uitgaven -
Noord-Brabantsche
Mij van Landbouw
fierdrufiken
NIEUWE
ARBEIDSVOORZIENING
IN DE BIESBOSCH.
STICHTING ENER GROENVOEDER-
DROGERIJ VOOR WEST-BRABANT.
P. de Boer, Eenvoudige kennis van motoren,
4e druk. Uitgave J. B. Wolters, Groningen, 1,90.
Dit boekje beleeft nu reeds zijn vierde druk, Wit
een waardevolle maatstaf is voor het veelvuldig
gebruik, dat van dit eenvoudige doch duidelijke
werkje gemaakt wordt. Deze druk is volgens het
voorbericht practisch ongewijzigd gebleven.
Ir. J. C. Friederich. De teelt van olievlas. Be
richt no. 6 van het Nederlands Vlasinstituut te
Wapeningen.
Dit bericht kan als een nadere aanvulling van
de reeds eerder uitgegeven handleiding voor de
teelt worden gezien. Daar het afgelopen jaar erg
ongunstig is geweest voor de teelt van olievlas,
vooral door de vochtige weersomstandigheden tij
dens de afrijping, zijn in dit boekje nog enige erva
ringen verwerkt die voor de weinige telers van dit
gewas in Zeeland van belang kunnen zijn.
Dr. J. Grashuis. Voedermïddele voor de land-
bouvvhuishouddieren. Uitgave Instituut voor Mo
derne Veevoeding „De Schothorst" te Hoogland,
2e druk 3.
In deze druk zijn slechts enkele aanvullingen en
wijzigingen aangebracht.
Zo zijn de Handelsvoorwaarden in overeenstem
ming gebracht met de nieuwste gegevens, terwijl
een tabellarisch overzicht van de samenstelling der
verschillende voedermiddelen werd toegevoegd,
waar het alfabetisch register tevens in werd opge
nomen.
W. Geldof: „Het Zeeuwse Volksraadsel", 1950,
Fa. F. W. den Boer, Middelburg, geb. 4,25.
In de reeks Land en Volk der Scheldemonden is
als nummer 3 verschenen een deeltje over het
Zeeuwse Volksraadsel. De schrijver van deze be
spreking had zich nooit in deze stof verdiept en is
verrast geweest door datgene wat de heer Geldof
heeft verzameld. Tal van raadsels, raadselverhalen,
rekenkunstjes, rijmpjes uit zijn schooljeugd van
het Zeeuwse platteland, die hij meende al lang ver
geten te zijn, kwamen weer levendig voor de geest.
De heer Geldof behandelt Zeeuwse volksraadsels en
kunstraadsels, beschrijvende .en verhalende raad
sels, raadselsprookjes en rekenraadsels en nog veel
meer. Hij doet dit op een zeer leesbare en onder
houdende wijze. Hij weet van sommige raadsels de
geschiedenis en de oorsprong duidelijk te maken.
Zijn verzameling lijkt me voor Zeeland wel vol
ledig; zelfs het platte raadsel is niet geschuwd.
Het boekje is zeker een aanvulling op het nog zo
brake terrein van de beschrijving van onze Zeeuw
se Volkscultuur. Het zal ook op tal van avonden
voor ontspanning kunnen zorgen. Wie zijn krach
ten nog eens wil proberen, hier een klein proefje:
Van voren leeft het;
In 't midden is het dood;
Van achter eet het spek met brood.
Een andere beschrijving van de ploegende boer,
dan we gewend zijn.
De houtsnede van Snapper op de omslag wekt
wel sfeer; binnenin zijn ze vaak slecht afgewerkt
en zelden geslaagd.
Barend Zwerfmans: „Onder Zeelands Hoge
Hemel", 1950, Firma G. W. den Boer, Middelburg,
geb. ƒ4,85.
Gebundelde natuurstudies van Zwerfmans, de
lezers van de Provinciale Zeeuwse Courant geen
onbekende. Maar in de krant vrijwel altijd gepubli
ceerd zonder illustraties, staat dit boekje vol met
foto's en tekeningen. Dat verlevendigt en verrijkt
de schetsen van Zwerfmans extra. Doch goede wijn
zou het ook zonder krans doen. Dit boekje kan de
gemiddelde Zeeuw veel leren. Het kan hem in de
eerste plaats leren waar in zijn eigen gewest plek
jes zijn, die hij zou moeten kennen, om wat de na
tuur hem daar bij uitzondering kan bieden. Noord-
Zeeland valt echter vrijwel buiten het exploitatie
terrein van de schrijver. En in de tweede plaats
kan men er uit leren zijn ogen de kost te geven.
Alle dag, gewoon in het veld, langs de dijken en
wegen. Er is daar ook van alles te zien in God's
vrije natuur, waaraan we nu onnadenkend en on-
ziende zelfs voorbij lopen.
Wanneer het voor de ouderen van ons te laat zou
zijn, laat dan veel jongeren dit boekje lezen en
laat Zwerfmans voortaan hun gids wezen bij toch
ten en werkzaamheden in ons polderland en in onze
duinen of op de schorren of de zeeglooiing. Zwerf
mans overdrijft gelukkig niet, hij toont zich in zijn
schetsen geen natuurmaniak.
De romantische omslagtekening is van W. Vaar-
zon Morel Jr. We hebben verder maar één aanmer
king: sommige foto's zijn wel erg donker afge
drukt.
G.
Wij kregen toegezonden het verslag over 1950 van
de plaatselijke commissie van de Stichting voor de
Landbouw in de Biesbosch, waarin wij het volgende
vermeld vonden.
Samenstelling van de commissie.
H. J. Klunder, voorzitter (C.B.T.B.), A. Winter-
mans, secretaris (R.K. L.A.B.), S. Glerum (N.B.M.
L.), P. Brooymans (N.C.B.), G. de Graaf (N.L.A.B.)
en G. Ippel (N.C.L.B.)
Zóne-toeslag.
De zóne-toeslag voor zóne 4 is uitgevallen. De
toeslag voor zone 5 werd met 1,verminderd en
gebracht op 2,50 per week.
C.A.O.
Aan de naleving van de C.A.O. is zoveel mogelijk
de hand gehouden. De weersgesteldheid gedurende
het afgelopen jaar was echter zodanig, dat handha
ving van de C.A.O.-tarieven niet steeds mogelijk
bleek. De commissie moest zodoende bemiddelend
optreden bijv. bij het vlas trekken, bieten rooien en
witlof rooien.
Behoudens een enkele uitzondering legden beide
partijen zich in alle gevallen neer bij het advies van
de commissie.
In alle gevallen, waarbij de commissie het nood
zakelijk achtte van de C.A.O.-tarieven af te wijken,
ondervond zij alle medewerking van de Stichting
voor de Landbouw in Brabant. In spoedgevallen ge
beurde dit overleg telefonisch, waarna schriftelijke
bevestiging volgde.
Arbeidsvoorziening.
Het werk op dit gebied was het meest omvattende
voor de commissie.
In het begin van 1950 werden nauwkeurige af
spraken gemaakt tussen commissie, B.O. en G.A.B.,
waarbij werd bepaald, dat de gehele voorziening
van arbeiders zou plaats hebben in nauwe samen
werking met deze instanties.
Had in 1949 alleen de voorziening in tekorten via
de commissie plaats, in 1950 was de commissie ook
ingeschakeld bij de bemiddeling die door het G.A.B.
Almkerk werd verricht.
Per 1 Maart 1950 werd de heer Ippel als verte
genwoordiger van de commissie aangesteld, waarbij
hem werd opgedragen, in samenwerking met ge
noemde Overheidsdiensten, de arbeidsvoorziening
in de Biesbosch te regelen. Teneinde zich een juist
beeld van de arbeidsbehoefte te kunnen vormen,
werden alle bedrijven in Maart en September be
zocht.
Hierdoor was het de commissie mogelijk zich tij
dig te beraden op de te nemen maatregelen en kon
zij tot de bietenoogst de arbeidsvoorziening geheel
in handen houden.
Het tekort aan arbeidskrachten bij de voorjaars-
en verplegingswerkzaamheden kon worden onder
vangen door het inzetten van geschoolde arbeiders
uit het land van Heusden en Altena met subsidie
verlening op het vervoer. Bij het vlasplukken bleek
het noodzakelijk oogstcolonnes in te zetten.
In het najaar ontstond door de slechte weersom
standigheden een groot tekort aan arbeidskrachten.
In deze periode is wel duidelijk de onmisbaarheid
van Bureau Oogstvoorziening gebleken, dat alle
moeite heeft gedaan om de Biesbosch zoveel moge
lijk te helpen.
Ondanks het ongunstige weer kon zodoende de
gehele oogst uit de Biesbosch worden geborgen.
Wat bereikt werd.
Dank zij een goede samenwerking werd bereikt,
dat:
a. de tarieven over het algemeen konden wor
den gehandhaafd, behoudens uitzonderingen,
waarin door de commissie werd beslist.
b. verplegings- en oogstwerkzaamheden zijn on
danks het ongunstige weer nog tijdig klaar
gekomen.
c. colonnes werden alleen dan geplaatst, wan
neer geen vrije arbeiders meer beschikbaar
waren.
d. voorkomende moeilijkheden tussen werkge
ver en werknemer werden indien enigszins
mogelijk door de commissie opgelost.
Geconstateerd mag worden, dat de commissie er
in is geslaagd, ondanks haar moeilijke en vaak on
dankbare taak, zeer veel goed werk in het afgelo
pen jaar te verrichten in dit op het gebied van ar
beidsvoorziening zo moeilijke gebied. De goede ver
standhouding en samenwerking met B.O. en G.A.B.
hebben hier zeer zeker veel toe bijgedragen.
Ook voor 1951 wordt een tekort aan arbeidskrach
ten verwacht. Vertrouwd mag echter worden, dat de
te verwachten moeilijkheden door onderlinge sa
menwerking op dezelfde wijze zullen kunnen wor
den opgelost, als in het afgelopen jaar.
Van de zijde van het voor het bovenstaande doel
ingestelde voorlopig comité wordt ons het volgende
medegedeeld:
Nadat in een zestal propaganda-vergaderingen,
die aan het einde van Februari en het begin van
Maart werden gehouden, gebleken was, dat een vol
doend aantal aandelen geplaatst konden worden
om tot de stichting van een groenvoederdrogerij
in West Brabint te kunnen geraken, heeft het
voorlopige comité het raadzaam geoordeeld in over
leg te treden met de bestaande Coöperatieve Groen
voederdrogerij „Tholen" te Scherpenisse.
Deze vereniging', die na de inundatie van het
eiland Tholen werd opgericht en reeds enige jaren
met succes werkzaam is, had het voornemen de
bestaande capaciteit te vergroten en tegelijkertijd
uitbreiding te geven aan haar werkgebied, door
ook het Zuid Westelijkste gedeelte van Brabant
daarin te betrekken. Hierdoor dreigde het gevaar
te ontstaan dat twee coöperaties met eenzelfde
doel naast elkaar zouden gaan werken in eenzelfde
gebied. Het behoeft geen betoog, dat een zodanige
ontwikkeling ongewenst zou zijn.
De besprekingen, die tussen het bestuur van
„Tholen" en het voorlopig comité voor West Bra
bant zijn gevoerd, hebben tot een gunstig resultaat
geleid. De verkregen oplossing komt in hoofdzaak
neer op het volgende:
Er zal geen nieuwe afzonderlijke vereniging voor
West Brabant worden opgericht, maar de bestaan
de vereniging „Tholen" zal worden gereorgani
seerd, zodat zij zal omvatten het eiland Tholen,
West Brabant, St. Philipsland en op Zuid-Beveland
de gemeent Rilland. e
Deze aldus gereorganiseerde vereniging zal over
gaan tot de stichting van een nieuwe drogerij,
hoogstwaarschijnlijk te Stampersgat op een ter
rein in de naibijheid van de coöperatieve suiker
fabriek „Dinteloord." De capaciteit vun de bestaan
de drogerij te Scherpenisse zal worden vergroot
door het bijplaatsen van een nieuwe droger (type
van den Broek).
De exploitatie van de beide drogerijen zal dus in
één hand komen, waardoor een doelmatige grond
stoffen-verdeling kan worden bereikt en waardoor
bij de exploitatie van de nieuw te stichten droger
geprofiteerd kan worden van de kennis en ervaring
die reeds te Scherpenisse werd verkregen. Behalve
deze voordelen van de samenwerking tussen Tho
len en West Brabant, wordt mede daardoor bereikt
dat de financiële eisen, die voor de toetreding ge
steld moeten worden, lager zijn dan bij de oor
spronkelijke opzet voor een afzonderlijke
drogerij voor West-Brabant nodig werd ge
oordeeld. Volgens de oorspronkelijke op
zet zou een lid per aandeel, waarop 2000 kg ge
droogd product geleverd moet worden, in contanten
moeten storten ƒ170, terwijl hij daarenboven voor
een bedrag van 170 aansprakelijk zou zijn, te
zamen dus een Ibedrag van 340 per aandeel.
De ontworpen samenwerking met Tholen maakt
het mogelijk om deze voorwaarden te verzachten.
De financiële regeling wordt thans zo, dat de totale
aansprakelijkheid gesteld kan worden op 280 per
aandeel, waarvan 130 in contanten. Per aandeel
wordt de storting in contanten dus verlaagd met
40 en de aansprakelijkheid met 20.
Bij het ontwerpen van deze nieuwe regeling
wordt uitgegaan van de gedachte dat het mogelijk
moet zijn boven het aantal aandelen van Tholen,
dat op 500 zal worden gebracht, omstreeks 1000
aandelen te plaatsen, dat wil ze-ggen ongeveer 400
meer dan na de eerste propaganda actie werden
toegezegd. Het bestuur van Tholen en het voor
lopig comité zijn van oordeel, dat het vereiste aan
tal aandelen bereikt kan worden, nu het werk
gebied mede uitgebreid wordt tot St. Philipsland en
de gemeente Rilland.
Op 13 April a.s. zal in de „Katholieke Kring" te
Roosendaal des namiddags om 3 uur een vergade
ring gehoudne worden, waartoe allen, die zich tot
dusverre hebben aangemeld, zullen worden opge
roepen. Het voorlopig comité zal in deze vergade
ring verslag uitbrengen van zijn werkzaamheden,
terwijl tevens een commissie zal worden benoemd
uit de toetredende leden, die in samenwerking met
het bestuur van Tholen de verdere plannen zal uit
werken en de reorganisatie der Thoolse .vereniging
zal voorbereider. Tevens zal dan de gelegenheid
bestaan het leden-register te tekenen.
Op deze vergadering zullen tevens welkom zijn,
zij, die zich tot dusverre nog niet voor deelname
hebben aangemeld, maar die daartoe onder de thans
zoveel gunstiger voorwaarden wel genegen zijn.
Vertrouwd mag worden, dat de belangstelling
voor deze vergadering groot zal zijn. Als gevolg
van de wijziging die zich in de landbouw-politiek
ten aanzien van de veevoedervoorziening voltrek
ken zal, zijn de vooruitzichten voor de prijsontwik
keling van het gedroogde product ongetwijfeld
gunstiger geworden. Het telen van Lucerne in
onze akkerbouwgebieden is in vele opzichten, met
name uit een oogpunt van arbeidsverdeling en
structuur-verbetering van de bodem, zeer aantrek
kelijk. Het tot stand komen ener groenvoeder
drogerij is dan ook van groot belang voor deze
streken.
Het voorlopig comité vertrouwt dan ook dat
velen aan de oproep om deze vergadering bij te
wonen gehoor zullen geven en dat de deelname
voldoende znl blijken te zijn om met de vereiste
voortvarendheid tot de stichting der nieuwe groen
voederdrogerij voor West-Brabant kan worden
overgegaan.
