L PRODUCTIE, AFZET EN PRIJSVORMING VAN DE op Tholen en Sint Philipsland RECTIFICATIES DROOGKOSTENBEREKENING BIJ MAIS. fcrgaderflng fzet Voorts zal de Interessante en boeiende geluids* DOOR C. ZWAGERMAN Hier vatten wij twee gebieden samen, die in land bouwkundig opzicht nogal verschillen. Op Tholen meer kleine en middelgrote bedrijven, een uitge. strekte wei-hoek en een belangrijke veestapel met tamelijk veel melkkoeien. Op Sint-Philipsland het uitgesproken akkenbouwbedrijf, grote bedrijven, weinig rundvee en vooral weinig melkkoeien. Van de ongeveer 1180 in dit gebied zijn er 1000 kleiner dan 20 ha. Van de 13.200 ha cultuurgrond is ongeveer 20 weiland. Door 525 veehouders, werden in Dec. 1950 totaal 6636 runderen gehouden, waaronder 1993 melkkoeien. Runderen gemiddeld per bedrijf 12,6. Verhouding melkvee tot ander rundvee 1 2,3. Op 467 bedrij. ven hield men melkkoeien, gemiddeld 4,25 per be drijf. Er waren 64 bedrijven met 1 koe, 71 met 2 koeien, 64 met 3 koeien en 266 met 4 en meer koeien, gemiddeld 6 koeien. Hier was de groep met vrij groot belang bij de melkafzet. Ook op Tholen kwamen voor 1900 een tweetal handkrachtfabriekjes tot stand, n.l.: 1901 Poort vliet, opgeheven in 1902. Stavenisse, opgeheven 1910. Als elders te geringe opbrengst van de melk door de hoge onkosten. De melkbestemming was ook lange tijd hier als volgt. Een belangrijk deel was bestemd voor de menselijke consumptie. De distributie geschiedde meest door veehouders en in zeer beperkte mate door vakslijters, die de melk betrekken van boeren uit de omgeving. De melkprijs was vrij en zo kon men zorgen voor melkprijzen, die de melkveehou derij op deze bedrijven rendabel maakten. De rest van de melk bleef op de hofsteden voor gezin en arbeiders, voor de vee-opkweek en voor eigen boterbereiding. De laatste jaren is geleidelijk de boterbereiding op de boerderij beëindigd en werd de overmelk door twee fabrieken in Brabant, Oud- Gastel en Wouw, opgehaald. Sedert enige jaren is de toestand als volgt: De jaarlijkse melkproductie is thans: 7,6 mil- lioen kg. I De bestemming daarvan is als volgt: Consumptiemelk aan het publiek 2,6 mill, kg Voor zelfverzorging boeren en ar beiders 1,0 mill, kg Naar 2 fabrieken in Brabant 3,5 mill, kg Voor het vee en boteribereiding 0,5 mill, kg 7,6 mill, kg Van de consumptiemelk gaat ongeveer 125.000 liter of 5 via fabrieken. Een zeer gunstige toestand dus. De fabrieksmelkdichtheid is 480 kg per ha met inbegrip van de aan het publiek ver kochte consumptiemelk en 225 kg per ha zonder deze consumptiemelk. Ook hier dus, door die ge. ringe fabrieksmelkdichtheid, duur transport. De verkoop van de melk aan het publiek geschiedt hier door 9 vakslijters, 55 boerslijters, 25 veehouders, bedrijven met huisverkoop en 1 z.g. burenplichter. Wanneer de consumptiemelk over de fabrieken gaat (hier slechts 5 komen er 5,6 cent extra onkosten op. Op de melk die direct van de boer of via de slijter verkocht wordt (hier 95 ge middeld slechts 0,4 a 0,5 ct. per liter. Hieruit blijkt weer hoe belangrijk het is in akkerbouwstreken, met dunne melkveestapel en bevolkingsdichtheid, de consumptiemelk zo weinig mogelijk over fabrie ken te leiden. Geschiedt dit toch, dan komen de boerenprijs en op de duur ook de distributiemarge ernstig in het gedrang. Het gevolg is koeien op. ruimen en meer jongvee houden. Onder de indruk van moeilijkheden bij de afzet van consumptiemelk en van de prachtige resul taten die men op Walcheren door schitterende or. ganisatie bereikte, hebben de Tholenaars in 1948 een zg. nielkafzetorganisatie gesticht. Daarvan kunnen lid zijn melkveehouders en consumptie- melkverkopers. Doel was samen de overmelk te verkopen (daar had men voordien niets over te zeggen), verder de melkdistribuanten af te helpen van de overmelk, ze te voorzien van flessenproduc. ten en aanvulling van melktekorten. On-econo- misch heen en weer slepen met melk wordt tot het uiterste beperkt. Bij deze organisatie zijn op Tholen aangesloten 256 veehouders, 31 veehouders-melkverkopers en 9 vakslljters. MELK Onder de afzetorganisatie vielen:* 1949 1950 Afgeleverd door veehou ders aan een fabriek 1.759.790 kg 2.021.983 kg In consumptie gebrach te fabrieksmelk 119.779 ltr 132.944 ltr In consumptie gebrach te zgn. boerenmelk 2.382.00 ltr 2.525.000 ltr De deelnemers hebben getekend op een gezegeld contract. Ze dragen geen geldelijke verantwoor delijkheid en kunnen elk jaar éénmaal zonder kos- sten uittreden. De afzetorganisatie, die later organisatorisch de vorm van 'n Stichting heeft aangenomen, heeft een zgn. ledenraad, die een Bestuur van 7 leden heeft aangewezen. De resultaten zijn tot heden zeer gunstig. De betaalde melkprijzen per kg melk met 3,5 vet, berekend door optelling van de prijzen van 13 pe. rioden en deling door 13 (dus niet de jaarmidden- prijs) waren als volgt: 1950 1951 tot 1 Sept. Bij verkoop door boeren voor consumptie (met inbegrip van de winst marge) 25,54 ct 25,80 ct Bij levering aan slijters 21,29 ct 21,40 ct Voor de overmelk aan de fabriek 19,81 ct 18,56 ct Ook in dit gebied zien we een sterke teruggang van het aantal veehouders, die melk voor de con sumptie aan het publiek verkopen. De volgende cijfers bevestigen dat. Eiland Tholen Stavenisse St. Philipsl. 1938 1950 1938 1950 1938 1950 Vakslij ters- 7 10 - 1 2 1 Veehouders. slijters 54 15 11 6 3 Veehouders huis verkopers 63 26 7 5 2 1 Buren. plichters 4 5 Veehouder, leveranciers aan slijters 146 ±130 ±20 26 ±18 ±15 De moeilijkheden met het melkpersoneel zijn één factor, maar zeer zeker ook de hoge eisen die men ook aan boerenbedrijven stelt aan de tech. nische bedrijfsinrichting. Eisen die in vele geval len overdreven zijn en zonder hygiënische beteke nis. Verder thans in toenemende mate het stellen van onpractische en overdreven eisen voor han dels- en vakkennis. Voor boerenbedrijven dwaas en overdreven. Een ambtelijke bureaucratie over woekert meer en meer wat economische, hygiëni. sche en practische overwegingen als noodzakelijk voorschrijven. Op Tholen was de belangstelling voor de vee houderij practisch ingezakt. Voor ongeveer 35 jaar waren er enkele bloeiende centra voor de veever betering te Sint Maartensdijk en Stavenisse. Later kwam Sint Annaland "daar nog bij. Men deed aan melkcontröle en gemeenschappelijke stier- houderij. De melkkoe Betsy, van Jacob Groene- wege, was enkele jaren de mooiste koe van Zee land. Van dit alles was bijna niets meer overge. bleven. Ook voor melkwinning en behandeling was er geen belangstelling. De organisatie voor de gemeenschappelijke melk afzet heeft ook ten deze een gunstige invloed. Een K.I.-vereniging kwam tot stand. Hierbij waren aan het eind van 1950 reeds 200 veehouders aange sloten. Men exploiteert een uitmuntende stier met beste productie-afstamming en in 1950 werden reeds 700 koeien geïnsemineerd. De invoering van de kwaliteitscontrole op de melk wordt ernstig overwogen. Zo zien we dat deze organisatievorm geleidelijk voert tot rationalisatie van de melkveehouderij. van het artikel Productie, afzet en prijsvorming voor de melk in Zeeuws-Vlaanderen, opgenomen in het nummer van 24 November. In dit artikel zijn tot onze spijt nog enige hinder lijke fouten geslopen. Kolom 2 Regel 16 van onder achter „meer" in voegen: gehoor. Kolom 4 Regel 5 van onder economische moet zijn: on-economische. De heer De Vries, assistent bij de bedrijfsvoor lichting in de Wieringermeer, was zo vriendelijk mij te wijzen op een fout, welke ik bij mijn bereke ning maakte in het artikel „Actuele Maïskwesties, hetwelk II dagen geleden in Uw blad opnam. Het rekenduiveltje had mij inderdaad te pakken. Ik stelde daar, dat 5478 kg maïs met 40 vocht na terugdroging 4500 kg maïs met 15 vocht op leverde. Dit is echter onjuist. Houd ik vast aan een gemiddelde opbrengst van 4500 kg met 15 vocht, dan bevat deze partij 3825 kg droge stof en wanneer wij deze terug willen rekenen naar 40 vocht, dan is dit 100 X 3825 6375 kg met 40 60 vocht. Om deze 6375 kg maïs (40 vocht) terug te drogen tot 4500 kg (15 maïs, moet 1875 kg vocht of 29,4 (berekend op 6375 100 uit gedroogd worden. Dit kost bij een tarief van 10 ct. per 100 kg 63.75 X 2.94 187,42. Indien na 10—14 dagen, zoals ik in het artikel stelde, de maïs is teruggelopen tot mals met 30 vocht, dan weegt deze zelfde partij na 1014 da gen 5464 kg. Om deze 5464 kg maïs met 30 vocht terug te drogen tot 4500 kg maïs met 15 vocht, moet nog 964 kg vocht uitgedroogd worden, of 17.6 (berekend op 5464 kg 100 Dit kost 54.54 X 1.76 96,17. Voor de op droogkosten bespaarde bedragen krijgt men dus niet, zoals vorige keer abusievelijk werd berekend 121.30 en 197.60, doch dit wordt in werkelijkheid nog groter en wel respectievelijk, als men in de ren beide malen van 40 tot 30 terugdroogt 2 X 91.25 182.50, n.l. 2 X het verschil tussen 182.50 en 96.17 91.25. En wanneer men de 2e helft geheel in de ren droog laat worden 91.25 187.42 278.67. Nog dringerder reden dus om een imaïsdroogren te bouwen als men maïs wil telen, daar men de kosten er van in hetzelfde jaar reeds door een gro tere hoeveelheid gewonnen maïs en droogkosten- besparing terug wint. Hoofddorp, 29 November 1951. Ir. C. K. Namens de Landbouworganisaties in Zuid-Beve land, te weten de Z.L.M. de C.B.T.B. en L.T.B. wordt een zeer belangrijke vergadering gehouden op Vrijdag 14 December 1951, des middags 14 uur, in het Schuttershof te Goes. Op deze vergadering zullen als sprekers optreden: Ir. W. L. Harmsen, Rijkszuivel- en Veeteeltconsu- lent, over: „Mogelijkheden voor de boer door het stichten van een nielkafzetorganisatie voor Zuid- Beveland", en B. van der Heide, directeur der grootste nielk afzetorganisatie in Nederland (C.M.C.) over: „Boe renmelk in boerenhanden". film bioscoopformaat „In eigen handen" van de Koninklijke Ned. Zuivelbond worden vertoond. Draaitijd 80 minuten. Nimmer werd door de landbouworganisaties in ons gewest Zuid-Beveland een dergelijke bijeen komst gehouden. Bezoek daarom deze belangrijke vergadering. Neem ook Uw vrouw en oudere kinderen mee. Ga horen en zien wat de boeren in andere delen van ons land bereikt hebben door gezamenlijke verkoop van hun melk. Bedenk wel dat elke fabriek vrij is in de uit te betalen prijs voor de melk en dat de boeren in ons gewest niet alleen van deze prijs weinig afweten, maar ook vrijwel geen enige in vloed hebben op de hoogte van deze prijs.

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1951 | | pagina 4