De Staring,'
Almanak 1852
bestelformulier
Het oogsten
Optreden van de steenbrand
in tarwe
"MAIS
Normaal valt de oogsttijd van maïs tussen eind
September en eind October/begin November. Dit
jaar zal de oogst aanzienlijk later zijn dan vorig
jaar. Bij controle van de percelen blijkt ons, dat
vele velden thans melkrijp zijn, terwijl enkele
percelen waarschijnlijk niet rijp zullen worden.
Uiteraard speelt het ras en/of de hybride, als
mede de grondsoort hierbij een voorname rol. Zo
is bekend dat de flintrassen vroeger rijpen dan
de hybriden. Verder is er een duidelijk verschil
te zien in de hybriden onderling, Canbred 150
rijpt vroeger dan (b.v. K.E. 3.
Wanneer is de maïs oogstrijp?
De korrel moet hard en glazig zijn en moeilijk
met de nagel in te deuken. Bij de controle moet
men de rijpheid van de maïs niet nagaan in de top
van de kolf, daar Jiier dikwijls onvolgroeide kor
rels zitten, doch midden in de kolf.
Hoe zullen wij oogsten?
In vroegere mededelingen zijn de verschillende
Bij de keuring te velde van wintertarwe moesten
deze zomer wederom verschillende velden worden
afgekeurd wegens het voorkomen van steenbrand
in zodanige mate dat de door de N.A.K. hiervoor
vastgestelde norm werd overschreden. Wij moeten
hieruit de conclusie trekken dat wij de bestrijding
van steenbrand met de beschikbare middelen en
door een behandeling, zoals die in de praktijk, zowel
bij de handel als bij de teler plaats heeft, nog niet
volledig onder de knie hebben.
Het staat wel vast, dat wij met de tegenwoordige
bestrijdingsmiddelen de steenbrand zeer sterk kun
nen terugdringen, maar het is nog niet zo ver dat
wij erin geslaagd zijn de steenbrand radicaal uit te
roeien.
Wanneer men een vergelijking maakt met b.v. de
strepenziekte in gerst, een zwamziekte welke even
eens met het zaad over gaat, dan is door ontsmet
ting van het zaad bereikt dat de strepenziekte, die
een vijf en twintig jaar geleden algemeen voor
kwam, thans vrijwel niet meer wordt aangetroffen.
De steenbrand in tarwe is veel hardnekkiger. Wij
zouden de vraag willen opwerpen wat er van de
tarweteelt terecht zou komen als we niet over de
huidige ontsmettingsmiddelen de beschikking had
den.
We kunnen ons dan ook levendig voorstellen dat
de „poppe" door de boeren van de vorige eeuw werd
gevreesd.
In vorige jaren hebben wij enkele malen mede
delingen gedaan over de proeven die op het Land-
bouwproefbedrijf Zeeland werden genomen over
het optreden van steenbrand.
Ook dit jaar werden deze voortgezet, waarbij de
reeds eerder opgedane ervaringen werden beves
tigd.
Zo is komen vast te staan, dat er verschil in vat
baarheid voor steenbrand is bij de verschillende
rassen van wintertarwe. Dit jaar is o.m. gebleken
dat het nieuwe ras Heine, waarvoor zoveel belang
stelling bestaat, zeker niet minder vatbaar is voor
steenbrand dan de andere in Zeeland meest ver
bouwde rassen van wintertarwe. Daarnaast is op
nieuw geconstateerd, dit jaar nog duidelijker dan
in vorige jaren, dat vroege zaai (half October) veel
meer kans geeft op steenbrand dan middelvroege
of late zaai. Uiteraard is niet het tijdstip van zaaien
maar de temperatuur tijdens de ontkieming van
beslissende betekenis. Voor de praktijk is het ech
ter niet gemakkelijk hiermede rekening te houden,
temeer daar van bepaalde rassen vroege zaai juist
gewenst is om een hoge opbrengst te verkrijgen.
Ontsmetten van het zaad van wintertarwe is dan
ook dringend nodig voor hen, die hun tarwe voor
de keuring aangeven. Hiervoor is temeer aanlei
ding, omdat de tarwe dit jaar zeer sterk door kiem-
schimmels (fusarium) is aangetast, zodat men
zonder ontsmetting gevaar loopt voor een slechte
opkomst.
Oriënterende proeven op het laboratorium van
de Keuringsdienst Zeeland hebben aangetoond dat
door ontsmetting een beduidend betere kiemkracht
verkregen kan worden.
Wij zouden het advies van de Plantenziekten-
kundigen Dienst nog eens willen onderstrepen, n.l.
om de ontsmetting op de juiste wijze en met grote
zorgvuldigheid te werken, hierop kan niet genoeg
de aandacht worden gevestigd.
In de praktijk wordt vaak zwaarder ontsmet dan
de P.D. aangeeft; in jaren dat het zaad weinig ge
leden heeft, gebeuren hiermede weinig ongelukken.
Dit jaar ligt de zaak echter anders, het zaad is
zwak, zodat men met overdosering voorzichtig moet
zijn. Het advies van de P.D. om bij droogontsmet-
ting niet verder te gaan dan 3 gram per kg zaad en
bij natontsmetting niet meer dan 3 liter van een
2 oplossing per hl tarwe dient daarom stipt te
worden opgevolgd.
Vooral bij zwakke partijen en partijen met een
hoog vochtgehalte is ten zeerste gewenst om na het
ontsmetten de partij zo spoedig mogelijk te zaaien.
oogstmethoden uitvoerig besproken. Wij zullen
dan ook volstaan met deze in het kort de revue
te laten passeren.
a. met de hand plukken zonder schutblad;
b. met de hand met het schutblad er aan;
c. machinaal, hetzij met of zonder ingebouwd
ontblader-apparaat. Het ontbladeren (ont-
vliezen) kan ook met een stationnaire ont-
bladermachine geschieden.
Laten we deze drie punten aan een nadere be
schouwing onderwerpen.
a. Deze methode vraagt vrij veel plukuren
en is dan ook alleen noodzakelijk wanneer de kol
ven in een maïsdroogren wordn geborgen. O.i. is
dit wel van betekenis voor het gemengde bedrijf,
waar de maïs aan eigen vee wordt gevoerd. Men
behoeft dan niet kunstmatig te drogen.
Zij die zelf een droogren wensen te bouwen,
kunnen in contact treden met de assistent in hun
omgeving.
b. Wanneer men na het plukken direct wil af-
dorsen kan men beter en vlugger mét schutblad
plukken. Het schutblad gaat de beschadiging
van de korrel tijdens het afdorsen min of meer
tegen. Daarna dient onmiddellijk kunstmatig
gedroogd te worden.
c. Wil men machinaal plukken en direct af
dorsen dan kan men volstaan met een eenvoudige
plukmachine. Moeten de kolven daarentegen
schoon (ontbladerd zijn), dan maakt men ge
bruik van een plukmachine met ingebouwd ont-
bladermechanisme of de eenvoudige machine met
daarnaast een stationnaire ontbladermachine.
Het afdorsen.
Een schat van gegevens in zakformaat.
Wij behoeven niet uit te wijden over deze alma
nak, die in 1952 haar 105e jaargang hoopt te
beleven. In gecomprimeerde vorm geeft deze U
een grote hoeveelheid gegevens, waarvan het op
zoeken in boeken of tijdschriften doorgaans veel
tijd vergt.
Dit jaar hebben we het plan opgevat om een
speciale uitgave van deze almanak door de uitgever
te doen verzorgen, waarin U vele gegevens omtrent
uw eigen standsorganisatie, de Z. L. M., aan kunt
treffen, zodat het boekje nog aan practische waar
de zal winnen.
Daarnaast vindt U in deze almanak nog een
ruime gelegenheid om allerlei notities te plaatsen
en ondanks dat, kan nog van een zakboekje wor
den gesproken, zodat U het te allen tijde kunt
raadplegen.
De prijs zal gelijk zijn aan de normale prijs en
2,per stuk bedragen.
Het afdorsen kan met elke normale dorsmachine
plaats vinden. De ervaring heeft geleerd, dat
men de voorkeur moet geveh aan een ruime grote
machine; dit in verband met het tegengaan van
het vollopen der zeven, speciaal van de kortstro-
zeef. Verder verdient het aanbeveling met niet
te scherpe slaglij sten te werken. Het toerental
van de trommel moet hoogstens 350375 per
minuut bedragen, terwijl voor de reiniging het
normale toerental behouden moet worden.
Het drogen.
Het is bekend, dat maïs een zeer hoog vocht
gehalte bezit, som tot 40 en meer. De capaci
teit van de droger zal bij het drogen van de maïs
dan ook in de meeste gevallen niet veel meer zijn
dan tot van andere granen.
Wanneer men hierbij bedenkt, dat de maïs-
oogst zich gemiddeld uitstrekt over circa 3036
werkbare dagen (dit jaar waarschijnlijk minder)
en dat de korrelopbrengst ligt tussen de 4 5000
kg-ha, dan kan men gemakkelijk uitrekenen
welke oppervalkte een bepaalde droger kan ver
werken.
Het zal de lezer duidelijk zijn, dat een en ander
een goede organisatie vergt. De pluk- en dors-
capaciteit moet worden afgestemd op de droger.
De samenwerking tussen de maïstelers, die van
een en dezelfde droger gebruik moeten maken,
moet goed zijn, daar anders de kans op bederf
van de natte maïs niet denkbeeldig is.
In verschillende delen van ons ambtsgebied
wordt het plukken, dorsen etc. georganiseerd
door een z.g. maïscluto. Deze clubs hebben het
vorige jaar al enige ervaring opgedaan en zien
de aanstaande oogsttijd met vertrouwen tege
moet.
Waar een dergelijke club nog niet aanwezig is,
zijn wij gaarne bereid bij de organisatie van ad
vies te dienen.
Wilt U zich dan ook weer tot de assistent in Uw
omgeving richten?
Zierikzee, 21 September 1951.
De Hoofdassistent van de Akkerbouw,
M. MURRE.
DE ZEEUWSE HOFSTEDE.
Door R. C. Hekker.
Gaarne vestigen wij tevens uw aandacht op de
belangrijke publicatie over de boerderijtypen in
Zeeland, welke als overdruk van het Archief van
het Zeeuws Genootschap der Wetenschappen bin
nenkort zal verschijnen.
In dit boekje, dat uitstekend verlucht is met een
veertiental afbeeldingen, vindt U gegevens over
de Zeeuwse hofstede, die U elders vergeefs zult
zoeken. De prijs .bedraagt 1,50 per stuk.
Voor de bestelling van beide uitgaven
kunt U gebruik maken van onderstaand
bestelformulier, hetwelk U, ingevuld met
naam en adres, aan het Secretariaat der
Z. L. M. in niet-gesloten enveloppe en ge
frankeerd met 2 cents postzegel kunt in
zenden.
Ondergetekende verzoekt bij verschijning aan hem te willen zenden
ex. Staring's Almanak 1952 a f 2.—
ex. „De Zeeuwse Hofstede" a f 1.50
is
Het verschuldigde bedrag door mij gestort op
wordt
Giro 172503 der Z. L. M.
Naam:
Adree -
Ondertekening
S. V. P. Doorschrappen wat
niet verlangd wordt
