IS EEN VAST („IJZEREN") BOUWPLAN VERANTWOORD
E>i.
8.70 ka.
ZITDAGEN
3L«! K BOEKHOUDBUREAU
Zaaizaadvoorziening
van Zomertarwe en Schokkers
Naar aanleiding van een opmerking over het
ijzeren bouwplan in het Landbouwblad in de ru
briek „Van Boerderij en Organisatie" uit Oost
Zeeuws-Vlaanderen, kan het nuttig zijn hierover
enige opheldering te verschaffen.
De correspondent schrijft hierover het volgende:
„Er wordt nog al eens over een ijzeren bouwplan
gesproken. Maar, zeer weinig boeren zullen hier
aan regelmatig gevolg kunnen geven. Teveel fac
toren spelen hierin een rol om regelmatig ieder
jaar een zaaiplan op te stellen, dat precies past bij
de vruchtwisseling. En of zo'n perceel ervoor ge
schikt ligt om er een goede opbrengst van te ver
wachten? Men zaait toch gaarne die producten
waar men de beste financiële verwachtingen van
geen éénheidssysteem kan zijn. Verschillende fac
toren spelen hier een rol. Zo kan b.v. de grond
soort aanleiding zijn, dat bepaalde vruchten niet
en andere weer wel in aanmerking komen.
Om U een indruk van een in de praktijk toege
past systeem te geven diene onderstaande schets
met schema. Het is om met een oude term te spre
ken een 6-slag stelsel.
Voor zover mij bekend volgen een viertal bedrij
ven op Zuid- en Noord-Beveland thans deze me
thode, waarvan 2 een 6-slagstelsel, 1 een 7-slagstel-
sel en 1 een 8-slagstelsel.
Het bedrijf is dus in 6 delen verdeeld. Deze
moeten ongeveer even groot zijn en zoveel moge
lijk een aanééngesloten ligging hebben. Niet altijd
Tenslotte hoop ik te hebben aangetoond, dat de
opmerkingen in de vetgedrukte zinnen uit het be
toog van de Vlaamse correspondent, beter benaderd
worden door een vruchtopvolging gebaseerd op een
vaste lijn.
Samenvattend kom ik tot de conclusie, dat door
toepassing van een vaste vruchtopvolging de na
delen zijn gereduceerd en meer voordelen zijn ver
kregen.
Het geheel is gebaseerd op de wetten, die de na
tuur stelt en is slechts een aangepaste voortzetting
van een door onze voorouders beproefde methode,
die door onze ouders met schadelijke gevolgen was
prijsgegeven.
G. M. F. BOM.
PERCEEL
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
A
11.86 H.A.
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Diversen
Graan
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Diversen
B
11.13 H.A.
Graan
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Diversen
Graan
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Cj C2
11.13 H.A.
Diversen
Graan
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Diversen
Graan
Vlas
Bieten
Graan
Dj 4- D2
11.40 H A.
Aardapp.
Diversen
Graaji
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Diversen
Graan
Vlas
Bieten
Ei E2
14 H.A.
Graan
Aardapp.
Diversen
Graan
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Diversen
Graan
Vlas
Fi F2
10.35 H.A.
Bieten
Bieten
Aardapp.
Diversen
Graan
Vlas
Bieten
Graan
Aardapp.
Diversen
Graan
heeft, natuurlijk rekening houdende met de vrucht
opvolging. We hebben ons dan ook te richten naar
de practische en economische kant van het bedrijf.
Hoe zal de grondbewerking zijn dit voorjaar? Zal
een bepaald perceel zich voor inzaai van een reeds
eerder vastgesteld product gebruikt kunnen wor
den?"
Tot zover de Vlaamse correspondent. De bezwa
ren die hij aanvoert zijn practisch en logisch te
noemen. Het blijkt echter, dat hij zich een onjuiste
voorstelling heeft gemaakt van het z.g.n. „ijzeren"
bouwplan.
De aanduiding „ijzeren" heeft hier wel enige
schuld, want onvervormbaar, zoals men aan (koud)
ijzer denkt, is het bedoelde bouwplan niet. Er zit
nog voldoende souplesse in om aan speciale eisen
of verlangens mogelijkheid te bieden.
Niet voor ieder bedrijf zal het even gemakkelijk
zijn een systematische vruchtopvolging te ontwer
pen. Het is echter wel mogelijk. En zeer beslist is
het niet zo, dat het maar enkelen zijn, die hiervan
gebruik zouden kunnen maken. Voor elk bedrijf
kan een vast vruchtopvolgingssysteem worden ge
volgd, waarbij dient te worden opgemerkt dat dit
TERNEUZEN: Woensdag 13 Februari, in Hotel
„Des Pays-Bas".
ZIERIKZEE: Iedere Donderdag in Hotel „Huis
van Nassau".
MIDDELBURG: Iedere Donderdag in Café „De
Eendracht".
zal men hierin volledig slagen. Ook op het voor
beeld valt nog wel wat aan te merken.
1/6 van het bouwland wordt dus ieder jaar met
bieten beteeld,
1/6 met vlas,
1/6 met aardappels,
2/6 met graan,
1/6 met diversen.
Het laatste zesde deel is dus het sluitstuk en kan
naar believen nog onderverdeeld worden en met
meerdere vruchten worden bezaaid. Erwten, bonen,
maanzaad, uien, maïs enz., kunnen hiervoor dienen.
Verschillende voordelen van een vast systeem
zijn:
Bieten: le. geen bietenmoeheid.
Vlas: 2e. geen minder gewenste of ongeschikte
voorvrucht.
Aardappels: 3e. aanpassing op de wet aardappel
moeheid.
Graan: 4e. nooit wit in wit.
Erwten: 5e. staan vlasverbouw niet in de weg
(ook omgekeerd niet).
Geheel: 6e. biologisch verantwoord vol te houden;
geen oogstdepressies als gevolg van over
drijvingen, zo min mogelijk ardbeidstoppen.
Nadelen? Er is wel haast niets in deze wereld
dat geen keerzijde zou hebben. Ook aan een vast
vruchtopvolging-systeem kleven nadelen.
Het is b.v. niet zo gemakkelijk om verandering
in de opvolging te brengen als een gekozen
systeem, om welke redenen dan ook, na enige tijd
niet meer zou voldoen.
Men zal dan, overgaande op een nieuw systeem,
één keer (in het jaar van overgang) van de ge
bruikelijke methode moeten afwijken om daarna
weer verantwoord verder te gaan.
Bij een willekeurige vruchtopvolging is deze
overtreding echter schering en inslag.
ZOMERTARWE.
Evenals met de wintertarwe 't geval is geweest,
geeft ook de zomertarwe in het algemeen een zo
danige bezetting met kiemschimmels te zien, dat
slechts indien de tarwe ontsmet wordt uitgezaaid,
een goed resultaat kan worden verwacht.
Op grond van het bepaalde in artikel 66 van het
keuringsreglement van de Nederlandse Algemene
Keuringsdienst, de N.A.K., moeten partijen, die
blijkens het monsteronderzoek, sterk met kiem-
schimmels zijn bezet, voor de plombering worden
ontsmet. Aangezien het ontsmetten lang voor de
zaaitijd soms risico's met zich brengt, heeft de
!N.A.K. besloten de bovenbedoelde bepaling buiten
werking te stellen. In plaats daarvan zal op de
labels van de partijen, welke sterk zijn aangetast,
worden vermeld „ontsmetten noodzakelijk, doch
kort voor het zaaien."
Omtrent de wijze van ontsmetting, de te gebrui
ken middelen en hoeveelheden, wordt verwezen
naar het desbetreffend bericht van de Planten-
ziektenkundige Dienst.
SCHOKKERS.
In gebieden waar schokkers worden geteeld, blij
ken veel partijen zaaizaad van schokkers reeds
tijdens de oogst te hebben geleden, als gevolg waar
van dikwijls lage kiemkrachten worden geconsta
teerd, terwijl bovendien de partijen veelal sterk
door ziekteschimmels zijn aangetast.
In verband met deze ongunstige positie en uit
gaande van de gedachte, dat het gebruik van zaai
zaad, waarvan de gebruikswaarde is bepaald, de
voorkeur verdient boven zaaizaad van eigen teelt,
waarvan uiteraard niet bekend is, heeft de Neder
landse Algemene Keuringsdienst, de N. A. K., be
sloten een kiemkrachtsgroep III in te voeren, wel
ke inhoudt, dat de kiemkracht tussen 80 en 90
ligt. Bovendien is hiervan door een vitaliteitson-
derzoek vastgesteld, dat een redelijke opkomst mag
worden verwacht.
Aangezien echter aan de binnenlandse behoefte
aan te velde goedgekeurde schokkers op deze wijze
nog niet zal kunnen worden voldaan, is bij wijze
van noodmaatregel besloten ook te velde goedge
keurde schokkers met een kiemkracht tussen 70
en 80 in het binnenlands verkeer toe te laten.
Op de labels aan de zak wordt dan vermeld: „Niet
voor export", terwijl voorts de bij het onderzoek
gevonden kiemkracht wordt aangegeven.
De telers wordt derhalve aangeraden bij ont
vangst van zaaischokkers te letten op de gegevens
op de label, zodat hiermede bij de uitzaai rekening
kan worden gehouden.
Voor behandeling met beschermende middelen
tegen schimmel-aantastingen wordt verwezen naar
Bericht no. 980 van de Plantenziektenkundige
Dienst. Nadere inlichtingen hieromtrent worden
op aanvrage gaarne verstrekt door genoemde
dienst en de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst.