ORGAAN VAN DE LANDBOUW JONGEREN GEMEENSCHAP ZEELAND
Het Concours van het
Groninger Rederijkers Verbond
Vrede en vreugde
KERSTMIS
HET TONEELCONCOIRS IN 1953
Redactie: J. D. Haak Dzn, A. C. Hanse, P. Hendrik se, M. Kosten, L. de Jager, Z. Poppe en
M. Poissonnier. Redactie-adres: Secretariaat L. J. G., Landbouwhuis, Goes.
Het Kerstfeest is een intiem en per
soonlijk feest, ondanks alle aanslagen
die op dit karakter worden gepleegd.
Het is niet het feest van het waren
huis, al heeft deze zaak misschien veel
geld besteed aan het afhuren van een
Kerstman.
Evenmin is het een feest van een
vereniging, hoe aantrekkelijk deze het
programma van een Kerstavond ook
heeft opgesteld.
Onze tijd is vol met verschijnselen die
de aandacht van het werkelijk gebeu
ren van het Kerstfeest trachten af te
leiden, door het omkleden met schone,
doch vaak o zo goedkope franje.
Het grote aantal woorden in onze
taal dat begint met Kerst en eindigt
met iets dat er bijgeplakt is, geeft in
dezen een goed overzicht van de
situatie.
Het feest, wordt zodoende uit de hui
selijke en vooral persoonlijke sfeer ge
trokken, terwijl het bovenal verbonden
dient te zijn met begrippen als vrede
en vreugde zoals deze ons vanuit het
Evangelie tegemoet komen. Vrede dan
niet alleen en uitsluitend bedoeld als
wereldvrede, doch veeleer als vrede van
het hart.
Zoals ook de vreugde een betere en
hogere is, dan we in deze liefdeloze
wereld kunnen opdoen.
De komst van de Zoon van God op
aarde kan ons telkenjare opnieuw deze
innerlijke vrede en vreugde schenken,
ondanks alles wat daarbuiten in schrille
tegenstelling hiermee is.
We hebben daar behoefte aan, ook op
het platteland, omdat onze maatschap
pij neigt naar harde verzakelijking en
technische nuchterheid.
Het Kind van het Kerstfeest, dat ook
dit jaar de donkere wereld binnenkomt,
kan ons dit geven, als we het Kerstfeest
vieren met de eenvoudigheid des har
ten, die past bij de nederige omstandig
heden van de geboorte van dezen
Koning.
Mogen we het feest zó vieren, want:
Gezegend 't hart dat openstaat
En dezen Koning binnenlaat.
B.
Het concours behoort weer tot het
verleden en zoals enkele voorgaande
jaren werd ook dit concours bijge
woond door enige afgevaardigden
van onze vereniging, teneinde kennis
te maken met het toneelwezen op het
Groningse platteland.
De opgedane ervaringen kunnen
dan eventueel van dienst zijn voor
ons aanstaand concours te Goes.
Alvorens ik U enige indrukken
weergeef, wil ik U er eerst van op de
hoogte brengen, dat het Rederijkers
Verbond zich alleen bezighoudt met
de voordrachtkunst en welsprekend
heid van haar leden. Zij tracht dit te
bereiken door toneelspel, declamatie,
improvisatie e.d. Verder nemen we
nog in ogenschouw dat er verschil
lende „kamers" (afdelingen) zijn, die
naar ik meen, reeds 75 jaar bestaan.
Onder haar leden bevinden zich
meerdere ouderen, hoewel het meren
deel jongeren zijn. Een en ander is er
ongetwijfeld oorzaak van, dat er op
dit concours heel wat gepresteerd
werd, zowel wat betreft de voor
drachtskunst als de organisatie van
het geheel.
Het concours nam 2 lange avonden
in beslag, terwijl op de tweede dag
's morgens de algemene vergadering
plaats vond en na de middag een
diner.
De eerste avond werd hoofdzakelijk
in beslag genomen door declamatie.
Hiervoor zoekt het hoofdbestuur ge
ruime tijd van te voren een aantal
gedichten uit. Een gedicht voor de
vrouwelijke deelnemers, en één voor
de mannelijke deelnemers en dan nog
één voor gemengde deelname.
Voor de prijs bij uitnemendheid
zoekt zij ook nog een gedicht uit.
Dit laatste gedicht moet worden
voorgedragen door de eerste prijs
winnaars van de eerste drie groepen
en winnaar van de prijs bij uitne
mendheid van het vorig jaar.
Elke deelnemer moet dus 2 gedich
ten leren. De prestaties, die bij de
declamatie geleverd werden, bleven
uitzonderlijk dicht bij elkaar, vooral
in de groep vrouwelijke deelnemers
kwam dit sterk naar voren. Mijns in
ziens is de jury hier in de uiterste
finesses moeten gaan, om tot een be
slissing te kunnen komen. Hoewel
uiteindelijk de prijs bij uitnemendheid
aan een mannelijke deelnemer werd
toegekend, kan toch in het algemeen
gezegd worden dat er door de dames
beter werd gedeclameerd dan door de
heren. De winnaar van de prijs bij
Het Kerstevangelie dat is de
schoonste vertelling die ik ken. Daar
komt een jonge vrouw in voor, de
lieflijkste hier op aarde, geliefde en
moeder tegelijk, en dan is daar een
klein kind, geloof en hoop en liefde
der mensheid en er zijn herders in het
veld en er is muziek, het Donderdag
avondconcert van het hemelse Con
certgebouw. En er is ook een ezel
bij, die daar maar staat te balken.
Want die hoort er ook bij, alles hoort
er bij. 't Is immers op aarde, dat dit
allemaal gebeurt. En dan is er ook
dat mooiste gedicht, dat er ooit ge
dicht is, het zijn maar drie regels,
maar wie kan dat horen, zonder dat
hij er tranen van in z'n ogen krijgt:
Ere zij God in den Hoge,
En vrede op aarde,
In den mensen een welbehagen.
Toekomstmuziek, ja zeker volks-,
muziek en muziek der sferen tegelijk.
En natuurlijk komt daar ook een
ster in voor, de schoonste ster die in
lange nacht der mensenhistorie aan
de hemel straalde.
Dat was in die winternacht.
Alle sterren straalden zacht.
Maar op eens aan 's hemels boog.
Steeg er blinkend een omhoog.
Als een kleine sterrezon.
De ster van de Kerstnacht die
heet Jezus Christus. Hij is het kom
pas van de mensheid. Hij is nog be
trouwbaarder dan welke ster ook aan
de donkere winterhemel en zijn hart
is, midden in de kille wereldruimte,
één groot liefdevuur.
De sterren zullen ons vertellen dat
onze aarde niet zo groot is, of Gods
hemel houdt haar omvat, dat wij niet
zo eenzaam zijn als wij geloven; dat
zij die van ons zijn heengegaan niet
zo heel ver van ons zijn; dat zij dich
terbij zijn dan wij denken; wij zijn
één met hen, in Gods liefde in Jezus,
de ster van de Kerstnacht.
Is het niet te boud gesproken, als
wij het in deze tijd, vol haat en leed,
over liefde en vreugde hebben? Laat
Kerstmis ons het geloof schenken,
dat ons daartoe de moed geeft. Laat
ons elkaar liefhebben, dan zal geloof
niet verloren gaan.
KAY MUNK.
uitnemendheid was ook de winnaar
van de zelfde prijs van de twee voor
gaande jaren. Hij is nu enige jaren
uitgesloten om deel te nemen aan het
declamatie-concours, omdat hij de
prijs bij uitnemendheid nu drie keer
heeft gewonnen. Dit is in het regle
ment opgenomen, omdat er ook een
kans kan komen, voor een ander.
Deze eerste avond is er ook nog
toneel gespeeld door een kamer. Deze
kamer bracht 't toneelspel „De Mis
lukking", van Joe Corrie, op zeer
fraaie wijze voor het voetlicht. Dit
stukje had een goede inhoud, maar
eiste veel van de spelers. Ze waren
goed op elkaar ingespeeld en toonden
geen moment vervlakking. Dit stukje
is op een eenvoudig toneel te spelen
en eist weinig attributen.
Onze mening over dit stuk was,
dat er door de andere deelnemers in
deze groep heel wat gepresteerd
moest worden om dit te verbeteren.
Ik schrijf hier „in deze groep", want
de deelnemers speelden in 2 groepen,
n.l. met en zonder beroepsregie. Deze
kamer speelde zonder beroepsregie
en bleek ook dat deze spelers de eer
ste prijs in de wacht sleepten.
De andere avond werd er door een
andere kamer, welke met beroeps
regie speelde „Het Poppenuur", van
A. den Hertog opgevoerd. Dit stukje
eiste in het algemeen wel iets minder
van de spelers, behalve een enkele
rol. Het kan ook op een eenvoudig
toneel worden gespeeld, maar de
kleding van de spelers eist veel voor
zorgen omdat ze 18-eeuwse costuums
droegen. Het werd zeer goed ge
speeld en sleepte dan ook de eerste
prijs van hun groep in de wacht.
Het zou me te ver voeren om ook
de prestaties en stukjes van de an
dere 4 deelnemende kamers te be
spreken en beperkte ik me tot de eer
ste prijswinnaars.
Als slot wil ik de woorden van mevr.
E. v. d. Broeckede Man, want die
vormde daar één van de drie jury
leden, woorden, die we ook in Goes
al eens gehoord hebben, en die tevens
als goede raad mogen dienen voor
ons concours in Februari aanstaande,
gebruiken, namelijk deze: „Bent U
van plan een stukje op te voeren, zoek
dan een stukje uit met een goede in
houd, een inhoud, die ons iets te zeg
gen heeft. Doet U dat niet dan is het
zonde, om daar al die kostelijke tijd
aan te spenderen".
C. MOELKER.
Nu de werkzaamheden op het land
voor een groot deel klaar zijn, krij
gen we weer de gelegenheid om ons
ongestoord voor te bereiden op het
a.s. toneelconcours. De datum hier
voor is reeds vastgesteld, én wel op
14 Februari 1953, in de „Prins van
Oranje" te Goes.
Er rest dus maar een betrekkelijk
korte tijd meer, zodat aanpakken ge
boden is. Wij rekenen op een grote
activiteit van alle streken en hopen,
dat de vooruitgang in ons toneelspel,
die reeds vorig jaar zo goed waar te
nemen viel, zich verder zal voort
zetten.
Het ligt in onze bedoeling het aan
staande concours op dezelfde manier
te houden als vorig jaar. Dus weder
om het opvoeren van één-acters met
een tijdsduur van pl-m. een half uur.
Voor het aanschaffen der toneel
stukken heeft de T. C. de volgende
regeling getroffen:
Iedere streek stelt zich zelf met
een uitgever in verbinding en kiest
een stuk uit. De titel en schrijver
hiervan worden opgegeven aan het
secretariaat der T. C., om mogelijke
doublures te voorkomen. Vervolgens
worden de boekjes besteld met één
extra exemplaar voor de T. C. en
jury. Dit laatste wordt zo spoedig
mogelijk aan de T. C. gezonden.
Tevens wordt hierbij een lijstje ver
strekt van het meubilair e.d., dat op
het toneel aanwezig moet zijn. Moch
ten zich hierbij moeilijkheden voor
doen, dat zal hiervan tijdig kennis
worden gegeven.
De T. C behoudt zich het recht voor
om toneelstukken, die haar inziens
onverantwoordelijk van inhoud zijn,
te weigeren. Dit zal hopelijk niet het
geval zijn, maar zo ja, wordt dit ten
spoedigste aan de betreffende streek
bekend gemaakt.
De grimering komt wederom ten
laste van het toneelgezelschap. De
onkosten worden direct na afloop van
het toneelstuk met de grimeur ver
rekend.
De T. C. zorgt voor het aanwezig
zijn van de grimeur, mits dit tijdig
wordt aangevraagd. Eventuele ex
tra benodigdheden, als pruiken, enz.,
moeten hierbij worden opgegeven.
Een ieder diene er zich wel reken
schap van te geven, dat de grimering
meetelt bij de beoordeling door de
jury. Hiervoor werden -vorig jaar
verschillende streken in punten ge
kort.
Dit -houdt niet in, dat men a.h.vv.
verplicht is van een grimeur gebruik
te maken. Men kan zelf ook met wei
nig hulpmiddelen en een beetje fan
tasie veel bereiken.
Bij de programma-indeling zal, even-
venals vorig jaar, weer rekening ge
houden worden met de afstand, bus-
en boot verbindingen naar Goes. We
zullen trachten, dat voortdurend een
reserve-gezelschap gereed staat,, om
bij eventuele stagnatie het program
ma doorgang te doen vinden. Hierbij
rekent de T. C. op aller volle mede
werking.
De pauzes tussen de verschillende
toneelstukken zullen, indien mogelijk,
worden opgevuld met muziek. Wij
verzoeken allen, die hieraan een bij
drage kunnen geven, zich op te geven
bij het secretariaat, met vermelding
van de tijd, waarop men aanweizg
kan zijn. De verschillende opgaven
e.d. kunnen ook geschieden bij het
plaatselijk T. C.-lid, die voor door
geving zorg draagt.
Hiermede hopen wij een ieder vol
doende inzicht te hebben gegeven in
de plannen voor het a.s. concours.
Wij wensen allen een prettige „in-
studeer-tijd" toe en hopen, dat het nu
volgende concours, dat van vorig jaar
in gehalte en gezelligheid zal over
treffen en nuaan het werk.
P.S. Bij eventuele onduidelijkheden
stelle men zich in verbinding
met het T. C.-lid der streek.
Dit zijn:
Voor Oost Zeeuws-Vlaanderen
Mej. A. de Mul, „De Knol", E 48,
Hoek.
Voor West Zeeuws-Vlaanderen:
J. de Bruine, A 11, Oostburg.
Voor Walcheren:
Mej. E. Steendijk, Arnemuiden.
Voor Zuid-Beveland:
Mej. L. de Jager, „Noorderhoeve",
Wolfaartsdijk.
Voor Noord-Beveland:
Mej. J. Klompe, „Korenbloem",
Kortgene.
Voor Tholen:
Mej. C. Mol, Noordpolder, St. Maar
tensdijk.
Voor Schouwen en Duiveland:
Jac. de Vrieze, Ring D 57, Drei-
schor, Tel. 9.
De Toneelcommissie.
Secretariaat: JAC. DE VRIEZE,
Ring D 57, Dreischor, Tel. 9
