UIT DE
PROVINCIE
Van boerderij en organisatie
OOST-ZEEUWS-VLAANDEREN.
Nu zowat iedere landbouwer de najaarsuitzaai
begon te overdenken, kwam de afgelopen week
de nieuwe prijs voor de tarweoogst '52 met een
verhoging van ƒ1,75 per 100 kg. Vast is schoor
voetend deze kleine prijsverhoging tot stand ge
komen. De eerste levensbehoeften wil men zo
laag mogelijk houden, waarvoor men de land
bouw wel laat opdraaien met prijsvaststelling
en inleveringsplicht; dit alles in tegenstelling met
de industrie.
te illustreren zij vermeld, dat in 1950, scholen en
cursussen door totaal 50.000 leerlingen werden
bezocht. Nog al enig verschil dus met het begin
zo tegen de 80er jaren toen „Wageningen" pl.m.
50 leerlingen telde. Een enorme groei voorwaar!
Hoe in de loop der 75 jaren, welke we thans
memoreren, ook onze landbouwopbrengsten zijn
gegroeid, (blijkt kort en duidelijk uit de volgende
productie-gegevens: de tarwe-opbrengst steeg in
deze periode van 1750 tot 3500 kg/ha, die van de
rogge van 12502600 kg/ha, terwijl de aardappel
opbrengst zelfs verdrievoudigd werd. Was in 1910
de gemiddelde melkopbrengst van het Nederlandse
vee te stellen op 2530 kg met 3,1 vet, in 1940 was
deze gestegen tot 3720 kg met 3,6 vet.
Bedroeg de gemiddelde suikeropbrengst over de
jaren 1908—1917 5060 kg/ha, over de jaren 1928
1937 was deze aangegroeid tot 6490 kg/ha, enz.
Globaal valt te zeggen, dat over een reeks van
jaren onze agrarische productie per ha en per jaar
met 1 is toegenomen.
Veredelde rassen, betere bemesting, ziekte
bestrijding, moderne ontwatering enz., enz. en wat
het vee betreft, goede teeltkeus, doelmatige voe
ding, melkcontrole enz. hebben in dit alles een be
langrijk aandeel. Factoren, die ieder voor zich
in hoge mate (beïnvloed zijn en worden door de
resultaten van het wetenschappelijk onderzoek, die
door voorlichting en onderwijs onder het bereik
van de practijk zijn gebracht.
'Gelukkig zijn we met deze productie-stijgingen
in ons land nog niet aan een eind, zij het ook, dat
de Nederlandse agrarische productie per vlakte-
eenheid tot de beste der wereld behoort. Des te
gelukkiger is dit omdat ons land het grootste aan
tal inwoners per km2 in het oude Europa huisvest
en er van ons cultuurareaal door stadsuitbreiding,
wegen- en sportveldaanleg ieder jaar een belang
rijke oppervlakte verloren gaat.
Uiteindelijk is dan ook bevordering van onze
ibodemproductie door onderzoek, voorlichting en
onderwijs niet enkel een landbouwbelang, doch
evengoed een nationaal belang van hoge orde.
Bij de driebond: Onderzoek, Voorlichting en On
derwijs is onze boerenstand wel gevaren. Niet
enkel door de verhoogde opbrengsten, waartoe
deze het zijne heeft bijgedragen, doch in niet min
dere mate door het aandeel, dat hij in de vernieu
wing van het boerenleven in het algemeen heeft
gehad.
Bij overdenking van dit laatste gaan onze ge
dachten bovenal uit naar ons landbouwverenigings-
wezen, dat op allerlei terrein steeds meer zelf
werkzaamheid aan de dag is gaan leggen. De
oud-leerlingen-verenigingen en Jongeren-organisa
ties daarbij niet te vergeten.
Meerdere ontwikkeling bevorderde niet alleen de
aaneensluiting van groter massa, doch het Land
bouwonderwijs, zowel in hoger als in lager vorm,
leidde er mede toe, dat van lieverlede meer be
kwame boerenleiders naar voren kwamen.
De Landbouw is mondig geworden en hij is
thans in staat zich niet alleen provinciaal en lande
lijk, doch zelfs internationaal op waardige wijze te
vertegenwoordigen.
Welaan! Laat ons hiermee mogen besluiten en
daarbij de hoop uitspreken, dat in de volgende
kwarteeuw de driebond: Onderzoek, Voorlichting
en Onderwijs er bij vernieuwing in moge slagen
een belangrijke bijdrage te leveren in de verhoging
ve<n onze nationale bodemproductiie/ niet alleen,
doch in de maatschappelijke verheffing van onze
boerenstand bovendien.
Dat daarbij de Wageningse „L. H." in de trant
van haar verleden, de Alma Mater1) moge zijn, die
telkens weel*, langs de beproefde wegen, voor de
praktijk nieuw licht weet te ontsteken.
VAN DIJK.
voedende moeder.
P. S. Bij het bestuderen van deze herdenking heb
ben wij van meerdere publicaties een dank
baar gebruik gemaakt. Inzonderheid1 van die
van Dr Huizinga. Ook voor verschillende
mondelinge mededelingen zijn we hem zeer
erkentelijk. V. Di
Tegelijk heeft de Minister de mededeling ge
daan, dat de landbouwproducten voortaan in 3
categorieën zullen worden ingedeeld:
a. producten met vastgestelde prijzen.
b. producten met gegarandeerde basisprijzen en
vrije uitloop naar boven.
c. Producten zonder prijsregeling en zonder
garantie. Iedere boer weet dus wel als hij
een product uitzaait onder welke groep het
gerangschikt wordt.
Bezien we de nieuwe tarweprijs tegenover
onze andere producten, dan zal dat niet tot gro
tere uitzaai van tarwe komen. Hoe men het ook
berekent, men komt met tarwe er financieel niet
beter uit, waarbij het risico van uitwinteren er
nog steeds is.
De tarwe, een product dat toch de boeren graag
willen zaaien, komt nog steeds in prijs achterop;
geen enkel land, kent die lage tarweprijs als bij
ons. België b.v. 34,20, Luxemburg 42,20.
Mogelijk komt men in Beneluxverband wél tot
een hogere prijs, dus de toekomst daarop ge
richt.
De neiging nu om van de A-groep meer te ver
bouwen is er nog niet; integendeel, zoals de prij
zen thans zijn, zal men het meer zoeken in de
C-groep en terecht.
WALCHEREN.
Op het land is de aardappeloogst nog in volle
gang. De opbrengsten vallen niet tegen, ze zijn
meestal beter dan we hadden verwacht. Wat wel
tegenvalt is het percentage zieke knollen. Op de
goed doorlatende zavel en kleigronden varieert dit
van 5 tot 15 maar op de zogenaamde rode gron
den met een ondoorlatende kleilaag is het soms
meer dan erg. Daar ligt het percentage meestal
veel hoger en schommelt tussen de 30 en 50 in
het ras Bintje. De Koopmans Blauwe blijkt sterker
tegen „het kwaad" en ook de Meerlander en Furore
zijn er bijna vrij van.
Het sorteren van een partij met veel zieke knol
len vraagt veel werk en later blijkt vaak dat het
resultaat tegenvalt, omdat er toch weer zieke knol
len in de partij komen. De prijs die voor deze zieke
partijen geboden wórdt ligt ongeveer op 3% cent
per kg. Wanneer deze aardappelen tijdig worden
gestoomd blijft de voederwaarde behouden.
Wanneer men varkens mest met ingekuilde ge
stoomde aardappelen mag men 4 kg gestoomde
aardappelen ongeveer gelijkstellen met 1 kg gerst,
hoewel aanvulling met eiwitrijke producten als
ondermelk, ondermelkpoeder of gras of klavermeel
gewenst is.
De waarde van 1 kg gestoomde aardappelen is
dus bij de huidige gerstprijs van 32 ct. per kg te
stellen op 8 ct per kg.
De kosten van het stomen bedragen 1V2 ct per kg.
Zij die hun zieke aardappelen laten stomen en aan
hun varkens voeren, maken dus in feite 8 lVz
6V2 ct per kg, dit is bijna het dubbele van de prijs
die de handel ervoor biedt.
Nog steeds is er een overvloed van gras in het
weiland en velen kuilen dit gras nog in met voe
derbieten of met de suikerbietenkoppen en -blade
ren. Van de winter komt dit voer dubbel van pas.
NOORD-BEVELAND.
Het begin van de bietencampagne is er reeds
weer. En met deze ook de drukte die de oogst van
dit product altijd met zich meebrengt. De verwach
tingen omtrent de opbrengst zijn niet bijster hoog
gespannen, wat ook begrijpelijk is na zoveel regen
en betrekkelijk weinig zon. Wanneer men de
monsters, die regelmatig genomen worden, verge
lijkt dan blijkt dat er vrij grote verschillen voor
komen, zowel in opbrengst als in suikergehalte.
Dus misschien dat de minder goede verwachtin
gen voor sommige percelen nog wat meevallen. De
loofontwikkeling is veelal zwaar en er zal dus een
grote hoeveelheid prima veevoeder gewonnen kun
nen worden. Dit mag dan voor N.-Beveland geen
hoofdzaak wezen, het is toch altijd nog belangrijk
genoeg om er de nodige aandacht aan te besteden.
Er zijn deze zomer ook een aantal silo's gebouwd,
zodat de eigenaars thans de collega's, die er nog
geen lieten plaatsen, kunnen overtuigen van het
nut hiervan. Een hakselmachine is ook aanwezig,
zodat, mits het materiaal schoon is, het toch zeker
aan te bevelen is een aantal silo's gehakseld te vul
len. De eerste kennismaking met het hakselen
mag dan, voor sommige collega's vorig jaar niet zo
gunstig geweest zijn, daar het loof toen beslist niet
geschikt hiervoor was. Dit kan en mag echter geen
reden zijn om de gehele methode te verwerpen.
Nu de winter weer in aantocht is komt ook de
tijd weer van vergaderingen en cursussen. Er
wordt in de tegenwoordige tijd zoveel kennis ge
vraagd dat het steeds weer nodig is om bij te blij
ven. De Kring N.-Beveland der Z. L. M. organiseert
in samenwerking met de Ver. voor Bedrijfsvoor
lichting enkele aantrekkelijke cursussen.
Ten eerste motorenkennis; wie twijfelt er nog
aan het belang hiervan op een gemechaniseerd
eiland als het onze?
Er worden kapitale machines gebruikt en onvol
doende kennis hiervan kan stagnatie in het werk
en grote schade veroorzaken. De tweede cursus
zal bestaan uit plantenziekten annex aardappel
selectie. Deze is niet minder belangrijk, immers de
ziekten en plagen in onze gewassen nemen steeds
toe en de bestrijding moet steeds intensiever ge
voerd worden om aan de maximale opbrengst te
komen. Noord-Bevelandse jeugd het woord is aan
U, en toont dat ge zo iets weet te waarderen.
ZUID-BEVELAND.
We mogen tegenwoordig op Zuid-Beveland niet
zeggen, dat er onvoldoende gedemonstreerd wordt
met allerlei werktuigen die in ons hedendaags be
drijf van toepassing kunnen zijn. Eerst hadden we
op 12 September de demonstratie met kunstmest
strooiers en mestverspreiders aan de Veerweg te
Kruiningen. Alle aanwezige strooiers waren ge
construeerd met het schotelsysteem en daaruit
kunnen we wel concluderen, dat het beste tot nog
toe gebleven is. Wat de mestverspreiders betreft,
hiervan moet, voor onze overwegend akkerbouw
bedrijven, het economische nut ons eerst nog be
wezen worden. Voor de in behoorlijke mate opge
komen belangstellenden was het een goede gelegen
heid om de situatie in de polder te bekijken na de
verkaveling. Het demonstratieperceel gaf reeds
voldoende te zien en menigeen heeft het hoofd ge
schud.
De demonstratie in de Wilhelminapolder met ver
schillende wiedwerktuigen viel letterlijk in het wa
ter door een wolkbreuk. Toch lazen wij de volgen
de dag tot onze grote verbazing in een provinciaal
dagblad, dat ze (de demonstratie) op de vastge
stelde datum (13 September) met succes had
plaatsgevonden. Toch wel sterk en hieruit blijkt
weer dat ook de krantenmensen wel eens met
„voorbedachte rade" te werk gaan. Overigens was
het niet bevorderlijk voor het bezoek op 17 Sept.
toen het wel doorging, zij het onder minder gun
stige omstandigheden.
Ook de vernevel-demonstratie op hetzelfde per
ceel in de Wilhelminapolder is reeds achter de rug.
Verder wil ik dan toch zeker Uw aandacht vesti
gen op het aanschouwelijk rooien van bieten op
velerlei manieren in de Bathpolders op 10 October.
Het belooft iets leerzaams te worden.
De zo gevreesde „Vogelpest"breidt zich lang
zamerhand ook over Zuid-Beveland uit en in Yer-
seke schijnt ze deze week reeds heel wat slacht
offers gemaakt te hebben. Een kippenkoopman uit
het Brabantse land schijnt dit op zijn geweten te
hebben. Het is dus zaak Uw kippenstapel goed te
controleren en voorkomende gevallen direct aan te
geven. Het voorkomt erger.
THOLEN ST. PHILIPSLAND.
Nu men allerwegen de aardappelen rooit, ziet
men op de percelen onderling grote verschillen
in het aantal zieke knollen. Dat de bespuiting met
koperhoudende middelen hierbij een rol speelt, is
wel bekend. Er blijken echter ook grote verschil
len in knolaantasting bij meer of minder door-
latendheid van de grond. In een regenrijk jaar is
een goed doorlatende grond van buitengewoon
grote betekenis. Het is dan ook noodzakelijk om
op onze bedrijven de nodige zorg hieraan te be
steden. Naast ontwatering, kalktoestand en vaste
'lagen, speelt de organische voorziening hierbij een
•belangrijke rol. Om zoveel mogelijk organische
stof aan de grond toe te voegen is het van belang
om veel stalmest te produceren en groenbemesters
te zaaien. Daarnaast verdient het aanbeveling om
een behoorlijke oppervlakte lucerne in het bouw
plan op te nemen. Naast een flinke hoeveelheid
organische stof heeft lucerne een diepe beworte-
ling. Na het omploegen van een lucernegewas
kunnen de oude wortelgangen het water snel naar
diepere lagen afvoeren.
Het slootwaterpeil in de Poortvlietse weihoek
is bijna de gehele zomer te hoog geweest voor een
optimale grasgroei en de gezondheid van het jong
vee. Gezien de grote hoogteverschillen in de
Poortvlietse polder en de ligging van het gemaal,
is het wel erg moeilijk am in daze toestand ver
betering te brengen zonder vrij grote kosten.
Zeer waarschijnlijk zal de oplossing in een onder
bemaling gezocht moeten worden. Naar we
hopen zal het polderbestuur deze zaak nog eens
grondig bestuderen om de mogelijkheden en de
moeilijkheden tegen elkaar af te wegen.
We lazen in ons blad van vorige week, dat er
door de Commissie van Voeder en Weidebouw
van de .Stichting voor de Landbouw en de Land-
bouwvoorlichtingsdienst een inkuilwedstrijd ge
organiseerd is. Laten we afspreken, dat alle
silobezitters meedoen aan deze wedstrijd en daar
bij hun uiterste best doen om zo goed mogelijk
in te kuilen en één der waardevolle prijzen te
winnen. Het vlugschrift „Hoe inkuilen", dat ons
toegezonden werd, bevat belangrijke aanwijzingen
over het op de juiste manier conserveren van
onze voedergewassen. Op het vlugschrift stond
„Lezen en (bewaren". Nu het is er belangrijk ge
noeg voor, dus we zullen het goed lezen en op de
juiste plaats opbergen.
SCHOUWEN EN DUIVELAND.
Allerwegen is men nog druk aan het aardappel-
rooien. Wanneer men z'n oor te luisteren legt, dan
hoort men veelal de opmerking: ik zou gaarne een
goede voorraadrooier willen hebben, een die ook
onder een beetje minder gunstige omstandigheden,
als wat onkruid, iets nat, etc., goed werk" levert.
Waarom deze belangstelling voor een voorraad
rooier? De arbeider heeft er de voorkeur aan, om
dat hij dan minder behoeft heen en weer te lopen.
Bij het onderling bespreken van dit vraagstuk,