JOHN DEERE W&.%M 0e FRUITTEELT op Tholen en St. Philipsland TUINZAADTEELT op Tholen en St. Philipsland De Thoolse Plattelandsvrouw en haar dochters van Heg.isom Hij staat Lekend voor een best paard, van prima afstamming. „ntx*e Verwacht mag worden, dat hij daar veel goeds -ai doen. De H.V. te Tholen heeft een goede henst aan Ideal v. d. Kleijkamp. Hij dekte daar m 1946 het grootste aantal (ruim 100) meest stamboekmerries. Deze hengst zal met zijn af stammelingen komen en laten zien, wat in de toe komst van hem kan worden verwacht. Na de individuele keuring volgt, na afloop van ippilli „Zandhoeve" voor de inundatie. de gebruikelijke rijtoer, in de ring een demon stratie van achtereenvolgende bekroonde paarden, later van loten van vier merriën, merries met af stammelingen en fokgroepen. Een verheugend verschijnsel is, wat enerzijds is verloren, ander zijds is gewonnen, door de opkomst van de lande lijke rij verenigingen in dit eiland. Wel treedt hierbij een .ander slag paard op, doch uit een sportief oogpunt is zulks toch wel toe te juichen. Wij hopen dan ook te Tholen eveneens te kun nen aanschouwen, wat onze jonge ruiters met hun paarden presteren. G. J. DE WILDE. ïn de ontwikkeling der fruitteelt op deze eilan den kan men een drietal periodes onderscheiden. li. Van 1910—1925. 2): Van 1925—1944. 3). Na 1944. In de periode 1910—1925 waren het voorname lijk boeren, die een perceel boomgaard bij hun boerderij aanlegden. Meestal werden halfstammen geplant, veelal in driehoeksverband. Reeds toen werd een soort blijf- en wijksysteem toegepast, waarbij dan tussen de halfstammen een struik- vormpeer als wijker werd geplant. Als windscherm zag men dikwijls gebruikt Vroege °ra^ePr^™p Als onder teelt plantte men rode bessen (Duitse Zure) en in mindere mate zwarte- en kruisbes- SCDe fruitteelt Werd toen meestal beoefend als nevenbedrijf van, de landbouw. Op Tholen kwa men rond de gemeenten Tholen en Poortvlietin genoemd tijdvak reeds enkele zuivere fiuitteelt- bedrijven voor. Als bijzonderheid valt nog op te merken dat in deze bedrijven aan beide zijden van het hoofdpad een rij snoeren was geplant, welke aan een draadwerk werden opgekweekt, totdat een koepel werd gevormd. Rond deze twee voornoemde gemeenten heeft zich op Tholen daarna de fruitteelt vooral geconcentreerd, zodat men momenteel daar aaneengesloten complexen kaopVStdphilipsland vindt men de fruitteelt meest r°In de periodT1925—1944 kwam de fruitteelt-op beide eilanden tot flinke ontwikkeling. Nu werden struiken van appel, peer en pruim aangeplant. De kers wordt in dit gebied niet geteeld als handels- obipct in het begin van dit tweede tijdvak werden hoofdzakelijk blijvers geplant, waarbij dan de ap pels op 5 X 5 m en de peren op 5 x 4 m werden geplant. In sommige bedrijven gebruikt men als onderteelt aardbeien en zwarte bessen. Dit heeft echter nooit een grote vlucht genomen, aangezien de afzet van deze producten teveel moeilijkheden voor dit gebied met zich meebracht. De meesten pasten dan ook de eerste jaren onderteelt van landbouw en grove tuinbouw toe. Meestal werd dit volgehouden tot het zesde jaar, waarna men dan overging tot tijdelijke bedekking van de bodem, doordat men in de nazomer de onkruiden ^De* grondbewerking gebeurde veelal met hand- of paardekracht. Gezien de loonverhouding, was het toen mogelijk om veel arbeid door middel van handkracht te verrichten. Na de inundatie heeft ook hier de machine de mens verdrongen. Ver schillende middelgrote bedrijven beschikken nu over een lichte wieltrekker voor hun werk; op en kele kleinere begint ook hier de tweewielige trek ker zijn weg te vinden. Hieruit blijkt, dat men ook in dit gebied heeft ingezien, dat men zo efficient mogelijk dient te werken om gunstige bedrijfsuit- komsten te verkrijgen. In de periode na de inundatie is men met de aanleg der nieuwe bedrijven begonnen, volgens de modernste inzichten. Reeds in het seizoen 45/ '46 zijn enkele percelen ingeplant, de meeste ech ter in '46/'47. Men heeft hierbij kunnen profiteren van de ondervinding opgedaan in andere delen van Zeeland. Mede van groot belang hierbij is ge weest het werk van de Rijktuinbouwvoorlichtings dienst, welke afcle plant- schema's aan een keuring onderwierp, alvorens tot uitvoering der plannen mocht worden overgegaan. Bovendien had men het voordeel, dat de telers zelf wisten, op welke plaatsen in hun bedrijf een ras het wel of niet deed. Op de middel grote bedrijven is blokbe- planting toegepast, omdat het de opzet was ze geheel mechanisch te bewerken. Om de bestuiving te ver zekeren heeft men inplaats van de gebruikelijke 1 op 9, een volle rij van het bestui vende ras geplant. Opmer kelijk is ook, dat in deze Kring meer peren worden aangeplant dan elders. Dit ligt speciaal aan het feit, dat de peren het hier bij zonder goed doen, zodat daarmee zeer gunstige be drijf suitkomsten in het ver leden werden verkregen. Vele gronden in de oudste delen van het eiland Tholen zijn n.l. beter geschikt voor de peren-, dan voor de appelcultuur. Enkele fruittelers hebben, aangelokt door ge publiceerde opbrengstcijfers, een bescheiden ge deelte beplant met cordon- of spilsysteem. Gezien de ongelukken, die reeds elders met dit systeem op zwaardere gronden zijn gemaakt, dient te worden afgewacht, wat of hier de resultaten zullen zijn. Dooreengenomeh is de hergroei op de meeste bedrijven zeer goéd te noemen, zodat dit jaar reeds in de vroegst herplante bedrijven een be scheiden oogst mag worden verwacht. Ook in de droge zomer van 1947 hebben onze pas beplante bedrijven zich heel goed gehouden. Een zorgen kind daarentegen is tot op heden het wind scherm. De hergroei van els laat bijzonder veel te wensen over, terwijl men bij de populier nogal te kampen heeft met de populierenziekte. Mede door het wegvallen van vele dijkbeplan- tingen, heeft'de wind in onze polders vrij spel. Vooral in dit winderige voorjaar werd in onze jonge bedrijven veel narigheid daarvan onder vonden. Spoedige herbeplanting van deze dijken zou dan opk in veler belang zijn. In tegenstelling tot andere delen van Zeeland, worden hier de pas geplante bomen, zowel appels als peren, direct ingesnoeid. Bijna zonder uitzon dering worden dan in de eerste zomer scheuten verkregen van voldoende lengte. Wat de afzet betreft, ook daarbij heeft men nieuwe wegen ingeslagen.Terwijl vóórdien de ver schillende telers veilden in Bergen op Zoom, Oud- Beijerland of Rotterdam, heeft na de inundatie een grote groep telers op Tholen zich aangesloten bij de Veilingvereniging K. en O. te Krabbendijke. De bedoeling is de producten samen te doen sorteren en vervoeren, om, mede langs deze weg, tot kostprijsverlaging te komen. Vele factoren zijn dus aanwezig om te maken, dat de Kring Tholen en St. Philipsland zich op fruitteeltgebied tot een modern jong centrum kan ontwikkelen. Voor vele kleine zelfstandigen zou het echter aanbeveling verdienen, dat de kleinfruitteelt werd gestimuleerd, aangezien hierin voor hen vele mo gelijkheden liggen. Wanneer we b.v. zien naar de gunstige afzet mogelijkheid der kleinfruittelers op Kapelle, wel ke vlak bij hun veiling zitten, dan dient dit pro bleem bij ons allereerst Jot oplossing te worden gebracht, wil de teelt van kleinfruit hier een kans van slagen hebben. Memoreren we verder nog het werk der Z. L. M., wat betreft het organiseren van Algemene Tuinbouwcursus- sen, waardoor de fruitteler de kans geboden wordt om zich ook op theoretisch ge bied te ontwikkelen. Gelet op bovengenoemde feiten, mogen de fruit telers in onze Kring de toe komst met vërtrouwen te gemoet zien, aangezien ze een goede kans hebben te zullen slagen in de strijd om het bestaan. Tractor M met vele bij passende werktuigen GEVEKE Co. De Ruyter Kade 113 - Amsterdam Dat de teelt van tuinzaden op Tholen en St. Philipsland van belang is, bewijzen wel de op brengstcijfers. Globaal is dit voor 1948 een bedrag van 500.000 gulden. De grootste helft komt wel voor rekening van het kleinbedrijf te St. Anna- land, Stavenisse en omgeving. Het andere gedeelte wordt bijgedragen door de grotere landbouwbe drijven op Tholen en St. Philipsland. De voornaamste teelten in het kleinbedrijf zijn; wortelen, stambonen, uien, kolen, witlof en een enkel veldje spinazie, tuinbonen, erwten, kropsla en kervel. De perceels-grootte loopt meestal uit een van 10 tot 40 are. Het wortelzaad neemt wel de voornaamste plaats in, doordat het vele werk eraan het meeste past bij het kleinbedrijf en het dikwijls een zeer goede geldelijke opbrengst gaf. De groottelers verbouwen meest de arbeids- extensieve gewassen, zoals stambonen, stullen- koolzaad, spinazie en andere minder arbeid vra gende gewassen. Meestal wordt op contract geteeld voor een zaadhandelaar, van wie er zijn, die hier al onge veer 40 jaar contracten afsluiten. Enkelen, z.g.n. selectie-bedrijven, telen voor eigen rekening, en een kleine groep teelt in ver enigingsverband als een Afdeling van de grote Tuinzaadtelers-coöperatie „West-Friesland" te Wijdenes. Het is te begrijpen, dat bij zo'n verscheidenheid van zaden moeilijkheden ontstonden ten opzichte van de kruisbestuiving. Op voorstel van de N.A.K. Groentezaden is na onderling overleg een teeltafbakening vastgesteld voor Tholen, om ongewenste kruisbestuiving te voorkomen. Het eiland is n.l. verdeeld in een aantal teeltgebieden, waarin bepaalde gewassen zgn. voorrangsgewassen zijn (dit zijn bepaalde soorten, rassen of typen van cultuurgewassen, die bij voorkeur boven bepaalde andere soorten, rassen of typen geteeld mogen worden). Verder zijn er onderlinge afstanden vastgesteld voor verschillende rassen of typen, meerdere ge gevens zijn altijd na te gaan in de atlas, die door de N.A.K.G. speciaal voor Tholen is uitge geven. Uit deze maatregelen spreekt wel de be langrijkheid van dit teeltgebied en de zorgen die de N.A.K.G. en de telers eraan besteden. Om de teelt van al deze gewassen te beschrij ven zou te ver voeren en wellicht boven mijn krachten gaan; maar wel zou ik er op willen wijzen, dat we in deze tijd van dalende zaad- prijzen en de hoge eisen die buiten- en binnen land stellen de uiterste zorg moeten besteden aan de verzorging, oogsten, drogen en bewaren van de door ons geteelde zaden. Door bemiddeling van de Z. L. M. en met mede werking van de Tuinbouwvoorlichtingsdienst en de N.A.K.G. zijn al een paar cursussen gegeven in tuinzaadteelt, hiermee zijn we echter nog niet tevreden, onze wens is nog steeds een vakschool voor de teelt van tuinzaden met een proeftuin en dan op Tholen, zodat de teelt en het onder wijs zo nauw mogelijk verbonden zijn. D. DORMAAR. Het is eindelijk zomer na veel koude. Tussen de ruisende graanvelden, het bloeiende vlas, de zware koolzaadvelden liggen de Thoolse steeën, omgeven door jonge aanplantingen. En in de keuken bij het fornuis, in het achterhuis of in de „keete" bij de wasmachine, druk stoffend in de kamer of harkend in de tuin vinden we de M. H. MURRE. Poortvliet. „Zandhoeve" tijdens inundatie. V Sn»

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1949 | | pagina 6