Z. L. M. Starings-almanak 1940.
WEEKOVERZICHT.
Maatregelen in verband met de
voedselvoorziening.
Voor en van onze Jongeren.
De almanak is verschenen. Indien U er nog geen
bestelde, doe het dan nog heden by Uw Afdeelings-
secretaris, of stort ƒ0,75 op postrekening 190365 ten
name van Ir. J. D. Dorst te Goes, onder vermelding
van „voor almanak".
Voorts is de almanak verkrijgbaar bij de volgende
adressen, t. w.
de Kring-Secretarissen: F. C. Hanse te Zierikzee;
W. L. Klompe te Tholen; J. J. v. d. Maas te Wis-
senkerke; J. B. Becude Hullu te Groede; P. Dees
Gzn., Othene, ZaamSlag post Terneuzen; P. de Kos
ter te Kloosterzande.
Zorg voor tijdige bestelling, want de voorraad is
niet groot meer.
Zooals we deze week in de bladen hebben kunnen
lezen, heeft de Regeering toegestaan dat de opper
vlakte
beteeld met suikerbieten
in ons land voor het jaar 1940 met 25 Wordt uit
gebreid.
Toen reeds spoedig na het intreden van den oor
logstoestand in ons land de suikerdistributie werd
ingevoerd, heeft de Z. L. M. met kracht er op aan
gedrongen om uitbreiding aan de suikerbietenteelt
te geven.
Vooi" de vruchtwisseling is het wenschelijk dat
voldoende bieten kunnen worden verbouwd.
De bietenteelt is een cultuur, welke op de zwaar
dere gronden, met het oog op het behoud van een
goede structuur van den grond niet kan worden
gemist.
Daarbij komt nog, dat de bietenverbouw niet on
belangrijke hoeveelheden bijproducten oplevert,
welke voor de veevoeding van belang zijn. De wis
selvallige aanvoer van suiker van over zee, zal ech
ter ongetwijfeld bij het; nemen van het besluit den
doorslag hebben gegeven.
Met dankbaarheid maken wij gewag van deze voor
den landbouw zoo gunstige beslissing.
Nu de Regeering het zoo belangrijke besluit tot
uitbreiding van de teelt heeft genomen, zal hierop
echter o.i. dienen te volgen, dat de prijs, welke den
verbouwers voor hun bieten in uitzicht wordt ge
steld, zoodanig is, dat deze teelt loonend kan worden
beoefend. Mocht de Regeering den prijs, welke voor
de bieten wordt betaald, niet belangrijk boven dien
van oogst 1939 stellen, dan betwijfelen wij of de
gewenschte uitbreiding der teelt ook inderdaad zal
worden verkregen.
De prijs, welke voor de bieten van oogst 1939 werd
vastgesteld, staat ook na de verhooging tegenover
verschillende andere producten, te laag.
Wij zijn dan ook van meening, dat de genomen
maatregel slechts ten volle tot zijn recht zal komen,
wanneer voor de bieten een belangrijk hoogere prijs
wordt vastgesteld dan die welke voor oogst 1939
gold.
In sommige landbouwbladen lazen wij klachten
over de
kimsttnestdistributie,
welke veelal zijn terug te brengen tot het te laat be
schikbaar stellen van kunstmestbormen.
Wij hebben ons te dezer zake tot de bevoegde
instantie gewend en vernomen, dat zij, die in October
en November hébben besteld of zij, die kali of slak-
kenmeel hebben aangevraagd, hun kunstmestbonnen
nog deze week bij den plaatselijken bureauhouder
kunnen verkrijgen.
Alle overigen, die tijdig, d.w.z. vóór 15 November
hun aanvrage hebben gedaan, kunnen er rekening
mede houden, dat alles omstreeks 15 Januari 1940
gereed zal zijn.
Tevens vernamen wij, dat voor niet-aangeslo tenen
bij de landbouw-crisis-organisatie, een afzonderlijke
regeling zal worden getroffen, welke zeer binnen
kort zal worden bekend gemaakt.
Het
boter- en margarinevraagstuk
is in de Tweede Kamer besproken bij de behandeling
van de begrooting van Defensie o.m. is door ver
schillende sprekers een krachtig pleidooi gevoerd
voor het gebruik van boter door de militairen.
De Minister heeft zich op hetzelfde stp.ndpunt
geplaatst als zijn ambtsvoorganger n.l., dat de hoo
gere-kosten 21/2 millioen gulden per jaar een
bezwaar vormden voor het verstrekken van boter
aar. de weermacht.
De Minister heeft voorts medegedeeld, dat tus-
schen het Departement van Economische Zaken en
bet Departement van Defensie, wat dit botervraag-
stuk betreft een nauw contact wordt onderhouden.
Het officieel orgaan van de F. N. Z. merkt naa.-
aanleiding hiervan op, dat hieruit mag worden af
geleid, dat opnieuw over het kostenbezwaar zal
vorden gesproken en wijst voorts op het volgende:
De belastingbetaler wil natuurlijk gaarne, dat het
door hem opgebrachte belastinggeld zoo zuinig mo
gelijk gebruikt wordt. Wij willen eaarne aannemen,
ciat dit by leger en vloot ook het geval is, maar
wat wij niet aannemen is: dat men steeds zijn be
stellingen in het buitenland zal doen, al kunnen deze
daai soms tegen lageren prijs geplaatst worden dan
in het binnenland.
Ook bij leger en vloot zal men aan het behoud van
de binnenlandsche industrie en de werkgelegenheid
moeten denken, maar ook de weerbaarheid van ons
land komt hierbij te pas. Welnu, dit zelfde richt
snoer moet by het botermargarinevraagstuk wor
den toegepast. Het gaat hier om de instandhouding-
der melkveehouderij en alles wat daaraan vast zit.
Dit belang is voor ons land tientallen malen grooter
dan de geheel e Unilever, met al zijn onderhoorig-
heden, al zijn die er nog zooveel.
Boter blijft ons land altijd produceeren, ook al
komt er geen kilo veevoer meer binnen. De marga
rineproductie is echter geheel afhankelijk van den
aanvoer van over zee.
Trouwens als de margarine-zeeptrust aan ons volk
geen geld meer zou kunnen verdienen, gaat ze zich
toch verplaatsen. De boterproducent daarentegen is
het volk zelf.
De redactie van genoemd blad besluit zijn be
schouwing over dat vraagstuk met de opmerking,
dat de Ministers dit allen eens goed overwegen en
dan nagaan wat hier het zwaarste weegthet belang
der Unilevertrust of dat van meer dan honderd
duizend boeren. Zij mogen hierbij tevens wel beden
ken, dat het 'boter-margarinevraagstuk zoo lang
zamerhand op groote groepen in den lande indruk
begint te maken, niet het minst op de militairen
zelve. Van de boeren moeten zij maar aannemen,
dat dit vraagstuk niet meer losgelaten wordt.
Met deze beschouwing stemmen wij ten volle in.
Het is zelfs zoo erg, dat in de cantines geen 'boter
verkrijgbaar is. Naar aanleiding van deze vraag in
de Kamer, heeft de Minister toegezegd, dat hij in
overweging zal geven om boter in de cantines ver
krijgbaar te stellen.
Zooals bekend, wordt sedert eenigen tijd een
exportheffing op stroovlas
toegepast, teneinde een te groote uitbreiding van
den vlasexport te voorkomen. In het Friesch Land
bouwblad wordt er op gewezen, dat bij het vast
stellen van deze exportheffing, die een wisselend
karakter draagt, ervan wordt uitgegaan, dat de
heffing in werking treedt, zoodra de prijs van het
stroovlas van gemiddelde kwaliteit stijgt boven 12
cent per kg.
Bij een stijgenden exportprijs zal de heffing worden
verhoogd en wel zoodanig, dat de prijs, dien de ver
bouwers ontvangen voor gemiddelde kwaliteit,
slechts langzaam boven 12 cent per kg oploopt.
De heffing wordt door de Nederlandsche Akker-
bouw-Centrale geregeld herzien; aanvankelijk heeft
deze heffing cent per kg gerepeld stroovlas be
dragen. Kortgeleden is de heffing bij uitvoer van
stroovlas verhoogd tot 20 per 1000 kg. Daar deze
heffing te hoog wordt geacht voor het vlas van
minder goede kwaliteit, heeft het Dagelijkscne
Bestuur der Z. L. M. in zijn laatst gehouden verga
dering het Landbouw-Comité verzocht de heffing
procentisch te doen vaststellen al naar de waarde
van het uit te voeren vlas.
Hierdoor wordt voorkomen, dat een te zware
druk op het minder goede vlas wordt gelegd.
De 11de aflevering van het maandschrift van het
centraal bureau voor de statistiek bevat een over
zicht van de loonregelingen in den land- en tuin
bouw, welke als gevolg van door den Minister van
Oeconomische Zaken aan
werkgevers opgelegde arbitrage
voor het tijdvak 1939/1940 zijn vastgesteld. Het zijn
er dit jaar ongeveer 160, terwijl voor 1938/1939 pl.m.
120 loonregelingen als gevolg van verplichte arbi
trage tot stand kwamen.
In de meeste gevallen schreven de rijksarbiters
voor om zich aan dezelfde loonen en andere arbeids
voorwaarden te houden als vervat in de hun gebied
bestaaande collectieve arbeidsovereenkomst. Red.
VERRRUIKS- EN POOTAARDAPPELEN.
Van officieele zijde wordt medegedeeld, dat de
indertijd verstrekte uiteenzetting omtrent den aan
koop van verbruiksaardappelen en den eventueelen
steun voor pootaardappelen een verbetering behoeft,
daar de garantieprijs voor in de klasse A goedge
keurde pootaardappelen niet geldt voor de sortee
ring 3555 mm (vierkantsmaat)doch voor de sor
teering 3550 mm, dezelfde sorteering dus als voor
de in de klassen iB en C goedgekeurde pootaard
appelen.
In antwoord op vele vragen uit handelskringen
wordt hieraan nog toegevoegd, dat de per 1 April
1940 zoo noodig te treffen regeling inzake onver
kocht goedgekeurde pootaardappelen niet alleen zal
gelden voor eventueel bij de telers aanwezige voor
raden, doch evenzeer voor die bij den handel.
HET ZOMER WERK.
De vorige maal hebben wij aangegeven wat de
Zeeuwsch-Jonge-Dandbouwers-Organisatie (Z. J. L.)
op het programma heeft staan voor den winter,
thans willen wij iets zeggen van het zomerwerk.
Met opzet zeggen wij iets, want een actieve ver-
eeniging zal steeds weer nieuwe mogelijkheden zien.
Vergaderingen.
v Deze behooren zoo weinig mogelijk gehouden te
'worden. De Z. J. L. moet zich niet ten doel stellen
om evenals de organisaties der ouderen een groote
zomervergadering te houden met sprekers, een
maaltijd en een rijtoer. Daarin moet de kracht der
vereeniging niet uitkomen. Laten wij niet beginnen
met na-aperij van de ouderen. Een kleine jongen
met een pruim tabak, een pflp of een sigaar in zyn
mond maakt zich zelf bespottelijk. Zoo ook de
jongeren organisaties, indien zij dingen doen, die zy
maar klakkeloos van de ouderen overnemen. Laten
wij ons zelf blyven, ons eigen karakter bewaren.
Is dan een Zomervergadering verkeerd? Heele-
maal niet, ik wil juist voorstellen om deze te houden.
De meesten van onze jonge landbouwers zullen
slechts een zeer oppervlakkige kennis bezitten van
onze eigen provincie. Staande op den dijk of op het
duin ziet men over het water de andere eilanden of
gedeelten onzer provincie. Men kent echter zoo
weinig van het leven en de gedachten van zijn vak-
genooten die daar aan de overzijde arbeiden en
denzelfden strijd om het bestaan moeten voeren. Het
water is de oorzaak dat wij, die behooren tot den
Zefuwscl^n volksstam, zoo ver van elkaar leven. Nu
lijkt het ons zoo nuttig en mooi, indien wij elkander
in onze eigen provincie beter leeren kennen. Indien
nu, desnoods volgens een vast plan, elke vereeniging
op^haar tijd optreedt als gastvrouw en een andere
vereeniging op bezoek uitnoodigt dan zal dit onze
volksgemeenschap ten goede komen, onzen levensblik
verruimen en een grootere vakbekwaamheid ten
gevolge heblben.
Het bezoek van een vereeniging kan naar verkie-
•zing vastgesteld worden op 2, 3 of meer dagen. Elk
lid der uitnoodigende vereeniging zorgt voor de
ontvangst van een bezoeker.
Er wordt dan een begroetingssamenkomst georga
niseerd, w/a,80i\ iets gezegd wordt over de streek die
bezocht wordt, de werkwijze, de gewoonte, enz.
Vanzelfsprekend draagt deze vergadering een gezel
lig en feestelijk karakter. Men tracht het de gasten
zoo gezellig mogelijk te maken. De vereeniging
organiseert excursies in de omgeving en bezoekt de
eventueele proefvelden die zij zelf heeft aangelegd.
Verder dient men de leden ook de gelegenheid te
latenlpm hun eigen gast het eigen bedrijf te laten
ziW ^^met hem te vertoeven in den eigen gezins
kring.
Wij meenen dat op deze wijze aan een groot aan
tal jonge landbouwers enkele prettige en leerzame
dagen bereid worden, zoodat reeds lang van te
voren verlangend wordt uitgezien naar den tijd van
de zom^'bije^komsten der Z. J. L.
Praa tavonden
De zomer is voor dén boer.de tijd om te werken
en niet de tijd om te praten. Toch zal het na
gedanen arbeid nuttig zijn om zoo nu en dan eens
bijeen te komen om over het bedrijf en de bedrijfs
voering mét elkaar te praten. Tijdens den zomer
kan zooveel leerzaams worden opgemerkt.
Elke vereeniging regele het aantal bijeenkomsten
zelf naar gelang haar leden tijd hebben om deze te
bezoeken.
Excursies.
Elke vereeniging organiseert een excursie, dus
waarom zouden wij dit ook niet doen. In naam
worden excursies altijd gehouden om te leeren, doch^
in de practijk komt het vaak neer op een vacantie-"
tochtje. Wij achten het heelemaal niet verkeerd, dat
men als excursiedoel niet altijd op het programma
zet bezoek aan die en die boerderij of bezichtiging
van dat en dat proefveld. Door te reizen verruimt
men zijn blik, vooral als dit reizen geschiedt onder
goede leiding. Er is in ons land nog zooveel moois
en schoons waarvan velen het bestaan niet weten,
noch vermoeden. Bij deze excursie moeten de leden
zelf zooveel mogelijk om beurten voor een bepaald
onderdeel zorgen onder toezicht van dien algemeenen
leider. Men moet leeren reizen. Velen stoppen op
een uitgaansdag hun maag vol limonade, zuurtjes,
flikjes, koekjes enz. Het resultaat daarvan wordt
vaak genoeg gedemonstreerd om dit nader aan te
duiden. De oorzaak van dit op zoo'n ondoelmatige
wijze besteden van zuurverdiende centen is meestal
gelegen in gebrek aan durf om tusschen de stads-
menschen in een eetgelegenheid iets te gaan gebrui
ken. Men gevoelt zich daar niet-op zijn gemak om
dat men denkt dom en onhandig te zyn. Deze
schroom moet overwonnen worden; de jongeren
moet geleerd worden zich vrij en frank op een gepas
te twijze zich tusschen zijn medemenschen te
bewegen.
Ieder lid van de jongeren-organisatie dient ook
zelfstandig een reisroute per spoor te kunnen uit
zoeken, zich telefonisch met anderen in verbinding
te stellen, enz. In de Z. J. L. zal men van elkander
en met elkander veel kunnen leeren.
Proefvelden
Elke jongere, die boer wil worden, zal er naar ver
langen om steeds beter zijn vak te leeren kennen
en om zelf in de practijk iets zelfstandig te mogen
ondernemen. Om de zelfwerkzaamheid1 te prikkelen
en de opmerkzaamheid te bevorderen by de leden
zal het nuttig zijn door elk der leden een proefveldje
te laten aanleggen en verzorgen. Hierin ligt ook
een prachtig contactpunt met de ouderen-organisa
tie. Men noodigt deze in den zomer uit de proef
velden te komen bezoeken en in den winter noodigt
men ze een keer op visite om in een vergadering
de proefveldverslagen aan te hooren en te bespre
ken.
Het verdient aanbeveling, dat het opmeten van
een' proefveldplan geschiedt in overleg met den
Rijks-Voorlichtingsdienst en de ouderen-organisa
ties.
Op veeteeltgebied zal er in den zomer ook heel
wat gedaan kunnen worden, hetgeen waarschijnlijk
in den winter zal kunnen worden voortgezet.
Andere werkzaamheden
Hetgeen reeds is opgemerkt, wordt nogmaals her
haald, een actief bestuur zal vele mogelijkheden zien
en benutten. Zoo denken wij aan het leeren kennen
van planten, van ziekten, van vogels en insecten,
enz.
De Secretaris der Provinciale Commissie
der Z. J, L.
