Redactioneel Gedeelte
NOTULEN
Jaaroverzicht
AKKERBOUW.
latere vestiging als zelfstandig boer op een pacht
bedrijf. Geen enkele toezegging kan thans echter
nog worden gedaan, dat de pioniers in de gelegen
heid zullen worden gesteld later als pachter op te
treden.
Alleen jonge boeren tusschen 18 en 40 jaar kun
nen voor plaatsing in aanmerking komen. Zij kun
nen zich uitsluitend schriftelijk wenden tot de
Directie van de Wieringermeer te Alkmaar, Post
bus 43, alwaar een aanvraagformulier voor tewerk
stelling verkrijgbaar is.
Uitdrukkelijk wordt er de aandacht op gevestigd,
dat landarbeiders voor den Noordoostpolder uit
sluitend via de Rijksarbeidsbureaux worden aan
genomen, alwaar deze categorie van werknemers
tzioh alleen kan aanmelden.
Van de Algemeene Vergadering der Zeeuw-
sche Landbouw Maatschappij, gehouden op
Woensdag 16 Juli 1Ö41, des voormidda^s te
11 uur, in de vergaderzaal van den heer J.
C. Krijger te Goes.
Voorzitter: de heer Mr. P. Dieleman; wnd. Secre
taris: de heer Ir. J. Versteeg.
Aanwezig zijn ongeveer 200 personen, waaronder
48 vertegenwoordigers van 36 afdeelingen.
De VOORZITTER opent de vergadering en heet
allen welkom, in het bijzzonder de leden van Ge
deputeerde Staten, de heeren Stieger, Goossens en
Philipse, den heer Boudewijn, spreker van dezen
morgen en den heer Ir. Droogendijk, als vertegen
woordiger van den wnd. Directeur-Generaal van
den Landbouw, en deelt mede, dat bericht van
verhindering-is ingekomen van de heeren C. Zwa
german, Jhr. Mr. A. F. C. de Casembroot en het
college van B. en W. van Goes.
Notulen.
De notulen van de algemeene vergadering van 4
December 1940 worden onveranderd goedgekeurd
en vastgesteld.
Verslag van de Commissie voor het nazien van
de rekening der Z. L. M. over 1940.
De VOORZITTER geeft het woord aan den heer
J. J. v. d. Maas, die verslag uitbrengt over het
onderzoek der commissie naar den financieelen
toestand der Maatschappij.
De heer v. d. MAAS brengt het volgende ver
slag uit:
De financieele commissie, tevens belast met het
nazien van de rekening over het jaar 1940, bestond
uit de heeren Aug. Borm te Graauw, J. J. v. d.
Maas te Wïssenkerke en J. E. van Gorsel te Tholen.
Een vergadering werd gehouden op Maandag 14
Juli 1941, ten kantore der Z. L. M., teneinde de
rekening over het jaar 1940 te contröleeren.
Afwezig waren de heeren Aug. Borm en J. E.
van Gorsel, welke laatste met kennisgeving.
De rekening werd door mij nagezien en in orde
bevonden. De exploitatierekening sluit met een
goed slot van 176,33.
Vanwege het groot aantal posten 'is het niet
mogelijk alle bescheiden met de betreffende boe-
kingsposten te vergelijken, zoodat uit verschillende
rekeningen een aantal posten zijn genomen, welke
met de bescheiden zijn vergeleken en op de juiste
wijze bleken te zijn verantwoord. Ook de saldi der
verschillende rekeningen werden vergeleken en
accoord bevonden.
Op grond van dit onderzoek ben ik vain meening,
dat de overgelegde balans per 31 December 1940
en de exploitatierekening over 1940 een juist beeld
geven van den toestand der Maatschappij en geeft
de Algemeene Vergadering gaarne in overweging,
deze rekeningen te willen vaststellen en den Pen
ningmeester te 'dechargeeren.
Ten aanzien van de exploitatierekening zij nog
opgemerkt, dat het te voorzien is, dat in de toe
komst de baten belangrijk zullen verminderen, het
welk zijn oorzaak vindt in vrij groote verschuivin
gen der Maatschappij, terwijl bovendien vaststaat,
dat enkele uitgaven niet onbelangrijk zullen strj-
gen in de bezittingen der Maatschappij, terwijl
bovendien vaststaat, dat enkele uitgaven niet onbe
langrijk zullen stijgen, zoodat er o.i. middelen die
nen te worden beraamd om te voorkomen, dat in
de toekomst de exploitatierekening nadeelige saldi
zal opleveren en geeft het Dag. Bestuur in óver
weging, hiervoor de noodige maatregelen te nemen.
De VOORZITTER zegt den heer v. d. Maas, als
vertegenwoordiger van de conimissie, dank voor
het uitbrengen van het verslag en voor het nazien
der rekening.
Zonder hoofdelijke stemming wordt besloten, de
rekening goed te keuren en den penningmeester te
dechargeeren van het door hem gehouden beheer.
Jaarrede van den Voorzitter.
((Deze rede is reeds in ons nummer van 19 Juli
opgenomen.)
Jaaroverzicht door den Voorzitter.
(Zie hiervoor het vorige, dit en volgende num
mers.)
Vervolgens geeft de VOORZITTER het woord
aan den heer. C. Boudewijn, Directeur van hét R.
V. O. Kunstmestdistributiebureau.
■(De rede van den heer Boudewijn is reeds in ons
vorig nummer afgedrukt.)
(Wordt vervolgd.)
van den Voorzitter, gehouden te Goes op
de Algemeene Vergadering der Z. L. M.,
op Woensdag 16 Juli 1941.
II.
Algemeene tweejarige tuinbooVwqurLHiissenKa-
pelle-Biezelinge (14); Kloetinge (22); Krabben-
dijke (22); Middelburg (9); Oosterland (20); Ril-
land-iBath (13); Rilland-Bath (9) derde jaar.
Éénjarige lawlbo*rvveursussen voor volwassenen.
Middelburg in landbouwboekhouden (25).
Cursussen in hoefbeslag. Te Oostburg werd het
tweede gedeelte van den tweejarigen cursus ge
geven (8)
Cursussen in paardenkennis. Te Middelburg werd
een cursus in paardenkennis gegeven (22).
(De tusschen haakjes geplaatste cijfers geven het
aantal leerlingen aan.)
Uit deze gegevens is op te maken, dat de Z. L. M.
weer gedaan heeft wat ze kon om het onderwijs te
brengen, daar waar dit noodig is. Ondanks de ver
duisteringsmoeilijkheden is toch een behoorlijk aan
tal cursussen gegeven.
Dit stemt tot verheuging, al is dit geen voldoe
ning. Immers zijn er nog veel te veel jongens die
in de wintermaanden door deze gelegenheid heel
wat meer kennis zouden kunnen vergaren. Laten
deze zich toch reeds nu al tot een land- of tuin-
bouwonderwijzer wenden en zich als leerling op
geven voor een in den a.s. winter te houden land-
of tuinbouwcursus.
Men begint meer en meer doordrongen te worden
van de -noodzakelijkheid zich* een goede dosis land
en/of tuinbouwkennis eigen te maken. De inrich
tingen van onderwijs, die op dit gebied in Zeeland
bestaan, n.l. de Rijkslandbouwwinterscholen en de
lagere landbouwscholen worden thans druk bezocht.
1-and.hmüwhuishoiudonderwijs. Ook het onderwijs
voor meisjes heeft nog steeds de volle belangstelling
der Z. L. M. De plannen voor den bouw van land-
bouwhuishoudscholen te Terneuzen en Schoondijke
zijn ondanks de moeilijke tijdsomstandigheden
verder uitgewerkt en ter goedkeuring aan het
Departement gezonden. Voor beide rcholen is toe
stemming voor den bouw gegeven, zoodat tot aan
besteding kon worden overgegaan. In Terneuzen
zal een geheel nieuw gebouw worden gesticht,
waarvoor het bouwterrein aan de Leeuwenlaan
reeds vroeger was aangekocht, In Schoondijke is
een bestaand schoolgebouw van de gemeente over
genomen, hetwelk tot landbouwhuishoudschool. zal
worden verbouwd.
Met de drie reeds bestaande schoolgebouwen
wordt dit aantal dan tot vijf uitgebreid, zoodat
behalve voor Walcheren en Zuid-Beveland binnen
korten tijd de overige deelen van Zeeland een be
hoorlijke inrichting zullen hebben voor het Volgen
van landbouwhuishoudonderwijs.
Er zullen dan scholen zijn gevestigd in Zierikzee,
Tholen, Kortgene, Terneuzen en Schoondijke. Het
is onze overtuiging, dat deze scholen van groot nut
zullen kunnen zijn voor de geheele plattelandsbevol
king van Zeeland.
Naast het onderwijs aan de scholen worden nog
een drietal ambulante cursussen gegeven, n.l. in
Schoondijke, Nisse en Koudekerke.
De belangstelling voor het landbouwhuishoud
onderwijs is in het algemeen bevredigend, alleen in
Tholen en Kortgene is dit anders, hier moet moeite
worden gedaan om de klassen aan deze school
behoorlijk te bezetten.
Het onderwijs werd tengevolge van den oorlog
eenigen tijd onderbroken, maar is op vrijwel alle
plaatsen in de maand Juni hervat kunnen worden,
behalve in Kortgene waar het gebouw voor mili
taire doeleinden was gevorderd.
Belangrijke schade werd aan onze gebouwen niet
geleden. Alleen van de inventarissen te Schoon
dijke, Koudekerke en Kortgene is een gedeelte ver
loren gegaan, hetwelk aan de bevoegde instanties
is opgegeven. In Zierikzee was het schoolgebouw
ingericht als hulpziekenhuis.
Aan de school te Zierikzee waren de hieronder
genoemde leerkrachten verbonden, t.w.:
Mej. C. N. van Liere, leerares-leidster, mej. C. M.
Voerman, leerares Na., mej. L. H. S. Biermasz,
leerares stofversieren tot 1 Sept., op welken datum
genoemde leerares wegens huwelijk ontslag heeft
gevraagd, mej. iM. van Lubeck, leerares Na., mej.
G. G. iSikkens, leerares N XIX, mej. F. de Kat.
leerares Na. en mej. O. C. M. M. Barends, leerares
in kinderverzorging en -opvoeding. Verder de
heerén W. iP. |L. Bakker, N. A.' Quist en C. A.
Breetvelt, die de land- en tuinbouwvakken, alsmede
het algemeen vormend onderwijs verzorgden.
Het aantal leerlingen aan deze school is zeer
bevredigend. Het schooljaar loopt van 1 Oct.30
Sept. In het tijdvak 1 Jan.30 Sept. waren de
volgende leerlingen ingeschreven:
1 le klasse 2-jarige cursus met 16 leerlingen en
18 lesuren per week.
1 ,2e klasse 2-jarige cursus met 19 leerlingen en
17 lesuren per week.
1 3e klasse 3-jarige cursus met 18 leerlingen en
13 lesuren per week.
1 le klasse 2-jarige cursus met 16 leerlingen en
12 lesuren per week.
1 2e klasse 2-jarige cursus met 18 leerlingen en
12 lesuren per week.
Tijdvak 1 Oct.31 Dec.:
1 le klasse 2-jarige cursus met 19 leerlingen en
18 lesuren per week.
1 2e klasse 2-jarige cursus met 16 leerlingen en
17 lesuren per week.
1 le klasse 2-jarige cursus met 19 ieerlingén én
11 lesuren per week.
1 2e klasse 2-jarige cursus met 15 leerlingen en
11 lesuren per week.
1 klasse ljarige cursus met 16 leeHingen en 8
lesuren per week.
Voorts werden gegeven 1 acht-maands cursus
met 19 leerlingen per week en 2 avondnaaicursussen
met 7 leerlingen en 2% lesuur per week, 2 middag
naaicursussen met 38 leerlingen en 2y2 lesuur per
week en 1 kookcursus met 18 leerlingen en 2y2
lesuur per week.
In Tholen waren werkzaam:
Mej. J. A. Kome, leerares-leidster, mej. M. van
Lubeck, leerares Na., mej. E. Boon, leerares L.O.
en den heer A. P. Bil, land- en tuinbouwonder-
wijzer. Het schooljaar loopt van 1 Mei—30 April.
Het aantal leerlingen bedroeg van 1 Jan.30
April:
1 le klasse 2-jarige cursus met 14 leerlingen en
18 lesuren per week.
Van 1 Mei31 Dec,:
1 le klasse 2-jarige cursus met 15 leerlingen en
18 lesuren per week.
1 2e klasse 2-jarige cursus met 14 leerlingen en
17 lesuren per week.
Voorts een 1-jarige cursus met 14 leerlingen en
8 lesuren per week.
Zooals reeds hierboven is opgemerkt, kon het
aantal leerlingen aan deze school veel grooter zijn.
Wij wekken dan, ook alle hiervoor in aanmerking
komende meisjes op, kennis van onze leerplannen
te nemen, waaruit zal blijken dat een cufkus voor
allen van groot nut zal kunnen zijn.
(Wordt vervolgd.
RASSENKEUZE WINTERGEWASSEN
HERFST 1941.
Eerste Bericht.
Koolzaad.
Wanneer we de in ons lacid in den loop der jaren
beteelde oppervlakte koolzaad overzien, komen we
tot het volgende beeld:
gemiddeld aantal
hectaren
1861/70 23.117
1871/80 12.690
1881/90 7.655
1891/1900 4.701
1901/10 3.047
1911/20 2.767
1921/30 2.097
1931/38 1.973
Hieruit blijkt, dat in de zestiger jaren de kool
zaadteelt een belangrijke plaats innam in onzen
landbouw. De verbouw is geleidelijk ingekrompen
tot ongeveer 2000 ha gemiddeld in de jaren 1931/38.
De teelt bleef in Groningen, Noord- en Zuid-Holland
en Noord-iBrabant van eenige beteekenis, daarna
kunnen nog Friesland en Gelderland worden ge
noemd. In de overige provincies werd slechts zeer
sporadisch een perceel koolzaad aangetroffen.
De koolzaadverbouw in Nederland is geheel ge
baseerd op Mansholt's Hamburger koolzaad, dat in
1895 werd geselecteerd uit handelszaad van een
Hamburger firma. Het ras werd in 1899 in den
handel gebracht eni heeft de ouderwetsche land-
rassen gein eel verdrongen.
Mansholt's 'Hamburger koolzaad onderscheidt
zich door egaal kort stroo, bleekgele bloem en
vroege rijping. De korrel is vrij klein, het op
brengstvermogen zeer goed.
Onder de tegenwoordige omstandigheden, nu de
koolzaadteelt van overheidswege sterk wordt ge
stimuleerd, zou het van belang zijn de beschikking
te hebben over rassen, die b.v. laat zaaten goed
verdragen of wel, die neg eerder of later rijpen
dan het thans verbouwde ras.
Sedert eenige jaren zijn een tweetal Duitsche
rassen in beproeving, het eene is gekweekt door C.
Janetzki te Schneidenburg, het andere door Dr. H.
Lembke te Malchow. Naar het zich laat aanzien,
zal Janetzki's koolzaad hier te lande geen toe
komst hebben wegens het slappe stroo. Een bete
ren indruk heeft Lembke's koolzaad gemaakt. Dit
ras verschilt in veel opzichten van Mansholt's
Hamburger. Tijdens den winter zijn de planten van
Lembke's koolzaad kort en gedrongen, ze ontwik
kelen zich tot een krachtig, forsch, iets wild en
onegaal gewas, dat ongeveer 30 cm langer wordt
dan Hamburger. Lembke's koolzaad bloeit wat
later, (beeft donkergele bloemen en rijpt tenslotte
4 a 5 dagen na de Hamburger. In overeenstemming
met het s£orsche gewas zijn de hauwen groot van
stuk, terwijl de eveneens groote zaden op het oog
van uitstekende kwaliteit zijn. Ook de opbrengst
lijkt goed te zijn. Beproeving in de practijk op be
perkte schaal kan worden aanbevolen. De iets
latere rijping kan bij uitbreiding der cultuur voor
de indeeling van de oogstwerkzaamheden van be
lang zijn.
In een volgend bericht hoop ik iets meer over de
opbrengst en het oliegehalte te kunnen mededee-
len; tevens zal dan worden bekend gemaakt of het
ras in de Rassenlijst voor landbouwgewassen wordt
opgenomen.
Het origineele zaad van Lembke's koolzaad, dat