NOORD-BRABANTSGHE MUVAN LANDBOUW
Keuringsdienst NOORD-BRABANT.
Voedselvoorziening in oorlogstijd.
(V. V. 0.)
Ned. bond van boerinnen e.a. plattelandsvrouwen
PACHTBUREAU VOOR NOORD-BRABANT.
De Secretaris van het Pachtbureau voor Noord-
Brabant, zal voor belanghebbenden zitting houden
tot het geven van adviezen in pachtzaken en het ver
strekken van modelpachtovereenkomsten:
te Breda in Café de Graanbeurs, Reigerstraat no.
18, op Maandag 29 April a.s., des namiddags van
25 uur;
te Cuyki, in Café de Korenbeurs, op Dinsdag 30
April a.s., des namiddags van 25 uur;
te Helmond, in Café van Stiphout, Noord-
Koninginnewal 9, op Vrijdag 3 Mei a.s., des namid
dags van 25 uur.
Voorts is de Secretaris voor belanghebbenden te
spreken ten kantore van het Pachtbureau, Oranje
Nassaulaan No. 20 te 's Hertogenbosch, op Maandag,
Dinsdag en Woensdag van iedere week, in den voor
middag.
AANGIFTE VOORJAARSGEWASSEN.
Aangifte van voorjaarsgewassen voor de keuring
te velde in 1940 moet geschieden vóór 15 Mei 1940.
Bij de aangifte moeten de certificaten van her
komst worden ingezonden. Ook dit jaar moet voor
ieder perceel een aangifte-formulier worden inge
zonden. Dus niet alleen voor ieder gewas, doch ook
voor ieder perceel afzonderlijk.
Aan hen, die in 1939 gewassen ter keuring op
gaven zijn een of meer blanco formulieren toege
zonden.
Degenen, die er geen of te weinig ontvangen heb
ben kunnen deze aanvragen bij de heeren J. A. Dir-
ven, Tramsingel 39 te Breda en C. G. de Jong te
Almkerk, aan wien ook de aangifte-formulieren
moeten worden teruggezonden.
Voor wintergewassen, welke zijn uitgevroren, be
hoeft geen inleggeld te worden betaald. Dit zal met
de zomergewassen worden verrekend of worden
terugbetaald.
Het Bestuur van .den Keuringsdienst
Noord-Brabant,
R. W. JANSSEN, Voorzitter.
C. G. DE JONG, Secretaris.
HET STQOMEN VAN AARDAPPELEN.
In verband met het feit, dat momenteel zeer veel
aardappelen worden gedenatureerd, lijkt het ons
gewenscht, de aandacht te vestigen op het stoomen
van aardappelen voor veevoer.
Het is algemeen bekend, dat aardappelen een
goed voer is voor het vee. De voederwaarde van
4 kg aardappelen komt ongeveer overeen met die
van 1 kg mais. Aangezien de mais ingevoerd moet
worden en de aardappelen hier te lande zelf ver
bouwd worden, zal het duidelijk zijn, dat aardappelen
als veevoeder op het oogenblik zeker de belang
stelling waard zijn.
De oorlog breidt zich steeds meer uit,,
en wanneer ons land er buiten zal kunnen blijven,
d.an mag dat al als een groot voorrecht worden
beschouwd. Het is echter wel zeker, dat de aanvoer
van granen van overzeesche gebieden steeds moei
lijker zal gaan naarmate de oorlog voortduurt, ter
wijl ook de prijzen misschien nog beduidend hooger
zullen komen te liggen. Dit alles maakt de positie
van de veehouderij er niet beter op.
De tijd zal komen, dat wij het voor het grootste
deel zullen moeten stellen met het voer, dat wij hier
zelf kunnen telen, dus met inlandsche granen ^n
hakvruchten. Men zal inzien, dat er dan voor de
voeding van het vee lang niet genoeg graan beschik
baar zal zijn. Ten eerste zal dan zooveel mogelijk
tarwe voor de broodvoorziening moeten worden ver
bouwd. Hierdoor wordt land onttrokken aan de
cultuur van gerst, haver rogge en andere voederge
wassen, die toch voor de voorziening met veevoer
van zoo groot belang zijn.
De veehouderij zal zich op andere voedermiddelen
moeten instellen.
Dat dit niet gemakkelijk zal zijn, is duidelijk. Bij
die andere voedermiddelen zullen de aardappelen dan
wel een belangrijke plaats gaan innemen.
Er zijn reeds heel wat veehouders, die aardappelen
aan hun vee voeren. Vooral de laatste jaren, nu er
door de denaturatie-regeling nogal heel wat aard
appelen geprikt worden, die alleen als veevoeder tot
waarde gebracht kunnen worden, is het voeren van
aardappelen sterk toegenomen.
Als» regel worden die aardappelen dan rauw ge
voerd en dat gaat ook heel goed. Meestal wanneer
er niet teveel grond aan zit, eet het vee de aard
appelen graag. Maar hoe later in het seizoen men
komt, hoe slechter de aardappelen worden. Zij gaan
dan geweldig uitloopen en door die spruiten kan het
dan wel eens een gevaarlijk voer zijn. Ingewand
stoornissen kunnen daar het gevolg van zijn. Wan
neer men versche aardappelen wil voeren, is men
dus aan een zekere periode gebonden. Men kan niet
langer voeren dan b.v. Juni, terwijl men niets be
waren kan tot later.
Door de aardappelen te stoomen krijgt men een
houdbaar voeder.
Dit stoomen gebeurt, zooals velen zullen weten,
door middel van een stoom-installatie. Hierbij wor
den de aardappelen in houten of van metaal ver
vaardigde vaten gedaan, waar men gedurende een
bepaalden tijd stoom door heen voert. Wanneer dat
goed is geschied, zijn de aardappelen gaar. Zij kun
nen dan worden ingekuild en bij goede bewaring
kunnen zij wel 4 a 5 jaar goed blijven. Men krijgt
zoodoende dus een voer, dat duurzaam is, waar men
te allen tijde van kan voeren, terwijl men ook,
wanneer men eens wat veel aardappelen heeft, er
voorraad van kan aanleggen.
Op het oongenblik zijn de voeraardappelen zeer
goedkoop.
In sommige streken wordt voor gedenatureerde
aardappelen slechts V2 cent per kg betaald. Dit is
lang niet de waarde, die aardappelen als veevoer
hebben. In vergelijking tot mais mag de voeder-
waarde wel op nagenoeg" 2 ct. per kg worden ge
steld. Wanneer men dus thans voeraardappelen aan
gaat koopen, dan is dat zeer voordeelig. Voor de
teler van die aardappelen natuurlijk niet.
Ook kan het voorkomen, dat men aardappelen
heeft verbouwd en die niet kan verkoopen. Laat
men ze dan denatureeren, dan krijgt men nog een
goede waarde, wanneer men ze zelf aan het eigen
vee kan opvoeren. Wanneer b.v. thans Eigenheimers
of Bevelanders, die geschikt zijn voor menschelijke
consumptie, en in klasse A vallen, beschikbaar
heeft en men laat die prikken, dan ontvangt men
2,40 denaturatie-toeslag. De voerwaarde bij ge
bruik voor eigen vee kan men wel op 1,60 stellen,
zoodat men dan nog in totaal ƒ4,voor zgn aard
appelen maakt.
Wanneer men nu weet, dat men geprikte aard
appelen momenteel zeer goedkoop kan koopen, zou
het dan niet aanbevelenswaardig zijn daarvan een
flinke partij te stoomen en in te kuilen, zoodat men
het volgend jaar een flink kwantum best voer heeft,
dat weinig heeft gekost??
De bewaarbaarheid van gestoomde aardappelen is
dus al een voordeel van het stoomen. Er zijn echter
nog meer voordeelen. Het is n.l. ook gebleken, dat
Gestoomde aardappelen beter verteerbaar
zijn dan rauwe. Het vee kan er dus meer profijt van
trekken. Ook zetten gestoomde aardappelen beter
vet aan. Voor veehouders, die aan mesterij doen, is
dat ook van belang.
Wanneer men tenslotte in het najaar stoomt, dan
is men van alle verlies door spruitvorming en adem
haling der levende knollen af. Men behoudt dan de
hoeveelheid voederwaarde, die men heeft geoogst.
Het stoomen op zichzelf behoeft niet duur te zyn.
Wanneer men de kosten van de stoominstallatie
met vuur en bediening rekent, en de boer geeft zelf
een paar menschen, om de aardappels in de vaten te
scheppen en later in de kuil te brengen, dan behoeft
het stoomen niet meer te kosten dan een paar dub
beltjes per 100 kg. Dit is wel gebleken in streken
als Overijssel en Gelderland, waar reeds verschei
dene installaties in loondienst werken. Om de kos
ten behoeft men het dus niet te laten.
Een stoominstallatie is echter op zichzelf te duur
voor één bedrijf. Men mag er wel mee rekenen, dat
een installatie momenteel ongeveer 1500,zal
kosten. Dat is voor één bedrijf te duur. Trouwens,
de stoomer heeft op één bedrijf ook lang geen werk
genoeg. Wanneer men weet, dat een flinke instal
latie in een paar dagen tijd de opbrengst van een
ha kan verwerken, dan is dat wel duidelijk.
De aardappelstoomers zijn speciaal geschikt voor
loonstoomers of coöperaties.
Wanneer iemand in een bepaalde streek zoo'n in
stallatie aanschaft en ermede langs de bedrijven
gaat, dan kunnen vele bedrijven met één installatie
bediend worden, terwijl de eigenaar er een fatsoen
lijke boterham in kan verdienen.
Ook zou het aardappelstoomen zeer geschikt zijn
voor een coöperatieve vereeniging. Wanneer die een
installatie aanschaft en er de leden mee bedient,
dan doet zij zeker een goed werk.
Wij hopen, dat het stoomen van aardappelen, ook
in ons werkgebied de aandacht zal krijgen, die het
verdient. De veevoedervoorziening zal er mee ge
baat zijn en dat is in dezen tijd een voornaam punt.
G. M.
TOEWIJZING GEDENATUREERD
ONDERMELKPOEDER VOOR KALVEREN.
De Provinciale Voedselcommissaris voor Noord-
Brabant maakt het volgende bekend:
Voor de distributieperiöde van 27 Mei tot 24 Juni
a.s. zal voor consumptiemelkbedrijven en bedrijven,
welke niet de beschikking hebben over ondermelk,
gedenatureerd ondermelkpoeder verkrijgbaar wor
den gesteld voor den opfok van kalveren beneden 1
jaar. Belanghebbenden kunnen hiertoe een aan
vrage indienen bij den plaatselijken bureauhouider
van hun district. Deze aanvragen kunnen worden
ingediend tot uiterlijk 18 Mei a.s. Aanvragen, welke
na dezen datum by den plaatselijken bureauhoud'er
binnenkomen, kunnen niet meer in behandeling
worden genomen.
GELDIGHEIDSDUUR TOEWIJZINGSBONS.
De witte toewijzingsbonnen, welke zullen worden
uitgegeven voor de veevoederdistributieperiode van
29 April tot 26 Mei en de daaropvolgende perioden,
zullen slechts geldig zijn in de periode van uitgifte!
Voor den handel blijft de mogelijkheid open 8
dagen na den geldigheidsduur de bonnen ter in
wisseling aan te bieden.
TOEWIJZING MINERAALMENGSELS,
LEVERTRAAN, VITAMINEPREPARATEN.
Het is toegestaan aan de veehouders, die zulks
wenschen", toewijzing te verstrekken van mineraal-
mengsels, levertraan en vitaminepreparaten. Deze
artikelen worden niet in mindering gebracht op de
gewone voedertoewijzing; voor de toewijzing per
maand voor varkens en pluimvee is de volgende
maatstaf vastgesteld:
Dohyfralolie
per maand mineralen levertraan of Denkavit
voor varkens 1.3 1.5 1. 0.15 1.
per 100 eenden
of 100 kippen 0.5 1. 0.05 1.
Belanghebbende veehouders kunnen zich voor het
verkrijgen van bonnen tot de plaatselijke bureau
houders wenden.
TOEWIJZING KRACHTVOEDER AAN
PAARDEN.
j8? worden er van in kennis ge
steld, dat voor werkpaarden boven 3 jaar op be
drijven van 5 tot 50 bouwland, die havertoewij-
zing tot 1 September 1940 hebben ontvangen voor
de periode van 29 April tot 26 Mei 3 kg kracht-
voeder per dier en per dag extra mag worden toe
gewezen.
TOEWIJZING MELASSE.
Ten behoeve van landbouwers, die met melasse
inkuilen, zal dit product in beperkte mate in ze-
denatureerden vorm te verkrijgen zijn. Landbou
wers, die melasse wenschen te ontvangen, kunnen
zich wenden tot den plaatselijken bureauhouder,
Z1J lijst ter invulling krijgen, aan
de hand waarvan de toewijzing zal worden beoor-
AIGEMEENE PROV. LEDENVERGADERING
van de afdeelihg Noord-Brabant van den Nederl.
Bond van Boerinnen en andere Plattelandsvrouwen
op Woensdag I Mei 1940, voorm. 11 uur, in hotel
Tholenaar, Kerkstraat te Zevenbergen.
Agenda:
1. Opening.
2. Notulen.
3. Ingekomen stukken en mededeelingen.
4. Jaarverslag Secretaresse.
5. Idem Penningmeesteresse.
6. Verslag kascommissie.
7. Verkiezing bestuursleden. (Periodieke aftre
ding: a. Mevr. v. d. Veen; b. Mevr. den En
gelsen).
Door de contact-commissie worden op de
voordracht gesteld: a. Mevr. v. d. Veen (her
kiesbaar), Mevr. Wilmink; b. Mevr. den En
gelsen (herkiesbaar), Mevr. van der Spelt.
8. Bespreking der agenda voor de a.s. Alge-
meene Landelijke Vergadering óp 18 Mei t
Arnhem te houden.
9. Beknopt verslag van de Afdeelings-secre -
ressen over de werkzaamheden van het lat-
ste seizoen (1939/40).
10. Lezing door de Algemeene Presidente van
den Nederlandschen Bond, Mevr. van Wage-
ningenDrewes te Roden (Dr.).
11. Rondvraag.
12. Sluiting.
'Namens het Provinciaal Bestuur,
Mevr. G. C. DE WAARD'BAGGERMAN
Presidente.
Ga. NELBMANS, Secretaresse.
Kosten per persoon 0,80, waarby inbegrepen kop
koffie, Brabantsche koffiemaaltijd en kop thee.
In de groote pauze gelegenheid tot rondwandeling
door de gemeente en voor belangstellenden tot het
beklimmen van den toren der Ned. Herv. kerk. van
waar men een prachtig uitzicht heeft over de West-
Brabantsche landouwen.
Na afloop der vergadering bezichtiging van de
Stalen meubelen-, bedden-, matrassen- en kapok
industrie van de Firma Hartman en Zonen te
Zevenbergen.
Opgave tot deelname aan uw Afdelingssecreta
resse vóór 24 April met storting van het bedrag.
