nemen proeven niet te groot op te zetten. Nieuwe
variëteiten, die op een fiasco zijn uitgeloopen, zjjn
er te over. W(j denken bv. aan The Queen.en Cox
Pomona.
Ails mien tot onienten wil overgaan, dan moeten
de te behandelen boomen aan zekere voorwaarden
voldoen. Ten eerste moeten stam en dikke takken
gezond zijn en bjv. niet overmatig door kanker aan
getast zijn. Verder moet de boom in zyn geheel
geen afgeleefden of zieke lijken indruk maken. Dit
kan wijzen op te hoogen ouderdotm of een wortel
ziekte.
Naast enkele nieuwigheden op het gebied van
om enten, is wat genoemd zou kunnen worden ,,de
gewone methode" nog altijd de algemeen toe
gepaste. Hierbij plaatst men de enten op de uitein
den der afgezette takken.
Ons eerste werk hierbij is dus, het afzetten van
de kroon, waarbij gezorgd wordt, den natuurlijken
vorm te bewaren; bij appel dus den bolvorm; bij
peer de meer piramidale. Bij voorkeur zal men de
enten plaatsen op takken, ter dikte van 2 k 6 cm
doorsnede. Vooral bij oudere exemplaren zal men
echter vaak zijn keuze moeten laten' vallen op
dikkere, daar hout van de gewenschte dikte te ver
van huis zit. Bij gebrek aan betere kan men ook wel
gebruik maken van 10 cm dikke takken. Kleinere
takjes, die zich op het blijvende gedeelte der dikke
takken bevinden, laat men zitten.
Wat de manier van enten betreft, hierbij kan men
kiezen tusschen spieetenten, driehoeksenten en
kroonenten. Welke van deze drie de beste is, hier
over zijn de=' meeningen verschillend. De gewoonte
speelt hierbij ook een rol. Zoo wordt in Zeeland
algemeen het spieetenten toegepast, terwijl b.v. in
de Betuiwe het kroonenten veel voorkomt. Beide
hebben vóór- en nadeelen. Als een groot bezwaar
van spieetenten is aan te merken de groote wonden,
die men hierbij moet maken. Toch valt dit in de
practyk wel mee; brj oordeelkundige behandeling
worden daarvan geen of weinig nadeelige gevolgen
ondervonden. Enkel voor de steenvruchten moet,
wat dit betreft, een uitzondering gemaakt worden
Deze verdragen de diepe spleet minder goed; ver
gommen op die plaats is niet uitgesloten. Dit geldt
in hoofdzaak de kersen; bij pruimen zijn als regel
de resultaten bevredigend.
Tegenover kroonenten heeft de spieetent het
groote voordeel, dat zij vanaf het begin stevig in
geplant zit; daardoor is de kans op uitwaaien veel
geringer. Dit laatste komt bij kroonenten, waarbij,
zooals bekend is, de ent onder de bast geschoven
wordt, veelvuldig- voor. Het aangroeiingsweefsel is
dten eersten zomer te zwak, om de meestal hard
gegroeide scheuten te houden en bij een krach tigen
wind in den zomer, knappen vele enten bij de ent
plaats af. Ditzelfde geldt in hoofdzaak ook voor
driehoeksenten. Hierbij komt ook nog, dat het
maken der inkepingen en het snijden der enten,
speciale routine vereisoht, wat echter wel geleerd
kan worden. Daar hier in Zeeland het spieetenten
overwegend is, zal hierop nader worden ingegaan.
Zooeven is gesproken over oordeelkundig werken.
Hiehbij is niet in de eerste plaats gedacht aan het
sneden en zetten der enten. Het is natuurlijk van
niet minder belang, dat door het goed snijden der
enten en het goed plaatsen gezorgd wordt, dat het
cambium van ent en tak goed met elkaar in aan
raking komt. Ook het nauwkeurig afsluiten der
wonden is een eerste vereischte. Maar naast deze
hoofdzaken moet de aandacht gevestigd worden op
enkele bijkomstigheden. In de eerste plaats maakt
men bij vlakke of schuin omhoog staande takken
de spleet steeds vertikaal, en dan wordt de ent
geplaatst aan den bovenkant der spleet. Dit maakt
de kans op later uitscheuren kleiner en ook het in
wateren van de spleet wordt er door voorkomen.
De bovenzijde, waar kans op inwateren bestaat, is,
indien de ent daar geplaatst wordt, gevuld met
callus voordat het entwas verweerd is. Dan vragen
de zeer dikke takken bijzondere aandacht. Daarbij
verdient het aanbeveling, twee enten te plaatsen,
één aan den bovenkant en één aan den onderkant
der spleet. Behalve dat men dan twee kansen heeft
(dit is bij een vakman overbodig), heeft dit andere
voordeslen. Ten eerste wordt de groote spanning,
die bij zulke takken aanwezig is, beter verdragen
door twee, dan door één ent. De spanning kan zoo
groot zijn, dat de ent als het ware doodgeknepen
wordt. Het plaatsen van. een houten wig in de spleet
voorkomt dit ook. Een tweede voordeel is, dat bij
het plaatsen van een ent aan beide zijden, het
weefsel averal in leven blijft. Zet men slechts één
ent, dan is de kans groot, dat de tak aan de andere
zijde gedeeltelijk afsterft, wat zeer hinderlijk is voor
een goede overgroeiing. Plaatst men ook aan den
onderkant een ent, dan blijft ook daar de sapstroom
doorgaan en ibljjft het weefsel in functie. Die
tweede ent neemt men na een jaar weer wel weg,
doch men heeft bereikt, dat geen dood gedeelte aan
den tak ontstaat.
Auls enthout gebruikt men flink ontwikkelde, één
jarige scheuten. Voor een goeden aanslag is het
noodzakelijk, dat dit 'bij het zetten in rust is. Daar
om wordt het gesneden, als de boomen nog weinig
ontwikkeling vertoonen, dus vanaf half Januari tot
half Februari. Men kuilt het op, uit scherpen wind
en zon, totdat men het noodig heeft.
Men gaat omenten, teneinde het sortiment te ver
beteren, en nu is het logisch, dat men de -vraag
stelt, welke variëteiten dan gekozen moeten worden
en of de oude variëteit hierbij ook nog een rol
speelt. De vraag wordt o.a. wel eens gedaan, of
men op een „zoeten boom" ook een zuren kan enten.
Evenals de onderstam bij jonge boomen, zal bfl om-
enten de oude variëteit invloed uitoefenen op de
enten, speciaal wat groeikracht betreft. De oene
combinatie voldoet dan ook beter dan de andere.
Betrouwbare gegevens zijn hiervan echter niet
bekend, doch de practicus zal bij zijn keuze meestal
geen groote fouten maken. Hij zal er b.v. niet aan
denken, om een boom, die hij oment terwille van
hevige kankeraantasting, weer te voorzien van een
voor kanker vatbare soort. In een dergelijk geval
is b.v. de Zoete Ermigaard bijzonder op zijn plaats.
Voor een zwak groeienden boom zal hij by voorKeur
öe keuze niet laten vallen op een zwak groeienden,
zooals de Manks Oodlin; in zoo'n geval zal ib.v. de
Goudreinette meer voldoening geven. Evenals men
bij het planten rekening houdt met onderstam en
variëteit, maakt men by het omenten van den om
te enten boom en de nieuwe variëteit een passende
combinatie.
De scheuten, die op de takken uit slapende oogen
ontstaan, worden het eerste jaar niet weggenomen.
Ze zorgen met hun bladeren, dat het evenwicht
tusschen wortelgestel en takgestel, dat door het
afzetten der kroon totaal verbroken is, of, waar het
eigenlijk op neer komt, het evenwicht tusschen
„grondvoedsel" en „luchtvoedsel", weer eenigszins
hersteld wordt. *Ditzelfide kan gezegd worden van de
takjes, die men bij het afzetten gespaard heeft.
Iniplaats van de enten te benadeelen, houden ze den
boom gezond. Enkel die, welke het licht voor de
entetn benemen, worden verwijderd. Ze zijn ook
nuttig, doordat ze zgn, brandplekken op de takken
voorkomen. Hierbij sterft de bast over groote opper
vlakten af. Dit komt, doordat dit weefsel door het
afzetten, vanuit de schaduw, thans direct door de
zon beschenen wordt. Die overgang is te groot.
Den winter daairop neemt men „het wilde schot"
weg, doch ook het tweede jaar "behoudt men een
gedeelte van het dian weer gevormde.
Na het zetten der enten en het zorgvuldig afslui
ten der wonden, vereischen de boomen geen andere
zorg, dan het controleeren van het entwas, of
mogelijk gaatjes of scheurtjes ontstaan zijn, en het
nagaan, of de enten niet door insectenvretery,
speciaal van enkele keversoorten, worden bescha
digd. Voor de Phylobius, dit is een kevertje, dat dag
en nacht in de omgeving der enten zit, is het af
sluiten der enten met doorschijnende papieren zak
ken een goed middel. Tegen de lapsnuittor, die
enkel 's nachts de enten opzoekt, en overdag ver
scholen zit aan den voet der stammen, onder klui
ten enz., zal een lijmiband goede resultaten geven,
terwijl het bespuiten der boomen met een maaggif
ook succes geeft.
Het komt ook wel voor, dat men zeer groote
boomen nog van een ander soort wil voorzien. Zijn
zulke boomen gezond, dan bestaat daartegen geen
bezwaar, Wel is hierbij de moeilijkheid, dat op den
gewenschten afstand van den stam geen geschikte
takken zitten, waarop men' de enten plaatsen kan.
Ze zijn cp die plaats veel te dik. Zet men de kroon
zoo af, dat men op hout van de gewenschte dikte
de enten zetten kan, dus zeer ver van huis, dan
wordt die tak in zijn volle lengte, van stam tot ent,
voor de vruchtgevtng uitgesloten; het draagopper-
vlak wordt dus verkleind. In zulke gevallen kan op
twee manieren een oplossing gevonden worden. Ten
eerste kan men die takken op den gewenschten af
stand afzetten, doch men plaiatst er geen enten op.
Er ontstaan natuurlijk een massa forsche scheuten,
en op de best geplaatste daarvan ent men het vol
gend jaar. Een groot bezwaar bij die methode is,
de zeer groote wonden, die haast niet volledig over
groeien. Daarom lijkt het beter, de boomen lang af
te zetten: op de uiteinden, dus op geschikt hout, de
enten te zetten en dan volgend voorjaar den tak te
Ibeikleeden, door op bepaalde afstanden jonge scheu
ten, die op de volle lengte van den tak ontstaan
zijn, van enten te voorzien. Dan voorkomt men de
groote wonden en hét draagvlak is ook aanmerke
lijk grooter. Dit jonge hout is zeer geschikt, om
hierop de zgn, stekelvarkenmethode toe te passen.
Dit is een zeer eenvoudige methode, waarhij de
scheut van een schuine, benedenwaartsche snede
wordt voorzien,, vlak bij den dikken tak. De scheut
wordt uitgebogen, zoodat een spleetje ontstaat, en
hierin wordt een wigvormig bijgesneden ent ge
plaatst. Daarna snijdt men den scheut even boven de
entplaats af. De spankracht is voldoende, om zon
der raffia de ent te houden en aan te drukken,
zocdat met het dichtsmeren met entwas kan wor
den volstaan.
Ook schijnt het enten onder de schors op de dikke
takken zelf meestal goede resultaten op te leveren.
De laatste methodes worden hier te lande nog wei
nig toegepast, doch het verdient aangeveling, in
voorkomende gevallen hieraan' aandacht te
schenken.
Zoo hébben wij in het omenten een zeer doeltref
fend middel om minder gewenschte variëteiten op
te ruimen, daardoor te komen tot een meer uniform
sortiment, en de rentabiliteit van de bedrijven te
verhoogen. A. de J. te N.
CA RBOLJ N EUMBESPUITINGEN
EN VANGBANDEN.
Zooals algemeen bekend is, is carbolineum een van
de nuttigste bestrijdingsmiddelen, dat alleen wordt
gebruikt als dé vruchtboomen in volkomen winter-
rust verkeeren. Door een goed uitgevoerde carbo-
lineumbespuiting worden verschillende aan de
boomen overwinterende insecten gedood, zooals de
eieren van blad-, schild- en dopluizen, bladvlooien,
win tervlinder; de larven van sommige dopluizen
en bloedluis (hoewel niet afdoende), sommige vlin
dersoorten als bessenspanrups, spruit'vreter der
bessen en roode worm der frambozen en verder de
galmijten die pokziekte bjj peer veroorzaken. Na
deze opsomming blijken vele schadelijke insecten
dus in den winter gedood te kunnen worden, maar
echter niet alle.
Zoo treft men in vele boomgaarden dikwijls
ernstige beschadiging aan van den appel- of pere-
bloesemsnuitkever. Deze kevers overwinteren als
volwassen insect aan de boomen of op andere min
of meer beschutte plaatsen. Ter bestrijding dezer
kevers wordt nu gébruik gemaakt van hun manier
van overwinteren, n.l. door het aanbrengen van
geschikte schuilplaatsen aan de boomen door middel
van vangbanden. Deze vangbanden worden veelal
van goedkoop materiaal, door den fruitkweeker zelf
gemaakt van jutte zakken. Hiervan snijdt men
banden van 20 tot 25 cm breed en bevestigt deze,
door middel van 'n touwtje of ijzerdraad rondom den
stam of takken der appel -en pereboomen. De kevers
kruipen hieronder graag weg, maar gedurende hun
verblijf als kever op den boom, verhuizen ze ver
scheidene malen. Bij gunstig weer verlaten ze n.l.
hun schuilplaatsen en kruipen te zijner tijd weer
op een andere plaats weg. Als dus b.v. in Novem
ber de vangbanden worden afgenomen om de zich
daaronder bevindende kevers op te ruimen, dan
bevinden zich op dat moment nog verschillende
kevers op andere plaatsen zooals b.v. onder schors
schubben enz. Worden de schoongemaakte handen
direct weer omgelegd, dan kruipen daar later weer
kevers onder, zoodat het noodig is deze banden b.v.
in December weer af te nemen en zoo den geheelen
winter door. Nij worden bij gunstig weer de car-
bolineumbespuitingen uitgevoerd, dus ook op die
boomen waarom zich vangbanden bevinden. Wan
neer nu zoo'n bespuiting wordt uitgevoerd, dan die
nen alle takken, dus vooral ook het éénjarige hout,
goed geraakt te worden. Er wordt dus betrekkelijk
veel vloeistof op een boom verspoten, het gevolg is,
dat veel vloeistof langs stam en takken naar beneden
vloeit, en hierdoor ook de jute vangbanden met
carbolineum worden bevochtigd. Worden de banden
erg nat, dan is de kans groot, dat de zich daar
onder bevindende kevers hierdoor worden gedood.
Worden ze echter niet gedood, dan zullen ze hun
schuilplaatsen spoedig verlaten en andere plaatsen
opzoeken, die niet naar carbolineum ruiken. In
verband met de aanwezigheid van deze carbolineum-
lucht zullen de kevers voorloopig de banden niet
meer opzoeken om daaronder weg te kruipen,
zoodat deze banden zich dus na een carbolineum-
bespuiting geruimen tijd voor niets rond stammen
en takken kunnen bevinden. Is de carbolineum -
bespuiting vrij laat uitgevoerd, dan zal men, voor
dat de kevers hun eieren in de knoppen gaan leggen,
weinig exemplaren meer vangen onder de banden in
verband met het bovenstaande. Wil men dus
zooveel mogelijk kevers vangen, dan dient men de
banden vóór de carbolineumbespuiting af te nemen
om de aanwezige kevers te dooden. Wordt de
bespuiting vroeg uitgevoerd, zonder dat de banden
werden afgenomen, dan bestaat de mogelijkheid,
dat de kevers de banden weer opzoeken zoodra deze
jiiet meer naar carbolineum ruiken. Zooals bekend
worden ond:er deze banden ook veel rupsen van
Oarpocapsa gevangen, die dan gelijktijdig gedood
worden. Van deze gelegenheid wil ik tevens gebruik
maken den belanghebbenden nog eens te wijzen op
de noodzakelijkheid van het aanleggen van vang
banden speliaal tegen den perebloesemsnuitkevers
die de laatste jaren steeds meer schade aan de peren
toebrengen. Een krachtig optreden tegen dezen kever
wordt steeds meer noodzakelijk om een sterke uit
breiding tegen te gaan. P-
In het nummer van ons blad dat half Maart
verschijnt, zullen de vervolg-artikelen over de
groententeelt worden voortgezet.
HET VOORKOMEN VAN WINDSCHADE BIJ
JONGE BOOMEN.
De wind is een van de meest gevreesde vijanden
van den fruitlkweeker. Op velerlei manieren berok
kent deze hem schade. Een Septemberstorm kan
éen groot gedeelte van het fruit tot afval maken;
gedurende voorjaar en zomer kan veel schade aan
vrucht en blad veroorzaakt worden, en de boom in
zijn geheel kan ontworteld worden of scheef waaien.
Tegen de eerste twee wordt de boomgaard in zgn
geheel beschermd, door aan de windzijde een wind
scherm te planten; tegen het derde moet elke boom
afzonderlijk beschermd worden. Een goed wind
scherm verminderd de kans op scheefwaaien natuur
lijk ook aanmerkelijk, doch bij jonge aanplantingen
krijgen de boomen den wind uit de eerste hand.
In een vorige periode, toen de stamboom nog
hoofdzaak was, zag men de jonge boomen dan ook
algemeen op een of andere manier tegen scheef
waaien beveiligd. Degene, die zulks niet deed, kreeg
een boomgaard, waarin de stammen alle in Ooste-
lyke richting waren overgekomen, tengevolge van
de overheerschende Westelijke winden. Voorbeelden
hiervan zijn thans nog wel te zien.
De latere struikibeplantingen vragen niet die
maatregelen; de laaggroeiende struiken vangen
minder wind en kunnen als regel zichzelf wel recht
houden. Toch is het in dezen ook verkeerd te gene
raliseeren; onder bepaalde omstandigheden vraagt
ook de struik bescherming.
