Nieuwe gradering|merriën.
p
Bestrijdingsmiddelen in het brandpunt der belangstelling.
Het Hoofdbestuur van de Koninklijke Vereniging „Het Nederlandsche Trekpaard"
heeft zijn goedkeuring verleend aan belangrijke voorstellen, vervat in een
RAPPORT DER COMMISSIE „GRADERING MERRIËN"
Wij laten dit rapport hieronder volgen.
Reeds vele jaren wordt in fokkerskringen de behoefte gevoeld aan een verder gaande differentiatie
van Keurstamboek- en premie-merriën.
In de na-oorlogse tijd is deze behoefte, door de> voornamelijk onder invloed der motorisatie
wel zeer gewijzigde omstandigheden, nog aanmerkelijk groter geworden.
Meer dan ooit dient nu en in de toekomst wellicht steeds meer keuring en selectie mede
gericht te zijn op de economische waarde van het paard. De economische waarde, waaronder dan
in de eerste plaats wordt verstaan „Fokproductie en Arbeidsprestatie".
Bij de selectie voor opname in K. en bij de premiekeuringen wordt, hoe waardevol deze
keuringen overigens ook zijn, met deze productiewaarde praktisch géén rekening gehouden. Dit
betekent een grote leemte in het keuringssysteem van onze trekpaardfokkerij en heeft tot gevolg
dat velen gereserveerd staan tegenover deze vorm van selectie, n.l. uitsluitend op exterieur.
De Commissie is van mening dat met de voorziening in de bestaande behoefte thans ten spoedigste
kan en moet worden begonnen en wel door invoering van een hogere gradering voor elite-dieren
en zeer productieve merriën.
Zij stelt daarom voor over te gaan tot:
A. Instelling van een praedicaat: „ELITE-MERRIËN";
B. Instelling van een praedicaat: „PRESTATIE-MERRIËN".
A. ELITE-MERRIËN
Tot deze rubriek worden uitsluitend toegelaten,
merriën, die werkelijk elite-dieren zijn. Merriën
dus, die aan hoge eisen inzake exterieur, vrucht
baarheid, fokprestaties en arbeidsverrichtingen
voldoen.
Elkeen, die lid is der vereniging, kan één of
meer paarden opgeven voor onderzoek en keuring
tot toekenning van het praedicaat „Elite" indien
minstens aan onderstaande minimum-eisen kan
worden voldaan.
Exterieur: Op driejarige of oudere leeftijd meet
minstens één eerste of tweede premie zijn behaald.
Vruchtbaarheid. Minstens 3 afstammelingen
moeten aanwezig zijp, zodat in het algemeen de
aanvrage niet vóór de zesjarige leeftijd kan plaats
hebben.
Fokprestaties: Minstens 3 afstammelingen
moeten worden getoond. De jury kan vorderen dat
méér afstammelingen worden voorgebracht.
Deze worden op exterieur beoordeeld en even
tuele fokprestaties van deze afstammelingen wor
den mede in aanmerking genomen.
Gestorven producten die premiewaardig zijn
geweest, kunnen worden gerekend tot aanwezige
afstammelingen.
Met bijzondere omstandigheden als sterfte door
ongeval van bekende goede veulens etc. kan even
eens rekening worden gehouden.
Verrichtingen:
Uithoudingsvermogen, sterk, mak, gewillig en
vlot.
Als de meest belangrijke maatstaf geldt hier de
arbeid die het paard op het bedrijf verricht.
Bekend moet zijn dat bovenstaande eigenschappen
bij alle werkzaamheden steeds in ruime mate aan
wezig zijn.
De verrichtingen worden op het bedrijf gecon
troleerd, bij welke contröle o.m. rekening wordt
gehouden met het feit dat op bepaalde bedrijven
paarden het gehele jaar door alle arbeid verrich
ten, alsook met gevallen waarin bij bepaalde
seizoenwerkzaamheden topprestaties moeten wor
den geleverd.
Buitendien kunnen aanzet-proeven en kracht-
prestatieproeven worden geëist.
De resultaten worden vastgelegd in een rap
port en geregistreerd.
B. PRESTATIE-MERRIËN
Tot deze rubriek kunnen merriën worden toe
gelaten, die bewezen hebben aan hoge eisen inzake
vruchtbaarheid, fokprestaties en arbeidsverrich
tingen te voldoen en van goed exterieur zijn.
De voorwaarden voor aanvrage tot toekenning
van dit praedicaat zijn de volgende:
De minimum-eis inzake exterieur is dat de be
treffende merrie moet opgenomen zijn in het
Keurstamboek.
Bij beoordeling van de economische waarde
(vruchtbaarheid, fok- en arbeidsprestaties) zal
vooral gelet worden op een „Economisch type",
een goed soort dus, dat voordelig is in onderhoud.
Overigens gelden dezelfde voorwaarden als voor
„Elite-merriën".
o
Aanvragen tot onderzoek en keuring ter ver
krijging van het praedicaat „Elite-" of „Prestatie-
Merrie" kunnen geschieden onder betaling van
100,per paard, van welk bedrag bij nieti-
toekenning f 50,wordt gerestitueerd.
Het voorbereidende onderzoek inzake minimum
eisen exterieur, vruchtbaarheid, fokprestaties en
arbeidsverrichtingen, geschiedt door een rappor
teur, aan te wijzen door het Dagelijks Bestuur dei-
vereniging. De uiteindelijke keuring geschiedt
door een jury van 2 leden, waarvan één namens
en aan te wijzen door het Hoofdbestuur der ver
eniging en één aan te wijzen door het Afdelings
bestuur. De jury wordt bijgestaan door d'e rap
porteur, die zonodig als arbiter, kan optreden.
In een rapport worden de bevindingen der jury
vastgelegd en met advies omtrent al- of niet-
toekenning van het gewenste praedicaat uitge
bracht aan het Dagelijks Bestuur der vereniging.
Het Dagelijks Bestuur besluit naar aanleiding
van dit rapport over de toekenning van het ge
vraagde praedicaat. Elke toekenning wordt gepu
bliceerd in het officieel orgaan der vereniging,
„Ons Trekpaard".
Een „Elite-Merrie" wordt voorzien van een
brandmerk, bestaande uit een hoefijzer in omge
keerde vorm met kroon, zoals het wapen der ver-
IV. Sjot.
BEDRIJVEN MET EEN EIGEN MACHINE.
In beginsel kunnen zich op deze bedrijven
dezelfde ongevallen voordoen als op de bedrijven
waar een loonspuiter de werkzaamheden uitvoert.
De verantwoordelijkheid ligt hier echter op een
ander vlak, daar hier meer eigen belangen op het
spel staan en onvoldoende vakkennis een grotere
rol speelt dan het voorbijzien van de belangen van
derden.
Het komt de Commissie echter voor, dat het
verplicht stellen van een diploma, met een daaraan
verbonden erkenning, onmogelijk geacht moet wor
den. Zelfs als een ruime aanloopperiode gekozen
wordt, zou het nog niet gelukken het onderwijs en
het afnemen van examens voor deze grote groep
goed te organiseren.
Waar zou men trouwens de grens moeten leggen
Bij een machine die met een motor wordt aange
dreven Een rugsproeier kan bijna een even grote
capaciteit halen, als men tussen twee rugsproeiers
een sproeiboom aanbrengt. En lekkende rug
sproeiers vormen voor degene die ze draagt een
geweldig gevaar, daar ze de kleding kunnen door
drenken en zo vergiftiging door aanraking met de
huid kunnen veroorzaken.
Des te meer zal voor deze categorie daarom de
nadruk op de voorlichting moeten vallen. Niet al
leen via de normale kanalen, doch vooral door het
geven van speciale cursussen op het gebied van
bestrijdingsmiddelen en hun gebruik. Ook op de
land- en tuinbouwscholen dient meer aandacht aan
dit onderdeel te i den besteed. Alleen zo kan de
grote leemte op dit gebied worden weggewerkt.
Het bedrijfsleven zou het geven van cursussen
zelf ter hand kunnen nemen, waarbij vooral ge
dacht wordt aan de Coördinatie Commissie Vak
onderwijs.
Evengoed zal de mogelijkheid open gehouden
moeten worden dat land- en tuinbouwers de cursus
sen en het daarop volgende examen van de Over
heidsdienst kunnen volgen en resp, afleggen.
Voor wat betreft de jongeren zal op de land- en
tuinbouwscholen meer aandacht aan dit onderdeel
besteed moeten worden. Maar al te veel ziet men
dat op de scholen weinig aandacht aan het bestrij
dingsmiddel op zichzelf wordt besteed. De boekjes
die gebruikt worden beleven herdruk na herdruk
zonder dat er veel in veranderd wordt.
Deze zaak wil de Commissie gaarne aanbevelen
in de aandacht van de Inspectie voor het landbouw
onderwijs. Ook de consulenten, belast met het toe
zicht op het landbouwonderwijs, en de commissies
van toezicht op de scholen zullen hierbij een be
langrijke functie kunnen vervullen. De leraren
zullen van de nieuwste middelen op de hoogte moe-
omging. Dit merk wordt aangebracht op de
rechter halsvlakte.
Een „Prestatie-Merrie" wordt voorzien van een
brandmerk in de vorm van een kroon, welk merk
wordt aangebracht op de rechterzijde van de hals
bóven het reeds aanwezige hoefijzermerk als K.-
merrie.
De Commissie is van mening dat door de in
stelling van deze twee praedicaten zéér belangrijk
en nuttig werk voor de fokkerij kan worden ver
richt. O.rm kan worden bereikt:
dat aan een lang gevoelde behoefte wordt voldaan,
dat in een leemte t.a.v* ons selectie-systeem wordt
voorzien, waardoor een grote groep met meer
belangstelling tegenover ons keuringswezen
/.al komen te staan,
dat de toekenning van deze praedicaten ongetwij
feld door alle fokkers en belangstellenden met
veel interesse zal worden gevolgd, zodat hier
aan een grote propagandistische waarde kan
worden toegekend,
dat het goede stamboek-merriemateriaal daardoor
méér dan voorheen kan worden ingedeeld
naar de werkelijke kwaliteiten,
dat de toekenning van zulk een praedicaat de
waarde van de desbetreffende merrie en haar
afstammelingen volkomen terecht aan
zienlijk zal verhogen, zulks tot voordeel van
de fokkerij.
dat hierdoor t.z.t. belangrijke foktechnische ge
gevens omtrent vruchtbare, goed-fokkende en
arbeidsproductieve stammen ter beschikking
zullen komen,
dat hierdoor, op geheel vrijblijvende basis, een
begin wordt gemaakt met beoordeling van de
economische waarde, niet alléén inzake ar
beidsprestaties doch tevens ook op het terrein,
hiervoor reeds genoemd, van vruchtbaarheid,
fokproductie en onderhoud,
dat hiermede wordt voldaan aan een meermalen
uitgesproken wens der Overheid,
dat verwacht mag worden dat hierdoor de subsidie
der Overheid voor onderzoek op arbeids
prestaties en verrichtingen ook aan onze ver
eniging zal worden toegekend.
o
Zoals boven reeds medegedeeld, heeft het
Hoofdbestuur zijn goedkeuring aan deze voorstel
len gehecht en kan met de uitvoering hiervan, na
behandeling op de Algemene Vergadering in Maart
1954, worden begonnen.
ten blijven, zodat het aanbeveling verdient hen in
de gelegenheid te stellen steeds aanvullingscursussen
te volgen.
OOK DE HANDEL IN BESTRIJDINGSMIDDELEN
ZAL AAN BEPAALDE EISEN MOETEN VOLDOEN.
Wat deze categorie betreft, staat de commissie
hetzelfde systeem voor als bij de loonspuiters, om
dat de handelaren veel fouten kunnen maken en
daardoor ook veel ongelukken kunnen veroorzaken.
We zullen daarom die handelaren uit moeten sluiten,
die niet voldoende kennis van de middelen bezitten
en ook niet van zins zijn zich deze kennis eigen te
maken.
In de practjjk doet zich de complicatie voor, dat
vele handelaren zelf wel op de hoogte zijn, doch
dat de z.g. depothouders, die zij gebruiken op de
dorpen, dit niet zijn. Terwijl deze personen juist
veel met de gebruikers in aanraking komen en hen
moeten adviseren over de aan te wenden middelen.
De praktijk bestelt immers veelal niet een bepaald
middel, doch zonder meer een middel om een be
paalde ziekte te bestrijden. De keuze wordt dan aan
de handel overgelaten.
Men kan het verlies van een gedeelte der brood
winning van deze categorie van doorslaggevende
aard achten, doch zal anderzijds ook moeten besef
fen dat hier 'grote belangen op het pel staan. Deze
mensen verkopen vergif bjj kilo's tegelijk, terwijl
een apotheker die een uitstekende opleiding heeft
gehad, iedere gram moet kunnen verantwoorden.
Door het kiezen van een ruime overgangstermijn,
moeten zowel handelaren als depöthouders in de
gelegenheid worden gesteld hun vakkennis zo nodig
op peil te brengen.
Eerst na deze termijn zou een diploma vereist
moeten zijn om voor een vergunning in aanmerking
te kunnen komen.
Deze vergunning zou gebonden moeten worden
aan voorschriften, b.v. ten aanzien van de bewaring
der middelen, zodat intrekking ten allen tijde moge
lijk is.
De opleiding en het afnemen van examens zal
evenals bij de loonsproeiers in handen gelegd moeten
worden van een onpartijdige overheidsinstantie. Als
zodanig lijkt de commissie de Plantenziektenkundige
Dienst de meest aangewezen dienst, daar deze over
het meest deskundig kader beschikt.
Hiermee zijn we aan he' einde van het rapport ge
komen, dat werd uitgebracht door een commissie van
de Z. L. M. We hopen, dat vele punten, die hierin wor
de genoemd, weerklank zullen vinden bij praktijk cn
Overheid, En dat het werken met giftige middelen
door voldoende verantwoordelijkheidsbesef en vak
kennis in de toekomst minder ongelukken zal ver
oorzaken. n
