KRACHT.....
Boekhoudbureau Z-LM-
Redactioneel Gedeelte
KORTE BERICHTEN.
Oogst en regen.
STEEDS OP VOLLE KRACHT
VOOR IEDEREN DEELNEMER!
Uit een geheim weekboek van
Bram uit den Slikhoek.
AKKERBOUW.
Men is begonnen met het verzamelen van eenden
kroos, daar dit wegens zijn gehalte aan zetmeel,
eiwit en vet geschikt is voor vervaardiging van
krachtvoeder.
Wanneer men meent, dat men er beter aan doet
om graan, dat niet voor 100 droog is, te gaan
dorschen, omdat de weersomstandigheden hiertoe
dwingen, dan kan men het eerst uitstorten en laten
drogen. Door eens om te scheppen en later bij
mooi weer de deuren tegen elkaar open te zettèn,
zijn hier nog wel goede resultaten mee bereikt.
Wie zijn paarden niet dp ijzers laat loopen, om
dat het duur is en omdat de paarden toch niet op
harde wegen komen, moet zorgen, dat de hoeven
kort blijven, daar er anders gemakkelijk stukken
afbreken.
De electriciteit zal op de Jaarbeurs te Utrecht
een voorname plaats innemen. Er-is een brochure
gereed gekomen, getiteld: „Electriciteit op de boer
derij". In deze brochure is zeker iets te vindein,
waarmede de landbouwers hun voordeel kunnen
doen.
Het ruilen van vee tegen t.b.c.-vrij vee bij de vee
levering, zou niet zoo'n groot bezwaar opleveren
als niet de slechtste koe van een productieven stal
soms nog meer melk geeft dan de beste van een
niet-productieven stal.
Het verdient altijd aanbeveling geen onontsmette
taijwe, gerst en rogge uit te zaaien, thans zal dat
in neg meerdere mate gelden, daar veel nat weer
altijd aanleiding geeft tot kiemschimmels.
Men ziet in Zeeland nog dikwijls stoppelen met
een éénscharigen ploeg. Er wordt dan echter veel te
weinig werk per dag gedaan. Met een goede twee-
schaar kan men zelfs wel tot 20 cm diep ploegen,
b.v. voor koolzaad of tarwe en men doet er 1% X
zooveel werk mee.
Al zijn de schooven droog, dan zal het toch goed
zijn om ze nog even voor het mennen om te halen,
omdat de ondereinden zeker vochtig zijn of inge
groeid. Men trekt ze daarin voorzichtig om, met
de ondereinden naar wind of zon. Er zal dan weinig
of geen koren uitvallen.
Op vele perceelen zal zooveel koren uitgevallen
zijn, dat de hoeveelheid gelijk staat met dit van een
groenbemesting. In dat geval is het voordeelig,
wanneer het land niet te vuil is, niet tot stoppelen
over te gaan, maar dit eenigen tijd te laten groeien
voor groenvoeder of groenbemesting.
Jong vee beneden 350 kg komt, door de weinige
kilogrammen en het hooge afvalpercentage bijna
altijd in klasse C. Hiervoor is 3 assurantie ver
schuldigd, terwijl dat toch zeer gezonde, maar niet
slachtrijpe dieren zijn. In verband met het geringe
risico is dit veel te veel. De boer krijgt voor die
dieren intusschen geen geld.
Het is tijd van oogsten en het regent. De goud
gele graanvelden golven in den wind. De halmen
dalen en rijzen, buigen en heffen zich op.
De wind speelt zijn spel mét het yolle, rijpe koren
en de regen spot er mee en het is langzamerhand
een wreed spel geworden en een meedoogenlooze
spot.
Het wordt een strijd, op leven en dood.
De halmen rijzen en dalen en heffen zich weer
op om onmiddellijk als met een ijzeren vuist neer
te worden geslagen.
De halmen wuiven me toe. Ze roepen me. Een
smartkreet! Maak ons los! En breng ons in de
veilige schuur. Maar we zijn machteloos. We kun
nen niet. De graanmaaimachine staat stii en stom
op het veld. Het zeil, waarmee zij is afgedekt,
druipt. Het regent.
Het is tijd van oogsten en het regent.
Soms zijn het lange koorden van water die van
den hemel afhangen, dan weer een dicht gordijn, dat
zich legt over de akkers.
Het regent en de wind speelt zgn spel, tracht"' het
koren in het slijk te slaan, om het dan in den mod
der te vertrappen. Het koren schijnt wel te dansen
in den regan en in den wind, maar het is e'en
doodendans.
De schoven, die reeds afgemaaid zijn, kunnen niet
meer meedoen in den strijd op leven en dood. Zij
kunnen alleen maar wachten. Wachten op den
zonneschijn en op den verlossenden wagen, die hen
thuisbrengt in de schuur, of wachten op de zorg
zame hand, die hen weer uit het slijk opraapt en
weer opzet. Wachten op de zorgzame hand, die,
wanneer er even een pauze intreedt in dit machtige
treurspel van regen en wind, de schoven wat op
elkaar zet, opdat ze straks de ellende wat beter
kunnen doorstaan.
Het is tijd van oogsten en het regent.
De regen ruisoht op het volle, rijpe koren, dagen
en nachten.
De *regen ruischt op onze ruggen.
De regen daalt op onze lichamen.
De regen daalt in onze harten.
We worden stiller en stiller. We zeggen niets
meer. Er is alleen maar een kijken en een luisteren
naar den regen.
De velden zijn-eenzaam en verlaten. Daar zrjn
geen menschen meer en geen stemmen. Daar is
alleen maar het lied van den regen. Een zacht
zingend geluid van den ruischenden regen.
Wat is de groote mensch nu klein geworden.
Wat voelen we ons diep afhankelijk.
Dit zijn oogenblikken, waarop velen opzien naar
Hem, Die wolken, lucht en winden wijst, spoor en
loop en baan, met de bede: Bevestig het werk
onzer handen, ja, het werk onzer handen bevestig
dat. P. TH. DEN BOER.
Of hej bedrijf groot is of klein, of de boekhouding
omvangrijk is of beperkt, kortom, wat zich ook
voordoetaan de verzorging van boekhouding
en belastingzaken geeft het Boekhoudbureau alle
krachten. Alles krijgt de volle aandacht.
De belangen der deelnemers worden met toewijding
verzorgd.
Stelt Uw belangen in goede handen en wordt deel
nemer bij ons Bureau.
28 Aug.3 September.
Morgen, 4 September komt de oogst binnen,
wanneer het weer zoo blijft. Ja, wanneer het ge
wone tijd was zou het koeken bakken zijn, doch nu
zal het einde van den oogsttijd alleen maar een blij
en opgelucht gemoed geven. Ja, het is toch nog
goed oogstweer geworden al heeft het lang geduurd.
De dagen korsten anderè weer al heel goed in, want
om 9 uur kan je in de schuur niet veel meer zien
en 's morgéns is het ook zeer lang nat van den
dauw. Maar enfin, het leed is geleden en een groote
doorn ,uit den voet. Je kunt overal de dorsch-
machines al hooren ratelen en de opbrengst van
wintertarwe schijnt gemiddeld niet slecht te zijn,
al maakt een zwaluw nog geen zomer, 't Is wel
alles abnormaal, de Zeeuwsche boer kan zijn pro
ducten laten drogen, doch dat is de schuld der
weersomstandigheden, waar van 't jaar geen ont
komen aan was. maar naar den zin is dit niet. We
waren altijd trotsch op ons mooi droog product en
met welgevallen konden we onzen arm diep in de pas
gedorschte tarwe steken om haar kwaliteit aan té
voélen en stijf, klam graan was ons een gruwel.
Over het algemeen genomen is het toch nog mee-
geloopen, want we hebben wel eens gestaan zonder
hoop, dat het leek of al onze arbeid zou vernietigd
worden en werden we gedachtig onze kleinheid, dat
we hier ook niets, totaal niets tegen konden doen.
Alles zal reg kom van den ouden Brand is hier ook
bewaarheid. De zomer 1941 zal in onze gedachten
blijven als de natte zomer. We hebben toch nog
geleerd; in ons vak raakt vmen nooit uitgeleerd.
Al een 'jaar of wat ging het oogsten van een leien
dakje, doch nu werden we er attent op gemaakt,
dat aan ons graan nooit te veel moeite en zorg na
het snijden kan worden besteed, dat het stuiken en
schelven nooit te goed gebeurt en dat nat snijden
en opbinden altijd uit den booze is (dat van 't jaar
heel moeilijk was). Er is toch door te weinig
moeite en zorg meer schade gekomen dan moodig
was, laten we dat eerlijk bekennen.. Zoo doende
leert men. In mijn dagboek heb ik geschreven:
,,De zomer 1941 heeft door zijn vele regens ons
veel zorg en schade bezorgd, doch ook onze fouten
aangetoond.. De eene oogst binnen, de andere
beginnen. Na de tarwe onze tweede hoofdvoedsel
de aardappel. De Bintjes zijn het eerst aan de
beurt. De opbrengst is heel wat minder dan vorig
jaar, doch ze zijn de laatste weken nog hard ge
groeid, want het leek 1 Aug. nog nergens naar. Er
is mij gevraagd waarom ik van Duitsche stüken
spreek inplaats van stuiken. Nu heb ik gehoord
uit overleveringen, dat de Duitsche stuiken voor 't
eerst werden toegepast in 1886 door den Duitschen
opzichter Jurgens in den Wilhelminapolder, vandaar
den naam Duitsche stuiken en dat woord stükem
heb ik eens een keer gelezen ergens, maar ik wil er
gaarne van af om het met den vrager eens te blij
ven; ik ben geen taalkundige als hij. het gaat mij
als boer er meer om, hoe de stuiken staan dan hoe
ze heeten, dus voortaan staat hier steeds stuiken;
afgesproken.
ONTSMETTING VAN TARWE, GERST
EN ROGGE.
Mede in verband met de voedselvoorziening
wordt ter verbetering van de opkomst en ter be
strijding van de ziekten, die met het zaaizaad
worden overgebracht, de ontsmetting van alle uit
te zaaien tarwe, gerst en rogge dringend aanbe
volen. Te meer is ontsmetting noodzakelijk, omdat
in verband met de slechte weersomstandigheden
tijdens het afrijpen en oogsten van het graan, de
kans zeer groot is, dat het zaaizaad door kiem
schimmels is aangetast.
Geen korrel {worde daarom onontsme® uitge
zaaid, dus oók niet van te velde en op partij
goedgekeurde tarwe, gerst of rogge.
De ontsmetting kan op twee manieren worden
uitgevoerd, nl. nat en droog. De natontsmetting x
vindt hier te lande hoofdzakelijk volgens, de om-
schep-methode plaats. Hierbij wordt het zaad op
den dorschvloer of op een zeil, onder toevoeging
van de ontsmettingsvloeistof, zoolang omgeschept,
dat men er verzekerd van kan zijn, dat alle korrels
voldoende bevochtigd zijn geworden. Ook kan de
natontsmetting' uitgevoerd worden in voor de
droogontsmetting bestemde trommels. Noodzake
lijk is dan echter, dat een trommel gebruikt wordt,
waarbij de toevoer van de vloeistof automatisch
plaats heeft, daar anders het zaad samenkoekt en
de verdeeling van de vloeistof niet regelmatig ge
schiedt. IBij toepassing van deze „machinale om- 1
schepmethode" kan y2 k 1 liter vloeistof per hl
zaad minder gebruikt worden dan bij de gewone
omschepmethode. Men ga hiermede echter niet te
ver. Voor zaad, bestemd voor bezaaiing van per
ceelen, die ter keuring zullen worden aangegeven,
gebruike men, ook bij de machinale omschep-
methode, zekerheidshalve de gewone bij de omschep
methode opgegeven hoeveelheid vloeistof, of hoog
stens V2 liter oplossing per hl minder.
De droogqgtsmetting mag nimmer uitgevoerd
worden door het zaad met de ontsmettingsstof om
te scheppen. Zij mag alleen plaats hebben in hier
voor goed ingerichte apparaten, hetzij in trommels
of in continu werkende machines. Hoewel de thans
in gebruik zijnde middelen weinig stuiven, moeten
toch steeds voorzorgsmaatregelen genomen wor
den om het inadem^i van de ontsmettingsstof te
voorkomen. Hiervoor kan een stofmasker gebruikt
worden of men Ran een doek voor neus en mond
binden.
Bij de opgave van de aan te wenden hoeveel
heden zal bij tarwe en gerst onderscheid gemaakt
worden voor die partijen, die een gewas moeten
opleveren, dat voor de veldkeuring zal worden opge
geven en voor die, waarbij dit niet het geval is. In
het laatste geval kan, zonder dat er gevaar bestaat
voor het optreden van te veel zieke planten, een
geringere hoeveelheid ontsmettingstof gebruikt
worden. Verder zal opgegeven worden hoe gehan
deld moet worden met zwak zaad.
Ontsmetting van zaaizaad met kopersulfaat
wordt ontraden, daar dit in vele «gevallen onvol
doende werkt en meermalen ernstige kiembescha-
diging veroorzaakt.
De middelen, waarmede ontsmet kan worden,
zijn in alphabietisohe volgorde genoemd:
Nat ont snietting
Tarwe en Gerst, tegen steenbrand, kiemschim
mels en bij gerst ook tegen strepenziekte: Abavit-
natontsmetter, Ceresan-natontsmetter, Fusariol-
natontsmetter of Germisan-natomtsmetter, waar
van gebruik wordt: voor keuring te velde 3 liter
van een 3 oplossing; voor gewoon zaad 3 liter
van een iy22 oplossing en voor zwak zaad
22y2 liter van een 2 oplossing per hl graan.
Stuifbrand kan alleen worden bestreden door toe
passing van de warmwater-behandeling. Het zaad
wordt eerst 1 y2 uur te weeken gezet, in water
van pl.m. 18°20° C., daarna blijft het 4iy2 uur,
tegen afkoeling beschut, buiten water naweeken en
tenslotte wordt het gedurende 10 minuten onder
gedompeld in water, dat voor tarwe een tempera
tuur moet hebben van 53° C. en voor gerst van 51—
52° C. Na de ontsmetting moet het graan zoo
spoedig mogelijk worden afgekoeld.
De ontsmetting met warm water alleen is niet
afdoende tegen steenbrand en strepenziekte. Mede
ter voorkoming van achteruitgang in kiemkracht
is behandeling met een chemisch middel vóór,
tijdens of na de warmwaterbehandeling beslist nood
zakelijk. Bij toepassing t^an de nabehandeling
wordt genomen 50 gram van een der genoemde nat-
ontsmetters opgelost in 2 S, 2V2 liter water of 2
gram van een der droogontsmetters. Noodig is om
den trommel 4 a 5 minuten te draaien.
Door het Instituut voor Landbouwwerktuigen en
-gebouwen te Wageningen is een omtsmettingsin-
stallatie ontworpen, waarvan beschrijving en werk-
teekening op aanvrage bij genoemd Instituut gratis
verkrijgbaar zijn.
Zwak zaad- verdraagt de warmwaterbehandeling
niet zonder groote vermindering van kiemkracht.
Het is daarom zeer raadzaam, en zeker dit jaar, nu
veel graan is uitgeloopen, dat van partijen, die men
niet vertrouwt, eerst een monster wordt behandeld
en dat dan door een kiemkrachtsbepaling, liefst
door uitzaai in grond, wordt nagegaan hoe groot
de achteruitgang is.
(Zie verder pag. 5, le kolom.)
I