TUINBOUW
Proefvelden als bakens
de praktijk
Korte wenken voor de praktijk
voor de bemesting in
Oti JeymBgg
ZEEUWSCE LANDBOUWBLAD
Volgens het gezegde van Prof. Sprenger in Wa-
geningen „Experimenteren is beter dan theoreti
seren" werden door de Albatros Superfosfaat-
fabrieken reeds in de dertiger jaren proefvelden,
in samenwerking met andere instanties, aange
legd, teneinde het onderzoek naar de werking van
de verschillende meststoffen te bestuderen.
Het mooiste voorbeeld van deze samenwerking
vindt men in Wageningen op het bedrijf van Prof.
Sprenger „De lange ossekampen", dat als centraal
bemestingsproefveld voor de fruitteelt dienst
doet.
Deze vitale oud-hoogleraar, die de leermeester
is van de gehele huidige generatie van tuinbouw-
consulenten, weet op zijn proefveld, gelegen op
zware en laaggelegen rivierklei, heel veel te be
reiken. Zoals op zo vele plaatsen in het centrum
van het land is de oogst bijna geheel vernietigd
door de strenge nachtvorsten van dit voorjaar.
Dit betekent tevens, dat vele proeven een jaar
moeten blijven wachten.
In een dergelijk jaar gaat men tevens uitkijken
naar rassen, die minder last hebben van nacht
vorst. Als zodanig is b.v. de Sacramentsappel,
gekweekt door Prof. Sprenger, van belang, daar
deze eerst in Juli gaat bloeien.
Door kruising kan de eigenschap van laat-bloeien
ook op andere rassen worden overgebracht.
Voor zover U dit nog niet gedaan hebt, dient U
steeds verlenging van de bestaande pachtovereen
komsten te vragen indien deze het volgende jaar af
lopen.
Indien de overeenkomst dus op 1 November 1954
afloopt, moet U vóór 1 November 1953 verlenging
aanvragen bij uw eigenaar. Is deze hiertoe niet ge
negen, of geeft deze slechts vage toezeggingen, die
niet op schrift staan, dan dient U zich schriftelijk te
wenden tot de Pachtkamer in uw rayon.
Dit verzoek moet dus uiterlijk één jaar vóór het
aflopen van de pachttermijn bij de Pachtkamer zijn
ingediend.
Er zjjn reeds velen het slachtoffer van hun slordig
heid geworden. In deze dingen kunt U niet accuraat
genoeg zijn.
Wees voorzichtig met arsenicumhoudende middelen
bij het doodspuiten van aardappelloof.
De laatste dagen komen er vergiftigingsgevallen
met dodelijke afloop bij koeien voor, die wijzen op
arsenicumvergiftiging door het opnemen van aard
appelloof en bietenkoppen en -blad, waarop een dood-
spuitmiddel terecht kwam. Op vele percelen groeien
bieten naast aardappelen. Treedt er bij de bieten
beschadiging van het blad op, door overwaaien van
spuitvloeistof, dan moet het blad beslist niet voor
veevoeder bestemd worden. Het bevat een te grote
dosis arsenicum.
Om van stoppelklaver met bietenkoppen en -blade
ren een beter kuilvoer te krijgen, is fijn maken van
de bietenkoppen noodzakelijk. Bij het toevoegen van
60 bietenkoppen en -blad, komt er dan voldoende
suiker vrij voor het conserveren van het eiwit. Men
kan de bietenkoppen fijn maken door gebruik te
maken van een vleeshouwer. Als men daar niet over
beschikt, dan is fijn steken met een scherpe schop
raadzaam.
Bij het inkuilen van enkel bietenkoppen en -blad
is het eveneens aan te bevelen om de koppen wat te
verkleinen door middel van een vleeshouwer of stuk
steken met de schop. In ieder geval is zwaar belasten
en goed afsluiten van de kanten zeer belangrijk om
grote eiwitverliezen te voorkomen.
Stoppelklaver inkuilen zonder toevoeging moet ont
raden worden. Als toevoeging kan dienen:
60% bietenkoppen en -blad (gehakseld).
40 voederbieten (gehakseld).
56 melasse.
7% verdund A. I. V.-zuur (verdunning 1 6).
Tracht de bietenkoppen en -bladeren zo schoon mo
gelijk te winnen. De koeien en uw portemonnaie zul
len er wèl bij varen.
Spaar uw graszode zoveel mogelijk door het bij
voeren van het bietenloof in bakken.
Spaar ruwvoeder door kleine hoeveelheden tegelijk
te verstrekken.
Prof. Sprenger in zijn element.
Het bemestingsproefveld werd dank zij de
financiële hulp van de N.V. Albatros Superfosfaat-
fabrieken, gesticht in een periode waarin de Rege
ring de dubbeltjes te lang omkeerde om tot uit
gaven op dit gebied te kunnen .besluiten. Ze bezat
er pverigens ook niet veel in 1935. Met beperkte
ONTWIKKELINGSDAG R. L. W. S., GOES.
Vele oud-leerlingen van de Rijslandbouwwinter-
school te Goes uit Kruiningen en Schouwen-
Duiveland zijn nog geëvacueerd, terwijl hun nieuw
adres niet steeds bekend is. Het is daarom niet
mogelijk aan ieder een persoonlijke uitnodiging te
zenden, met programma, voor het bijwonen van
de ontwikkelingsdag te Goes ter gelegenheid van
het 60-jarig bestaan '3er school.
Uiteraard zijn zij evenzeer welkom als zij, die een
persoonlijke uitnodiging ontvangen.
PROGRAMMA ONTWIKKELINGSDAG
ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan der
R. L. W. S. te GOES.
10.00 uur Opening door de plv. Voorzitter, de heer
D. W. Lindenbergh.
10.15 uur Toespraak van de heer Ir N. van Vliet,
Directeur van het Landbouwonderwijs,
te 's-Gravenhage.
10.45 uur Gelegenheid tot feliciteren.
11.15 uur „Herziening leerplan landbouwwinter-
scholen" door Ir J. Versteeg, Directeur
R. L. W. S. te Goes.
11.30 uur Discussie.
11.45 uur „De weersontwikkeling, die leidde tot de
stormvloed van 1 Februari" door Ir E. H.
Gastman, leraar R. L. W. S. te Goes.
12.00 uur Discussie.
12.15 uur „Waarom mechaniseren wij ons bedryf
door de heer S. J. de Regt, landbouwer
te Wissekerke.
12.30 uur Discussie.
12.45 uur PAUZE.
14.15 uur Doelmatig gebruik van het grasland"
door Dr Ir C. W. C. van Beekom, Rijks-
landbouwconsulent, te Goes.
14.30 uur Discussie.
14.45 uur „Preventieve Diergeneeskunde" door
Dr G. Wagenaar, Directeur van de Ge
zondheidsdienst voor Dieren in Zeeland,
te Goes.
15.00 uur Discussie
15.15 uur „Zaaizaad- en pootgoedproblemen" door
Ir J. D. Dorst, Directeur van de Keu
ringsdienst Zeeland van de N.A.K., te
Goes.
15.30 uur Discussie.
15.45 uur ,,Waar blijven onze oud-leerlingen" door
de heer C. Burger, Voorzitter van de
Vereniging van Oud-leerlingen R.L.W.S.,
te Wilhelminadorp.
16.00 uur Discussie.
16.15 uur Sluiting door de plv. Voorzitter.
RIJKSLANDBOUWWINTERSCHOOL
TE SCHOONDIJKE.
Voor het gehouden toelatingsexamen der R. L. W.
S. te Schoondijke slaagden: Th. Cauwels te Aarden
burg, C. Steendjjk te Axel, K. Dees, D. Dekker en J.
van Hee te Biervliet, A. de Brujjne te Cadzand, F.
Dees, C. Salomé en P. van 't Westeinde te Groede, F.
Thomaes en R. Thomaes te Hoofdplaat, A. Verplanke
te Nieuwvliet, A. van Deursen, N. Remqn en H. van
de Vijver te Sluis, M. Dees te Waterlandkerkje, A.
Luteijn en W. de Meijer te IJzendijke en A. Cappon
te Zu'dzande.
middelen werd toen een begin gemaakt met een
onderzoek, dat, hoewel het nog steeds actueel is,
reeds veel resultaten heeft opgeleverd, waarvan
de jaarlijkse verslagen een goed beeld geven.
De proeftuin is aangeplant volgens het haag
systeem, waardoor de bomen in de rij dicht staan,
terwijl de rijen vrij ver uit elkaar staan. Prof.
Sprenger vertelde ons, dat hij bij de invoering van
dit systèem in Zeeland op vele bezwaren was ge
stuit.
Volgens zijn definitie van een boom als: een
federatie van planten, is dit systeem zeer logisch.
En geeft de nevelspuit, die de ruimte moet heb
ben, Prof. Sprenger ook niet gelijk?
Een goede afwatering werd eerst verkregen,
toen, tengevolge van een ruilverkaveling, het
grondwaterpeil 80 cm omlaag werd gebracht. Wan
neer men nu de proeftuin beziet is deze het beste
bewijs ook gezien de opbrengsten van de
mogelijkheid om ook op komgronden boomgaarden
in te planten.
Al moet hier direct aan toe worden gevoegd, dat
eerst de ontwatering en verdere omstandigheden
in een zo goed mogelijke toestand gebracht dienen
te worden.
Door bewerking worden de bovenste wortels
teruggedrongen, zodat direct een belangrijk ver
schil ontstaat tussen een boomgaard met gras en
een met zwarte ondergrond.
De proeven hebben overigens uitgewezen, dat
waarschijnlijk het zwart houden van de grond nog
de beste resultaten geeft. Hierbij speelt niet alleen
de waterhuishouding een rol, doch ook het mobili
seren van de voedingsstoffen in de grond.
Het grote probleem van alle rivierkleigronden is
ongetwijfeld het onoplosbaar vastleggen van een
gedeelte der kali (kalium-fixatie). Door het toepas
sen van een onoordeelkundige bemesting kan men
de gebreksverschijnselen sterk te voorschijn roe
pen, zoals we op het proefveld te Eist konden con
stateren, waar een zware kalkbemesting kalium-
gebreksziekte veroorzaakte. De bladeren worden
aan de randen zwart en verschrompelen, terwijl
ze tenslotte geheel afvallen. Ook met een zware
magnesiumbemesting kan men dit effect bereiken;
mengt men beide meststoffen, dan treedt het ver
schijnsel niet zo hevig op. Door het toepassen van
verschillende verhoudingen tracht men de nadelige
gevolgen van de K-fixatie zoveel mogelijk, te be
perken.
Geheel in tegenspraak met de gangbare» opening
is de ervaring van Prof. Sprenger, dat door het
toedienen van flinke kali-giften gedurende 4 a 5
jaar, het verschijnsel van de kali-vastlegging weg
gewerkt kan worden.
Merkwaardig genoeg is er in de onderste lagen
niets veranderd, zodat de conclusie voor de hand
ligt, dat er geen kali in deze lagen doorgedrongen
is.
Daarentegen is de vastleg ging. in de-bqwngrpnd
minder geworden, terwijl de hoeveelheid opneem
bare kali daar sterk is toegenomen. De wortels die
in deze bovenste lagen van de grond voorkomen,
zijn dus wel van uitzonderlijk groot belang voor
de voeding van de bomen.
Het denkbeeld dat de bovenlaag van de grond,
bij het gemakkelijk opnemen van meststoffen en
regenwater een grote rol speelt, vindt dus steeds
meer bevestiging.
Wanneer nu de kali-huishouding zo in orde ge
komen is, kan ook meer aandacht besteed worden
aan de bemesting met fosforzuur en stikstof. Men
dient immers in de eerste plaats te streven naar
een evenwichtige bemesting.
Ook hier schijnen de \Vortels in de bovenste
lagen van de grond een belangrijke rol te spelen
bij de opname der voedingsstoffen.
Tenslotte raden we een ieder aan het verslag
van „De lange Ossekampen" over 1951 eens door
te lezen, daar er een schat van gegevens in ver
werkt is, die niet in een enkel artikeltje valt weer
te geven.
In de Bommelerwaard is in samenwerking tus
sen de A. S. F., de Voorlichtingsdienst en het be
drijfsleven een centraal bemestingsproefveld voor
de aardbeienteelt tot stand gekomen.
Daar het gewas in de Bommelerwaard van grote
economische*betekenis is, valt dit niet te verwon
deren. Om een goede vruchtwisseling te waar
borgen wordt op Va gedeelte aardbeien geteeld op
de rest groenten, waardoor van deze laatsten
tevens bemestinggegevens verkregen worden. Hoe
wel de proeven nog maar sedert 1949 lopen, kon.
reeds geconstateerd worden, dat de aardbeien niet
of ongunstig reageren op bemesting.
De bemesting dient in hoofdzaak gegeven te
worden in de herfst; vooral chloorhoudende kali
meststoffen kunnen in het voorjaar schade aan
richten. De stikstofgift dient vooral niet te hoog
te worden opgevoerd.
We kunnen U geen verdere resultaten weer
geven van alle proeven waarin de superfosfaat
industrie een aandeel heeft. Het belangrijkste is
echter ongetwijfeld, dat deze industrie het weten
schappelijk onderzoek bevordert en steunt zonder
dat op een bepaalde wijze invloed op de resultaten
wordt uitgeoefend.
De vooruitziende blik van deze tak der kunst
mestindustrie, die indirect zowel de landbouw als
deze industrie ten goede komt, moge anderen ten
voorbeeld worden gesteld.
B.
Belangstellenden zullen wtf gaarne een exem
plaar ter inzage zendon.
