Het Delta-plan en
de Tuinbouw.
Nogmaals: „Plattelandsjongeren waar zijt gij7'
ZATERDAG 29 JAJf.lJ.ARI 1Ö56. 79
De uitv§ering van het Delta-plan zal het landver
keer in het Zuidwesten van Nederland aanmerke
lijk verbeteren en intensiever doen worden. Er
dient voor gezorgd te worden, dat de scheepvaart
zo weinig mogelijk hinderpalen in de \veg worden
gelegd. De landaanwinning heeft slechts een ge
ringe omvang. Van veel meer belang voor land- en
tuinbouw is de vorming van een zoetwaterbassin,
al zal het Zeeuwse meer niet groot zijn. Het Delta
plan kan in 16 a 17 jaar zijn uitgevoerd.
Dit deelde Prof. h\ J. T. Thijsse, directeur van
het Waterloopkundig Laboratorium te Delft, mede
op de Voorlichtingsdag, die de Nederlandse. Tuin-
bouwraad Donderdag 20 Januari 1955 heeft geor
ganiseerd in de Dierentuin te Den Haag.
Het IJsseimeer en het te vormen Zeeuwse meer
zullen echter niet geheel in de behoefte aan zoet
water kunnen voorzien. Dit zal pas het geval zijn
als ook de Noordelijke zeegaten afgesloten zullen
zijn en een waddenmeer is ontstaan. Reeds vroeger
heeft men aan afsluiting van deze zeegaten ge
dacht,'dóch toén was dé techniek nog niet ver ge
noeg. Thans - aldus spreker is het technisch
mogelijk en economisch verantwoord. Het'wadden
meer zal met zoet water gevuld moeten worden
door het water van de Rijn naar het Noorden te
stuwen. Dit zal eerst mogelijk zijn, nadat de Waal
gekanaliseerd zal zijn.
Uit de dan bestaande bassins, t.w. het Zeeuwse
meer, IJsseimeer en Waddenmeer zal het zoete
water gebracht moeten worden naar plaatsen waar
land- en tuinbouw het nodig hebben. De bestaande
waterwegen zijn daartoe evenwel onvoldoende, zo
dat op dit gebied voorzieningen moeten worden ge
troffen.
De betekenis van het Delta-plan voor
de tuinbouw.
Dr. Ir. F. P. Mesu, oud-directeur van de Cultuur
technische Dienst besprak vervolgens de mogelijk
heden, die de uitvoering van het Delta-plan opent
voor de tuinbouw, t.w. het terugdringen van het
zout, de voorziening in de behoefte van zoet water
van behoorlijke kwaliteit, de verbetering van de
verkeersverbindingen, grotere keuze van geschikte
tuinbouwgronden, betere waarborging van som
mige tuinbouwbenodigdheden, vermindering van
het gevaar van aantasting van bestaande geschikte
tuinbouwgronden en landaanwinningsmogelijk
heden.
Het zoutwaterprobleem heeft vooral in het Westen
en Zuidwesten van ons land sinds 1900 steeds ern
stiger vormen aangenomen. De zoetwatervoorzie
ning niet alleen van Rijnland maar Ook van Delf
land met zijn uitgestrekte intensieve glascultures
in het Westland loopt ernstig gevaar. In het jaar
1949 werd alleen voor tomaten en druiven tenge
volge van het te hoge zoutgehalte van het giet-
water een schadepost van 2.6 millioen berekend.
Door de afsluiting van de zeegaten wordt niet
alleen het zoutgevaar bezworen, maar wordt boven
dien de zoetwaterv oorziening van onze cultuurge
wassen gedurende de zomer beter gewaarborgd. De
jaarlijkse bruto-productie-verhoging voor Zuid-West
Nederland, samen met West- en Midden-Brabant
wordt door de opheffing van de schade door verdro
ging en toepassing van intensievere exploitatie ge
middeld op rond 40 millioen gulden per jaar ge-
Vervolg van pag. 78.)
Verdere gevolgen
Een vrij aanzienlijke oppervlakte buitengron
den zal kunnen worden ingepolderd. Over het al
gemeen zal in Noord-Brabant met lage kaden kun
nen worden volstaan, de ringdijk om de Biesbosch
echter zal aan hogere eisen moeten voldoen om
dat hierin dorpen zullen kunnen worden gebouwd.
Wat het verkeer te water betreft zal men geen
last meer hebben van gevaarlijke dwarsstromen.
Van bijzonder grote betekenis voor West-Bra
bant kan worden de geprojecteerde noord-zuid
hoofdverbinding van 's-Gravenhage ten westen
van Delft met een nieuw te maken tunnel tussen
Vlaardir.gen en Schiedam, via Pernis over IJssel-
monde, Beijerland, Tien Gemeten, Flakkee, Vol-
kerakdam, Steenbergen, Bergen op Zoom naar
Antwerpen.
Door inpoldering van de Biesbosch zal een aan
zienlijke oppervlakte griend en riet worden om
gezet in bouw- en grasland. Langs de oevers van
de afgesloten zeearmen echter zal opnieuw de.
cultuur van griend en riet ter hand kunnen wor
den genomen, zodat aan de behoefte aan deze pro
ducten blijvend zal kunnen worden voorzien.
Wanneer West-Brabant betere verbindingen
krijgt en de beschikking krijgt ovér zoet water, is
uitbreiding van de industrialisatie te verwachten.
Uit een oogput van recreatie zullen de afgesloten
zee-armen voorts een ruime gelegenheid bieden
voor de watersport (perspectieven voor Willem
stad
De visserij echter, vooral die in Bergen op
Zoom, zal een veer móeten laten (kreeftenparken,,
visconservenindustrie)
Hiervoor zal een regeling dienen te worden
getroffen. Al bij al mag echter geconstateerd wor
den, dat ook Noord-Brabant grote belangen heeft
bij de tot stand koming van de afsluiting der zee-
darmen.
schat waarvan rond 4 millioen gulden ten bate van
de tuinbouw. Bij deze berekening is geen rekening
gehouden met de mogelijkheid van uitbreiding van
tuinbouw of ooftteeit, welke bij een voldoende
watervoorziening zeer goed mogelijk zou zijn. De
betere watervoorziening zal echter niet alleen
mogelijk worden in het Z.W. gedeelte van ons land,
doch ook in vele overige delen.
Door afsluiting van de zeegaten worden op het
gebied van de verkeersverbindingen grote mogelijk
heden geopend. Over de afsluitdammen kunnen
wegen worden aangelegd, die de eilanden met el
kaar verbinden en de transporten per as in hoge
mate zullen versnellen en vergemakkelijken. Van
zeer grote betekenis voor de ontsluiting van de
eilanden zal de geprojecteerde hoofdverbinding van
Den Haag over IJsselmonde, Beyerland en Tien
Gemeten naar Overflakkee en vandaar via de Vol-
kerakdam, Steenbergen en Bergen op Zoom Mar
Antwerpen zijn. In Beneluxverband hebben de Zuid
hollandse en Zeeuwse eilanden een centrale ligging
tussen de dichte bevolkingsconglomeratie van Hol
land en België. De ontwikkelingsmogelijkheden van
de land- en tuinbouw in dit gebied met; zijn grote
uitgestrektheden goede grond zijn buitengewoon
gunstig mits dit gebied kan beschikken over goede
verbindingswegen en de zoetwatervoorziening abso
luut is gewaarborgd. De Zuidhollandse en Zeeuwse
eilanden bestaan over het algemeen uit zeer goede
lieh'tere en zwaardere gronden, welke voor diverse
tuinbouwcultures en ooftteelten uitstekend ge-
19 t.-m. 21 FEBRUARI.
Zojuist hebben wij een bijeenkomst onder dit
thema achter de rug. Het was een goede bijeen
komst, welke perspectieven biedt.
Wij bleken elkaar iets te zeggen te hebben en
wat nog belangrijker was, wij brachten het op naar
elkaar te luisteren. Ruim 30 personen, afkomstig
uit Zeeland tot Groningen, een uitgelezen schare,
nam aan de bespreking deel. Wij zijn er echter
van overtuigd dat deze bespreking voor ineer van
de 17000 ledenvan de P.J.G.N. van belang is.
Daarom hebben wij besloten de conferentie met
andere personen in grote lijnen te herhalen. Mis
schien dat ook deze groep de mogelijkheid tot
voortzetting biedt zoals met de eerste het geval
was en dat er dan lijn in komt. Voor deze her
haling is des te meer reden omdat een aantal van
hen die zich aanmeldden, moesten worden teleur
gesteld en anderen door toevallige omstandig
heden verhinderd waren.
Voor Christus is er noch Jood noch Griek, of in
de taal van onze dagen: noch stedeling noch platte
lander, noch K.N.L.C.-er noch C.B.T.B.-er.
Toch heeft het zin zich tot één groep te richten,
al hopen wij ook anderen niet te vergeten en al
stellen wij de ontmoeting ten doel, want het
Woord gaat tot allen.
Wij nemen ons voor ook in de toekomst op zijn
minst éénmaal per jaar ons tot U te wenden.
Hopelijk komen wij dan tot drie bijeenkomsten.
Eén voor Uw kring, één voor de kring der Chris
telijke organisaties en één waar wij elkander
vinden en dan zo, dat wij elkaar iets te zeggen
hebben.
Dit is ons program. Wij weten dat het doel
niet gemakkelijk te bereiken is, want er is zoveel
en. wij zijn zo lauw.
Bewijst dat dit niet waar is
In de maatschappij verandert veel en ook in
de kerk voltrekken zich veranderingen. Daarom
is het goed dat wij. elkaar in het vizier houden.
Om dit te bereiken is nu een conferentie ont
worpen op „Kerk en Wereld", het Instituut van
de Ned. Herv. Kerk, welke kerk zovelen ónder U
als leden telt. De conferentie wordt gehouden van-
19 t.m. 21 Februari a.s. Deze bijeenkomst is in het
bijzonder bedoeld voor hen die in het kader van
dé plattelandsjongerengemeenschap betrokken zijn
bij het werk onder de jongeren.
Neemt U eens een keer een blauwe Maandag,
per slot een oud vaderlands gebruik, en breek er
eens een weekend uit. Mij dunkt U behoeft er
geen spijt van te hebben.
PROGRAMMA
Zaterdagmiddag 16 uur: Ontvangst en kennis
making.
„Wapenschouw", Ds. P. E. van Arkel te
Ruurlo, velen van U bekend als spreker
over onderwerpen betreffende de platte-
landssamenleving, geeft een samenvatting
van antwoorden op een vragenlijst die te
voren aan de deelnemers wordt toegezonden.
Zaterdagavond: Ds. Keja (gevraagd) zal pogen
aan te geven welke de plaats van het platte
landsjongerenwerk is ten opzichte van an
dere vormen van jeugdwerk.
Zondagmorgen: Huisdienst in de kapel. De heer
Rijks, leider recreatiecentrum te Drie
bergen.
Zondagmiddag: Drs. J. A. Bakker (Administra
teur bij het Min. van Maatschappelijk Werk)
bespreekt de vraag: Wat ontbreekt aan de
schikt zijn. Deze zijn echter niet tot behoorlijke ont
wikkeling kunnen komen door gebrek aan zoet
water en door het ontbreken van behoorlijke ver
bindingen. Hier komen dus toekomstmogelijkheden,
maar ook „uitwijkmogelijkheden" voor tuinders die
om de een of andere reden hun bedrijf elders heb
ben moeten verlaten.
Tengevolge van het op uitgebreide schaal droog
maken en. ontginnen van een groot aantal uitge-
veende plassen dreigt de voorziening van de tuin
bouw met rietmatten en bladriet in het ongerede te
geraken. Daarbij kómt, dat de mogelijkheid wordt
geopend over te gaan tot inpoldering van de Bies
bos.
De afsluiting van de zeegaten en de volledige
verzoeting van het Zuid-Hollandse en Zeeuwse
meer zal echter ruimschoots kunnen voorzien in
dë behoefte aan riet én griend door het aanleggen
van rietvelden en grienden op daartoe ter beschik
king komende gronden binnen de afsluitdammen.
Liet zandprobleem in het kader van de stadsuit
breiding wordt in het westen van ons land hoe lan
ger hoe dringender. Duinen worden afgegraven,
waardoor de watervoorziening van de in de nabij
heid liggende tuinbouwgronden in gevaar komt.
Binnen de afsluitdammen zal er volop gelegenheid
zijn tot het baggeren of zuigen van grote hoeveel
heden zand.
Tenslotte biedt het Deltaplan de mogelijkheid
tot landaanwinning, naar schatting 10 k 20.000 ha.
De in te polderen grond bestaat voor het overgrote
deel uit zand of zeer lichte grond. Bij een volledige
zoetwaterbeheersing kunnen ook zand of zeer
lichte gronden van bijzondere waarde zijn voor ver
schillende tuinbouwteelten, b.v. bloembollenteelt.
vorming van onze plattelands;ongeren en
wat moet worden gedaan
Zondagavond: Culturele avond, ontspanning.
Maandagmorgen: Wika Gesink uit Middelharnis.
De heer Gesink is vormingsleider te Mid
delharnis, en zal spreken over de vraag:
„Hoe de jongeren te bereiken En wat
moet hen meegegeven worden
Maandagmiddag: Mr. C. Ph. Abbing: „Wat heb
ben wij nodig aan mensen en geldmiddelen
om de plannen te verwezenlijken
Commissieleiding: Mr. C. Ph. Abbing (Directeur
„Kerk en Wereld" en Secr. van de Commis
sie „Kerk en Platteland").
Mej. G. v. d. Akker (Staflid-conferentie
leidster „Kerk en Wereld").
De heer Ir. F. Hidding te Assen.
Ds. P. E. van Arkel te Ruurlo.
De heer Rijks, te Driebergen.
Kosten: 10,per persoon.
Toelichting: De kosten zijn laag gehouden.
Wij stellen ons voor de deelnemers zoveel
mogelijk bij het werk te betrekken; daarom
zullen wij ons met een vragenlijst tot U
richten. Hierin zal worden geïnformeerd
naar de niet technische activiteiten, wat
het meest in d£ smaak valt, enz.
Aan de deelnemers uit een bepaalde streek
zal worden gevraagd contact met elkaar op
te nemen en een kort verslagje uit te
brengen.
Iii verband hiermede ontvingen wij gaarne
vóór 7 Februari a.s. Uw aanmelding.
Wij kunnen reeds op verschillende deel
nemers rekenen en het ligt in de bedoeling
de groep niet te groot te doen ztfn, opdat er
ruimte is voor goede besprekingen,
Weest er düs vlug bij
Aanmeldingen met vermelding van leeftijd, be
roep en geslacht te richten aan het Secretariaat
van „Kerk en Wereld", Hoofdstraat 211, te Drie
bergen, t.n.v. Mr. C. Ph. Abbing.
(Advertentie.)
EEN ECHTE AMERIKAANSE KLASSE-TREKKER
