LANDBOUWONDERWIJS.
Het jaarverslag vermeldt, dat per ultimo 1939 het
ledental 498-bedroeg. Ontvangen werden 15%
millioen kg melk, met gemiddeld 3.30 vet. Aan
melkgeld werd uitbetaald 920.245,35, d.i. gemid
deld 5.82 cents per kg. Den leden werd 10 cents
per 100 kg geleverde melk bijgeschreven op leden
kapitaal. Aan onkosten werd 139.360,13 betaald.
De verkochte producten brachten 1.076.161,86 op.
Aan omzetbelasting werd 10.205,66 betaald. Een
specificatie van de verkochte producten volgt hier
onder. De tusschen haakjes geplaatste cijfers geven
de verkochte hoeveelheden aan in 1938.
5.092.865 liters losse melk
477.841 liters flesschenmelk
199.479 liters losse karnemelk
101.353 liters flesschen karnemelk
182.277 flesschen pap
24.438 liters room
16.555 fleschjes melkyoghurt
148.244 fleschjes chocolademelk
356.303 kg roomboter
39.695 stuks kaas
121.369 kg melkpoeder
6.220.916 liters ondermelk
(4.915.842)
334,246)
201.852)
95.087
175.000)
23.302)
13.520)
61.814)
347.321
41.903)
162.355)
(6.393.508)
Gebouwen, machines en inventaris staan gezamen
lijk voor 85.000 te boek. Reservefonds en ver
nieuwingsfonds samen 100.015 groot en de reserve
voor pensioenfonds personeel 5000.
VERLENGING BROEDSEIZOEN.
Naar ons van officieele zijde wordt medegedeeld,
ligt het in de bedoeling het broedseizoen voor kip
pen- en eendeneieren te verlengen en het thans te
doen eindigen met ingang van 19 Mei e.k. De aan
leiding hiertoe is gelegen in het feit, dat het meeren-
deel der kuikenbroeders door de ongewoon felle en
langdurige vorst van dezen winter later dan ge
woonlijk zijn begonnen met het inleggen van hun
broedeieren.
In verband hiermede ligt het tevens in de be
doeling den datum waarop het broedseizoen voor
zgn. Noord-Hollandsche Blauwen weder zal aan
vangen, alsook den datum, waarvóór de kuikens
door fokkers aan houders van vermeerderingsbedrij-
ven moeten zijn afgeleverd, later te stellen en te
bepalen op 20 Mei voor wat het broedseizoen voor
zgn. Noord-Hollandsche Blauwen betreft en 4 Mei
resp. 9 Mei, voor wat de aflevering van kuikens
door fokkers aangaat.
KRACHTVOEDER PLUIMVEE.
De Minister van Economische Zaken maakt het
volgende bekend.
Alle houders van minder dan 25 stuks kippen,
eenden, ganzen of kalkoenen, die dus van ieder van
deze diersoorten minder dan 25 stuks bezitten en
behalve deze geen andere landbouwhuisdieren hou
den of gewoon zijn te houden, kunnen, ook indien
zij georganiseerd zijn, na 29 April 1940 uitsluitend
krachtvoeder ontvangen via de Sectie Bijzondere
Diergroepen van het Rijksbureau Voedselvoorziening
in Oorlogstijd, te Beekbergen.
zullen zijn ook thans nog niet die niet min
stens eenmaal deze ronde koeken met een gat erin,
zullen koopen voor dien koffiemaaltijd, óók de Pro-
testantsche gezinnen!
Het spreekt wel vanzelf, dat de Goede Vrijdag-
een zeer groote rol speelt in het Vlaamsche leven,
dat is ook elders het geval.
In den rust van den stillen „Goe-Vrijdag" gedenkt
pien devoot het sterven van den Heiland. En tal
loos zijn de vertelsels, die de rondte doen over het
lijden van Christus, Zij hebben alle een sterk gods-
dienstigen inslag, maar zij zijn dikwijls zoo ge
kleurd met bijkomstigheden en naïeve volksche
yersieringen, dat zij voor ons, Nederlanders heel
vreemd kunnen aandoen.
Moeder vertelt de kinderen hoe het roodborstje
zich op Jezus' doornenkroon zette, om met het
snaveltje de doornen er uit te trékken. Ongetwij
feld is het méde hierom, dat de kinderen van Vlaan
deren het roodborstje, dit vriendelijke, vertrouwe
lijke diertje, nooit kwaad zullen doen
De schrijver Teirlinck, die in Vlaanderen heel wat
heeft verteld over de folklore van het land, schrijft
in zijn ,,Plantenkultus" wetenswaardige dingen over
planten en bloemen, die hun naam aan Goeden Vrij
dag danken, en over de legenden, die rond die plan
ten en bloemen zijn ontstaan. Wij denken bijvoor
beeld aan de: passiebloem, de kruisdoorn, de bloed
druppel, aan de legenden van haagdoorn (Mei
doorn), espeboom en wilg.;....
De Brabantsche boeren hebben op Goeden Vrijdag
gaarne een Oosten- of Noordoosten wind. Zuiden
wind en regen op dien dag brengen onvruchtbaar
heid en ongeluk
Alle arbeid ligt stil, maar het beploegen der
nkkers mag doorgang vinden, indien de weers
gesteldheid dit toelaat. Op Goeden Vrijdag zaait
men bloemenhet volk zegt, dat uit de zaden
dan bloesems van verschillende kleuren zullen
voortkomen.
En aan de Vlaamsche kustvernieuwen de
visscher het bedstroo, het bed aldus „reinigend",
welk begrip in nauw verband staat met alle moge
lijke andere gebruiken rond dezen tijd. Ook in
Nederland, in Duitschland en Frankrijk kent men
op het platteland de speciale of althans de nieuwe
„Paaschkleedij". „Op z'n Paaschbest zijn" is een
uitdrukking, die wel degelijk berust op honderden
jaren van folkloristische werkelijkheid in onze
Zij zullen dan dus geen krachtvoedertoewgzing
meer ontvangen van den plaatselyken bureauhouder
in hun district, doch dienen zich vóór 15 April 1940
op een klantenlijst bij een handelaar of winkelier
in pluimveevoeder te laten boeken, waarna zij bij
dezen met ingang van 29 April 1949 hun kracht
voeder kunnen betrekken.
KEURING FOKCENTRALE TE OOSTBURG.
Onder groote belangstelling, ook van overig
Zeeland, hield de Fokcentrale West-Zee uwsch-
Vlaanderen haar jaarlijksohe stierenkeuring. Steeds
kenmerkte deze keuring zich door aanvoer van
zeer goed fokmateriaal, doch nimmer is de kwali
teit zoo goed geweest als dit jaar. En dat niet
tegenstaande er vóór de keuring reeds enkele zeer
goede stieren naar elders waren verkocht. Voor
vele stierhouders waren hier nog voldoende voor
hun bedrijf passende dieren te koop. Een belangrijk
aantal stieren verwisselden dan ook van eigenaar.
Enkele bleven nog onverkocht, maar we hopen,
dat ook deze spoedig hun weg zullen weten te vin
den, om de plaats van de minder goede stieren, die
nog voor de fokkerij worden gebruikt, in te nemen.
De stieren werden in 3 klassen, naar den leef
tijd, gekeurd.
Oudere klasse:
1. Wiilliam, van Adr. Risseeuw Pzn te Cadzand;
2. Adolf, van A. J. E. Temmerman te IJzendijke;
3. van Aug. Buijck te Waterlandkerkje; 4.
Benno, van H. J. Aernaudts te Sluis; 5. Bert, van
R. A. F. Wijffels te St. Kruis; 6. Graaf van Vlaan
deren, van D. Dekker te Waterlandkerkje.
Middelklasse.
1. Marius Kuilsburg, van C. C. B. Tas te Wa
terlandkerkje; 2. Graaf II, van J. J. Riemens te
Nieuwvliet; 3. Hans Kuilsburg, van Gebr. Minder-
houd te Cadzand; 4. Bram en 5. Doris, van J. J.
Riemens voornoemd; 6. Kees, van P. C. C. Haver -
beke te Biervliet; 7. Zevenhuizen's Frans, van Abr.
Verhage te Schoondijke; 8. Albert, van Iz. Ris
seeuwHaartsen te Zuidzande; 9. Turk, van O.
Buijsse te Eede.
Jongere klasse:
1. Herta's Dries, van' Adr. Risseeuw Pzn te
Cadzand; 2. Bram, van Iz.. Risseeuw(Haartsen te
Zuidzande; 3. Elza's Rudolf/ van C. F. Vercraeije te
Aardenburg; 4. Hugo, van L. de Bruijckere te
Sluis; 5. Bob, van Em. J. Milliano te IJzendijke;
6. Pope's Graaf, van J. A^KFrovoost te Cadzand;
7. Nelis, van Z. Salomé tc' Audzande; 8. Karei IV,
van A. A. Buzeijn te Eede,^
De stieren Graaf en Dries' Kuilsburg leverden de
beste jonge stieren. Mogen ;zij nog vele jaren voor
de fokkerij behouden blijven.
Voor de zoo vee lste maal 'kwam bij deze jaarlij k-
sche keuring weer duidelijk naar voren het groote
nut van de stierenvereenigingen. De goéde samen
werking, die in dezen in W. Z.-Vlaanderen bestaat,
hebben ertoe geleid, dat deze jaarlijksohe keuring
te Oostburg steeds meer belangstelling geniet en
deze ook ten volle verdient. KLEINEPIER.
landen....... Al deze gebruiken sluiten aan bij de
symbolische voetwassching.
Geen visscher zal overigens op Goeden Vrijdag in
zee steken... Een legende wordt aan de kust ver
haald, over een vaart, waarbij in plaats van visschen
slechts schedels werden opgehaald.
De „Goede Zaterdag'' is trouwens de groote
bedevaartdag voor de visschers van Lombartzijde,
een vissChersplaatsje tusschen Oostende en de Fran-
sche grens, van wauruit vroeger tientallen Ysland-
vaarders vertrokken.
Uit eieren, op Goeden Vrijdag en Goeden Zater
dag gelegd, komen haantjes voort, zoo zegt men
in het kustland, waar menige oude boer nog eieren
op het dak van zijn schuur of op de „schouwe"
(schoorsteen) leggen zal, om onheil af te weren
Vroeger trokken in de Vlaamsche, Brabantsche
en Limburgsche steden groote processies door de
straten, waarin de „rederijkers" meegingen, uitbeel
dend en zeggend de lijdensgeschiedenis. De ter dood
veroordeelden kregen op Goeden Vrijdag dikwijls
gratie van de magistraat, als herinnering aan den
„goeden moordenaar".
En zooals men op krommen Woensdag niet spin
nen mocht, zoo mochten de kantwerksters op Goe
den Vrijdag niet klossen.
Dan wordt het PaaschavondDe klokken, die
zoolang „naar Rome geweest zijn", beginnen weer
te luiden, nadat in de kerken weer vuur gemaakt
is,. ditmaal op oud'erwetsche wijze, met vuur
steen en staal! En er zullen niet veel kinderen zijn.
die niet met vreugde luisteren naar het beieren der
.kerkklokken, die de Paschen inluiden. Vooral,
omdat de klokken bij hun terugkeer eieren laten
vallen in de tuinen, die de kinderen gaan zoeken.
Ik herinner mij zoo goed, hoe wij als kinderen
in Zeeuwsch-Vlaanderen ook zoo gaarne zochten
naar de eieren en de kleine versnaperingen, die
achter heesters en tusschen het gras waren ver
stopt. Hoewel wij Protestant waren opgevoed, had
de „terugkeer van de klokken" toch een eigenaar
dige bekoring voor ons. Meermalen heb ik voor het
venster gestaan, uitziend naar de klokken, terwijl
de merels floten en de lucht zoo zacht en glanzend
was als perlemoer.
In Nieuwpoort en in andere plaatsen van West-
Vlaanderen kende men vroeger den „Paaschboom",
een wel heel eigenaardig pendant van den Kerst
boom.
MOND- EN KLAUWZEER.
«Zeeland:
Baarland 1, Dreischor 1, Hoek 1, Krabbendijke 1,
Middelburg 1, Scherpenisse 1, Schore 1, totaal 7
gevallen in 7 gemeenten.
Gestorven dieren: 2 kalveren.
West. Noord-Hrabant
Etten 4, Fijnaart 1, Hoeven 3, Oudenbosch 2,
O. en N. Gastel 1, Princenhage 1, Roosendaal 1,
Rucphen 2, totaal 15 gevallen in 8 gemeenten.
Gestorven dieren: 4 kalveren.
SCHOOLGELDREGELING VOOR DE LAGERE
LANDBOUWSCHOOL DER Z. L. M.
TE MIDDELBURG.
Voor de leerlingen van de lagere landbouwschool
der Z. L. M. te Middelburg zal een schoolgeld wor
den geheven naar het inkomen van de ouders of
verzorgers volgens onderstaande tabel:
1°. inkomen beneden ƒ1000 per jaar 5 per leer
ling per jaar.
2". inkomen van ƒ1000 t/m ƒ1999 per jaar ƒ10
per leerling per jaar.
3°. inkomen van ƒ2000 t/m ƒ2999 per jaar ƒ15
per leerling per jaar.
4 inkomen van 3000 t/m 4999 per jaar 20
per leerling per jaar.
5°. inkomen van ƒ5000 t/m 7999 per jaar 25
per leerling per jaar.
6°. inkomen van ƒ8000 en meer per jaar 30
per leerling per jaar.
Wanneer meerdere leerlingen uit één gezin gelijk
tijdig de school bezoeken, wordt het schoolgeld als
volgt bepaald:
twee leerlingen uit één gezin 80 volgens
bovenstaande tabel;
drie leerlingen uit één gezin 60 volgens
bovenstaande tabel;
vier leerlingen uit één gezin 40 volgens
bovenstaande tabel;
vijf leerlingen uit één gezin 20 volgens
bovenstaande tabel.
On- en minvermogende leerlingen van goeden
aanleg kunnen geheel of gedeeltelijk van het betalen
van schoolgeld worden vrijgesteld. Leermiddelen
kunnen kosteloos worden verstrekt.
Bovenstaande regeling is door den Minister van
Economische Zaken goedgekeurd.
Zooals bekend is zal de school worden geopend
op 1 April a.s. Daar echter op genoemden datum
niet over een eigen gebouw kan worden beschikt,
zullen de lessen tijdelijk worden gegeven in een
lokaal van de Ohr. Kweekschool aan de Heeren
gracht te Middeliburg. Het bestuur der Chr. Kweek
school zijn wij zeer dankbaar dat het landbouw-
onderwys tijdelijk in één der lokalen van haar in
richting kan worden ondergebracht.
Zoo spoedig mogelijk zal worden getracht het
landbouwonderwijs in een eigen gebouw onder te
brengen, waarvoor onderhandelingen worden
gevoerd.
En de kinderen gaan thans rond, om zingend
eieren te vragen. In de Kempen zingen zij:
Goede vrouw, geef ons een ei
Dat de zwarte henne lei.
Geen entwat en houdt entwat,
Tot toekomend jaar entwat.
En in West-Vlaanderen klinkt het bekende:
Een ei is géén ei,
Twee ei is half ei,
Drie ei is Paasch-ei.
Een enkele maal zet men bij de boeren op Paasch
avond nog vensters en deuren open, daarbij zeg
gend: Vasten eruit Paschen erin!
Voorzoover het Paaschkalf niet is geslacht op de
boerderij, of een paar haantjes, gaat de „bazinne"
ter markt, liefst naar een der groote provincie
plaatsenZie maar eens, hoe druk de Paasch-
markt te Brugge bezocht kan zijn, en hoeveel moeite
d£ slagers niet doen om hun uitstallingen zoo aan
lokkelijk0 mogelijk te maken.
Ook het „Paaschbrood" wordt niet vergeten in
Vlaanderen, maar daarover behoef ik niets te ver
tellen. Want in tegenstelling met de Paasch-
gebruiken, die ik hierboven opsomde is er mis
schien geen enkele streek in Nederland, waar het
Paaschbrood zóó in eere is gehouden als juist in
Zeeland. Het zijn ditmaal geen koeken, zooals op
andere Christelijke feestdagen of speciale „hoog
dagen" als St. Maarten of Lichtmis, neen, het zijn
groote, heerlijke broodenIk weet nog zoo goed,
hoe er in onze jeugd één dag van het jaar was,
waarop Moeder geen brood kocht, maar het liet
bakken van het deeg, dat zij zelf had klaar
gemaakt... Dat brood was beter dan al het andere
tesamen; wanneer ik er nu aan denk, heb ik heim
wee naar dien tijd, naar dien éénen dag van het
jaar: Paaschdag.
°Naar Paschen, het zoo schoone, devote en toch
blijmoedige feest. Het feest der Opstanding,
bij het begin van de Lente, als de natuur het nieu
we, frissche leven toont. Het leven, dat eeuwig
js on óhvergankelij'k, dat niet sterft, maar dat zich
„voortzet", in de schakeling van jaar tot jaar, van
lente tot lente. BMILE BUYSSE.