De POTERBEWAARPLAATS
&fcspin«|'s
Z. L. M.-Almanak
T ussen
.LncKtiiN en
ZUID-BEVELAND
VAN HET P. Z. V. B. TE BAFLO (Gr.).
KONINKLIJKE VERENIGING
Het Nederlandsche Trekpaard
AFDELING ZEELAND.
takken binnen «ik bedrijf vergelijke» ea daarvan
aamen een harmonisch technisch en economleeh
verantwoord bedrijfsplan maken.
Er zitten aan bedrijfsvergelijking een paar be
langrijke gevaren. Immers wanneer men een aan
tal bedrijven gaat vergelijken, worden daarbij ge
makkelijk gemiddelden getrokken met alle gevaren
van dien.
Men loopt daarbij ook het gevaar zich door de
netto-winsten per ha de deelnemende bedrijven te
laten leiden. Van een gemiddeld bedrijfstype kan
men niet spreken, want die bestaan er in Zeeland
niet; nu nog maar niet te spreken van een boer
met een gemiddelde ontwikkeling en zakenkennis.
3e. Zal het L.E.I. op de duur alle aanvragen niet
baas kunnen, omdat ze daarvoor het apparaat en
de financiën vermoedelijk niet kan opbrengen.
Daarbij is het L.E.I. een centraal orgaan, dat
daardoor te weinig rekening kan houden met spe
ciale streek- of bedrijfswensen.
Maar in de toekomst zal het Boekhoudbureau
der Z. L. M. en andere boekhoudbureaux in onze
streek ook dit werk ter hand moeten nemen voor
de afzonderlijke boeren op de door mij geschetste
basis.
De Boekhoudbureaux zullen moeten zien in hoe
verre de belastingboekhouding ook voor dit werk
is te gebruiken, of omgekeerd.
Naast het economische werk van de boekhoud
bureaux dient een landbouwdeskundige die de be
drijven kent, gewapend met de cijfers, samen met
elk der boeren trachten om te komen tot een
betere bedrijfsorganisatie van elk bedrijf.
Wil de Nederlandse landbouw werkelijk laten uit
komen, wat ze potentieel reeds bezit, dan zullen we
in deze richting moeten werken.
De Staring's Z.L.M.-almanakken zijn ver
schenen en inmiddels reeds aan degenen, die een
bestelbiljet hadden ingestuurd, verzonden.
Een aantal van deze almanakken is echter nog
beschikbaar. Men kan, zo lang de voorraad strekt,
exemplaren afhalen aan het Landbouwhuis te
Goes.
Indien toezending per post wordt verlangd, ge
lieve men ƒ2.per exemplaar te storten op giro
172503 der ZX.M.
We waren onlangs in de gelegenheid dit nieuwe
bedrijf te bezichtigen en constateerden daarbij de
toepassing van een aantal nieuwe beginselen, die
voor onze provincie de moeite waard geacht moeten
worden er kennis van te nemen.
Het Groningse Pootaardappel en Zaaizaad Ver
koop Bureau stichtte ongeveer anderhalf jaar ge-
leden te Baflo een nieuwe centrale sorteerloods.
Daarnevens zat men met het probleem van de be
waring van het pootgoed, dat niet in het najaar
afgeleverd kon worden, hetzij omdat de partijen
nog niet waren verkocht, hetzij omdat de afnemers
gedeeltelijke levering in het voorjaar bedongen.
Dit leidde tot het stichten van een luchtgekoelde
bewaarplaats, welke begin November j.l. werd
geopend en welke in het huidige stadium, wat het
transportsysteem betreft, enig is in zijn soort in
Nederland moet worden genoemd. Als bijzonder
heid kan worden vermeld, dat de bewaarplaats te
St. Philipsland voor het gebouw als voorbeeld
heeft gediend.
Deze dubbele bewaarplaats bestaat uit twee aan
elkander gebouwde loodsen van ongeveer 21 bij
38 meter. Het totale grondoppervlak is 1650 m2;
er is plaats voor 2250 2300 ton aardappelen. De
storthoogte is dan berekend op 3 meter; de vakken
zijn 2 meter breed en 8 meter diep, door schotten
weer te verdelen in vakken van 2X2 meter. Van
lengtegevel tot lengtegevel heeft men dus respec
tievelijk 8 m opslag, 3,75 m gang, 8 m opslag, tus
senmuur, weer 8 m opslag, dito gang en nog eens
8 m opslag. Onder elke opslag lopen 2 ventilatie
kanalen in de lengte met onder elk vak (2 m
breed) een dwarskanaal. De vloer van de opslag
ligt ongeveer een halve meter hoger dan de vloer
van de gangen. Midden onder elk vak is een open
kanaal, waarin transportbanden geschoven kunnen
worden. Dit kanaal is afgedekt door klein lat
werk, welke latjes bij het ledigen van de vakken
van vooraf weggetrokken kunnen worden. De
aardappelen lopen dan vanzelf op de transport
band. Deze bandjes voeren de aardappelen in de
richting van de middengang. De doorrit door de
gang is 2,75 m, daarnaast bevindt zich een afge
dekte goot van pl.m. 8,5 om breedte. Wil men nu
b.v. één van de 8 m vakken tegen de buitenmuur
ledigen, dan worden 2 transportbandjes van 4 m
lengte onder het vak geschoven, waarop een korter
bandje aansluit, dat de doorrit overbrugt. Van dit
bandje vallen de aardappelen in de goot, die over
de gehele lengte van de gang loopt en verlengd is
tot in de voor de poterbewaarplaats staande sor
teerloods. De verbinding tussen deze gebouwen
bestaat dus uit een ondergrondse rechthoekige be
tonnen koker. Onder in deze goot of koker loopt
een eindeloze band, die de aardappelen van de
bewaarloods naar de sorteerloods op de sorteer-
machine brengt. Omgekeerd kan ook.
Ledigt men één der middenvakken, dan brengen
één bandje van 4 meter en het kortste bandje de
aardappels in de transportgoot. Een probleem
was, dat de ruimte onder de band niet verstopt zou
raken door de grond, die van de droge aardappels
valt. De band is wel uitneembaar, maar dat is
door de grote lengte en de vele rollen geen een
voudig karwei. Men heeft hier een zeer ingenieuze
oplossing voor gevonden. In de goot bevindt zich
een verrijdbaar apparaat, dat de aardappelen uit
het vak eerst moeten passeren, eer zij op de band
in de goot vallen. Dit apparaat bestaat uit een
draaiende korf van met rubber beklede lijsten,
waarin de aardappels worden gezuiverd. Uit deze
korf vallen ze dan schoon en in ieder geval vrij van
losse grond in de goot. De door de korf doorval-
lende grond wordt door een lattenschuifketting in
tegengestelde richting omhoog- en afgevoerd.
Behalve dit vernuftige en weinig handenarbeid
vragende systeem van leeghalen^van de vakken,
heeft men ook een dito systeem gevonden voor 't
inbrengen. De zakken worden van de wagens ge
stort in de bak van de elevator, die de aardappels
opvoert op een horizontale dwarse band, welke
zich op ongeveer 3Y2 meter hoogte bevindt. Deze
horizontale band maakt deel uit van een verrijd
bare stellage, welke voor ieder vak geplaatst kan
worden. Deze band loopt tot ongeveer half in het
vak en is dus eigenlijk zo lang of liever zo kort,
dat ze, gezien de breedte van de gang, nog uit het
vak kan draaien. Onder deze band bevindt zich
echter een dito, die uitschuifbaar is, zodat de aard
appels tot achter in het 8 m diepe vak gebracht
kunnen worden. Bovendien is de kop van deze
installatie draaibaar en kan men dus geregeld met
de band manoeuvreren. Wij zagen dit systeem
zeer vlot in werking.
Een vak van 8 X 2 m kan ongeveer 32.000 kg
bevatten. Voor het vullen da .rvan is bij aanvoer
per trailer, waarbij de expediteur twee man stelt,
ongeveer 6 uur nodig. Eén man van de bewaar,
plaats bedient dan het apparaat. Hoewel nog niet
alles precies te berekenen viel, is de indruk dat
dit lossen niet meer kost dan 5 cent per 100 kg.
We achten deze methode van inbrengen de
moeite van een nader onderzoek waard voor onze
Zeeuwse consumptiebewaarplaatsen. De prijs van
de inbreng-machine is nog niet bekend; er worden
nog verbeteringen aangebracht, het apparaat was
nog niet voldoende uitgebalanceerd, zagen we on-
der andere. De fabrikant is Joh. Alsema te Zee
rijp (Gr.) Het uithalen stelt ons voor minder
moeilijkheden, waar wij niet te maken hebben met
de combinatie van poterbewaarplaats met sorteer
loods.
De kosten van bewaring zijn berekend, bij een
nutting der ruimte in doorsnee van van het
maximum, op tussen de 2 en 2,5 cent per 100 kg.
Daarnaast heeft men inkomsten uit het in het na
jaar drogen van natte en door Phytophtora aange
taste partijen pootgoed. Twee ventilatoren zijn
daartoe uitgerust met 5 pk-motoren en verzetten
viermaal zoveel lucht als normaal. In ren dezer
vakken treffen we een slechte partij maïskolven
aan; ook dit opent de nodige perspectieven. Verder
denkt men aan de bewaring van kool en ook neemt
men een p^oef met stekbietjes. Proeven met deze
bewaarmethode wijzen n.l. in de richting van een
hogere bietenzaadopbrenest. Gezien onze goede
ervaringen met de bewaring in luchtgekoelde be
waarplaatsen van uien, valt er nog veel goeds op
dit nieuwe gebied te verwachten. G.
Hengstenkeuringen 1952.
De keuringen van hengsten voor dekking zullen
in Zeeland worden gehouden te Oostburg op Dins
dag 29 Januari te 11 uur; te Axel en Hulst op
Woensdag 30 Januari te resp. 10 en 14 uur en te
Goes op Donderdag 31 Januari te 11 uur.
De catalogus voor deze keuringen is verkrijg
baar bij Iz. Ekkebus te Oostburg, J. van Drongelen
te Axel, Hotel „Het Bonte Hert" te Hulst en bij
ondergetekende 4 1,60.
De Centrale Hengstenkeuring is vastgesteld op
Donderdag 14 Februari te 10.30 uur te Goes. Aan
giften voor deze keuring kunnen bij ondergetekende
worden ingezonden tot direct na afloop van de keu
ring voor dekking te Goes op 31 Januari. Heng
sten, die voor meerdere jaren voor dekking zijn
goedgekeurd en dit jaar daarvoor niet moeten ge
keurd worden, kunnen reeds nu worden aange
geven. Tegelijk met de aangifte moet het aangifte-
geld éi 5,worden voldaan. Postgironummer
253392 ten name van Penningmeester Afd. Zeeland
van de Kon. Vereniging „Het Nederlandsche Trek
paard", Cornelis Eversdijkstraat 2 te Goes.
De Snaratnrie. A. CAPPON.
Daar ligt de 450 ha grote Zuid-Sloepolder, een
polder van uitstekende kwaliteit, die de laatste
jaren zo vaak in het middelpunt van de belangstel
ling staat. Bij degenen die op een mooie zomerdag
willen genieten van de prachtige goudgele kool
zaadvelden. Doch in de eerste plaats bij de vele
jonge boeren die naar een mogelijkheid om zelf
aan de slag te komen zitten uit te kijken, en die
nu met spanning op de definitieve verpachting
wachten. In Augustus 1950 werd de polder met
speciale toestemming van de Grondkamer voor 2
jaar verpacht, en deze pacht loopt dus af in het zo
juist begonnen jaar. De nu zittende pachters heb
ben, zoals reeds meerdere keren uitdrukkelijk werd
vastgesteld, geen enkel voorkeursrecht bij de defi
nitieve uitgifte.
Dan zal er sprake zijn van definitieve pacht al
hoewel nog niet de gehele polder hier direct onder
zal vallen, omdat men deze definitieve uitgifte
moet zien als een geleidelijk proces.
Eerst komen 8 akkerbouwbedrijven van 30 tot
42 ha en 2 gemengde bedrijven van 20 ha, in
ieder geval dit jaar, aan de beurt. De gebouwen
voor deze bedrijven zullen dit jaar en het volgende
jaar worden opgetrokken. Begonnen wordt met de
schuren voor de akkerbouwbedrijven die men in
Februari hoopt aan te besteden, terwijl dit jaar zo
mogelijk nog 3 pachterswoningen aanbesteed zul
len worden. Deze woningen komen geheel los van
de bedrijfsgebouwen, terwijl op de akkerbouwbe
drijven ook nog landarbeiderswoningen gebouwd
zullen worden.
Bij het bekijken van de tekeningen viel het ons
op, dat het geheel van woning en schuur eenvou
dig en doelmatig zal worden ingericht. Afgezien
van kleine variaties wat betreft de plaatsing van
schuur en woonhuis, het al dan niet toepassen van
wolfseinden, de grootte van het woonhuis en an
dere ondergeschikte details, wordt op de akker
bouwbedrijven een schuur van het Wieringermeer-
type gebouwd, waardoor dus gebroken wordt met
de onpractische dwarsdelen van de typisch Zeeuw-
se schuur. De langsdeel grenst voor het grootste
gedeelte aan de tasruimte die in verband met de
hoge bouwkosten en het toenemend gebruik van
de maaidorser, van de eertijds gebruikelijke maat
van 60 m3 tasruimte per ha, is teruggebracht tot
25 m3 per ha. In de stallen is plaats voor 6 stuks
rundvee en enige paarden, terwijl wat betreft het
rundvee de mogelijkheden tot uitbreiding aanwezig
zijn. Op het erf is verder nog de ruimte gelaten
voor een wagenloods, die als uitbreiding van de
reeds in de schuur aanwezige werktuigenberg
plaats gezien kan worden. Ook de ruimte voor een
mestplaats is uitgestippeld, doch hiervoor zal geen
betonvloer of andere afschutting verrijzen, terwijl
ook silo's en een eigen boomgaardje een plaats op
het erf kunnen vinden. Solide, eenvoudig en ook
zo laag mogelijk in prijs, wat ook wel noodzake
lijk is als men bedenkt dat de stichting van de ge
bouwen, het in orde maken van de erven en het
aanleggen van waterleiding en electriciteit per be
drijf alleen al op ongeveer 100.000 zal komen.
Voor de beplantingen is de hulp van de afdeling
landschapsverzorging van het Staatsbosbeheer in
geroepen, die deze plannen in samenwerking met
de land- en tuinbouwconsulent heeft opgemaakt
voor zover het de erfbeplantingen betreft.
Met de uitvoering van de waterleiding zal bin
nenkort worden begonnen, waarbij zowel van de
bekende eterniet als van de nog maar kort bekende
plastic buizen gebruik gemaakt zal worden. Deze
laatsten kunnen als een kabel zonder onderbreking
uitgerold worden.
Zijn dus al wat mededelingen te doen over de
landbouwbedrijven, zulks is in veel geringere mate
het geval met de fruitteeltbedrijven.
Wel is hiervoor in het midden van de polder 75
ha gereserveerd, doch over het tijdstip van uitgifte
is nog niets bekend, zodat het niet onmogelijk is
dat deze gronden nog langere tijd voor een korte
termijn verpacht zullen worden. Gedacht kan wor
den aan een 10—12-tal fruitteeltbedrijven, variërend
van 412 ha.
Het is niet te verwachten dat de Staat al de ge
bouwen op deze bedrijven zal kunnen financieren,
zodat wellicht gedacht zal moeten worden aan de
in de N.O.-polder gebruikelijke vorm, waarbij de
pachter deze gebouwen voor eigen rekening neemt.
De geruchten over een mogelijke verkoop van
gronden in deze polder zijn naar ons gebleken is
vooralsnog voorbarig te noemen.
Evenmin valt iets definitiefs te zeggen over
45 ha gelegen aan de toegangswegen van de
nieuwe polder die in beginsel gebruikt zou kunnen
worden om kleine bedrijven, in de onmiddellijke
nabijheid van de polder, uit te breiden. Zodat op
deze gesaneerde bedrijfjes een betere bestaans
mogelijkheid zou ontstaan. Zo langzamerhand
moeten we met steeds minder concrete gegevens
komen. Dit bereikt wel het hoogtepunt als we U
moeten mededelen dat over de uitgifte alleen be
kend is dat deze in het le halfjaar van 1952 zal
vallen. En als U wilt weten welke normen zullen
gelden bij de beoordeling van de gegadigden, dan
wordt de mist rondom de Minister van Financiën
die hiervoor de richtlijnen nog moet vaststellen,
nog dikker. Wij wensen hem veel wijsheid toe bij
deze zo uiterst moeilijke taak.
B.