Voorlichting van HollandiaN.V.
aan de Melkveehouders
theoretische veronderstelling meent te moeten ma
ken dat zij de veehouders maar iets voorpraten om
hen in de val te laten lopen. Wij vinden een der
gelijke veronderstelling al is ze dan maar theore
tisch, zeer onsympathiek en helemaal niet op zijn
plaats.
Het betoog van de heer Blink komt ook verder in
hoofdzaak neer op het verdacht maken van de
melkafzetorganisatie en haar leiding. Waarom?
Omdat hij bang is, dat de belangen van de veehou
ders door deze organisatie worden geschaad? De
heer Blink zal wel niet zo naïef zijn te veronder
stellen dat de veehouders dit geloven. We zullen
daarom ook niet op alle punten, die hij noemt, in
gaan, maar een groot deel daarvan aan de lezers
zelf ter beoordeling geven.
Slechts enkele opmerkingen moeten ons nog van
het hart. De heer Blink beweert dat nu reeds be
wezen is dat de boer door middel van een melk-
afzet-organisatie geen invloed kan uitoefenen op
de prijs die hij ontvangt. Als bewijs voert hij dan
aan het contract tussen de afzetorganisatie en de
fabriek „Walcheren", waaraan de leden zijn gebon
den. Dit contract is ondoorzichtig volgens hem en
daar komt dan een nog even ondoorzichtige fusie
met ,,'t Hart" bij, zodat de leden voor een heel jaar
afhankelijk zijn gemaakt van de bedrijfsresultaten
die deze fabrieken behalen.
Laten we eerst even vaststellen, dat de invloed
van de melkafzetorganisatie reeds merkbaar was
vóór ze werd opgericht. Wanneer de heer Blink
dit niet voetstoots wil aannemen, dan moet hij
maar eens het verloop van de betaalde melkprijzen
nagaan bij Hollandia N.V., sedert bekend werd. dat
er pogingen gaande waren om de organisatie in
't leven te roepen.
Dat de heer Blink de belangengemeenschap met
„Walcheren" en de fusie tusssen deze fabriek en
,,'t Hart" ondoorzichtig vindt verheugt ons. Het is
een bewijs, dat het bestuur van de afzetorganisatie
er goed aan heeft gedaan niet te veel te vertellen
in een circulaire, waarvan blijkbaar zelfs een
exemplaar in Den Haag is terecht gekomen. De
heer Blink behoeft zich heus niet ongerust te ma
ken dat de leden niet alles zullen vernemen wat
ze moeten weten. Er zijn echter betere methoden
om dit te bereiken, zonder dat men de kans loopt
dat zij, die met dit alles niets hebben te maken ook
direct op de hoogte zijn.
Nu iets over de positie van de leden in het alge
meen, die voor een geheel jaar afhankelijk zijn ge
worden. Dat waren ze voorheen ook reeds; toen
van een N.V. die betaalde wat haar gewenst voor
kwam; nu van een fabriek die zal betalen wat ze
kan, dat is het grote verschil. En nu mag de heer
Blink een mooie redenering opzetten over de gun
stige positie van de boer die zelfstandig melk levert
aan een fabriek, waar hij dagelijks kan weglopen,
aan die positie heeft men weinig als er geen gele
genheid is om zich te verbeteren. De preventieve
werking waar hij op doelt is in Zuid-Beveland pas
ontstaan toen er sprake was van een melkafzet
organisatie.
Wat de aansprakelijkheid betreft, och het ver
wondert ons niet, dat de heer Blink ook daarop de
nodige kritiek heeft. Die letters U.A. schrijft hij,
betekenen niets, want als de vereniging veel on
kosten maakt of stroppen lijdt, dan worden die ver
haald op de uit te betalen melkprijs.
Dan kan het bestuur nog allerlei heffingen en
omslagen vaststellen die de leden moeten betalen.
Zij zijn dus geheel en al in de macht van het be
stuur, hetwelk hij in de toekomst reeds ziet aan
gesproken wegens wanbeheer. We kunnen dit ver
wachten van iemand die de leiding van de afzet
organisatie niet in staat acht te beoordelen of zij
voor de boeren nuttig of schadelijk Werk doet. De
leden denken hier gelukkig anders over; zij heb
ben wel vertrouwen in hun bestuur, dat door hen
zelf gekozen is. Zij zijn daarom ook niet bevreesd,
dat dit bestuur onverantwoorde stappen zal doen,
al meent de heer Blink de veehouders te moeten
waarschuwen voor de mogelijkheid dat er in de
toekomst wel eens een fabriek zou kunnen worden
gesticht.
Wanneer hij naar zijn eigen bewering de toe
standen in Zeeland kent, dan had hij deze waar
schuwing beter achterwege kunnen laten omdat ze
geheel en al overbodig is.
Hierbij willen we het laten in het vertrouwen dat
de veehouders zich niet van de wijs laten brengen
door een artikel waarmee niet veel meer wordt
beoogd dan hun eigen voormannen in een kwaad
daglicht te stellen.
J. HOF.
„Hollandia" N.V. belichtte in haar circulaire van
1 October '52, afgegeven aan haar melkleveran-
ciers op Zuid-Beveland, een door ons gedane schrif
telijke mededeling aan een aantal melkveehouders
in dit gebied. Wij schreven letterlijk:
„Opmerkelijk is dat de melkprijzen voor Zuid-
Beveland belangrijk verhoogd zijn nadat wij met
onze werkzaamheden begonnen zijn. De bedoeling
daarvan is duidelijk: „Hollandia" N.V. zal trachten
onze Melkafzetorganisatie te doen mislukken. In
West N.-Brabant betaalt „Hollandia" N.V. Afd.
Bergen op Zoom belangrijk minder voor de melk
aan de boeren dan op Zuid-Beveland, terwijl de on
kosten voor „Hollandia" N.V. op de Zuid-Beveland.
se melk belangrijk hoger liggen dan op de Bra
bantse melk".
„Hollandia" N.V. geeft hierop het volgende com
mentaar:
„Bovendien wordt onder c. in de circulaire be
toogd, dat de melkprijzen voor Zuid-Beveland be
langrijk verhoogd zijn, nadat de werkzaamheden
door de melkafzetorganisatie zijn begonnen. Wij I
willen hierover opmerken, dat de hogere melkprijs
in geen enkel verband staat met de oprichting van
deze organisatie. Dat de prijs thans hoger ligt is
in de eerste plaats het gevolg van de hogere markt
waarde van de melk in geheel Nederland. Gaarne
willen wij hierbij opmerken, dat „Hollandia" steeds
de hoogste melkprijs betaalde en er prijs op stelt,
dit ook nu en in de toekomst te doen.
Dat de prijs op Zuid-Beveland niet gelijk is aan
die van Brabant is o.a. een gevolg van:
a. Het in bedrijf stellen van ons melkontvang-
station te Goes.
b. Op dit moment wordt het grootste gedeelte
van de Zuid-Bevelandse melk voor consumptie
bestemd.
c. De vrachtvergoeding voor het ophalen der
boerenmelk, welke door het Bedrijfschap voor
Zuivel te Den Haag voor Zeeland wordt ver
leend.
Aan de hand van cijfers zullen wij aantonen dat
dit commentaar volkomen in strijd is met de wer
kelijkheid.
was de Commissie ter vorming van een Melk
afzetorganisatie voor Zuid-Beveland met haar
arbeid begonnen.
Ze. „Hollandia"1 N.V. aan haar boerenmelkleve-
ranciers verschillende melkprijzen uitbetaald
heeft.
Wij merken volledigheidshalve nog op dat „Hol
landia" N.V. over 1951 aan de Brabantse, Thoolse
en Zuid-Bevelandse boeren dezelfde melkprijs uit
betaalde.
En nu de door „Hollandia" N.V. naar voren ge
brachte argumenten terzake het verschil in melk
prijs tussen Zuid-Beveland en Brabant.
a. Het is voor ons onbegrijpelijk dat het melk-
ontvangststation te Goes deze hogere Zuid-
Bevelandse melkprijs mede veroorzaakt heeft.
Immers, dit ontvangststation werd in Juni
1951 in bedrijf gesteld. Waarom werd toen de
melkprijs in vergelijking met de Brabantse
niet veranderd? Bovendien werkt een melk-
ontvangststation niet pro deo. De kosten daar
van moeten toch ergens uit bestreden kunnen
worden.
b. Dit argument kunnen wij moeilijk beoordelen
daar wij onkundig zijn van de bestemming, die
„Hollandia" N.V. aan de door haar ontvangen
melk geeft. Ons is wel bekend dat twee andere
fabrieken te samen meer consumptiemelk en
consumptiemelkproducten op Zuid-Beveland
afleveren dan „Hollandia" N.V.
c. Een zwakker argument als dit had „Hollandia"
N.V. niet kunnen aanvoeren. In de basis, of
garantieprijs, vastgesteld door onze regering,
zit 0,85 per 100 kg verdisconteerd voor melk-
aanvoervrachtkosten. Deze ƒ0,85 zijn uniform
voor geheel Nederland, terwijl de melkdicht-
heid per ha cultuurgrond, welke dichtheid van
fundamentele betekenis is voor de grootte der
kosten per eenheid melk bij het ophalen der
melk van de boerderijen, zeer uiteenlopend is.
Zo bedraagt de zgn. fabrieksmelkdichtheid per
ha cultuurgrond in Friesland 3298 kg, in Bra
bant 1864 kg en in Zeeland 206 kg. Het gemid
delde van geheel Nederland staat op 2030 kg.
Mede op grond hiervan heeft onze overheid
„Hollandia" N.V. betaalde netto af
boerderij per kg melk met 3,5 °/0 vet
uit aan de melkveehouders
„Hollandia" N.V. heeft uitbetaald
Periode aan de melkveehouders
op Tholen en in
1952 W.-N.-Brabant
30/22 '51-12/1
6,5 ct. p. o/o vet
per kg
13/1-26/1
6.55 i)
27/1- 9/2
6,7 i)
10/2-23/2
6.8 i)
24/2- 8/3
6,6 i)
9/3-22/3
6.15
23/3- 5/4
5.8 i)
6/4-19/4
5,8
20/4- 3/5
5.4 i)
4/5-17/5
5,—
18/5-31/5
5i—
1/6-14/6
5.15 i)
15/6—28/6
5.3
Uit dit melkprijsstaatje blijkt dat:
le. „Hollandia" N.V. m.i.v. 9 Maart 1952 van be
tekenis meer aan de Zuid-Bevelandse boeren
dan aan de Brabantse en Thoolse boeren is
gaan uitbetalen. Enige tijd vóór deze datum
op Tholen en in
W.-N.-Brabant op Zuid-Beveland
22.60 cent
22,60 cent
22,77
22,77
23,30
23,30
23,65
23,65
22,95
22,95
21,37
21,65
20,15
20,80
20,15
20,80
18,75
19.75
17,35
18,58
17,35
18,58
17,87
18,93
18,40
19,07
voor Zeeland een speciale regeling getroffen,
die ongeveer het volgende inhoudt: Een be
paald gedeelte der melkaanvoervrachtkosten
liggende boven deze 0,85 moeten de fabrie*
i ken uit eigen middelen betalen en het gedeelte
op Z.-Beveland
6.5 ct. p. vet
per kg
6,55
6.7
6,1 i)
6.6
4.85 gr
4.8
4,35
4.7
4,35
4.7
4,—
4,5
3.7
4,25
3.7
4.25
3.7
4,35
3,85
4,35
dat boven dit bepaalde gedeelte ligt wordt ver
goed door onze overheid. Conclusie: Melkaan-
voer per kg melk kost op Zuid-Beveland be
langrijk meer dan in Brabant. Het door Hol
landia" N.V. aangevoerd argument dat zij
door het verkrijgen van vrachtvergoeding voor
het ophalen der boerenmelk op Zuid-Beveland
een andere prijs lees hogere prijss kan
uitbetalen dan in Brabant is uit de lucht ge
grepen.
„Hollandia" N.V. schermt met vrijheid. Verteld
wordt dat elke melkveehouder zijn melk aan elke
willekeurige fabriek kan verkopen. Melk is geen
tarwe. Melk moet elke dag verwerkt worden. Niet
één fabriek denkt er aan melk van boer A op te ha
len, wanneer het bedrijf van boer A niet in 't melk-
rayon van deze fabriek ligt. In ons gewest wisten
de boeren tot voor kort practisch niets van melk
prijzen af. Zij vergeleken wel eens de melkuitbeta-
lingsstaatjes van de fabriek te Wemeldinge met die
van „Hollandia" N.V. Afd. Goes. Verder ging men
meestal niet.
De opzet van onze Melkorganisatie is nimmer go-
richt geweest tegen de een of andere melkverwer-
kende fabriek. Dit komt duidelijk tot uitdrukking
in art. 2 onzer Statuten, waarin o.a. bepaald ii4
dat de Melkafzetorganisatie ten doel heeft 'het be
hartigen van de bedrijfsbelangen harer leden
melkveehouders, gelegen op het gebied van de af
zet van melk en de winning daarvan. Zelfs is voor
geschreven dat ons Bestuur in eerste instantie
overleg dient te plegen met de besturen en direc
ties van de fabrieken, welke de op Zuid-Beveland
geproduceerde melk verwerken. Daartoe behoort
o.a. „Hollandia" N.V. Tweemaal werd met deze
N.V. onderhandeld, waarbij door één der directeu.
ren aan ons werd medegedeeld dat „Hollandia"
N.V. de melkveehouders het recht ontzegt om over
de prijs van de door hem voortgebrachte melk
mede te praten.
Boeren, denkt daar eens over. Stelt eens voor dat
U bij de verkoop van Uw koeien, granen, aardap
pelen, enz. niet zou mogen meespreken over de
grootte van de prijs. Welke boer zou dat dulden?
Geen enkele. Ook wij namen dit niet en zijn
daarom gaan praten met besturen en directies van
fabrieken gelegen buiten Zuid-Beveland. Wij ach
ten het voor onze Zuid-Bevelandse melkveehouders
van grote betekenis dat ons Bestuur en Raad van
Commissarissen 'n belangengemeenschap op basis
van een éénjarig contract heeft kunnen afsluiten
met het Bestuur der Coöp. Melkinrichting en
Stoomzuivelfabriek „Walcheren" te Middelburg.
De voorwaarden, die bij de daarvoor gevoerde on
derhandelingen werden verkregen, zijn zodanig
dat deze de garantie inhouden voor de hoogstbe-
reibare melkprijs der overmelk in ons gewest.
Wij willen eindigen met de wens dat onze onte
genzeggelijk moeilijke taak wij startten 17 No
vember a.s. gesteund moge worden door onze
boeren in ons gewest en dat zij, die dat nog niet
deden, hun vertrouwen aan ons kunnen geven.
Namens het Bestuur der Coöperatieve
Melkafzetorganisatie Zuid-Beveland U.A.
Ir A. E. BRUIJNING, Voorzitter.
J. P. LINDENBERG, Secretaris.
Voor de berekening van de prijs per kg melk
met 3.5 vet moet na berekening van de kg
melkprijs deze prijs worden verminderd met:
0,05 cent per kg voor de Gezondheidsdienst voor
Dieren.
0,05 cent per kg voor de Melkproductiecontröle.
0,015 cent per kg voor de Stichting voor de Land
bouw.
0,04 cent per kg voor het Bedrijfschap voor Zui
vel.
0,155 cent per kg melk of afgerond op 0,15 cent.
