Bedrijfseconomie
Herver kaveiingsgebieden
I I Uit de
GEEN UITBREIDING UITZONDE
RINGSVERLOF MILITAIREN VOOR
BINNENHALEN OOGST.
AFZET AARDAPPELEN.
EEN KOE IS GEEN WORM.
(XVI.)
C96 ZEEUWSGH LANDBOUWBLAD.
De Herverkavelingscommissie
vergaderde
DE LASTEN VAN DE HERVERKAVE
LING GLOBAAL BEKEND.
De vorige week hield de Herverkavelingscommis
sie Zeeland haar 12e vergadering. Onder voorzitter
schap van Mr. A. J. v. d. Weel werkte men zich door
een uitgebreide en belangrijke agenda heen.
GEGADIGDEN VOOR DE N.O.P.
De Voorzitter kon meedelen, dat 5 gegadigden
voor het hun aangeboden bedrijf in de N. O. P. had
den bedankt. Voor de aldus opengevallen bedrijven
werden andere gegadigden voorgedragen. Aan 5
hunner kon een bedrijf worden aangeboden. De
Directie van de N. O. P. wees nog op het feit, dat
degenen die hun bedrijf niet aanvaarden, hiermee
de mogelijkheid om nog eens als gegadigde op te
treden hebben verloren. Verder was van belang," dat
het thans vrijwel vaststaat, dat de boeren uit het
herverkavelingsgebied alleen nog maar bij de uit
gifte 1955-'56 mee zullen kunnen dingen naar een
bedrijf in de N. O. P.
DE HOOGTE VAN DE HERVERKAVELINGS
RENTE.
Vervolgens kwamen de kostenbegrotingen aan de
orde. Hierover werden uitvoerige beraadslagingen
gehouden. Dit was niet te verwonderen, omdat de
bijdragen, die straks in de vorm van Herverkave
lingsrente van de belanghebbenden zullen worden
gevorderd, nauw hiermee verbonden zijn.
Er werd opgemerkt, dat bij de gewone ruilver
kavelingen, alvorens de belanghebbenden tot het
werk besluiten, de volledige kostenbegroting en de
lastenverdeling ter tafel gebracht zijn. De gang van
zaken bii een herverkaveling is, zoals bekend, an
ders. De wet heeft bepaald, dat tot herverkaveling
zou worden overgegaan.
Toch hebben ook de belanghebbenden van de her.
verkavelingsgebieden er recht op, langzamerhand
te weten wat het werk straks zal gaan kosten. Daar
toe konden dan nu ook gegevens worden verstrekt.
De totale kosten van de herverkaveling, met daar
bij inbegrepen het herstel van de grond en de aan
leg van noodzakelijke electriciteits- en waterleiding-
werken, zullen 194 millioen gulden bedragen.
Schouwen vraagt hiervan, als zwaarst getroffen en
als grootste gebied, uiteraard het leeuwendeel, n.l.
116 millioenTholen vergt 50 millioen, de Zak van
Zuid-Beveland 25 millioen en de polder Waarde
ruim 3 millioen. We laten de posten voor electrici-
teit en waterleiding even buiten beschouwing, om
dat hiervoor een afzonderlijke regeling zal worden
ontworpen.
Welke lasten zullen nu straks op de eigenaren
komen te drukken? Het werd eenstemmig redelijk
geacht, dat de belanghebbenden een bijdrage leve
ren in de kosten naar verhouding van de verbete
ringen, die aan de gronden en het landbouwbedrijf
worden aangebracht. Uiteraard zal dit bedrag van
perceel tot perceel uiteenlopen, doch de schatters
hebben, zoals bekend, in de afgelopen maanden de
grondslag voor het bepalen van de bijdrage gelegd.
Houdt men er rekening mee, dat de gegeven
cijfers gemiddelden zijn, dan blijkt dat op Schouwen
650,— per ha moet worden bijgedragen, d.i. 32,50
per ha per jaar gedurende 30 jaar. Op Tholen zijn
HOOGWATERGETIJDEN IN ZEELAND.
Westerschelde.
Terneuzen
Zondag 7 November
Maandag 8 November
Dinsdag 9 November
Woensdag 10 November
Donderdag 11 November
Vrijdag 12 November
Zaterdag 13 November
Vergelijkingsplaatsen
Westkapelle 1 uur vroeger; Breskens 35 minuten
vroeger; Vlissingen 30 minuten vroeger; Hoofd
plaat 20 minuten vroeger; Borssele 20 minuten
vroeger; Hoedekenskerke 20 minuten later; Hans-
weert 40 minuten later; Walsoorden 50 min. later.
Oosterschelde
Wemeldinge:
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Vergelijkingsplaatsen:
Veere 1.25 uur vroeger; Colijnsplaat 1 uur vroe
ger; Brouwershaven 45 minuten vroeger; Zierik-
zee 20 minuten vroeger; Goese Sas 5 minuten vroe
ger; Tholen 20 minuten later.
deze bedragen 640,— per ha en 32,per ha per
jaar. In de Zak van Z.-Beveland zal 800,per ha
moeten worden bijgedragen of 40,per jaar, ter
wijl in Waarde gerekend wordt op ƒ570,— per ha,
d.i. 28,50 per jaar. Deze voorstellen zullen, aldus
besloot men, aan de Minister van Landbouw ter
goedkeuring worden voorgelegd.
Er werd voorts besloten ernaar te streven het
tempo van de uitvoering der werken in de komende
maanden niet te verminderen. Daartoe zal een be
roep op de Regering moeten worden gedaan voor
het verstrekken van aanvullende credieten.
WATERLEIDING EN ELECTRICITEIT.
De werkgroep, die een onderzoek instelt naar de
financiering van de aanleg van electriciteit en
waterleiding in de herverkavelingsgebieden bracht
een interim-rapport uit. Dit werd met veel voorbe
houd door de vergadering aanvaard. Er werd n.l.
in voorgesteld om voor nieuwe waterleidingaanslui.
tingen door de belanghebbenden 500,per pand
plus 50,— voor elke ha van het bedrijf te laten
bijdragen. Voor electriciteit zal dit 400,per pand
plus 40,voor elke ha zijn. Deze bedragen kun
nen in de vorm van herverkavelingsrente in een
termijn van 30 jaar worden voldaan, d.w.z. dat een
bedrijf van 10 ha voor electriciteitsaansluiting
400,— 10 X 40 800,— betaalt of ƒ40,— per
jaar, d.i. nog geen gulden per week.
AFWATERING EN AANBESTEDINGEN.
De vergadering keurde het plan van afwatering
voor de Zak van Zuid-Beveland goed. Dit houdt in,
dat een gemaal wordt gesticht te Ellewoutsdijk,
naast de zeesluis, die bruikbaar blijft voor vrije
lozing. Daarnaast worden onderbemalingen ge
sticht in Baarland en voor het Coudorpe-complex.
Voorts werden nog enige objecten gegund. Dit
betrof het complex III bij Bruinisse (Janse Kloe-
tinge), complex VII in de Vier Bannen (Gouwens,
Krimpen a/d Lek), complex 65 (gedeeltelijk) bij
Brouwershaven (van Oord, Utrecht), op Schouwen-
Duiveland en het complexwerk in complex II,
Poortvliet-Zuid op Tholen (Janse, Kloetinge). Het
bouwen van het gemaal aan het Sas bij. Zierikzee
werd opgedragen aan de Fa. J. A. Leijs te Kapelle.
Samen met nog enige kleinere objecten werd
voor een totaal bedrag van ruim 214 millioen aan
werken gegund.
VERLENGING PACHTCONTRACTEN.
Tenslotte werd in de vergadering nog opgemerkt
van hoeveel belang het is, dat ook tijdens de her-
verkavelingsprocedure aflopende pachtcontracten
verlengd moeten worden. Daartoe dient men tijdig
(uiterlijk één jaar vóór het aflopen van het con
tract) verlenging aan te vragen.
Minister Mansholt heeft mede namens Minister
Staf (Oorlog èn Marine) geantwoord op schrifte
lijke vragen van het lid van de Tweede Kamer,
de heer Van der We ij den, betreffende de te nemen
maatregelen voor het binnenhalen van de aard
appelen- en bieten-oogst. Erkennende, dat door
de aanhoudende ongunstige weersomstandigheden
en het nijpende tekort aan arbeidskrachten in de
landbouw moeilijkheden zijn opgetreden bij het
binnenhalen van de aardappeloogst, zegt Minister
Mansholt, dat bij hem niet de vrees bestaat, dat
de moeilijkheden, ontstaan door de uitzonderlijke
omstandigheden van dit jaar, er toe zullen leiden,
dat het volgend jaar in zeer onvoldoende mate
aardappelen en suikerbieten zullen worden ge
teeld.
De Mininster van Oorlog en Marine acht het
om redenen van dienstbelang waaronder be
grepen de vereiste controle, waartoe in het bij
zonder is te rekenen het verifiëren der aanvragen
door de burgemeesters - ongewenst het uitzon
deringsverlof onafgebroken te verlenen en/bf tot
meer categorieën van militairen uit te breiden.
Aan het uitzonderingsverlof, ingevolge de be
staande regeling, o.m. neergelegd in de land
macht- en luchtmachtorder van 25 Augustus 1954,
no. 54202, zal derhalve geen verdere uitbreiding
worden gegeven.
Getracht zal moeten worden op andere wijze
te voorzien in het tekort aan arbeidskrachten
voor de landbouw.
Het Rijksarbeidersbureau en het Bureau Oogst-
voorziening hebben maatregelen getroffen om te
bevorderen, dat zoveel mogelijk arbeiders nog voor
de oogstwerkzaamheden kunnen worden aange
trokken.
In verband met moeilijke afzet van een kwan
tum zand- en veenaardappelen is overleg gaande
tussen de Nederlandse Vereniging van Aardappel
meelfabrikanten en de Stichting voor de Land
bouw, waarbij wordt nagegaan in hoeverre voor
deze aardappelen tegen redelijke prijs een be
stemming kan worden gevonden.
Andere loonstelsels (vervolg)
In deze schets willen we een aanvang maken
met de bespreking van enkele bijzondere loon
stelsels. We bedoelen hiermede het Taylorstelsel,
het Bedauxstelsel en dq diverse premieloon
stelsels.
Het Taylorstelsel
Het ligt niet in de bedoeling van deze schetsen
om dit veel besproken stelsel uitvoerig te gaan
bespreken. Het is beurtelings hemelhoog geprezen
en diep gesmaad. De waarheid ligt ook hier in het
midden. Het Taylorstelsel heeft voordelen en na
delen.
F. W. Taylor was bedrijfsingenieur bij de
Bethlehem Steel Company, die in 1895 een boek
schreef waarin hij een geheel nieuwe vorm van
loonbepaling publiceerde. Na jarenlange studie
meende hij een systeem gevonden te hebben dat
de bezwaren van tijdloon en stukloon zóu voor
komen. Hij noemde zijn systeem het differentiële
stukloon.
Aan dit systeem van loonbepaling lagen zeer
nauwkeurige tijd- en bewegingsstudies ten grond
slag. Taylor had de arbeidsverrichtingen scherp
geanaliseerd en met grote nauwkeurigheid vast
gesteld welke bewegingen (handgrepen) de ar
beider voor een bepaald werk verrichten moest
en hoeveel tijd hiervoor nodig was.
Het was zijn doel 'om de arbeid zo eenvoudig
en snel mogelijk te verrichten en mede hierdoor
de arbeiders te selecteren. Om dit doel te be
reiken werkte hij niet met een gemiddelde ar
beidsduur, maar stelde hij een minimum tijd vast
voor de meest bekwame arbeider en daarmee
tevens diens maximum prestatie.
Op basis van deze waarnemingen stelde hij
nu een bepaalde prestatie vast, waarboven en
waarbeneden verschil lende stukloontarieven wer
den betaald. Aan dit tweeledige tarief dankt het
Taylorstelsel zijn naam van differentieel stuk
loonstelsel.
Een arbeider die er in slaagde een bepaalde
arbeid in de normale tijd standaardtijd) te ver
richten of die daarboven uitkwam kreeg een hoog
stukloon, de arbeider die deze normale prestatie
niet bereikte, kreeg een laag stukloon.
Tussen dit hoge en lage stukloon was een aan
zienlijk verschil. Dit was de prikkel welke Taylor
wilde geven voor vlug werken. Werkt de arbeider
niet vlug, dan moet hij de gevolgen daarvan maar
ondervinden in de vorm van een laag loon.
Luie en traag werkende arbeiders berokkenen
de onderneming verlies, daar vele kosten een
constant karakter dragen. De weinig producerende
moet dus worden gestraft (laag stukloontarief),
de veel producerende moet beloond (hoog stuk
loontarief).
We willen met een eenvoudig voorbeeld dit
systeem verduidelijken.
Van een bepaald artikel is de normale pro
ductie (standaardproductie) 40 stuks per dag.
Het hoge stukloon bedraagt 30 ct. per stuk,
het lage stukloon (voor een productie van minder
dan 40 stuks per dag) 20 ct. per stuk. Drie ar
beiders, A., B. en C., produceren respectievelijk
20, 30 en 40 stuks per dag.
Hun loon is nu als volgt:
A. 20 stuks 20 x 20 ct. 4,
B. 30 stuks 30 x 20 ct. 6,
C. 40 stuks 40 x 20 ct. 12,—
Duidelijk zien we hieruit dat Taylor A. en B.
straffen" wil en C. belonen wil. A. krijgt voor
20 stuks maar 4,C. voor 40 stuks (is 2 x 20
stuks) ƒ12,(is 3 x ƒ4,
Er zijn tegen dit systeem zeer ernstige be
zwaren aan te voeren.
In een volgende schets willen we de vóór- en
nadelen nog nader tegenover elkaar afwegen.
M.
Bij het aanhoudende natte weer ziet men her
haaldelijk dat het rundvee een voer wordt voor-
gegooid, dat nauwelijks deze naam kan dragen.
Wanneer men het sterk besmeurde bietenblad
ziet of de sterk verontreinigde stoppelknollen, dan
vraagt men zich af hoe een koe in leven blijft.
Gevallen van 12 a 13 aanhangende grond
komen herhaaldelijk voor. Een deel zal de koe
in de voergoot achterlaten en terecht maar
bij een gift van 50 kg van dit voer (dit is geen
uitzondering) betekent dat toch nog gauw, een
dagelijkse grondopname van 3 a 5 kg! In die
gevallen gaat een koe op een worm gelijken: zij
eet zich door de grond. Met dit verschil dat een
worm op deze voederwijze ingesteld is en een
koe niet.
Het advies luidt dan ook: Geeft niet te veel
van dit besmeurde voer, de optredende diarrhee
geeft bovendien aan dat het voer slecht wordt
verwerkt. En alvorens deze producten gehakseld
te kuilen, winne men advies in bij de Voor
lichtingsdiensten.
S. I.
v.m.
n.m.
11.26
11.56
12.14
0.37
12.55
1.22
1.42
2.10
2.29
2.58
3.13
3.45
4.03
v.m.
n-m.
0.41
1.11
1.15
1.29
1.52
2.10
2.37
2.57
3.25
3.44
4.13
4.28
5.00
5.18
