VOOR LEDEN-FRUITTELERS IN HET
LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA.
KRING OOST EN MIDDEN-BRABANT
AFDELING WOUW.
BRIEVEN UIT CANADA.
iets sterker voorkwam. Zo vinden we de cijfers
van ongeveer 2 tot bijna 13 gram NaCl per liter.
Wel opvallend, is, dat in dit gebied via de Mark het
zoute water zeer ver opgedrongen is. Zo werd
ongeveer bij het punt waar de Rode Vaart in de
Mark uitkóiht een zoutcijfer gevonden van ruim 16
gram NaCl per liter. Het inundatiewater in 1944
in dit gebied had slechts een zoutgehalte van 5 k
6 gram NaCl per liter.
e. De polders liggende onder de gemeente
Klundert en Zevenbergen ten Westen van de Rode
Vaart. In de grote polder van Klundert werden bij
de eerste monsterneming gehalten gevonden van
gemiddeld 17.5 gram NaCl per liter. In de andere
polders was het zoutgehalte 9 a 10 gram per liter.
Voor beiden geldt, dat deze nu intussen zijn gedaald
tot 8 9 gram NaCl per liter
f. De polders liggende onder de gemeente Ze
venbergen en Hoge en Lage Zwaluwe ten Oosten
van de Rode Vaart.
Bij de eerste monsterneming werden hier cijfers
gevonden van 8 k 9 gram NaCl per liter, welke nu
teruggelopen zijn tot gemiddeld 7 gram, waarbij
opgemerkt dient te worden, dat de variatie sterk
toegenomen is. Ook het water rond Wagenberg
en in de Grote Zonzeelsepolder heeft het bovenge
noemde gehalte.
2. Circa 20.000 ha waar de zoutgehalten zodanig
zijn, dat volgens de eerste indruk de schade aan de
grond mee zal vallen.
Dit gebied omvat: a. de Langstraat; b. de
Biesbosch; c. het Westelijk gedeelte van het Land
van Heusden en Altena.
De zoutgehalten zijn hier gemiddeld 2 gram
NaCl per liter, hoewel er ook nog enkele zijn van
3, 5 en 6 gram NaCl per liter.
In het elgemeen zien we dus, dat het water van
de Wes ter-Schelde (gebied a) veel minder zout is,
dan uit de Ooster-Schelde en het water dat via het
Volkerak is binnengekomen (gebied b, c, d, e, f).
Hoewel de genoemde cijfers ons geen definitieve
uitslag kunnen geven over de verzilting van de
grond, kunnen ze ons toch wel bij benadering ver
tellen wat wij 'kunnen verwachten. Zoals U begre
pen zult hebben, is het vooruitzicht niet erg roos
kleurig te noemen. Als we zien dat het zoutgehalte
gemiddeld 3 maal en in vele gevallen 4 maal zo
hoog is dan bij de inundaties in 1944, terwijl toen
reeds vele moeilijkheden wat betreft het structuur
herstel optraden, kunnen we bij deze overstromin
gen onherroepelijk een sterk verzilte grond ver
wachten.
In welke mate deze verzilting heeft plaats ge
vonden, zal pas blijken wanneer wij kunnen be
schikken over de uitkomsten van het grondonder
zoek.
Reeds werden in verschillende droog gekomen
polders oriënteringsmonsters genomen. Hiermede
willen wij een globaal inzicht krijgen in de verzil
ting. Ook in gebied 2 (waar dus vrij lage zout
gehalten gevonden worden, zullen op verschillende
plaatsen oriënteringsmonsters worden genomen.
Wanneer uit deze uitslagen blijkt, dat wel dege
lijk met verzilting rekening moet worden gehou
den, zulen alle percelen stuk voor stuk bemonsterd
worden. De uitslagen van deze z.g. perceelsbemon
stering vormen de basis voor het bouwplan. Aan
de hand hiervan zullen dan ook alle landbouwers
advies over de te verbouwen gewassen ontvangen.
Reeds nu kunnen we er echter met klem op wij
zen, om de ,,droog"-gevallen percelen met rust te
laten. Door teveel in de grond te werken kan men
dikwijls de structuur voor jaren bederven.
Stelt U in voorkomende gevallen in verbinding
met de asssitenten van de Rijkslandbouwvoorlich-
tingsdienst. Onze dienst zal alles proberen om U
bij het herstelen van de rampzalige gevolgen van
deze overstromingen zovee mogelijk behulpzaam
te zijn.
De Rijkslandbouwconsulent te Zevenbergen.
Door de kring Geldermalsen van de N.F.O. wor
den aan haar leden i.v.m. de ziektebestrijding waar-
schuwingskaarten toegezonden.
Deze waarschuwingsdienst is opgesteld in nauwe
samenwerking met de Rijkstuinbouwvoorlichtings-
dienst en de Plantenziektenkundigedienst. Zij die
hiervan als lid der N. B. M. L. gebruik willen ma
ken, dienen zich hiervoor zo spoedig mogelijk op
te geven aan het secretariaat der N. B. M. L., Sta
tionslaan 4, te Zevenbergen. Er kan dan voor wor
den gezorgd, dat ook aan hen regelmatig deze
waarschuwingskaarten worden toegezonden.
De Kring Oost- en Midden-Brabant vergaderde
op 17 Febr. j.l. in „De Korenbeurs" te Eindhoven,
onder voorzitterschap van de heer De Zeeuw, die
in zijn openingswoord de grote ramp met zijn vele
slachtoffers, die ons land op 1 Febr. j.l. trof, her
dacht, hetgeen door de vergadering staande werd
aangehoord.
Op de op 19 Februari j.l. gehouden vergadering
van de Afdeling Wouw, hield de heer P. M. Sneep
een causerie over landbouwcoöperatie in Amerika.
Na afloop hiervan werden verschillende hierop be
trekking hebbende films vertoond.
Bij de bestuursverkiezing werden gekozen, dan
wel herkozen, de heren J. P. Dekkers, G. van Agt-
maal, A. Dekkers, Petr. Eist en P. van Loon.
Laatstgenoemde zal het secretariaat op zich nemen.
JKwedeal enn...A emfwij cmfwij shrdi shrdr
Daarna sprak hij een hartelijk welkomstwoord
tot Ir Krugers en verder tot alle aanwezigen.
Bericht van verhindering was ingekomen van het
Hoofdbestuur der N. B. M. L. en de rentmeester
van het Landgoed „De Utrecht" te Esbeek.
De notulen van de vergadering van 13 Nov. 1952
werden goedgekeurd.
De voorzitter bracht de dank over van het Hoofd
bestuur voor de hulp door de leden van onze kring
geboden bij de watersnood.
Op de correspondentie met „De Kempen" over
het prijsverschil in uitbetaling der melk, heeft een
bespreking met het Bestuur plaats gehad en deelde
men mede dat de lagere uitbetaling een gevolg was
van de zeer grote investeringen.
Ir Krugers begon hierna zijn causerie met de
mededeling, dat hij het zeer op prijs stelde eens
voor onze kring te mogen spreken. Spreker ging
vervolgens breedvoerig in op de taak van de Cul
tuur Technische Dienst, speciaal werden de z.g.
BI werken onder de loupe genomen, die zeer zeker
het aantrekkelijkst zijn voor een boer met eigen
werkkrachten.
In het Oosten van Brabant bevinden zich nog
vele zandgronden met een oerlaag. Voor deze gron
den kan ook subsidie voor herontginning aange
vraagd worden, zo mogelijk in gezamenlijk verband
via de Afd., ook. al is de ligging verspreid.
Nadat spreker nog op de vragen gesteld door de
heren Verhagen, Van Tuijl, De Bie, Vos, Soethout
en de voorzitter bevredigend had geantwoord werd
deze zeer leerzame causerie besloten met een dank
baar applaus van de vergadering en was het dank
woord van de voorzitter aan Ir Krugers, zeker op
zijn plaats.
In de namiddagvergadering die om twee uur aan-,
ving werd welkom geheten als spreker de lieer
Van den Heuvel, Hoofdassistent van de Rijksland
bouwconsulent Ir Crijns, die een zeer leerzame
lezing hield over het bouwplan 1953.
Aan de hand van grote platen werd een duide
lijk beeld gegeven, welke mogelijkheden bestaan
voor een gemengd bedrijf voor de winning van vee]
en goed ruw-veevoeder, om zodoende het aankopen
van duur krachtvoer, vooral voor het rundvee, zo
veel mogelijk te beperken en de productie der die
ren zo hoog mogelijk op te voeren met het eigen
verbouwde voeder.
Steller dezes moest helaas de vergadering voor
tijdig verlaten, doch twijfelt geen ogenblik, dat ook
deze spreker een hartelijk dankwoord van de voor
zitter in ontvangst heeft mogen nemen.
Al met al een zeer leerzame dag voor de kring.
R. R. Strathroy, Februari 6253.
Waarde Vrienden,
Zoals elke Nederlander heeft ook ons Zondagmor
gen 1 Februari 1953 de radio doen opschrikken,
toen wij het bericht hoorden dat een ontzettende
orkaan via Engeland en de Noordzee ons kleine
landje aanviel, dijken brak en de vruchtbare pol
ders onder water deed lopen. Veel mensen in
nood en velen verdronken. Ook België en Neder
land werden zwaar getroffen volgens de nieuws-
berichten.
Dan voel je toch, al zijn wij al 4% jaar uit Neder
land, dat je Moederland en je éigen bevolking in
nood zit. De tranen rolden ons over de wangen
toen wij 's Maandagsmorgens het ontstellende
nieuws in The Londen Free Press lazen. Het
nieuwsblad meldde reeds 467 doden geborgen in
Nederland, duizenden in doodsgevaar, Walcheren
onder water, bij Callantsoog de dijk doorgebroken,
Texel, Zuid-Holland en op nog verschillende plaat
sen meer dijken bezweken, ongeveer één zesde van
Nederland loopt onder water.
Wat was dat een verschrikkelijk bericht om dat
van je Vaderland te vernemen, terwijl wij hier
zo rustig aan tafel zaten en van een mooi zacht
wintertje zaten te genieten. Maar hier denken
we aan wat we in de Bijbel lezen: „De dag des
oordeels komt onverwachts, als een dief in de
nacht". Zo werden rustige mensen van bedreigde
streken in de morgen om 4 uur opgeschrikt, toen
de klokken hun noodalarm deden horen. Wij kun
nen ons voorstellen wat dat voor een noodtoestand
moet zijn voor mensen die in de polders leven en
niet weten waarheen te vluchten, terwijl het water
met een geweldige kracht de polders in gutst.
Ouders met gezinnen van klein tot groot willen
er niet één van achter laten. Moeders zien hun
man met één of meer zoons verdrinken, want die
probeerden nog vee te redden, maar het was te
laat. Ze zagen zelf de rest van hun familie nooit
meer, want de golven overrompelden hen. Het
waren schrikaanjagende berichten. Wij hoorden
dat duizenden mensen met kinderen, zelfs baby's,
vier dagen en vier nachten op bedreigde dijken,
daken en zelfs in bomen vertoefden, zonder voedsel
en met de angst om elk ogenblik meegesleurd te
worden door de woeste golven, die vergezeld kwa
men met grote sneeuwbuien. Dat moet wat zijn ais
men zo met de dood voor ogen zit te wachten op
hulp die vier dagen weg blijft.
Het dodencijfer werd met het uur hoger volgens
de radio. De burgemeesters van Bruinisse en
Oude Tonge vragen dringend hulp voor hun inwo
ners. Dan weer Oosterland en Nieuwerkerk.
Strijen en 's-Gravendeel enz., wij hoorden die alarm-
berichten ook hier over de Canadese zenders. Het
is haast niet te geloven, dat die eeuwenoude dijken
nu zo konden bezwijken voor de zee, terwijl ze al
zoveel stormen hebben weerstaan. Maar hier zien
wij weer de onmaqht van de mens, hij is maar als
een grassprietje voor de maaimachine, wanneer
God Zijn Almacht toont aan het mensdom. Maar
terwijl Hij zijn ptorm voortjaagt, wekt Hij al andere
harten op om te hulp te komen. Want elk land
op de wereld bood direct zijn hulp aan en ik kan
dan ook roemen over onze nieuwe country. Hier
was onmiddellijk alles in de weer voor hulp aan de
getroffen gebieden. Ik behoef daar verder geen
uitleg van te geven, want dat hebben jullie zelf wel
aan de lijve ondervonden en zult dat nog wel onder
vinden. Canada ligt behoorlijk ver van Holland,
maar het leeft toch met Nederland mee, als twee
zusters!
Wij als Hollandse emigranten moeten dan ook
eerlijk bekennen, dat onze harten week worden,
wanneer wij steeds door de radio horen en in de
couranten lezen: „Die club schenkt 2250 dollar;
die club schenkt 1500 dollar; die firma heeft een
vliegtuig met buitenboordmotor weggestuurd om
de hulp aan de drenkelingen te versnellen; de
regering stelt een millioen dollar beschikbaar voor
hulp, schepen met tarwe en ander voedsel liggen
gereed ter verzending, collecteren is reeds in volle
gang in steden en dorpen, geld kleren, bedden enz.,
alles is welkom. En daar staan wij als hoegenaamd
hulpeloze emigranten tussen in.
Wij doen ook wel terdege mee en geven wat wij
kunnen, maar ik geloof toch wel, dat wij be
schaamd uit zouden komen als alles niet bij elkaar
verzameld werd, want nu doen de Canadezen met
ons alles te zamen. Gisterenavond zaten wij met
6 Hollanders bij elkaar in het dorp over de steun
aan Nederland te praten, maar wat zei de eerste:
„Het is erg voor de getroffenen, maar de Neder
landse regering heeft ons eigenlijk ook maar be
rooid weggestuurd." De ander zei: „Ik heb in
Holland ook wel eens slagen gehad, maar mij
heeft nooit iemand geholpen". De derde zei: „Als
we wat geven voor die arme getroffenen is het heel
mooi, maar als zij het dan ook maar krijgen, want
er is in Holland sinds de oorlog en na de oorlog
ook nog al eens gecollecteerd, maar waar bleef
het? Die het werkelijk moesten hebben kregen het
niet en iedereen die kans zag, stal er wat van weg.
Met de laatste van de drie verslagen ben ik het
wel enigszins eens.
Maar ik geloof wel, dat het de beste weg is via
het „Roode Kruis". En dan zullen wij maar ho
pen, dat het wel op de juiste plaats terecht komt.
Maar verder zei ik, dat het beste zou zijn als één
van ons en één van de Geref. Gemeente met de
Burgemeester ging praten over onze plannen. Dat
is dan ook gedaan en we zullen dus doen wat we
kunnen om het getroffen Moederland te helpen.
Maar nu heb ik tot heden nog niets geschreven
over mijn beloofde program „Voor de plattelands
vrouw". Door deze samenloop van rampen heb ik
ook opgevangen door de radio, dat de Canadese
regering nu voor de geëvacueerden in Holland een
aanbod heeft gedaan voor emigratie. In geval er
bij zijn die nu naar Canada willen emigreren, wil
de Canadese regering de nodige reiskosten aan hen
lenen en verder zoveel mogelijk helpen.
Nu wil ik vrouwen, die willen emigreren, hier
bij enigszins inlichten wat zij het beste mee kun
nen brengen, indien zij de mogelijkheid hebben het
te doen.
Kleren zijn hier niet zo goed als in Holland
en toch duur, schoenen idem. Singernaaimachine
is goed; hier zijn de Singernaaimachines ook. Maar
leer vooral de kennis van kleren repareren en des
noods nieuwe maken, want dat doet de Canadese
vrouw niet of heel weinig. Sokken breien en stop
pen doen ze hier ook niet. Dus als je er belang bij
hebt, breng goede sajet, wol, breipennen en stop
naalden mee, die zijn beter daar als hier. Voor de
weck hebben ze hier ook weer een andere methode
als in Holland. Ze gebruiken meer het modelfles
als een jampot met schroefsluiting en een rubber-
ring er tussen. Maar voor vlees en spek zijn de
Hollandse flessen gemakkelijker. Eetservies is hier
ook weer anders als in Holland en de Canadees
heeft dan ook weer een heel andere samenstelling
van recepten, voor de maaltijden als in Holland.
Hollandse kachels zijn hier ook niet doelmatig,'
alleen zo'n torenkachel in een flinke maat zou hier
nog wel dienst kunnen doen voor verwarming,
maar die soort kachels kun je hier ook voor 10 tot
25 dollar kopen. Wat meubels betreft, hier wil ik
niet veel over zeggen, want mijn vrouw is nog
steeds gek met haar Hollandse meubels en als ik
dan wel eens zeg: Ik wou dat ik al die spullen in
Holland had gelaten", dan zegt zij: „Jij weet niet
wat mooie meubels zijn". Daarbij wil een Hol
landse vrouw ook wel een iets Hollands in huis
hebben, waar ze tegen aan kijkt.
Electrische motors uit Nederland en stofzuigers,
strijkijzers en dergelijke apparaten zijn hier in On
tario zonder enige moeite te gebruiken. Dat is
nu pas zo gekomen, want toen wij het eerste jaar
bij Ottawa en Picton woonden hadden wij ook geen
moeite, maar toen wij in 1949 hier in Zuid-West
Ontario kwamen, was het eerste onze radio kapot.
Maar in 1950 zijn ze begonnen met geheel Ontario
op dezelfde cycle te maken. Hier is nu overal 60
cycle en in Holland zal het 50 cycle zijn, en Jdat
geeft voor de radio en motoren niets, het werkt
goed van 50 op 60, maar niet van 60 op 50.
Het nuttigste voor een vrouw, die emigreert,: is
nog, dat zij al zo vast wat Engels leert. Voor een
man geldt dit ook wel, maar een vrouw met een
gezin komt hier niet zoveel met Canadezen in con
tact om het van hen te leren.
Mocht het soms zijn, dat er nog liefhebbers zijn
met emigratieplannen, die vragen willen stellen,
ik ben ten allen tijde bereid aan hen zoveel ik kan
inlichtingen te verstrekken.
Hartelijke groeten van je vriend, A. KUIJSTEN.
(Deze brief, welke op 14 Februari j.l. werd ont
vangen kon wegens gebrek aan plaatsruimte eerst
thar.s worden geplaatst,)
