KORTE BERICHTEN.
Uit een geheim weekboek van
Bram uit den Slikhoek.
Brieven uut Zuud-Beveland.
Van de Centrale Organisatie der Z. L. M.
en de Noord-Brabantsche Mij van Landbouw.
Het Bestuur van het N. R. ,S. heeft in verband
met de bijzondere tijdsomstandigheden besloten de
tentoonstelling, welke in September 1940 te 's Her-
togenlbosch zou worden gehouden, tot een later tijd
stip uit te stellen.
Ter bestrijding van bladluizen, welke in den zomer
op aardappelen, bieten en boonen voorkomen, dient
men perzikboomen, waarop de wintereieren voor
komen, reeds in Januari met 5 vruchtboomcarbo-
lineum te bespuiten.
De kans is groot, dat gedurende de volgende stal-
periode niet meer krachtvoer beschikbaar zal zijn
dan de normen voor de periode van 11 Dec. '39 tot
8 Jan. 1940 aangeven.
Een brand, welke de pompinstallaties buiten wer
king stelde, zal tot gevolg hebben, dat de Noord
oostpolder eenige maanden later in cultuur zal
komen.
De invoerrechten op landbouwtractors zijn van
15 tot 6 van den prijs verlaagd.
De Engelsche regeering heeft besloten vanaf 8
Jan. 1940 het verbruik van boter en bacon te rant
soeneeren. Het verbruik van thans zal tot op de
helft worden beperkt. Van boter wordt ongeveer
90 ingevoerd en van bacon 75 De distributie
zal tot belangrijken achteruitgang, van den import
leiden.
Vroegrijpe aardappelrassen zijn in het algemeen
meer vatbaar voor aardappelschurft dan laatrijpe
rassen. Ook de verschillende rassen onderling ver
schillen veel in vatbaarheid. Maar de bodem en de
bemesting zijn wel van den allergrootsten invloed.
Zwavelzure ammoniak en superfosfaat werken
gunstig, alsook een rjjke van humusvoorziene bodem.
De belasting van de doode hand gaat verdwijnen.
Deze belasting was ingesteld tot 1 Jan. 1940 en zal
niet meer geheven worden na genoemden datum.
Tegertwoordig worden wel tegen zeer lagen prijs
jonge hennen aangeboden. Hierbij gebruikt men de
tegenwoordige ongunstige omstandigheden, als voe
dergebrek, evacuatie of inundatie als lokmiddel,
waardoor men genoodzaakt zou zijn, zijn hennen
tegen lagen prijs op te ruimen. Men komt echter
vaak bedrogen uit, daar het veelal oude, niet meer
leggende hennen zijn. Koopt alleen bij betrouwbare
adressen. De prijs zal wellicht iets hooger zijn, doch
men wordt niet bedrogen.
Aanbevelenswaardige aardappelrassen voor vee
voederdoeleinden zijn vooral Voran, Matador,
Record, Triumph en Gloria.
Indien men gewassen wil telen, die men voorheen
niet heeft verbouwd, of waarmee men minder goed
bekend is, dan verdient het -aanbeveling eerst de
Rassenlijst te raadplegen van het Instituut voor
Plantenveredeling te Wageningen. Dit werkje is te
onzen kantore tegen den prijs van 0,20 verkrijg
baar en geeft u een overzicht van alle bekende
rassen.
De aanvoeren van tarwe en mais naar Nederland
kunnen ruim voldoende worden geacht; andere
graansoorten komen schaarsch.
In Finland is 89 van de landbouwbedrijven
volle eigendom van den boer, die er op woont. Bij
ons is het percentage eigen boeren nog geen 52
In ons land zijn op de Seruminrichting proeven
genomen met het onderzoek op tuberculose bij run
deren, met inspuitingen in de staartplooi. Het
knobbeltje, dat bij reactie ontstaat is niet weg te
nemen, zoodat geen fraude mogelijk is.
Bij de huidige suikerbietenprijzen zijn suiker
bieten bijna evenveel waard als veevoeder dan als
grondstof voor de suikerindustrie.
De Minister van Economische Zaken heeft de
crisis-zuivelbeschikking 1939, inzake vergoeding
uitvoer van kaas naar Frankrijk, ingetrokken.
2027 December.
De Kerstdagen zijn weer voorbij. Deze dagen
doorgebracht in familiekring of ouderlijk huis laten
niet na indruk te maken op ons gevoelsleven. We
zijn Weer zoo aan het eind van het jaar gekomen
en herinneren ons weer opnieuw die personen, die
ons lief waren en nabij stonden en het nieuwe jaar
1940 niet meer met ons ingaan. De Kerstdagen
brengen ons met het Nieuwe jaar terug tot de
groote werkelijkheid van ons komen en gaan hier
op deze wereld. Het jaar 1939 sluit zoo haar groote
boek en 1940 ligt nog ongeopend voor ons. Wat
zal het ons brengen Ziedaar de groote vraag, die
ons bezighoudt. Het bijna afgeloopen jaar 1939 is
zeer zeker een bijzonder jaar geweest in het groote
wereldgebeuren, maar ook op landbouwkundig ge
beuren. Toen in 't voorjaar ons prachtig mooi
wintergewas tarwe in een paar dagen tyds totaal
bevroor, hebben we met weemoed bij onzen akker
gestaan en toen we gingen zaaien in slechten struc-
tuurgrond, dachten we allen: nu het is gezaaid,
komt er niets van, we hebben ons best gedaan. En
ziet nu de resultaten. De opbrengst van die tarwe
stelt niet teleur. We konden laat bieten zaaien, veel
te laat naar onzen zin, de bieten werden nog door
een luizeninvasie bezocht, het loof werd kakelbont
en toch is de opbrengst gelukkig bevredigend ge
weest, al is het suikergehalte tegengevallen. Alleen
aan 't vlas zijn wat veel mankementen geweest, en
andere gewassen als haver, gerst, aardappels, mos
terd en blauwmaanzaad gaven geen ongunstige op
brengsten.
Met alles, uitgezonderd mobilisatie, moeten we
over 1939 nog tevreden zijn, uit ons oogpunt ge
zien. Wanneer we zoo, met de Kerstdagen onze
geboorteplaats bezoeken, kunnen we weer onze
schoolkameraden ontmoeten, die we soms reeds 25
jaar uit het oog hadden verloren. Wat zijn ze ver-
andérd, we kennen ze nog uit onze jeugd, toen we
samen kattekwaad uithaalden en nu zien we ze
daar als kalme rustige vaders wandelen over het
dorp. Mijn vriend Dirk ontmoet ik na zeker ruim
twintig jaar, die als jong schrijvertje naar de stad
vertrok en nu zelfs reeds op het Ministerie zit, vol
gens zijn zeggen. Ik kon hem niet gemakkelijk
verstaan, hij sprak geen zuiver Nederlandsch maar
meer hoog 'Haagsch. 't Was hoog Javaansch bij
mijn laag Javaansch. Maar dit is niet te verwonde
ren, hij is daar eigenlijk de leeraar voor de nieuwe
ministers. Hij moet net als de 1ste knecht de
3-jarigen inrijdt, de ministers de slag van de zweep
leeren kennen en dan moet hij ook wetten helpen
maken, zoodoende is het niet te verwonderen, dat
iemand, die altijd wetten bestudeert, gemakkelijk
door een medemensch te verstaan is. Ik geloof, dat
ons dorp niet precies wist welk een voorname per
soon het heeft voortgebracht, anders waren er zeker
eenige eerepoorten voorzijn huis gezet en een
speech van den burgemeester was zeer zeker op zijn
plaats geweest. Toch doet zoo'n ontmoeting je
goed^ menschenkennis opdoen is leerzaam.
XXXXI.
27 Dec. 1939.
De voorge keer èn 'k nog eschreve over vorst in
de locht, ma 't ei net nog een dag of wat evroze,
oewè dat 't ma van korten duur was, wan mit de
kosmisdeagen dooide et in was 't zo "dikke as een
pot, van eavond wier tet a oarig glad dus èn men
wi kanse op een bitje vorst, ma ja 't is in den tied
beter noe as dat de petoaten anmekoare stea.
Mit dat èèn in oal is kossemisse 1939 ok wi verbie,
in stevene men mit een reuzevearje op 't nieuwe
jear an, in mit die léste deagen van 't jear zitte
men zo es een poosje stille, in dan dienke men zo
es trug, is tet meeevoalle eit 'et an onze verwach
ting voldea, is et bie illusies ebleve, motte men
dankbear weze? An onze verwachting voldea, dat
za wè nie, di bin men dikkels te veeeisend vo, ma
dat men dankbear weze motten is vast, in d'èèste
plekke da men bespeard ebleve bin vo de verschrik
kingen in rampen van een oorlog, wat èn men dan
toch nog vee vore a men dan es kieken ni de vol-
kren van neaburige landen, wi ze kossemisse
eviert èn tussen springende greneaten, in beschien
op dat ogenblik onze collega's der hoeven wè motten
verleate in in brand estoken èn, dan gloaf ek da men
tot nog toe dankbear wezen motten, 'k Glöve dat
de opbringsten over 't oalgemeen ok wè redelik
ewist bin, oewè, dat een toer ewist is om de suuker
peen van 't land te kriegen, in die vielle over 't olge-
rnèèn nie mee, ze bin ma te vroeg geel oore, in dat
schient vee invloed 't èn op d'opbringst, ma nee is
der een- commissie vo onderzoek seamenesteln, die
gean dan es onderzoeke a's jeare, wi die peeen zo
geel van oore, in as ze et evonden èn, dan gaan ze
zoeke wa ze di es tegen kunne doe, in zo gean we
wi ma varder. 'k Leze di zo temet, da men a's
voorjear, meer suukerpeen kunne zoaie, noe 't kan,
wille men 't beschien nie, zo bin men noe èèmea.
Dat is dan noe 't èèste da'k eieze èn over teeltplan
1940, wan dat is vast da men 't zoaiplan 1940 wè
klearemeakt thuus zulle krien, as ze di dan ma een
bitje vortgangk achter zetten, wan noe ei je nog
kans dan men nieuw zoai- en pootgoed vo niks ane-
kocht èn, nèzowè as mit de kunsmis, wan as men
noe meer suukerpeen zoaie, in minder geeste in
erten, èn men ok wi meer kunsmis noddig, in een
tied elee en men a op motten geve oevee kunsmis of
men a's jeare noddig oan, dus gea noe je gangk ma
es, ma afijn we zu ma dienke, da ze et vo ons goed
vo mekoare bokse. Mit 't vlas is tet op 't ogenblik
ok nie wild mit de pries, dat ka je temissen goed
merke dat er een pear gullenjes monepolie opekom-
men is, centengebrek of oares vort 't vlas te diere,
ma das net èènder of da je van de katte of van de
keater ekrouwd oort as 't ma zeer doet. Noe bin
der plannen in de meak gloak om erten uut te voe
ren nea england, a was dat die dan dierder oore, di
zu ons dan wè ne vee an èn. Pier noe mo je zeis in
't leste van 't jear nog nie gen kleage oor, ma dat
mótte julder dan ma nie kwealik neme, wan dat
zit bie een boer noe èèmea in 't bloed, 'k Én eleze
dat in Kertjeen de Landb.-huusouwschoole opent is,
dus Noordbeevlanse boeremisjes e.a. oal der ni toe
oor, a je jongk bin mo je leere wa je kan, leater bi
jer blie om in dan komt oaltie van pas. Op oare
plekken in Zèeland bin die scholen een sexes oore
dus dat kan di ok, di bin 'k dan ok nie ongrust in.
Èn je vandeweke onze Konekle femielje vo de radio
ehore, ons zeate mit zen oallen nea bove op de
luudspieker. Die kleine prinsesjes ko je zo es goed
oore In dan noe ma tot kommende jeare in een
zealig uutende 1939 toeewenst van
PIER VAN DE GOSVAZZE.
KON. NEDERLANDSCH LANDBOUW-COMITÉ.
Onder leiding van den heer H. D. Louwes te
V'restpolder, werd op Woensdag 20 en Donderdag 21
December 1939 de maandelijksche vergadering dei-
Eerste Afdeeling te 's Gravenhage gehouden.
Landboorwverloven in 1940.
Bij het overleg met het departement van Defensie
is ook het vraagstuk van het verleenen van land-
bouwverloven in 1940 aan de orde gesteld, waarbij
het verlofschema, zooals dat in de periode 1914
1918 sedert Ibegin 1915 is toegepast, tot leidraad
heeft gediend.
De vergadering kon zich, enkele wijzigingen van
ondergeschikt belang voorbehouden, met het schema
vereenigen.
Als deze Regeling tot stand komt, is zulks voor den
land- en tumbouw niet ongunstig. Echter moet in
het oog worden gehouden, dat het percentage der
gemobiliseerden, dat voor zakenverlof in aanmer
king komt, thans kleiner is dan gedurende de vorige
mobilisatieperiode.
Vergoeding van evacuatie- en inundatieschade.
Mfëledeeling werd gedaan van de audiëntie, welke
"-v^ fitters der drie Oentrale Landbouw Organi
saties hebben gehad met den Minister van Defensie,
omtrent de vergoeding van evacuatie- en inundatie-
schade. De bedoeling is, dat voorbereidingen worden
getroffen teneinde te bereiken, dat de getroffen
landbouwers te zijner tijd onder zoo gunstig moge
lijke v^prw^den, het bedrijf zullen kunnen her
vatten.
Gebleken is, dat de regeling der inundatieschade
is opgedragen aan de daarvoor ingestelde com-
missie-Raaymakers, waarmede de voorzitters der
C. L. O. een onderhoud hebben aangevraagd.
Landbouwprogramma.
Het door een commissie ontworpen concept-land
bouwprogramma werd besproken en na enkele
redactioneele wijzigingen van ondergeschikt belang
goedgekeurd.
Aan de leden der Commissie, inzonderheid aan den
rapporteur Ir. T. P. Huisman, werd dank gebracht
voor hun werkzaamheid.
Prijzen consumptie-aardappelen.
Geklaagd werd over het traag verloopen van den
aardappelafzet, wat geweten moet worden aan de
groote voorraden en de geringe vraag. Wel zijn er
nog groote partijen voor veevoeding te plaatsen,
doch de denaturatiebijslag is te laag om zulks aan
trekkelijk te maken. Verzocht werd stappen te doen
ten gunste van een verhooging van dien bijslag.
Gebeurt dat niet, dan is te voorzien, dat volgend
voorjaar voor de overgebleven voorraden een groo-
tere denaturatievergoeding zal moeten worden ge
geven, terwijl de waarde der aardappelen als vee
voeder dam aanmerkelijk geringer zal zijn.
Bovendien is dan reeds door het langer bewaren
een aanzienlijke hoeveelheid veevoeder verloren ge
gaan.
Voorts werd er de aandacht op gevestigd, dat
door het aanvoeren naar de groote steden van aard
appelen uit andere provincies en het verleenen van
een premie aan den aardappelhandel voor het be
waren en omzetten van deze aardappelen, de prijzen
der in de omgeving geteelde aardappelen worden
gedrukt. Ook door de onbekendheid met de voor
waarden, welke zullen gelden voor de overname van
aardappelen door de regeering per 1 April 1940,
durven vele aardappelverbouwers het risico van het
bewaren hunner aardappelen niet nemen en gaan
zij noodgedwongen verkoopen.
Ten slotte werd er nog opgewezen, dat voor de
soort Eigenheimer 1 April als tijd van overname te
laat is, daar deze soort niet zoo lang op peil kan
worden gehouden.
Besloten werd deze punten te bespreken met het
Ryksbureau voor voedselvoorziening in Oorlogstijd
Prijzen der varkens.
Door een der aangesloten organisaties werd ge
klaagd over den minder vlotten afzet van varkens in
het gewicht van 100130 kg levend, alsmede over
den lagen prijs dezer varkens.
Daar de z.g. zware varkens een hoogeren prijs gel
den, ligt het voor de hand, dat op groote schaal tot
zwaarder gewicht zal worden gemest.
Uit een oogpunt van voederbesparing is zulks
reeds ongewenscht. Maar het grootste bezwaar is,
dat als gevolg van het grootere aanbod de prijs dei-
zware varkens ook zal inzakken. Tenslotte zal de
regeering toch tot het saneeren der varkensmarkt
moeten overgaan, waarmede echter een veel grootor
bedrag zal zijn gemoeid, dan wanneer thans een
dergelijke maatregel wordt getroffen.
Besloten werd deze aangelegenheid nogmaals .te
bevoegder plaatse in bespreking te brengen.
Toestand der veehouderij
Van verschillende zijden werd opnieuw de on
gunstige toestand, waarin de veehouders en gemeng-