Verhoging van de arbeidsproductiviteit in de landbouw erverkavelingsgebieden Uit de I. WAAR HET OM GAAT B. 557 H DE HERVERKAVELINGSCOMMISSIE ZEELAND VERGADERDE. De hoofdmoot bestond uit de ter goedkeuring voorgelegde plannen voor het komende seizoen. Als men ziet welke .'bedragen gemoeid zijn met de Herverkavelingswerken, is het: duidelijk, dat men alvorens een beslissing te nemen de opzet van de werken grondig bestudeert. De Bureaux van Uit- vioering in de vier gebieden stellen met behulp van deskundigen van cultuurmaatschappijen en in- genieursbureaux een werkplan imet begroting op. De agrarische subcommissie uit het betrokken gebied geeft haar advies over zo'n plan. Nadat aldus het plan is voorbereid, wordt het aan de voltallige Herverkavelingscommissie ter goed keuring ivoorgedragen. Grote projecten dienen door de Minister nog te worden bezien alvorens men tot uitvoering overgaat. Om een indruk te krijgen van de bedragen waarom het hier gaat geven wij dit overzicht van de ter vergadering goedgekeurde opdrachten. Tholen regie 625.210 Aanbesteed 81.000 Totaal Tholen Schouwen-Duiveland regie 4182.000 Aanbesteed 771.172 Totaal Schouwen-Duiveland Waarde aanbesteed 706.210 4953.172 962.732 Goedgekeurde projecten tot een bedrag van 6586.114 De koimende maanden zullen dus werken in uit voering komen die een gezamenlijk bedrag van ruim 3V> millioen gulden kosten. De vergadering besloot, dat er naar zal worden gestreefd zoveel als doenlijk is, in de toekomst tot aanbesteding van complexwerken over te gaan. Verder werden in de vergadering aan de orde gesteld de provinciale weg van Tholen naar Scherpenisse en de rentevergoeding aan belang hebbenden die hun gronden en bezittingen aan de Stichting tot het Beheren van Landbouwgronden verkopen. Er zal, zo werd besloten, rente vergoed worden over de kioops'om tot 3 indien de datum van uitbetaling niet samenvalt met de datum- van aanvaarding van het gekochte. VASTSTELLING VAN NORMEN. In bovenstaande vergadering is nog gesproken over inormen. Voor het geval grond braak moet blijven tenge volge van door de herverkaveling uit te voeren werkzaamheden, bestaat de mogelijkheid om in een bepaald jaar 2% maal de pachtwaarde te ver goeden. Deze pachtwaarde is thans vastgesteld en wel op ƒ160,voor bouwland en ƒ130,voor grasland, met de mogelijkheid om in bijzondere omstandigheden hierop een toeslag toe te kennen van ten hoogste 25 Reeds eerder werd een Imorm vastgesteld voor het in gebruik nemen van grasland in de maand Juli. Thans is bepaald dat later in het jaar de ver goeding lager zal zijn; de vaststelling daarvan zal geval voor geval geschieden door het; Bureau van Uitvoering in overleg met de agrarische subcom missie. DE 1500-GEMETENPOLDER AAN DE BEERT. De grondgebruikers in de 1500-gemetenpolder ten Zuiden van de straatweg TholeiniPoortvliet wor den er 'bij deze op gewezen, dat ook zij geadviseerd worden voorlopig te wachten met het uitzaaien van wintergewassen en met de aankoop van zaai- iof pootgoed van intensieve gewassien. Van de zijde van het Bureau van Uitvoering zullen zo spoedig mogelijk nadere richtlijnen volgen. WIJZIGING VAN DE BLOKGRENS OP THOLEN. De niet-agrarische gedeelten van de dorpskernen op Tholen zullen, na Ministeriële goedkeuring, buiten het Herverkavelingsblok komen te vallen. Uiteraard zullen deze gedeelten t.z.t. nauwkeurig worden omschreven en bekend gemaakt. Voor de betrokkenen, die geen enkel belang bij de herverkavelingsprocedure hebben, betekent deze maatregel een verbetering. Zij behoeven nu voortaan niet meer officieel m het herverkayelingsweirk te worden gekend. De administratie en het kadaster worden van veel arbeid, die betrekkelijk zonder zin was, ver lost. SANERING EN PROEFEMIGRATIE. ;De voor een goede toedeling na de herverkave ling zo noodzakelijke sanering hangt voor een groot We hebben ons in de landbouw eerlijk gezegd nooit zo erg bekommerd om de productiviteit van de arbeid. Des te meer zijn we er altijd op uit geweest te kijken naar de opbrengst die we van een bepaalde oppervlakte wisten te halen. Zo kon het dan gebeuren dat in Nederland de produeti- viteitsvraagstukken rondom de methoden die ge bruikt worden in de landbouw, eerst na de laatste wereldoorlog de belangstelling gekregen hebben die ze verdienen. Er zit in deze ontwikkelingsgang ongetwijfeld een sterke samenhang met de mecha nisatie en motorisatie, die we na de oorlog met ras se schreden veld hebben zien winnen. De handarbeid werd meer en meer vervangen door machinale arbeid en de boer die begint met een machine aan te schaffen weet niet altijd precies hoe hij er het voordeligst mee kan werken. Heeft men eenmaal een machine gekocht, dan kan men vaak nog volgens verschillende methoden werken. Al is het natuurlijk ook wel zó dat de machine vaak eerst dan gekozen kan worden, als men de beste methode meent gevonden te hebben. Als men een kopschoffel heeft aangeschaft is het logische ge volg hiervan dat er ook een lichter zal moeten ko men. De aanschaf van de kopschoffel is nu eenmaal een gevolg van de keuze van een zeer speciale rooi- methode. VROEGER DEED HET ER WEINIG TOE. Dat er verschillende arbeidsmethoden toegepast konden worden wist men vroeger ook wel. De keu ze van een bepaalde methode is doorgaans sterk aan de streek gebonden. Zolang de handmethoden nog de boventoon voerden, deed het er weinig toe hoe het gebeurde. En degenen die de arbeiders er van wilden overtuigen dat het werk op een andere manier vlugger en beter verricht kon worden, moest maar al te vaak merken, dat deze mensen er weinig voor voelen het opeens anders te gaan doen. Een dergelijke nieuwlichterij heeft nooit veel opgang kunnen maken en doet het heden ten dage nog niet. Al wordt de tarwe met de zelfbinder er af gehaald of gemaaidorst, de kanten worden in het Zuid Westen nog doorgaans omslachtig afgesneden met de sikkel, terwijl de beter voor dit doel geschik te zicht, die zojuist nog in de erwten is gebruikt, in de schuur hangt te verroesten. Dit verschijnsel is zeer begrijpelijk. De landarbei ders in Nederland hebben nooit een scholing gehad en leerden de handgrepen die ze in het boerenbe drijf nodig hebben en dat zijn er heel wat van hun vaders of andere arbeiders op het bedrijf waar ze na de lagere school jaren terecht kwamen. Zo is deel af van de mogelijkheid die kunnen worden geboden voor vestiging van bedrijven elders. Tot dusverre gaat de belangstelling van het deel van de landbouwende bevolking, dat hun geboortegrond wel wenst te verlaten, in de eerste plaats uit naar de nieuwe gebieden in Noord-Oostpolder en Braak man. De neiging tot emigratie is tot dusverre zeer gering gebleken. Dit moet wellicht worden toege schreven aan de voorkeur die wordt gegeven aan een nieuw bedrijf binnen onze: landsgrenzen. Het :is echter zeer wel mogelijk, dat straks de kansen op een vestiging in de Noord-Oostpolder steeds geringer zullen worden. Wellicht zal dan mlede na goede voorlichting voor velen de nood zakelijkheid duidelijk worden dat' een grotere stap moet worden gedaan en dat ook aan de andere zij de van de Oceaan goede mogelijkheden liggen voor mensen met ondernemingslust en werkkracht. Teneinde dit te stimuleren beraadt men zich in tussen op de mogelijkheid om per gebied 2 a 3 gezinnen in de gelegenheid te stellen om „op proef" te emigreren. Dus met de mogelijkheid om - uiteraard binnen bepaalde tijd terug te ko men als het inderdaad in deini vreemde niet moge lijk zou ,zijn een nieuw bestaan te vinden. LIGHT EN WATER. Op zeer korte termijn zullen besprekingen wor den geopend met de betrekken openbare nuts bedrijven om te komen tot een schema voor aan- tsluiting van bedrijven in de herverkaivelingsgebie- den aan waterleiding- en electriciteitsnett'efn. In de laatste vergadering van de Herverkavelingscom missie gingen reeds stemmen op om onmiddellijk met de werkzaamheden te doen beginnen. Het is echter wel raadzaam, dat vooraf toch een indruk wordt verkregen van de mogelijkheden en vani de kosten die dit met 2ich zal meebrengen. het te begrijpen dat nieuwe methoden maar heel moeilijk de weg vonden in de praktijk. De in verhouding hogere lonen na de laatste oor log en de schaarste aan arbeidskrachten hebben een radicale omkeer gebracht in de arbeidsmethoden. De hoge loonkosten hebben de interesse van de landbouwer in mogelijke vereenvoudigingen en het werken met zo weinig mogelijk personeel, al dan niet gedwongen, doen toenemen. De praktijk is het onderzoek noodgedwongen bij deze omschakeling wel eens vóór geweest, wanneer het er om ging de best geschikte methode voor het werken te vinden. We zijn ondertussen wat beter in de mechanisatie gegroeid en daarmee ook in de ar beidsmethoden, die hiermee verband houden. Het Instituut voor Landbouwtechniek en Rationalisatie in Wageningen heeft nu een aparte afdeling, die on der leiding van Ir A. Moens baanbrekend werk op dit terrein verricht. Nu er onlangs een internatio naal congres over dit onderwerp te Wageningen is gehouden, leek het ons gewenst de aandacht op dit onderdeel van het landbouwbedrijf te vestigen. We zijn met de mechanisatie van de landbouw spoedig aan een einde, al zoeken we nog naar machines voor het oogsten van een aantal belangrijke land bouwgewassen. Het wordt daarom des te belangrij ker te gaan zoeken naar die methoden waarbij we met zo min mogelijk arbeid met deze machines eer» goed product voort kunnen brengen, dat aan alle te stellen kwaliteitseisen kan voldoen. Weliswaar is een hoge arbeidsproductiviteit geen maatstaf voor een hoog ondernemersinkomen, maar toch is dit we] een voorwaarde als men wil spreken van een bedrijf dat rendabel is. Als zodanig is het zeker de moeite waard er eens wat over te publiceren. Ook al zal iedere boer steeds voor z'n eigen bedrijf na moeten gaan wat de mogelijkheden zijn. BEDRIJFSGROOTTE VAN BELANG. Op zichzelf is het goed verklaarbaar dat de ar beidsproductiviteit op kleine bedrijven geringer is dan op grotere bedrijven. De tijden van voorberei ding, nawerk en transport drukken des te zwaar der, de percelen zijn doorgaans veel kleiner, terwijl alleen kleinere machines en trekkracht van een kleiner vermogen toegepast kunnen worden. Daar om is een rationele mechanisatie op deze bedrijven ook zo moeilijk door te voeren. De voordelen van de mechanisatie kunnen derhalve alleen worden ge plukt als gezamenlijk de nodige machines worden aangeschaft. Dit neemt echter het arbeidsoverschot dat veelal op deze kleine bedrijven bestaat niet weg, doch vergroot het veeleer. Deze studie moet daarom steeds gecombineerd worden met een onderzoek naar de mogelijkheid het bedrijf te intensiveren of de overtollig geworden uren elders productief te besteden. Daarnaast blijven vooral de vele bedrijven die ge heel of gedeeltelijk met vreemde arbeidskrachten werken, eem welkom object 'voor de studie van de arbeidsproductiviteit en arbeidsmethoden. Bij de studie van defe methoden wat in de industrie, waar het onderzoek gemakkelijker gedaan kan wor den, reeds lang is ingeburgerd gaat het er om een aantal richtlijnen in het oog te houden. We noemen hier een aantal van deze grondregels: le. Spaar zo mogelijk bewerkingen uit, waar door tijd en inspanning bespaard worden. 2e. Breng het werk zo dicht mogelijk bij de ar beider. 3e. Gebruik werktuigen die goede kwaliteit werk leveren en toch weinig inspanning vereisen. 4e. Maak zoveel mogelijk gebruik van de zwaar tekracht en gebruik bij het transport wagens. 5e. Zorg voor rhytmische lichaamsbewegingen, waarbij zoveel mogelijk beide handen worden gebruikt. 6e. Houdt de vermoeidheid tegen door het werk zoveel mogelijk zittend te laten doen en de nodige rustpauzen in te lassen. Nog niet zo lang geleden kwamen we op een be drijf het volgende voorbeeld tegen, dat als illustra tie kan dienen. Het vlas moest geschelfd worden en het weer liet zich niet al te best aanzien. Door de regen die reeds gevallen was. kon het vlas niet ge heel droog worden genoemd. Onze verwondering was daarom des te groter toen er van dit aan kwa liteitsverlies blootstaande vlas grote schelven wer den gezet, waardoor de schoven over grote afstand moesten worden aangesleept. Op onze vraag waar om de schelven niet wat kleiner werden gemaakt om de kwaliteit zo goed mogelijk te houden en het werk mogelijk nog vóór de regen klaar te krijgen, kregen we het antwoord dat deze methode toch zo gemakkelijk was bij het mennen. Daarbij werd over het hoofd gezien dat de vele uren, die met het sle pen van de vlasschovem over grote afstanden ver loren gingen, niet weer door het wat minder vaak verzetten van de wagen worden goedgemaakt. Het is een bewijs uit de practijk dat op dit gebied nog meer voorlichting over de te gebruiken werk wijze gegeven zou moeten worden.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1954 | | pagina 9