Programma
De rijtoer door de Kring West Zuid-Beveland
1
WlLHCkH fVflOOflc'
KATTCnOHKC
HMXinDER£f
KioennCf
ni£UWDOai>
HfmnentzArio
AtOK^HH M
c^cnPOLoca.
T/Sjf
HcauriHoch
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD.
De Voorzitter van de Rijtoercommissie,
J. M. KLOMPE.
en Oosterland en daarna in Wolfaartsdijk.
De beide laatste polders zijn t. g. v. de
ramp geïnundeerd geweest. Langs de
Heeren- en de Oost Nieuwlandpolder
komen we in de grote Wilhelminapolder,
allen genoegzaam bekend. Langs het
proefbedrijf Zeeland gaan we op Wilhel-
minadorp aan. Hier gaan we de brug over
naar het gedeelte van de polder, dat in
1943 door een dijkval geïnundeerd is ge
worden.
Onze tocht voert naar de Kattendijkse
dijk, waar ter rechterzijde de z.g. Noord-
hoek, gemeente Kloetinge ligt. Voor het
dorp Kattendijke slaan wij rechts af over
de Monnikendijk en komen vervolgens
aan de Kapelsestraatweg om tenslotte op
de grote rijksweg aan te landen. De kom
van het dorp Kloetinge is eveneens uit
een oogpunt voor het verkeer niet bereik
baar.
Langs de Patijnweg, Dusseldorpschool,
Voorstad, Oostsingel, Brug, Zaagmolen
straat, Klein Frankrijk voert deze rijtoer
met een afstand van 80 km naar de
finish, alwaar zij ontbonden wordt.
Hoewel niet volledig, meen ik er in ge
slaagd te zijn U een indruk van de route
te geven, zodat een ieder zich bij de rond
rit enigszins kan oriënteren.
Moge gunstig weer en weinig stof ons
deelachtig zijn, opdat deze rijtoer voor
alle deelnemers een succes worde.
Z.L.M. GOES
ZUID-BEVELAND
Hoewel we ons hadden voorgesteld, zoveel moge
lijk de verschillende afdelingen van de Kring te
bezoeken, moeten we helaas de Afd. 's Heer Abts-
kerke teleurstellen, omdat het verkeertechnisch
onmogelijk bleek ons door de Poel te bewegen.
Bovendien verdeelt de spoorlijn van de Ned. Spoor
wegen ons gebied in twee stukken, ten Noorden
en ten Zuiden van die spoorlijn. Uit veiligheids
oogpunt en om geen onnodig oponthoud te ver
oorzaken was het verkieselijk na de eerste spoor
wegovergang geen verdere overgangen te passeren
en gebruik te maken van het viaduct over de
spoorlijn bij 's Heer Arendskerke.
Het gebied, dat U met de rijtoer zult doorkruisen,
is vanuit Goes een streek van Oudelandpolders met
overwegend gemengd bedrijf van akkerbouw en
veeteelt, tevens gedeeltelijk of soms overwegend
fruitteelt.
Daaromheen ligt vanaf de Polder Borssele tot
en met de Wilhelminapolder een gordel van jon
gere polders van zwaardere grond met overwegend
akkerbouwbedrijven, waarvan vele sterk gemecha
niseerd en enkele, hoewel bij hogere uitzondering,
zelfs totaal veeloos.
De start zal aanvangen via het emplacement
van de Veilingsvereniging Zuid-Beveland en de
Stationsweg en gaat bij de eerste overweg over de
spoorlijn. Wij dienen de tijd te benutten, omdat
juist op dat uur de treinenloop het toelaat dat wij
dat punt passeren. Daarom dient aan het tijdstip
van vertrek stipt te worden vastgehouden.
De route loopt dan langs de watertoren over de
's Gravenpolderse straatweg naar 's Gravenpolder,
een mooie weg met prachtig landbouwschoon;
links het gebied van Kloetinge. Abbekinderen en
rechts 's H. Abtskerke met de Poel. Wij passeren
het dorp 's Gravenpolder, volgen de Provinciale
weg naar Kwadendamme, hetgeen wij rechts laten
liggen en Volgen dan de richting Baarland. Kort
daarop komen wij aan het gebied „de Zak van
Zuid-Beveland", waar op 1 Februari 1953 door de
stormramp de achtereenvolgende polders zijn ge
ïnundeerd: Baarland, Oudelande, Noordpolder,
Zuidpolder, Everinge en Ellewoutsdijk. Voorheen
een gebied met naast landbouw een uitgebreide
fruitteelt. Enkele boomgaarden zijn nog gedeelte
lijk behouden; de meesten zijn gerooid hetgeen U
kunt aanschouwen door de grote hoeveelheid
brandhout dat hier en daar ligt opgestapeld.
In Oudelande heeft de Veilingsvereniging Zuid-
Beveland een pakstation, hetgeen voorheen een
hoeveelheid fruit verwerkte die 10 bedraagt van
de totale hoeveelheid aan de veiling te Goes. Wel
een bewijs, dat de teelt van hard en klein fruit
voor deze streek van grote betekenis was.
Wanneer wij het inundatiegebied binnenrijden,
laten wij het dorp Baarland links liggen en volgen
de normale verkeersweg naar Oudelande. Hier
rijden we achterom het dorp tot aan de overweg
van de locaalspoor. Links over de dijk ligt de pol
der Ellewoutsdijk; wij houden echter rechts aan,
rijden langs kromme wegen dwars door de polder
te midden van nog bestaande en gerooide boom
gaarden en komen aan de dijk, die de Noordpolder
scheidt van het droge gebied bij het dorp Drie
wegen. Links geïnundeerd terrein en rechts onge
schonden bouwland met het dorp Driewegen als
uitzicht. Wanneer wij deze dijk vervolgen, komen
wij aan de Staartsche dijk van de Polder Borssele.
Alvorens dit punt te bereiken treft men aan de
linkerzijde de Polder Ellewoutsdijk een gebied met
hoofdzakelijk grasland; erg grillig van vormen met
zijn vele doornbossen. Het grasbestand is er slecht
en de meeste zomers is er veelal geen of slecht
drinkwater voor het vee.
Van hieruit links afzwenkend komen wij aan de
zeedijk van de polder Borssele en juist op dit tra
ject krijgt men ter linkerzijde een juist overzicht
op den Berg van Coudorpe een vliedberg mid
den in de polder en een grote zandvlakte in den
hoek als gevolg van de inundatie. Dat dit gebied,
dat U met eigen ogen zult kunnen aanschouwen,
zeer zeker voor herverkaveling in aanmerking
kwam, is aan geen twijfel onderhevig.
Vervolgens gaat de route onderlangs de zeedijk
van de Polder Borssele, waar men aan de ruw be
groeide plekken nog tekenen ziet van dijkafschui-
vingen op 1 Februari 1953. Hier heeft men met
man en macht gewerkt om de polder te behouden.
De oprit wordt opgereden en de route volgt de
haven met een vergezicht op Z, Vlaanderen en gaat
verder in de richting van het dorp Borssele. Het
dorp biedt een mooie aanblik; de kerk te midden
van een prachtige tuinaanleg met vijver in het vier-
kantsverband en de huizen er omheen.
Achterom verlaten wij Borssele in de richting
van de Koningspolder naar de Borsselse dijk. Links
krijgt men dan de verschillende Kraaiertpolders
en rechts de grote Polder Borssele. De tocht gaat
naar het dorp 's Heerenhoek. Hier slaan wij in
het dorp links de hoek om en vervolgen wij via de
Weel de Provinciale weg naar Heinkenszand, welk
dorp in de lengte gebouwd, een heel lange dorps
straat is. Met links nog de restanten van een oud
landgoed van de familie Van Citters. Eertijds was
de heer Van Citters een der voorzitters van onze
Z. L. M.
Via Clarenspad gaat het dan op 's Heer Arends
kerke aan, hetwelk wij links passeren, omdat het
verkeertechnisch niet mogelijk is met een grote
stoet van vervoersmiddelen het dorp in te rijden.
Over het grote viaduct slaan wij links af en
komen via de Terluchtse Weel in de Perponcher-
polder bij het bedrijf van de N.V. Schenge en ver
derop in de Schengepolder. Zo'n weel vertelt ons,
dat er vroeger op die plaats een dijkdoorbraak ge
weest is, daar het water dat door de dijkdoorbraak
stroomde een diep gat heeft nagespoeld.
Over de dijk bij Ankervere, de scheiding tussen
de Polder Arendskerke en de Schengepolder, met
rechts een vergezicht op het Schenge, waar het
polderwater, hetwelk reeds aangevoerd wordt van
af de Weel bij 's Heerenhoek, verderop bij het ge
maal afvloeit of uitgeslagen wordt op het buiten
water.
De dijk die we passeren was 80 jaar geleden nog
zeewerend, totdat de Schengepolder bedijkt werd.
Verderop van deze dijk af komen wij in de Nieuwe
Kraayertpolder met een noordelijk gezicht op Le-
wedorp en zijn omringende polders. Daarna be
landen we wederom in de Schengepolder en komen
op de grensscheiding van de gemeente 's Heer
Arendskerke en Wolfaartsdijk langs de hofstede
„De Keilen" van de heer Lenshoek. We gaan de
brug over onder aan de zeedijk en daarna de oprit
op bij het haventje ,,de Piet" met een aanblik op
de schorren en slikken, de voormalige verdronken
polders Caland en Sebastiaan de Lange en in de
verte de Dom van Veere.
Dit grote complex, met daaraan nog toegevoegd
de gronden in de Zandkreek, vormen het toekom
stige Drie Eilandenplan. Wij verlaten dit haventje
en komen door de coupure achtereenvolgens door
de polders Westkerke, Westerland, Oud-Sabbinge
DONDERDAG 17 JUNI.
8.30 uur: Opening van de Tentoonstelling door
de Algemeen Voorzitter der Z. L. M.,
de heer Ir M. A. Geuze
9.uur: Onthulling en aanbieding van het
„Ceres"-beeld, dat door het „Comité
Huldeblijk Z. L. M." namens de Goese
burgerij aan de Z. L. M. wordt aan
geboden.
10.uur: Vergadering van het Hoofdbestuur der
Z. L. M. in „De Prins van van Oranje".
14.uur: Algemene Vergadering van de Z.L.M.
in de zaal van de heer J. C. Krijger.
17.30 uur: Officiële ontvangst van Hoofdbestuur
en Tentoonstellingsbestuur ten Stad-
huize door Burgemeester en Wethou
ders van Goes.
20.uur: Diner in Hotel „De Korenbeurs".
Concert op de Grote Markt door de
harmonie „Euphonia"
VRIJDAG 18 JUNI.
8.uur: Keuringen van de ingezonden dieren.
9.15 uur: Vertrek rijtoer door het werkgebied
van de Kring.
13.45 uur: Trekkracht-demonstratie met een rem-
wagen, die voor de eerste maal in
Nederland wordt gebruikt.
14.uur: Voorbrengen en demonstratie van
paarden en rundvee in de ring, afge
wisseld met demonstraties en spring
concours van de Landelijke Ruiters,
Afd. Zeeland.
17.uur: Bezichtiging door Hoofdbestuur en
Tentooonstellingsbestuur van de schil
derijententoonstelling ,,Het Boeren
leven" in de Ned. Herv. Kerk.
19.uur: Ontvangst ten stad,huize, door de
Gemeenteraad van Goes, van Burge
meester Ad. Westerwijk met Schepe
nen en verdere hoofdrolspelers uit het
Openluchtspel, waarna gezamenlijk
vertrek, onder geleide van „Euphonia",
naar het terrein.
20.uur: Opvoering van het door Drs Lockefeer
geschreven Openluchtspel „Zijn Volk
Getrouwe", door de leden van de
L. J. G., onder regie van de heer C.
Nobels te Goes.
ZATERDAG 19 JUNI.
13.30 uur: Ontvangst ten Stadhuize, door Burge
meester en Wethouders van Goes, van
Jacoiba van Beijeren met gevolg, waar
na bezoek aan de tentoonstelling, al
waar voor de Hoge Bezoekster een
demonstratie handboogschieten zal
worden gegeven door de Handboog
schutterij „Jacoba van Beijeren" te
Goes.