DE RING GESLOTEN
i
H.l/K. dc
ZITDAGEN
BOEKHOUDBUREAU
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1951.
■vCyiiOiuificii-'Töchnologisch litëL ty
▼oor Zeoland
MÏDDEL D U
WAARIN OPGENOMEN HET NOORD-BRABANTSCH LANDBOUWBLAD
Officieel Orgaan van de Zeeuwsche Landbouw Maatschappij (Z. L. M.)
de Noord-Brabantsche Maatschappij van Landbouw en andere Verenigingen
D. J. VAN DER HAVE
naar 's-HERTOGENBOSCH
ZITDAGEN SECRETARIAAT Z. L. M.
No. 2086. Frankering bij abonnement: Terneuzen
39e Jaargang.
ZEEUWSCH LANDBOUWBLAD
r\
Dit blad verschijnt elke ZATERDAG. Overname artikelen
slechts geoorloofd met duidelijke bronvermelding.
Leden van de Z. L. M. en van de N.-Br. Mij van Landbouw
ontvangen het blad gratis.
ABONNEMENTSGELD voor niet-leden van deze organisa
ties bedraagt 10,per jaar.
Redactie:
Secretariaat der Z. L. M
Landbouwhuis. Goes - Tel. 2345
ADVERTENTIETARIEF: Per mm 13 cent, minimum per
advertentie 1,95. Incassokosten 0,15.
Regelabonnementen tegen speciaal tarief.
Inzending van advertentiën aan de Uitgeefster N. V. v/h
Firma P. J. VAN DE SANDE te TERNEUZEN of aan het
Landbouwhuis te GOES.
uitstekend figuur. Het gecontroleerde vee geeft
gemiddeld 4700 kg melk met 3.70 vet.
Stierenverenigingen, waarvan er regelmatig een
20 tot 30-tal zeer goed ingevoerde stamboekstieren
exploiteerden, hebben veel tot de veeverbetering
bijgedragen. Dit deden ook de sedert 1895 gehou
den premiekeuringen van stieren en de in 1939 in.
gestelde verplichte stierenkeuringen. Keuringen
van vrouwelijk fokvee (sedert 1910) en tentoon
stellingen (Z. L. M. en fokdagen) hebben met cur
sussen in veekennis de liefde voor en kennis van
I een goed rund zeer gestimuleerd,
i Ook de veeregistratie, in het verband van fok-
KONINKLIJK KWEEKBEDRIJF
ZAADHANDEL
K APELLE-BIEZELIN GE
beviel, bevalt, blijft aanbevolen.
HET is interessant na te gaan hoe gedurende
de laatste 100 jaar 't Zeeuwse rundvee werd
omgevormd, hoe de stapel zich uitbreidde, de
samenstelling zich wijzigde en ten slotte ook de
moderne veeverbeteringsmaatregelen in Zeeland
ingang vonden.
De ring gesloten staat boven dit artikel. Dit slaat
op het feit, dat nu ook in West-Zeeuws-Vlaanderen
mÊ$mi
Een Zeeuwse „witrikkoe" van omstreeks 1850.
een krachtige vereniging voor kunstmatige insemi
natie tot stand kwam. Deze organisatie-vorm voor
de veeverbetering bestrijkt nu ons gehele gewest.
De invoering der KJ. mag gerust het sluitstuk
worden genoemd van de moderne organisatorische
veeverbeteringsmaatregelen, die de laatste 50 jaar
ook in het akkerbouwend Zeeland tot stand geko
men zijn.
Vóór 100 jaar, in 1850, bestond de Zeeuwse rund
veestapel uit 29360 melkkoeien en 29635 andere
runderen, verhouding 1 op 1. In 1950 waren er
in Mei 22300 melkkoeien en 54000 andere runderen,
verhouding 1 op 2.4. In September 1950 waren er
23000 melkkoeien en 62000 andere runderen, ver
houding 1 op 2.7. Terwijl het totaal aantal runde
ren in 100 jaar met pl.m. 40 toenam, verminder
den de melkkoeien met pl.m. 20 en nam het
andere rundvee met pl.m. 100 toe.
Hoewel het weiland in die tijd
terugging van pl.m. 40000 tot pl.m.
30000 ha toch een sterke toename
van de veestapel. Deze grote uit
breiding was mogelijk geworden
door een betere ontwatering en ver
zorging van het weiland, de op
komst der suikerbieten-cultuur, toe.
nemende aankoop van krachtvoer
en een veel intensiever bedrijfsvoe
ring. Speciaal in de crisisjaren
18801900 namen de jong- en mest-
vee-stapel sterk toe.
Oorspronkelijk had Zeeland een
echte streekeigen veestapel. Geheel
aangepast aan de sobere levensom
standigheden van die tijd. Matig
slecht ontwaterd weiland en brak
drinkwater. In de winter een zeer
eiwitarme sobere voeding. Veel
stro, voederbieten, weinig en matige
kwaliteit hooi en weinig en eiwit-
arm krachtvoer. Ook de jongvee voe
ding was uiterst sober. Als gevolg
daarvan was een open gebouwd,
weinig gespierd, laat-rijp veetype
ontstaan. De koeien gaven vrij veel
en dunne melk, kalfden op late leeftijd, terwijl
het mest vee eerst op 3Vs a 4-jarige leeftijd kon
worden afgemest. Er waren veel witrikken en
valen.
Vanaf 1843 heeft men, aangemoedigd door
I. G. J. van den Bosch, uit de Wilhelminapolder,
ook gesteund door de Zeeuwse
Landbouw Maatschappij, getracht
het oorspronkelijke Zeeuwse vee
door kruising met Shorthornstie-
ren (een vroegrijp mestras) om te
vormen. Dit vroegrijpe, veel
eisende mestras bleek zich aan de
zeer sobere Zeeuwse levensom
standigheden slecht aan te passen.
Ook was de melkgift te gering.
Blijvende invloed op het type van
het Zeeuwse vee kreeg het Short,
horn-rps niet. Na 1880 is deze in
vloed geleidelijk teruggegaan.
De eigenlijke omvorming van de
oorspronkelijke Zeeuwse veestapel
kwam, vooral na 1880, in een snel
tempo tot stand door de grote in
voeren van jongvee, en ook stie
ren, uit de beide Hollanden en
Friesland. Dit ging door tot de
huidige dag. In 1949 werden zelfs
10000 runderen benedenen even
eens 10000 boven 1 jaar inge
voerd. De invloed van Frieslanu
is hierbij meer en meer domine
rend geworden. Met deze omvor
ming van het type ging een gelei
delijke verbetering van het weiland, de voeding en
de jeugdverzorging gepaard. Men kan nu niet
meer van een typisch Zeeuws rund spreken. Door
de zware bodem, het afkalven op 2^-jarige leeftijd
en de volumineuze voeding is het Zeeuwse vee
meestal wat massaler dan in de weidegebieden
"elders.
Echte, doelbewuste vee verbetering begon in
Zeeland kort na de eeuws-wisseling.
De melkcontróle, in 1902 en 1903 in Zeeland ge
ïntroduceerd door de Z. L. M., omvat nu pLm. 20
van de melkveestapel. Ongeveer 5000 koeien wor
den regelmatig, bij 44 contróleverenigingen, op
productie getest. Tegenover elders in ons land
maakt de productie van de Zeeuwse koeien een
Een Zeeuwse „Durhamkoe" uit de Wilhelminapolder
van omstreeks 1850.
INHOUD: Zitdagen Boekhoudbureau en Secreta
riaat Z.L.M. De ring gesloten Koninklijk be
zoek aan de Nat. Trekpaardententoonstelling
Wij lazen voor U Op de ere-galerij Zitdagen
Adviesbureau Uit de Provincie Demonstraties
in Zeeland Tuinbouw Zeeuwse biggen aan
selectiemesterij te Boxtel Alcoholonderzoek kuil-
voer Boerenjeugd ,,De Nationale 1951" te
's Hertogenbosch Koolzaadtelers opgelet!
Vee voeder toewijzingen Ingezonden Markt- en
Veilingberichten Noord-Brabantsche Mij van
Landbouw Bram uit de Slikhoek.
Naar wij vernemen, zal H. M. Koningin Juliana
Woensdag 5 September des middags een bezoek
brengen aan de Nationale Trekpaardententoonstel-
ling te 's-Hertogenbosch.
GOES: Iedere Dinsdag op het Landbouwhuis.
AXEL: Zaterdag 1 September in Café „De
Lozanne," van 2%4% uur.
HULST: Maandag 10 September in Hotel „Het
Bonte Hert," van 2V24 uur.
OOSTBURG: Woensdag 12 September in Hotel „De
Vuijst," van 2%4% uur.
THOLEN: Zaterdag 15 September in Hotel „Hof
van Holland", van IOV2I2V2 uur.
Komt hier met uw vragen op pacht-, juridisch-,
economisch-, sociaal- en technisch gebied.
OOSTBURG: Woensdag 5 September in Café
De Windt".
MIDDELBURG: Iedere Donderdag in Café „De
Eendracht".
Wij zijn voornemens de zitdag van Donder
dag 6 September met 2 personen te houden.
ZIERIKZEE: Iedere Donderdag in Hotel „Huis
van Nassau".
THOLEN: Zaterdag 8 September in Hotel „Hof
van Holland".
