VERKOOPTNGEN. VERPACHTINGEN.
AANBESTEDINGEN, ENZ.
Voor en van onze Jongeren.
,z. j. Iw.
o.a. de heer L. van Dijk, hoofd der Landbouwschool,
die ee«n lezig hield over „Het nut van kleine tuin
ders in dezen tijd". Na het gebruiken van een ver-
versching, maakten de genoodigden een rondgang
over de tentoonstelling. Niet minder dan 1200 per
sonen bezochten de tentoonstelling-, terwijl een
vgroot aantal recepten en menu's werden verkocht.
Hierna volgde Temeuzen op 1 en 2 October. Ook
hier was een plaatselijk voorbereidingscomité ge
vormd. De opening geschiedde op Woensdag 1 Oct.,
n.m. 2 uur. Genopdigd waren vele provinciale en
plaatselijke autoriteiten, districtsbesturen def -Z. L.
M.. doktoren, het hoofd van dein vleeschkr- $vgs-
dienst en verdere personen op voedingsgebieö^ ■rk-
zaam. De opening geschiedde door den wnd.^ v ur-
gemeester van Terneuzen, die de aanwezigen 'van
harte welkom heette. Daarna werd het tentoon
gestelde op duidelijke wijze besproken en toege
licht door mej. ten Haaf. Het aantal bezoekers
bedroeg totaal 672. Zoowel het tentoongestelde als
de inrichting van de tentoonstellingsruimte was
goed verzorgd.
Op 5 én 6 October was de beurt aan -Hulst. Deze
tentoonstelling werd gehouden in de R.K, huishoud
school „St. Martha". Eenige dagen van tevoren was
hier een propagandamiddag gehouden, waaróp 2
voedingsfilms werden vertoond en door verschil
lende sprekers het woord werd gevoerd. De burge
meester van Hulst opende de tentoonstelling met
een hartelijk en Waardeerend woord. Een der kook-
leeraressen bereidde een der tentoongestelde ge
rechten, dat door de aanwezigen mocht worden
geproefd. Beide dagen was de stroom van bezoekers
zód groot, oit de beidé koökleeraressen mej. ten
Haaf voortdurend moésten bijstaan.
De tentoonstelling werd bezocht doör 1600 bezït-
kers, dus een mooi resultaat.
Tri Zierikzee zou de tentoonstelling oorspronke
lijk op 17 en 18 September gehouden zijn, doch door
vordering der L. H. S. kon dit niét doorgaan. De
datum werd later vastgesteld op 22 en 23 October
in de Sociëteit „Concordia". Mr. P. DielëHaan open
de de tentoonstelling. Deze werd o.a. bezocht door
de leerlingen der L. H. S. en door 125 leden van
Chr. vrouwenverenigingen uit Zierikzee en om
streken. Hét totaal aantal bezoekers bedroeg 952.
Donderdag 23 Oct. werden nog eenige films ver
toond over het klaarmaken van aardappelen en
groenten.
'Over het algemeen genomen is het resultaat der
tentoonstellingen zeer bevredigend. Totaai bezoch-*
ten 5325 bezoeksters de tentoonstellingen. i
Vaci de zijde der autoriteiten werd veel belang
stelling en medewerking ondervonden.
Vanwege de Stichting voor Huishoudelijke Voor
lichting ten Plattelande in Zeeland was aanwezig
mej. E. M. T. Zandijk. Zij lichtte aam de hand
van 't aanwezige statistische en propagandistische
materiaal het nut en den groei der voorlichtings
cursussen toe. Er werd gelegenheid geboden, zich
als cursiste te laten inschrijven, waarvan vele
dames gebruik maakten. In /allè plaatsen konden
eenige kook- of naaicursussen georganiseerd wor
den. Vele dames gaven van hun belangstelling op
daadwerkelijke wijze T?ltj!k, door één of meer menu's
en receptenboekjes te koopen.
Wij vertrouwen, dat de bezoeksters der tentoon
stellingen in ruime mate hebben geprofiteerd van
de gegeven voorlichting, wat mede zal werken tot
het bereiken van het doel van al dit werk, het ver-
hoogen van het voedingspeil ten plattelamde.
„NEDERLAND VOEDT ZICH ZELF!"
Productie-slag 1941.
Radio-uitzendingen week van 23-30 November 1941.
Maandag 24 November. 19.2019.30 u., Hilver
sum H: „Eerst Raet dan Baet". Practiscbe wenken
voor den boer.
Vrijdag 28 November. 19.20—19.30 uur, Hilver
sum II: „Van grasland tot bouwland". Wat de
boer er van denkt.
27 November.
Centrale keuring te Goes van 1%-jarige heng
sten en merries, vanwege de bonden van Paar
denfokkers op Zuid- en Noord-Beveland en Wal
cheren.
AFD. WISSEKERKE DER Z. J. L.
Kort verslag van de algemeene vergadering van
31 October j.l.
Na de gebruikelijke opening door onzen voorzit
ter, kon hij ditmaal een bijzonder welkomstwoord
toeroepen aan Ir. D. de Waal. In het kort schetste
hij, op welke manier Ir. De Waal op ons eiland was
gekomen en hoopte dan ook, dat de directe be
drijfsvoorlichting in alle opzichten moge slagen".
Nadat allereerst de notulen der vorige vergadering
waren voorgelezen en goed bevonden, bracht de
voorzitter ter sprake om Ir. De Waal te benoemen
tot adViseerend lid onzer vereeniging. Allen vonden
dit goed en ook Ir. De Waal nam zijn benoeming
gaarne aan, zoodat onze vereeniging thans over
een adViseerend lid beschikt. Nadat Ir. De Waal
nog eenigen tijd tot ons gesproken had, werd over- r
gegaan naar de inleiding van dezen avond, te hou- 1
den door den heer P. M. de Lange, over: „Crisis
en conjunctuur". Op zeer mooie wijze wist inleider
de schommelingen der conjunctuur te schetsen.
Daarna gaf hij een uitvoerig historisch overzicht
van de conjunctuur, met zijn golfwisséling en
crisis, waarin hij o.a. zeer mooi de graanprijzén-
daling op de wereldmarkt weergaf in den tijd, dat
de techniek sterk groeide. Hoe ernstig de depres
sies ook zijn, er is toch nog geen bevredigende op
lossing, hoe de conjunctuur ontstaat, aldus ein
digde spreker zijn schitterende causerie. Gezien
het moeilijke onderwerp,, werden zeer weinig vra
gen gesteld. Ir. De Waal lichtte ons nog het een
en ander nader toe. De voorzitter bracht den in
leider daarna een bijzonder woord van dank voor
zijn zeer moeilijk onderwerp, dat hij op schitte
rende wijze had vertolkt. Vervolgens werd verslag
uitgebracht van de vergadering van de C. C. op 9
Oct. j.l., door den heer S.' J. de Regt. Na de pauze
behandelde onze voorzitter „De verstadsching van
het platteland", geschreven door Ir. L. J. A. de
Jonge. Na nog eenige bespreking over dit onder
werp, bracht de secretaris verslag uit van de ver
gadering der commissarissen uit geheel Zeeland,
gehouden te Goes, tezameii^ ->t de presidentes der
Z.P.M.-afdeelingen. Nadat eenige kleinigheden
besproken waren, werd de bijéénkomst gesloten.
JAC. P, KLOMFE, secretaris.
AFD. ST. ANNALAND DER Z. J. L.
Kort verslag van de algemeene vergadering
•gehouden op Vrijdag 31 October bij den heer M. J.
Ampt te Oud-Vossemeer.
Nadat de Z. J. L.-insignes uitgereikt waren, hield
de heer Anth. Geluk een inleiding over het ondei-
werp „De t.b.c.-bestrijding".
Spreker zette op duidelijke wijze uiteen de besmet
ting en he,t- verloop van de ziekte. Daarna werd
neg even van gedachten gewisseld over het onder
werp.
Na een korte pauze kreeg de heer Van Uxem het
woord over het onderwerp: „De boer en de grond".
Daarna sluiting doör den Voorzitter met dank
aan de sprekers.
M. C, FRIDERICHS, Alg. Adj.
AFD. ZONNEMAIRE E.O. DER Z. J. L.
Kort verslag der algemeene vergadering gehouden
op Vrijdag 7 November 1941, in Café „Flohil" te
Zonnemaire.
De Voorzitter, de heer D. Deïst, opende deze ver
gadering met allen een hartelijk welkom toe te
roepen. In 't bijzonder richt spreker zich tot de
heeren Murre en Ir. Gebuis, de beide sprekers voor
dezen avond.
Ingekomen waren o.m, enkele brochures van de
Landelij ke Rij vereeniging op ons eiland „De Schouw-
sche Ruiters".
Deze zullen wij laten circuleeren onder onze
leden. Het is van harte te hopen, dat al onze leden
hiervan goed kennis zullen nemen. Het is m.i. een
zeer goede propaganda voor de toch zoo mooie
paardensport.
De heer M. Murre uit Zierikzee kreeg hierna het
woord en hij besprak met ons zeer uitvoerig: „De
kostprijsberekening der suikerbieten".
Alvorens spr. hiertoe echter overging, gaf hij ons
eerst een overzicht, hoe het een en ander der kost
prijsberekeningen bij de „Studiegroep" op Schouwen
en Duiveland wordt geboekt. Men maakt hierbij
gebruik van een z.g. splitsingsboek. Dit is ge
splitst in
a.
b.
Directe kosten.
Indirecte kosten.
Deze beide worden echter ook weer onderling
gesplitst.
Het boekjaar hierbij loopt van 1 Maart1 Maart.
Aan deze kostprijsberekening, die men ook tijd-
schrijverij noemt, is echter veel werk verbonden.
Men heeft hierbij tevens de zekerheid zeer nauw
keurig te zijn.
Er wordt b.v. gebruik gemaakt van de z.g.
„Wteekstaten". Deze moeten dagelijks worden
ingevuld. Op verschillende bedrijven laat men dit
de arbeiders zelf doen. In het begin staan de
arbeiders hier een beetje vreepd tegenover, doch
indien zij er eenmaal aan gewoon geraakt zijn stel
len zij het zeer op prijs.
Hiermede was spr. aan zijn hoofdonderwerp ge
komen. Zeer uitvoerig kregen wij van hem te hoo-
ren de kostprijsberekening der suikerbieten. Van
de verschillende grondbewerkingen, kunstmest-
strooien enz., werden nauwkeurig de paarden- en
man-uren opgegeven.
Alles op cijfers gebaseerd, konden wij dus nauw
keurig nagaan wat ons een ha suikerbieten kost.
Wanneer men niet aan kostprijsberekening deel
neemt, zal men ook moeilijk kunnen'gelooven, dat
een hectare bieten op zoo hooge kosten komt.
Men heeft met de kostprijsberekening ook een
zeer goed bewijs, dat men aan iedereen kan toonen.
In Groningen is men hiermede al veel langer bezig
dan in onze provincie. Spr. wekte ons dan ook ten
zeerste op om allen onze medewerking te verleenen
aan de kostprijsberekeningen. Wanneer, wij dan
bij de een of andere instantie met bewijzen moeten
komen, hebben wij aan de kostprijsberekening een
afdoend bewijs.
Spr. gaf ons daarna nog de kostprijsberekeningen
van enkele andere gewassen bijv.: tarwe, aard
appelen, vlas, erwten, boonen en uien.
Al deze berekeningen werden vergeleken tusschen
de jaren 1937/1938 en 1941.
Verder vergeleek spr. nog met ons twee bedrij
ven met een gelijk aantal paarden.
De bedreven waren de volgende:
A.
B.
38 ha bouwland 29 ha bouwland
13 ha grasland 11 ha grasland
6 paarden 6 paarden
1210 p. u. per paard 840 p. u. per paard
Uit deze cijfers blijkt wel zeer duidelijk, dat er
op verschillende bedrijven nog een te groot aantal
paarden wordt aangehouden. Hiermede
aan het einde van z\jn zeer leerzame le
men en kregen wij de gelegenheid tot vra-
Hiervan werd echter weinig gebruik
hetgeen ook niet te verwonderen was, d
schen deze nauwkeurige cijfers geen
krijgen was.
Wel was ons duidelijk gebleken, dat de
sten per ha zeker goed moeten zijn, willen V
redelijke belooning voor onzen arbeid hebben
De Voorzitter bracht den heer Murre dan oo'
welgemeenden dank voor zijn prachtige uite
ting, die voor ons zeer leerzaam was gewe
Hierna werd eenige oogenblikken gepauze
de pauze werd het woord verleend aan
Ir. Gebuis.
Deze sprak met ons over een geheel ande
werp en gaf ons: „Eenige algemeene indV
van het Landbouwconsulentschap in Ned.-
Spr. vertelde ons allereerst, dat hij was wer
geweest op Java en ook later nog op Timor
derhoorigheden. Er bestaan volgens spi
groote verschillen tusschen deze beide gebi
Zoowel op landbouwgebied als wat de bevol
zelve betreft.
Op Java wordt de landbouw zeer intensief be^
oefend, hetgeen wel zeer duidelijk blijkt uit het
volgende voorbeeld: Op Java leeft van 1 ha bouw
land een geheel gezin bestaande uit pl.m. 6 per
sonen. Er worden in 1 jaar van 1 stuk grond 8 a 4
gewassen geoogst.
In den regentijd, d.i. van December-April, ver
bouwt men rijst. Deze wordt bevloeid. Wanneer
de rijst geoogst is, volgen de aardnoten. Na de
aardnoten volgt dan nog mais, met of zonder peul-
gewas. Voor den intensieven landbouw is echter noo
dig, dat men den grond goed vasthoudt. Indien
men dit niet goed beoogt, spoelt de grond onher
roepelijk weg. Dit is een gevolg van den sterken
regenval. De regenval bedraagt ongeveer 1800 mm,
dit is ongèveer 2% maal zooveel als in ons iand.
In de buitengewesten wordt de landbouw echter
geheel anders beoefend. De grond wordt hier 3
jaar achter elkaar gebruikt, om dan 10 12 jaar
Draak te liggen. In den braaktijd groeit dan struik
gewas enz. Dit geeft organischen mest in den grond
die in de 3 jaar weer wordt benut.
Het le jaar, dat men den grond in gebruik neemt,
verbouwt men eveneens rijst.
Deze wordt echter meestal niet bevloeid
Het tweede jaar verbouwt men mais met een
vlinderbloemige. De humusvoorraad in den grond
is nu grootendeels uitgeput.
Het derde jaar verbouwt men een meer heester
achtige vlinderbloemige. Men heeft hierdoor min
der last van onkruid.
De grond wordt in deze 3 jaar niet bewerkt. Is 't
laatste product geoogst, den verlaat men den grond
en gaat oj) een andere plaats wederom struikgewas
trekken, en begint opnieuw. (Verder werd door spr.
de bevloering der sawak's behandeld. Dit brengt
zeer groote moeilijkheden met zich mede. De te
bevloeien oppervlakte is veel grooter dan de aan
wezige hoeveelheid water. Om een evenredige
waterverdeeling- te krijgen, stuit men dan ook op
groote moeilijkheden. Als voorbeeld noemde spr.
de Branbas. Hieraan liggen op een lengte van
700800 km de sawah's, zoodat een goede water-
verdeeling hier dan ook practisch onmogelijk is.
Bovendien is er ook nog een hoeveelheid water
noodig voor de suikerindustrie, zoodat het niet te
verwonderen is, dat zoowel tusschen de bevolking
onderling, als tusschen de bevolking en de suiker-
industrieelen menigmaal geschillen ontstaan aan
gaande de waterverdeeling.
Spr. maakte ons met het volgende voorbeeld dui
delijk hoe in de buitengewesten dergelijke geschillen
op afdoende wijze uit de wereld worden geholpen.
Wanneer men hier bijv. iets steelt, wordt men een
„heks" genoemd. Dit praatje gaat snel verder en
zulk een heks wordt dan zonder meer de
afgehakt".
Hiertegenover staat de Javaan geheel a
Dit is een buitengewoon vriendelijk en beleefd
(Al- of niet gemeend.)
Op Java wordt de rijst bijna uitsluitend verbc
op sawah's. De rijst wordt voor eigen gebrui
bezigd, terwijl de andere producten groot
voor den handel bestemd zijn.
Steeds wordt de rijst hier bevloeid, het is
cultuur in den modder.
Allereerst wordt de rijst uitgelegd op een ie
bed. Dit duurt 5 a 6 weken.
Hierna worden de pluimen, die ongeveer g
zijn aan haverpluimen, op de kweekbedden uit
worpen. Dan wordt ongeveer 10 cm droog
ploegd, waarna de bevloering volgt.
De grondbewerkingen nemen ongeveer 4
in beslag. Er wordt 4 5 maal geploegd.
Elke ploegrichting staat loodrecht op de
Eiken keer wordt iets dieper geploegd, tot m
mooie modderstructuur heeft verkregen. Hierna
wordt de rijst geplant. Dit gebeurt uitsluitend door
vrouwen, „daar anders de rrjst geen vrucht zou
dragen".
Deze vrouwen verdienen 6 a 8 cent per dag.
1 a 2 dagen wordt de sawah -drooggelegd, waar
na dan regelmatige bevloering volgt. Dit water is
noodig om zuurstof in den grond te brengen en den
grond open te houden.
