Het transport van ons Fruit
ZATERDAG 30 APRIL 195 5.
313
GOED FRUIT VRAAGT
ZORGVULDIGE BEHANDELING
(devies van de Veiling K.E.O.)
door S. G. Nooteboom,
Directeur van de Veiling
„Krabbendijke en Omstreken"
EÉN van de aspecten van een veiling, en zeker niet de minst belangrijke, is de veiling gezien
als transportbedrijf. Van het vervoer van fruit kan echter reeds worden gesproken vanaf
de pluk. Het eindigt in de woning van de consument, danwel bij de aanvang van de verwerking door
de industrie. In verband hiermede is het nuttig deze technische schakels tussen -tuin en tafel achter
eenvolgens in het kort de revue te laten passeren en die een voor een in onze beschouwingen te
betrekken.
VERPAKKEN
Volgens de kwaliteits- en sor
teringsvoorschriften is het verpak
ken en wikkelen „toegestaan" voor
standaard- en sedert enige jaren
voor huishoudfruit van bepaalde
hoogwaardige rassen, in het boekje
met vette letters aangegeven. Aan
vankelijk is men blijkbaar geheel
uitgegaan van het standpunt, dat
verpakken en wikkelen een garantie
moesten geven voor hoogwaardige
kwaliteit. Tot op zekere hoogte kan
hiervoor iets worden gevoeld. Maar
wie ooit de moeite heeft genomen
na een lange reis van het product,
per vrachtauto of per trein, het ves-
schil te constateren tussen fruit dat
werd vervoerd los in de kist ener
zijds en verpakt fruit anderzijds, die
zal de mening zijn toegedaan dat
verpakken of wikkelen in de eerste
plaats noodzakelijk zijn om bescha
diging tijdens het vervoer te voor
komen.
Een product als de Perzikrode
Zomerappel moge dan niet hoog
waardig zijn, de kans op beschadi
ging tijdens het vervoer los in de
kist eist, dat het wordt verpakt. Om
dezelfde reden staat het U.C.B. thans
niet afwijzend tegenover het wikke
len van een product als stoofperen.
Overzicht in de veiling van Goes.
De aanvoer van één dag.
(Foto Rijkstuinb. Cons.)
OP HET BEDRIJF
Tengevolge van de noodzaak op een modern
fruitteeltbedrijf tal van bespuitingen en andere cul-
tuurzorgen toe te passen is de afstand, die bij het
inplanten tussen de rijen pleegt te worden vrijge
laten, meestal voldoende groot om de afvoer van
het product na de pluk, naar één centraal punt, b.v.
de schuur, met eenvoudige middelen mogelijk te
maken. Men gebruikt daarvoor wel lage twee- of
vierwielige wagentjes, die achter een tractor kunnen
worden gekoppeld, soms zelfs in serie. De door
plukkers en pluksters met omzichtigheid gevulde
kisten kunnen met dit materiaal gemakkelijk wor
den opgehaald en overgebracht, zonder dat daar
mede al te veel handenarbeid gemoeid behoeft te
zijn.
Nu zijn op de meeste bedrijven de opslag
mogelijkheden beperkt. De temperatuur" in de
schuur kan bezwaren opleveren, nl. in de zomer
te hoog, in de winter niet vbrstvrij. Dadelijk na de
pluk komt het dan ook wel voor dat men klampen
fruit buiten laat staan, mits. behoorlijk afgedekt
tegen de regen." In ieder geval blijft bescherming
tegen muizen vraat een punt van zorg.
SORTEREN
Hoewel in het algemeen aan centrale sortering
vérre de voorkeur dient te worden gegeven, omdat
een uniform en onpartijdig klaargemaakte partij
voor de handel het meest aantrekkelijk is, zijn tóch
een aantal telers van oordeel, dat zij er beter aan
doen de sortering zelf in de hand te houden. In een
aantal bedrijven beschikt men nl. over een vol
doende aantal geschoolde werkkrachten om het
handels-klaarmaken naar kwaliteit en grootte zelf
ter hand te kunnen nemen. In iedere zomer komen
er bovendien tengevolge van regenval een aantal
dagén voor, waarop niet kan worden geplukt. Men
kan zijn mensen dan intussen nuttig aan het werk
houden met het sorteren en eventueel het ver
pakken.
Naast het motief van lagere kosten zijn er telers,
die van oordeeT zijn dat het pakstation te hoge
kwaliteitseisen aanlegt en dat men er zelf meer uit
kan halen. Toch moet worden opgemerkt dat hét
sorteren op kwaliteit,, of. dit nu geschiedt door een
centraal pakstation of door de telers zelf, zodanig
behoort te worden uitgevoerd dat men niet steeds
het toelaatbare minimum nastreeft met het risico
dat het product van tijd tot tijd wordt, afgekeurd.
Uw afzetorganisatie zowel als Uw eigen bedriif
kunnen slechts een goede reputatie, opbouwen als
zij niet afwiiken van de goede gewoonte om het
juiste gewicht en een ruime gemiddelde kwaliteit
(oncW in de kist als boven) te leveren. Op de duur
zal zich dit zeker betalen.
VAN HET BEDRIJF NAAR DE VEILING
Is de afstand van het bedrijf naar de veiling niet
groot en beschikt men over voldoende vervoer
middelen en tijd, dan kan de teler het transport zelf
verzorgen. Zijn de bedrijven echter verder af ge
legen of heeft men zelf voor dit werk geen gelegen
heid, dan zal een combinatie van middelgrote en'/of
kleinere bedrijven goed doen het vervoer te organi
seren. Soms kan de veiling hierbij nuttig werk ver
richten, waarbij wel een vast bedrag per collo of
per kg wordt omgeslagen over de deelnemende aan
voerders.
Dit georganiseerde vervoer naar de veiling kan
voorts geschieden door het bijeenbrengen van het
product op bepaalde verzamelplaatsen of ontvangst
centra. Het komt ook wel voor dat de contracterende
vrachtrijder iedere dag of voor zover nodig alle
betrokken bedrijven langs gaat, mede voor het
brengen van leeg fust e.d.
Aangekomen op het veilingterrein kan een aan
vang worden gemaakt met het lossen, waarmede
wij zijn gekomen tot
HET VERVOER OP DE VEILING
Aanvoer. Het kan voorkomen dat het product,
geladen op één wagen, b.v. van een vrachtrijder, bij
aankomst op het veilingterrein gelost moet worden
op meer dan één plaats, b.v. het pakstation, het
koelhuis, de export-afdeling etc. Dit maar vooral
het gelijktijdig samentreffen van veel aanvoerders
kan aanleiding geven tot wachten en tijdverlies,
in het bijzonder in het volle seizoen. Wel trachten
de veilingen hieraan zoveel mogelijk tegemoet te
komen, dpor binnen zekere redelijke grenzen
veel personeel beschikbaar te stellen, doch voor
namelijk een zekere spreiding in de aanvoer zal hier
een oplossing kunnen bieden en lang wachten kun
nen voorkomen.
De werkzaamheden aan een veilingbedrijf zijn
toch al bijzonder onregelmatig verdeeld. Niet alleen
heeft men seizoenwerkzaamheden, zoals dit in de
gehele agrarische sector voorkomt, maar iedere
week heeft drukke en minder drukke dagen en ook
op. iedere werkdag zijn er in de arbeid bepaalde
toppen aan te wijzen. De meest doeltreffende or
ganisatie zal die wel niet kunnen wegnemen; hoog
stens kan worden gestreefd naar een beter even
wicht tussen de te verrichten werkzaamheden en
het beschikbare personeel. Bij grote drukte zullen
voer het laden en lossen arbeiders uit andere af
delingen behulpzaam dienen te zijn.
Inrichting. Het aangevoerde product dient na
de lossing te worden gebracht ter plaatse waar
dit in de neerzetruimte voor de goede gang van
zaken thuis behoort. Vaste of verplaatsbare rol-
banen kunnen daarbij goede diensten bewijzen, maar
zij hebben het bezwaar dat zij ander transport be
lemmeren door hun aanwezigheid. Velen geven
daarom de voorkeur aan vervoer met steek- of
klemwagens. Plateaux zijn hier te lande minder
gebruikelijk, doch kunnen ook een zeker voordeel
biedén.
De klemsteekwagens worden door ten band met
gryppentt&H naar het verlaadperron gebracht.
(Foto R^kstuinb. Cons.1
(Zie -nrder pag. 115 2e kolom)
Bij de inrichting van een veilingcomplex kan
men voorts nog op andere punten van inzicht ver
schillen. Vloeren op straathoogte bieden de moge
lijkheid om wagens, vrachtauto's en zelfs spoor
wagons binnen de gebouwen te laden en té lossen.
In dit geval blijft echter het veel energie kostende
verticale transport een bezwaar vormen, een be
zwaar dat echter weer gedeeltelijk kan worden op
gelost door het gebruik van verrijdbare of vaste
opritten, geschikt voor klemwagens, dan wel goe
derenliften.
Kostbaar, maar wellicht het meest doeltreffend,
is wel de perronbouw, met ruime omloop en luifels,
een bouwwijze, die op verschillende niet in polder
land gelegen plaatsen wel is benut om koelcellen in
te richten in de kelders. Aansluiting van de perrons
aan spoor- (c.q. ook water-)weg is aan -te bevelen.
Afvoer. Na de toewijzing van het product door
de veilingmeester ontstaat op het transportbedrijf
wederom een arbeidstop bij hét verladen, dat ge
schiedt voor rekening van de kopers. Naar gelang
van de omstandigheden brengt men het soms ver
spreid in de neerzetruimte staande product naar het
vervoermiddel, dan wel dit laatste naar het product.
De natuurlijke neiging, een ieder aangeboren, om
het zich zo gemakkelijk mogelijk te maken, geeft
meestal wel de beste oplossing.
Duurt het veilen vrij lang, dan is het van belang
dat maatregelen worden getroffen om reeds tijdens
deze werkzaamheden met de verlading van het ver
kochte product te kunnen beginnen, waarvoor een
voudige administratieve voorzieningen kunnen wor
den getroffen.
Verpakken na de verkoop. Niet alle toegewezen
producten verlaten zonder meer de vèilinghallen.
Overal waar de veilingsorganisaties zo vooruitstre
vend zijn om de handel service te bieden voor het
verpakken en wikkelen van het gekochte product,
ziet men dat de handel van deze aanvullende dien
sten gaarne gebruik gaat maken. Hiermede wordt
tevens de moeilijkheid opgelost of moet worden
verpakt vóór of na het veilen. Aangezien de be
stemming van het product meestal vooraf niet zeker
is en van de bestemming de wijze van verpakking
afhangt, verdient het aanbeveling eerst te verkopen
en pas daarna over te gaan tot het verder handels-
klaarmaken van het product. Aanbod van fruit op
monster, te leveren in door de koper te bepalen fust,
al dan niet gewikkeld door het pakstation van de
veiling, is een werkwijze die in de toekomst voor
export wélliéht meer en méér zal worden gevolgd.
Als de veilingen zich hierop niet in voldoende "mate
zouden instellen, is de handel wel gedwongen zelf
de nodige maatregelen te nemen.
VAN VEILING NAAR HAVEN, GROOTHANDEL,
FABRIEK EN WINKEL
Zoals reeds opgemerkt geschiedt de verlading en
verzending meestal door de veiling, doch voor reke
ning van de koper.
Het is opvallend dat het, spoorwegverkeer daarbij
in Zeeland de laatste jaren sprongsgewijs achteruit
gaat. De oorzaak hiervan mopt worden gezocht in
te geringe soepelheid bij dit soort transport. Op de
Zeeuwse lijn lopen maar éénmaal per dag goederen
treinen, waaraan fruitwagons worden gekoppeld-
Deze worden geformeerd te Goes, zodat wagons van
Kapelle en Krabbendijke eerst een eindwéegs terug
dienen af te leggen. Een wagon, die te Krabbendijke
om vijf uur 's middags moet zijn verladen, vertrekt
om zes uur in de richting Goes en komt tussen acht
en half negen weer langs in de richting Bergen op
Zoom.
Hiertegenover zijn de voordelen van vervoer per
vrachtauto, niet aan tijd gebonden en rijdend van
