DE BOERENJEUGP
BLOEIEND LAND
Slomer en
lezen
ORGAAN VAN DE LANDBOUW JONGEREN GEMEENSCHAP ZEELAND
L.J. G.-schilden
zoek
EXCURSIE
Groots opgezette en goed geslaagde manifestatie
van de Plattelandsjongeren
Redactie: P. Hendrikse, N. Filius, M. Kosten, L. de Jager, Z. Poppe, M. Poissonnier en
J. J. de Putter. Redactie-adres: Secretariaat L. J. G., Landbouwhuis, Goes.
Op het eerste gezicht zijn dit twee
tegenstrijdige begrippen. Min of
meer verbaasd waren we dan ook,
toen we in het verslag van de Plat
telandsbibliotheek Overijssel over
het jaar 1951 lazen, dat de top
drukte van het aantal uitleningen in
de zomer viel. We zijn er van over
tuigd, dat van een dergelijke top
drukte, voor zover althans in Zee
land van een topdrukte in het lees-
seizoen gesproken kan wordengeen
sprake is. Doch als we iets dergelijks
in ZeelancC willen bereiken in de
wintermaanden zal er het één en
ander moeten gebeuren. Vandaar,
dat we U nu reeds lastig vallen met
enkele opmerkingen uit het bewuste
jaarverslag. De Plaitelandsbiblio-
theek Overijssel die beschikt over
15.600 boeken en over een 108-tal
uitleenpunten in de provincie, telt
in totaal ruim 2900 leden. Het aan
tal uitleningen bedroeg in het af
gelopen jaar 81.4775 met een gemid
deld aantal uitleningen van 7.6
(Openbare leeszalen gemiddeld 2.6),
waaruit de activiteit van leeszaal en
lezers voldoende blijkt.
De subsidies worden gegeven door
coöperaties, landbouwverenigingen,
gemeenten en de pravincie.
Van de gemeenten werd in totaal
voor 8925 aan subsidie ontvangen,
waarbij als hoogstenorm werd aange-
gehouden 100 per 100 boeken of
10 cent per inwoner.
Kortom een instelling om jaloers
op te zijn. Ook uit Gelderland be
reiken ons berichten waaruit blijkt
dat de lectuurvoorziening op het
platteland zich met rasse schreden
gaat ontwikkelen. Men kent daar de
Centrale voor de Plattelands
lectuurvoorziening, die gevestigd is
in de Openbare leeszaal te Zutphen.
En in Zeeland? Daar liggen de
toegezegde subsidies van de provin
cie voor rondzendkisten voor het
platteland te wachten op de activi
teit van het platteland, dat door
samenwerking van gemeenten en
organisaties eenzelfde bedrag aan
subsidie op tafel moet leggen. Wal
toch een niet onoverkomelijke moei
lijkheid is, getuige het feit dat reeds
enkele van de vereiste bedragen bij
een zijn gebracht. We zouden graag
de jeugd van het platteland een
taak in dezen toedelen.
B.
In Oostburg heeft iemand de L.J.G.-
schilden uit de bus meegenomen die
eigendom zijn van de streek Tholen/
St. Philipsland.
Wil hij/zij zich in verbinding stel
len met M. C. J. Kosten, Puitpolder,
Tholen.
HET MIDDAGPROGRAMMA.
Nadat de burgemeester van Keste-
ren de middag met een welkomst
woord had geopend, kwamen de vlag
gen, die al lang met ongeduld achter
de tribune van hun aanwezigheid blijk
hadden gegeven, het veld op. Gedra
gen door in het wit gestoken perso
nen van beiderlei kunne, maakte het
geheel een fleurige en nette indruk
en trad de ongeoefendh«id niet duide
lijk aan het licht.
Het was wel een eenzijdig samen
gestelde stoet, die we te zien kregen.
Grotendeels was het èl Gelders wat
de klok sloeg en hoewel we de Gelder
se vlaggen mooi en wèldoordacht van
uitvoering vinden, zouden we toch wel
wat meer uit andere provincies heb
ben willen zien.
De ter elfder ure gearriveerde L. J.
G.-vlaggen maakten in dit gezelschap
geen slecht figuur. Wel misten we
vele vlaggen van andere provincies,
als Overijssel, Gelderland, Utrecht en
Zeeland. Waren er niet voldoende be
zoekers uit deze provincies, of bezit
ten deze geen vlaggen?
Als verschijnsel vonden wij het be
treurenswaardig, omdat de P. J. G. N.
toch al eenzijdig genoeg is samenge
steld en de bezoekers hierdoor een
verkeerde indruk gekregen kunnen
hebben. Wel werd deze indruk geluk
kig nog weer wat goedgemaakt door
het hijsen van de vlaggen der orga
nisaties aangesloten bij de P. J. G. N.,
waarbij de kranig uitgedoste lucht
machtkapel voor de muzikale omlijs
ting met provinciale liederen zorg
droeg. Als laatste vlag werd de door
het K. N. L. C. aangeboden vlag der
P. J. G. N. gehesen. Deze werd door
de heer Ir Geuze namens het K. N.
L. C. aangeboden, die de waarde van
de vlag als symbool van het strijdend
voorwaarts trekken in het leven dui
delijk in het volle licht stelde.
De heer De Koeyer bedankte voor
het geschenk als voorzitter der P. J.
G. N. en zegde toe de vlag steeds
hoog te zullen houden.
De vlag toont in twee tegenover
gelegen hoeken de Nederlandse leeuw
en de opgaande zon met daartussen
de letters P. J. G. N. en kon ons, be
houdens de kleur, wel bekoren.
Het openluchtspel gaf ons een
bonte aaneenschakeling van histori
sche tafrelen te zien, aaneen gepraat
door de ijverige schoolmeester, die
deze middag niet zoals dat vroeger
nog al eens gebruikelijk was, van zijn
werk weg werd geroepen voor het
vervullen van andere functies. Hij
stond daar voor een „klas" van dui
zenden leerlingen en veronderstelde
dat er vele knappe koppen onder zijn
gehoor voorkwamen. Wij hebben ech
ter ook een aantal jongelieden ont
dekt dat kennelijk niet gekomen was
met de bedoeling een openluchtspel
te zien en dat de scène van de bier
drinkende en om vrouwen dobbelen
de Batavieren dermate aantrekkelijk
vond, dat ze een getrouwe nabootsing
hiervan gedurende vrijwel de gehele
middag ten toon spreidden.
Hier ligt een dankbare taak voor
de jongeren-organisatie om dergelijke
personages met hun manieren uit
het verre verleden, midden in het
heden te plaatsen en hen te leren
hoe zij zich in het jaar 1952 te gedra
gen hebben.
Als hoofdpersonen gedurende het
gehele stuk traden naast de school
meester naar voren Marrigje van de
Betuwe als verpersoonlijking van de
Betuwe in bloei; Hent van de Tieler-
waard als vertegenwoordiger van de
oude generatie; Jonge Jan van de
Linge als de man van zijn tijd met
nieuwere inzichten en Grad van de
Waaldijk als de onbezorgde grappen
maker in wien de droge Betuwse
humor 'n goede spreektrompet vond.
Zo passeerden achtereenvolgens
over het ruime podium de Batavieren
(100 j. voor Christus) de eerste be
dijkers (11e13e eeuw); de uit het
land verjaagden door de grote over
stromingen (14e15e eeuw); de Her
tog van Gelre met zijn hovelingen die
tot de orde geroepen werd door rid
derschap en de steden (1418), de
bruidsstoet van Anna van Egmond,
Gravin van Buren, de eerste vrouw
van Prins Willem van Oranje (1551),
de strijders voor vrijheid van ge
weten en godsdienst (1557); de uit
zending van Jan van Riebeeck door
de Hoogmogende Heren van de Oost-
Indische Compagnie (16511652)de
verfranste Nederlandse aristocratie
die naast vele schone leuzen de boer
exploiteerde door schandelijke pacht-
contracten (18e eeuw); de oprichting
van de Gelderse Maatschappij van
Landbouw (19e eeuw) en tenslotte
de inval der Barbaren en de bevrij
ding door de Geallieerden als ken
merk van het heden.
Het spel besluit dan met de buiten
gewoon fraai uitgevoerde ruilverka-
velingsdans en het huwelijk van Mar
rigje en Jan van de Linge. In dit
laatste vinden we tevens gesymboli
seerd de geweldige betekenis van het
nu sedert enige tijd in uitvoering zijn
de Linge-plan, dat de Betuwe in de
toekomst een betere waterbeheersing
zal geven.
Want niet voor niets luiden de slot
regels van het Bloeiend land-lied
Dan bloeit niet alleen de rand,
Doch geheel het Betuws land.
Doordat immers de wegen in hoofd
zaak gelegen zijn over de hogere en
landbouwkundig betere stroomgron-
den, zullen de meeste bezoekers van
deze streek er nooit op gelet hebben,
welke uitgestrekte oppervlakten
slecht grasland er tussen al deze
mooie boomgaarden gelegen zijn. De
instelling van een aparte komgron-
dencommissie voor dit gebied toont
echter wel, dat de wil en de mogelijk
heid aanwezig zijn om aan deze ach
terlijke en onrendabele vorm van
bodemexploitatie een einde te maken.
Nu nog iets over het spel zelve.
Zoals ieder openluchtspel moet het
geheel worden opgebouwd uit een
aantal scènes die een bepaalde tijd
voorstellen en die de groei door de
eeuwen moeten uitbeelden. Als de
eeuwen trotserende figuur zat hoog
boven het gewoel der eeuwen Vader
Rijn, die met onbewogen en heldere
stem steeds zijn commentaar gaf op
de tafrelen die zich beneden hem af
speelden. Het geheel ademde in
sterke mate, wat samenstelling en
regie betreft, de leiding van vakmen
sen en de huldiging van de schrijver
Maurits Dekker en de regisseur Ad.
Hooykaas aan het slot vormde dan
ook een passend einde van deze mid
dag.
Bij alle lof die we voor het stuk
hebben willen we toch nog een kleine
aanmerking maken en wel op de
scène waarin de oprichtingsvergade
ring van de Gelderse Mij van Land
bouw ten tonele werd gevoerd.
We misten hierin de kern d.w.z. de
reden waarom deze maatschappij
werd opgericht en hoe het te verkla
ren is dat in de eerste besturen meer
personen buiten de landbouw, dan
landbouwers zelve zitting hadden.
Het bij acclamatie verkiezen van
functionarissen behoort ook nu, ruim
100 jaar later, niet tot het verleden,
en kon daarom ook wel gevoegelijk
weggelaten worden.
In ieder geval was de opvoering
als geheel zeer geslaagd te noemen,
ondanks het vrij kleine en ongelijk
matige terrein.
Overgaande op het
A V ON DPROGR A3IM A
moeten we bekennen dat we een der
gelijke toneelopvoering in het groot
met 5000 a 6000 bezoekers in een be
sloten ruimte nog nooit eerder mee
hebben gemaakt. Zodoende laten we
de schuldvraag wat betreft de ge
luidsverzorging dan ook buiten be
schouwing. Wel vragen we ons af of
een landdagbestuur er vooraf geen
rekening mee moet houden, dat als in
een zaal als deze 10 niet zijn (haar)
mond weet te houden, er reeds 500 a
600 in totaal zijn, een aantal dat we
in Zeeland maar in weinig zalen
onder zouden weten te brengen. Als
een bepaald gedeelte van de zaal het
stuk niet kan volgen, ontstaat daar
een gemurmel dat zich voortplant als
een epidemie, omdat door het gepraat
steeds meer personen het gesprokene
niet meer kunnen verstaan.
We hadden het genoegen om tame
lijk vooraan te zitten en tijdens het
eerste bedrijf moesten we onze oren
spitsen om iets op te vangen. We
hebben echter versteld gestaan over
de onverstoorbare kalmte waarmee
de spelers, ondanks het rumoer, door
speelden en zich ondanks alles in
hun rollen wisten in te leven. We
hebben ons ook in de beide andere
bedrijven de ogen uit gekeken, want
het spel was subliem.
Kortom het was een opvoering van
een stuk met gehalte, dat hoge eisen
stelde aan de capaciteiten van de spe
lers. Dat zij die op hebben weten te
brengen is voor hen een persoonlijk
compliment.
We zouden er dan ook veel voor
voelen om dit gezelschap nog eens in
Zeeland uit te nodigen op een bijeen
komst in groter verband.
Ondertussen zijn we aan het einde
van ons verslag gekomen. Als slot
conclusie menen wij te mogen stellen,
dat een herhaling van een landdag in
landelijk verband niet alleen gewenst
doch ook geboden is. Maar dan eens
in een ander centraal gelegen pro
vincie. En als dit festijn der P.J.G.N.
naar wij hopen over enige jaren een
vaste traditie is geworden, dan zal
ook Zeeland eens aan de beurt moe
ten komen. En dan hopen we dat de
P.J.G.N. zover gevorderd is, dat zij
haar leden ook uit die provincies weet
te recruteren, die deze keer nog op
het appèl ontbraken.
BOS.
Denkt U aan de opgave voor de
excursie naar de Achterhoek van
Donderdagmiddag 5 t/m Zaterdag 7
Juni a.s.?
Deze sluit uiterlijk 24 Mei a.s. Kos
ten 26,waarin opgenomen 2 x
logieskosten plus ontbijt en 2 warme
maaltijden.
Op het programma staan o.m. Fo-
rellenkwekerij N. H. M., conserven-
fabriek, Coöp. Winterswijkse Boeren
bond, oude Saksische boerderij,
Stormrampmuseum, Perkamentfa-
briek, Vleeswarenfabriek, Koninklijke
Boerderij en een rit over de Veluwe.
Meldt U spoedig aan en betaal
s. v. p. tegelijk.