Verschillen in agrarische structuur tussen twee poldergebieden
«VICTORIA» ZADEN voor een betere oogst
GEBRs DE JONGH
GOES
ZEEUW SCH LANDBOUWBLAD.
$85
MAATREGELEN TOT
VERBETERING.
Uit het vorenstaande moge
duidelijk zijn geworden, dat
ruilverkaveling de allesbeheer
sende factor is voor de land
bouwkundige ontwikkeling van
een gebied als de Poel van Goes.
Ruilverkaveling zou in de eer
ste plaats het gebied een goed
net van wegen en waterlopen
geven. Het zou het einde bete
kenen van de vele kronkelweg
jes en de regelmatig weerkeren
de wateroverlast. In de tweede
plaats zouden in het kader van
de ruilverkaveling boerderijen
kunnen Worden gesticht. Welis
waar zou dit afbreuk doen aan
de romantiek van de verlaten
uitgestrektheid, waarin de be
zoeker zich alleen waant, maar
mede de voorwaarden scheppen
voor een doelmatige exploitatie
van deze gemengde bedrijven.
Daarvan zou in de eerste plaats
het grasland profiteren. Omwei-
den in niet te grote percelen,
van het inmiddels voor zoveel
mogelijk op verantwoorde wijze bij de ruilverkave
ling geëgaliseerde grasland, zal dan zonder bezwaar
kunnen plaats vinden.
Een rationeler bemesting zal hieruit voort
vloeien. Met name de stikstofbemesting zal
Ja, als de "boeren van de Poel eens dezelfde kansen hadden als
andere boerenzou dit grasland er dan niet zo uitzien?
niet bij een betrekkelijk grote hoeveelheid ineens
meer worden verstrekt, maar bij hoeveelheden van
25-30 kg N na weiden en 60-80 kg N na maaien
in 5 of 6 keren per seizoen. Bij overvloedige gras-
groei in het voorjaar zal een deel worden benut
voor het vullen van silo's met dit jonge eiwitrijke
materiaal. Er zal minder grasland komen, omdat
de verbetering van de ontwatering en de ontsluiting
van het gebied er toe zal leiden dat meer grasland
van thans voor bouwland geschikt wordt, maar het
grasland dat blijft zal door doelmatig gebruik twee-
of driemaal zoveel gaan produceren. Kortom, er zal
een vorm van graslandgebruik ontstaan, zoals wij
die thans zien ontwikkelen op Walcheren en wel
licht over een jaar of vijf na de herverkaveling
evenzeer op Schouwen-Duiveland en Tholen.
Maar ook de exploitatie van het bouwland zal
vooruit gaan, al was het alleen reeds door de ver
betering van ligging, vorm en grootte der kavels.
De machinale bewerking van het bouwland zal hier
door ongetwijfeld worden bevorderd. Uiteraard zal
het bouwland ook profiteren van de verbetering
van het net van wegen en waterlopen.
Dit is alles nog: toekomstmuziek, maar toch een
muziek, die reeds in vele varianten is gecomponeerd
en waarvan betrokkenen, wanneer zij de compositie
begrijpen, ook veel genoegen beleven. Hiermede be
doelen wij, dat daar waar de practijk de gegeven
mogelijkheden na een ruilverkaveling ook heeft
benut, de vooruitgang van de streek indrukwekkend
is geweest, en daar waar dit is nagelaten, ondanks
alle moeite en kosten eigenlijk weinig is bereikt.
De boeren in de Poel van Goes zijn geen slechtere
boeren dan anderen. Alleen de kansen, die hen
geboden worden zijn kleiner dan elders. Het is in
de eerste plaats een zaak van deze boeren zelf deze
kansen te verbeteren. Ruilverkaveling is daartoe
het aangewezen middel. Eerst daarna kunnen zij
tonen wat zij als boer waard zijn
Boeren uit de Poel, let op Uw zaak
DOOR IR. M. SANDERS EN A. C. SIMONSE
Om een inzicht te krijgen in de rijke variatie
op agrarisch gebied in de kring West Zuid-Beveland
moeten we ons beperken tot een keuze. Het ligt
niet op mijn weg, de fruitteelt in de Zak te gaan
vergelijken met de akkerbouw in de Wilhelmina-
polder. Deze extremen vallen direct op bij de rijtoer.
Bepalen we ons echter tot de polders ten Zuiden
van Wolphaartsdijk, te weten de Oost Nieuwland-
polder, de Heerenpolder en de Nieuw Sabbinge-
polder met een gezamenlijke oppervlakte van plm.
600 ha en vergelijken we deze met polders in de
omgeving van Nieuwdorp-Lewedorp, bijvoorbeeld
met de West-Kraayertpolder ter grootte van plm.
500 ha, dan treden bij nadere beschouwing ook nog
grote verschillen naar voren.
In de eerste plaats de bedrijfsgrootte. Het aantal
landbouwbedrijven in de genoemde polders bij
Wolphaartsdijk bedraagt 14, tegen 41 in de West-
Kraayert, waarbij de fruitbedrijven buiten beschou
wing zijn gelaten. -
VERDELING VAN DE BEDRIJFSGROOTTE
Grootte Aantal bedrijven
in ha Wolphaartsdijk West Kraayert
0— 5 ha 1 26
5-^-10 ha 1 1
10—20 ha 2 3
20—40 ha 8 8
Boven de 40 ha8 3
Hiervan 10 bedrijven in de groep 0—2 ha.
De snelle bevolkingsaanwas leidde in de West
Kraayért tot versnippering van de grond, temeer
daar slechts weinig jongeren naar elders vertrok
ken. In de polders onder Wolphaartsdijk is de be
volkingsaanwas gering, de bedrijven worden niet
gesplitst, mede omdat de jongeren er op uit trekken.
De verkaveling van de eerstgenoemde polders is
goed te noemen. Met de verkaveling van de West
Kraayert is het echter anders gesteld. De basis
voor een goede verkaveling is wel aanwezig; de
lijnrechte verbinding Lewedorp's-Heerenhoek
deelt de polder in N.Z.-richting in tweeën. Door de
grote versnippering, vooral in het Zuiden, laat de
verkaveling echter wel iets te wensen over. Rijdende
over de Rijksweg bij Lewedorp, valt dit niet zo
zeer op, daar in het Noorden van de polder enkele
grote bedrijven liggen.
In de West Kraayert overheerst het gemengde
bedrijf, terwijl in de polders rond Wolphaartsdijk
in hoofdzaak akkerbouw bedreven wordt.
PERCENTAGE VAN DE TOTALE OPPERVLAKTE
IN GEBRUIK ALS
Wolphaartsdijk-polders West Kraayert
Akkerbouw 88 74
Grasland 10.5 22
Fruitteelt 1.5 4
We zien dus duidelijk dat de oppervlakte grasland
in de West Kraayert tweemaal zo groot is. De
oppervlakte grasland in de Heerenpolder zou nog
aanzienlijk minder zijn, als de lage strook grond
bij de Weel geschikt zou zijn voor akkerbouw.
De graslandexploitatie van beide gebieden is dan
ook niet zonder meer vergelijkbaar. Toch is die
in de West Kraayert niet veel
intensiever; Wat we eigenlijk' wël
mochten verwachten. Hiermede
raken we meteen de kern van
het verschil: de mentaliteit van
de boeren.
De boeren onder Wolphaarts
dijk zijn vooruitstrevender. Op
90 r/r van hun bouwland is
grondonderzoek toegepast, ter
wijl dit in de West Kraayert
35 r/c bedraagt. De uitslagen
van het grondonderzoek tonen
aan, dat er tussen beide gebie
den geen grote verschillen be
staan, met uitzondering van de
Oost Nieuwlandpolder. De
grondsoort bestaat in hoofdzaak
uil zavel. Terwijl in beide ge
bieden in warme, droge zomers
plaatselijk schade door verdro
ging kan optreden, vooral in het
gedeelte van de West Kraayert
ten Noorden van de Kasteelweg.
Het bouwplan is globaal ge
nomen ook gelijk, ongeveer een
derde granen, een-derde hak-
vruchten en een-derde handels-
en andere gewassen. Maar de
tarwe in de West Kraayert
wordt bijna uitsluitend voor de
consumptie geteeld, terwijl de
oppervlakte voor de keuring onder Wolphaartsdijk
niet onaanzienlijk is. Ook kunnen we nieuwe ras
sen hier eerder vinden dan in de West Kraayert.
De arbeidsvoorziening is in de West Kraayert
gunstiger, door aanwezigheid van vele grote ge
zinnen. Terwijl onder Wolphaartsdijk vrouwelijke
arbeidskrachten zelden ingeschakeld worden, is dit
in de West Kraayert veelvuldig het geval, zowel
uit eigen gezin als uit omliggende dorpen. Toch is
de arbeidsvoorziening onder Wolphaartsdijk niet
ongunstig, doordat men over een behoorlijke vaste
kern van arbeiders de beschikking heeft. Het ge
volg is dan ook dat men weinig te velde verkoopt,
terwijl dit in de West Kraayert nogal eens het ge
val is.
Uit het voorgaande hebben we gezien, dat twee
gebieden, die van nature vergelijkbaar zijn, door
allerlei omstandigheden een heel verschillende be
drijfsvoering toepassen. i
Het Zwaakse Weel.
Voor LandbouwFruiten Groenteteelt
Staan wij een heel jaar door gereed
STAND No 2 Telef. 2180-2189 (K1100)
