde Onroerende goederen
als zekerheid gesteld.
c. Winstdelende obligaties
Dit zijn obligaties, die behalve recht op een
vaste rente ook nog recht hebben op een be
paald deel der winst.
d. Inkomstobligaties
Bij deze obligaties wordt de rente alleen be
taald als zij verdiend is. Is dit in enig jaar niet
het geval, dan moet deze achterstallige rente in
volgende jaren vanzelf worden ingehaald. We
zien hier dus een verschijnsel dat gelijk is aan
dat bij het pref. aandeel. Wordt de onderneming
geliquideerd, dan gaat vanzelf de inkomstobli
gatie (als schuld) voor boven alle aandelen.
e. Converteerbare obligaties
Dit zijn obligaties die meestal na of gedurende
een zekere tijd kunnen worden omgewisseld
(geconverteerd) in aandelen. Meestal worden deze
uitgegeven als de kans op het met succes plaatsen
van een aandelen-emissie minder gunstig wordt
geacht.
Voorbeelden van deze obligaties vinden we
bij: Kon. Olie, A.K.U., Tabaks Mij. Arentsburg,
Verenigde Touwfabrieken, e.d.
f. Pandbrieven
Er zijn eigenlijk weinig reden om deze ef
fecten afzonderlijk te noemen. We kunnen vol
staan met te zeggen dat dit de obligaties ener
Hypotheekbank zijn.
Daar het evenwel een effect is dat zeer veel
voorkomt, noemen we het afzonderlijk.
Samenvattend willen we nog een vergelijking
opstellen tussen aandelen en obligaties:
1. beide zijn waardepapieren en kunnen rende
ment opleveren;
2. een aandeel is een bewijs van deelneming in
het kapitaal;
3. een obligatie is een -schuldbekentenis;
4. aandeelhouders zijn eigenaars, obligatiehou
ders zijn crediteuren;
5. aandelen geven bij voldoende winst een di
vidend;
6. obligaties geven een vaste rente;
7. risico en koerswisseling zijn bij aandelen veel
groter dan bij obligaties.
Met vorenstaande hebben we een ruw en nog
zeer onvolledig overzicht gegeven van de voor
naamste effectenvormen, zoals die in ons land
voorkomen.
Er zou over elk onderdeel nog wel meer te
vertellen zijn, als we b.v. eens zouden letten op
de aard en betekenis van de diverse soorten, zo
wel voor de emitterende (uitgevende) onder
neming als voor de beleggers.
DE HUISVESTING VAN DE VARKENS.
Voor een economische varkenshouderij is het
ook van belang, dat de dieren goed gehuisvest zijn.
De varkensstallen moeten op een droge plaats
worden gebouwd, zo dicht mogelijk bij de andere
bedrijfsgebouwen. Het is noodzakelijk, dat fok
varkens gelegenheid wordt gegeven tot uitloop.
De hokken moeten voldoende ruim zijn en van
stevige constructie.
Voor een zeug met biggen moet op ongeveer
7 a 8 vierkante meter vloeroppervlakte worden
gerekend. Het verdient aanbeveling, dat fokvar
kens en mestvarkens niet in dezelfde afdeling van
de stal worden gehouden. De stal moet niet te
koud en zeker niet tochtig zijn. Ook in de winter
moet de temperatuur op peil blijven. In verband
met de bezetting kan het soms gewenst zijn een
deel van de stal af te schutten.
De lucht in de stal moet droog en fris zijn. De
ventilatie moet geregeld zijn. De laatste jaren
worden bij de bouw van varkensstallen veelal
schokbeton ramen gebruikt met zgn. onderdorpels,
waardoor verse lucht naar binnen kan komen. De
openingen moeten verstelbaar zijn met plankjes.
De vloer kan zeer goed gemaakt worden van een
klinkervlijlaa,g op een isolerende ondergrond.
Beton is in het algemeen te koud.
De verlichting moet goed zijn, opdat afwijkingen
bij de dieren en'ongedierte vlug worden opgemerkt.
Electrische verlichting is zeer gewenst; het ver
dient aanbeveling bij de zeugenhokken stopcontac
ten aan te brengen, opdat gebruik gemaakt kan
worden van droogstraallampen. Méde door het ge
bruiken van deze lampen is de bi,ggensterfte te
beperken.
Men moet er echter voor zorgen, dat de leidin
gen soliede aangebracht worden, zodat geen gevaar
voor brand bestaat.
De hokken moeten af en toe grondig ontsmet
worden en het verdient aanbeveling de hokken
eens een tijdje leeg te laten liggen. Dit komt de
gezondheid van de varkens ten goede. In verband
met de hoge kosten van nieuwbouw, en ook om de
gezondheid van de varkensstapel te bevorderen,
kan het aanbeveling verdienen om strohutten te
bouwen, die men zelf kan maken.
Bij strohutten behoort een afgerasterde uitloop
of weide, waar de varkens gelegenheid krijgen tot
uitloop.
Op verschillende boerderijen kan door het aan
brengen van eenvoudige veranderingen de huis
vesting verbeterd worden, hetgeen de rentabiliteit
van de varkenshouderij bevordert.
"y OOR de achtste maal werd de vorige week
door de Tuinbouwbond van de N.C.B. in
Liempde een werktuigendag georganiseerd, die
dit jaar voor het eerst landelijk was, terwijl naast
tuinbouwwerktuigen ook werktuigen voor het ge
mengde bedrijf werden getoond.
Deze werktuigendag is in Nederland uniek,
omdat het een kruising is van een demonstratie
en een tentoonstelling.
Een gedeelte van het terrein wordt ingenomen
door stands in de open lucht van werktuigen
firma's. Doch op de andere terreinen is iets aan
de gang, dat het midden houdt tussen demon
stratie en tentoonstelling. Wanneer we over een
demonstratie spreken, denken we in de regel aan
een groot veld, waarop een aantal werktuigen
van handelaren aan het werk zijn en een jury een
beoordeling van het geleverde werk geeft. Op een
tentoonstelling staat alles op een vaste plaats en
kan men hoogstens de motoren horen ronken en
de lucht van verwerkte petroleum of olie op
snuiven.
In Liempde werd deze dag gehouden op het
grote landgoed „Velder" dat zich uitstekend voor
dit doel leent, omdat zowel weiland, bouwland als
boomgaard ter beschikking van de organisatoren
staan. De werktuigen worden op de doorgaans
vrij kleine veldjes voor het publiek gedemon
streerd, zonder dat ze door een jury worden be
oordeeld. Het publiek, dat de zojuist losgemaakte
grond weer vasttrapte, trad als jury op, hoewel
later op de middag nog een défilé van de deel
nemende werktuigen is gehouden waarbij een
toelichting werd gegeven.
Het idee van een dergelijke dag is dus buitén-
gewoon goed, omdat men er in tegenstelling met
de normale demonstratie meerdere soorten van
werktuigen kan treffen, al zijn de beoordelings
mogelijkheden dus kleiner.
Dat de keuze ondanks dat moeilijk blijft, is
duidelijk en de voorlichtingsdienst heeft ook op
een dergelijke dag een enorme taak te vervullen
op het gebied van de voorlichting. Want een
trekker wordt maar al te gauw gekocht, omdat hij
rood is, hetgeen een lievelingskleur schijnt te zijn.
Overigens kon men op deze dag wel constateren,
dat de mechanisatie ook op* het gemengde zand-
bedrijf en het tuinbouwbedrijf hand over hand
veld vindt. Ook hier maar heel" weinig paarde-
werktuigen meer, al zijn er dan enkele uitzonde
ringen, vooral bij de werktuigen voor de weide-
bouw.
Door de Rijkslandbouwconsulent voor land
bouwwerktuigen, Ir. P. W. Bakker Arkema, werd
op deze dag er nog eens de aandacht op gevestigd
dat de scherpe grens tussen de werktuigen voor
het landbouwbedrijf en die voor het tuinbouwbe
drijf meer en meer vervaagt. Men kan hierbij
denken aan de trekkers, dis ook in de tuinbouw
steeds meer vierwielig worden, omdat men er nu
eenmaal op wil zitten. Ook de vierwiel-aandrij-
ving heeft bij de tuinbouwtrekkers z'n intrede
gedaan om de trekkracht van de doorgaans lichte
trekkertjes zo hoog mogelijk op te voeren. Doch
ook bij de spuitwerktuigen kan men een nivel
lering opmerken.
Al blijven er uiteraard ook specifieke werk
tuigen voor de tuinbouw, zoals de rugnevelspuit,
waarvan mén op deze dag 6 a 7 typen in werking
kon zien. Ook hier dient het gemak de mens,
omdat er niet meer gepompt behoeft te worden,
terwijl ook de hoeveelheid vloeistof .veel geringer
is. Daar neemt men dan het gieren van de met
9000 toeren lopende ventilator gaarne voor op de
koop toe.
Tevens opvallend was het aantal regeninstal
laties, dat gedemonstreerd werd met motoren, die
indrukwekkende stralen uit de pijpen wisten te
persen. Als nieuwigheid werden ook plasticbuizen
getoond als mogelijkheid om het water naar de
sproeiers te brengen.
Als bijkomend voordeel kan men deze instal
laties ook voor nachtvorstbestrijding gebruiken,
waarbij zelfs de schadelijke gevolgen van 4 a 5° C
vorst tegengegaan kunnen worden.
Vermelden we verder nog dat de inkuilma-
chines steeds kleiner worden en minder personeel
vereisen, dat gezocht wordt naar een kleine
wagen waarmee ook mest verspreid kan worden,
dat de speciale Brillion graszaadmachine hier in
een kleine uitvoering voor paardentractie aan
wezig was, evenals een grasschuif voor één paard,
dat een voederbietenschoner ook al a'n intrede
heeft gedaan, dan zal men begrijpen dat ook op
het kleinere bedrijf steeds meer gezocht wordt
naar arbeidbesparende machines en machines
die het werk vergemakkelijken. B.
